Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Malovitz 23020.jpg

NaamMeijer Blitz
PseudoniemMaloïtz
Geboortedatum21 februari 1895
Geboorteplaats Amsterdam
Overlijdensdatum10 juli 1942
Overlijdensplaats Mauthausen
BeroepIllusionist
TrefwoordenVarieté

De joodse Meijer Blitz werd op 21 februari 1895 geboren in Amsterdam als zesde van de acht kinderen van Levie Blitz en Engeltje Content. In 1922 trouwde Blitz met Judith Silas (31 mei 1895 – 10 september 1942). Met haar kreeg hij een zoon genaamd Eddy (10 mei 1925 – 13 augustus 1942).

In het begin van de jaren ’20 werd Blitz onder de artiestennaam Maloïtz bekend als variétéartiest. Hij was werkzaam als conferencier, zanger en helderziende. Vooral deze telepathische krachten gaven Maloïtz bekendheid.

Carrière

Maloïtz reisde met zijn voorstellingen door heel Nederland en trad voornamelijk op in lunchrooms, hotels en plaatselijke cafés. Voor Maloïtz een optreden gaf voor publiek, organiseerde hij gewoonlijk eerst een voorstelling voor de plaatselijke pers en de politie om zo zijn talent te laten controleren. Journalisten konden vervolgens een artikel publiceren over het optreden van Maloïtz, waardoor er meer mensen naar zijn voorstellingen kwamen.

De moord op Sara Beugeltas

Maloïtz werkte niet alleen als artiest, maar zette zijn telepathisch vermogen daarnaast meerdere keren in om de politie te helpen. Eén zaak in het bijzonder heeft de reputatie van Maloïtz erg goed beïnvloed en hem nationale bekendheid gegeven: de moord op Sara Beugeltas.

De zevenjarige Sara Beugeltas was op maandagmiddag 27 augustus 1934 niet thuis gekomen nadat zij met een vriendin in de buurt van het Waterlooplein had gespeeld. Om 19.50 uur die avond werd het meisje als vermist opgegeven bij de Amsterdamse politie. De zaak kreeg al snel veel media-aandacht, wat leidde tot een grootschalige zoektocht door buurtbewoners. Deze zoektocht leverde echter niks op.

Omdat de zaak spaak liep, werd de hulp van Maloïtz ingeschakeld. Hij zou door het prikken in een telefoonboek ontdekt hebben dat de vermoorde Sara in een pakhuis lag. Op 28 augustus werd het levenloze lichaam van het meisje inderdaad gevonden op de zolder van een bananenloods aan het Waterlooplein. De dader, Emanuel Polak, was hier werkzaam als pakhuisknecht. Hij was een zoon van de beruchte Polak, die in de Amsterdamse volksmond ‘de hartjesjager’ werd genoemd.

De Tweede Wereldoorlog

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog bleef Maloïtz optreden. Hij was dusdanig populair dat hij toen het voor Joden verboden werd te reizen een vergunning kreeg om wel te reizen.
Bekend is dat Maloïtz op 7 maart 1942 vastzat op een Amsterdams politiebureau. In het politierapport stond geschreven dat hij ‘in bewaring ter beschikking blijft’. Rond mei 1942 trad hij echter nog op in het werkkamp De Landweer in Elsloo. Het is onbekend op Maloïtz na 7 maart toch vrijgelaten was en dit optreden vanuit huis heeft gedaan, of dat hij naar Westerbork is vervoerd en vanuit hier naar het werkkamp is gereisd. In die tijd was het namelijk soms nog mogelijk voor gevangenen om in en uit Westerbork te komen.

Niet lang na dit optreden werd Maloïtz gedeporteerd naar Mauthausen, waar hij op 10 juli 1942 vermoord is. Ook de vrouw en zoon van Maloïtz zijn vermoord in de oorlog. Beide zijn in 1942 gedood in Auschwitz.

Bijzonder schrijnend is dat ook het hele gezin van Sara Beugeltas, die ook joods was, in de Tweede Wereldoorlog vermoord is. De joodse Emanuel Polak heeft de oorlog echter wel overleefd doordat zijn gevangenisbewaarder weigerde joden uit te leveren aan de Duitsers.


Van deze persoon is geen enkele bijdrage aan een theater- of dansproductie geregistreerd op de TheaterEncyclopedieOm dit te verbeteren, vult u op de betreffende pagina('s) over theater- of dansproducties de bijdragen van deze persoon aan..

Bronnen

  • Bredius, C. J. G. “Maloïtz, de wereldberoemde telepaath.” RHC Rijnstraat, Woerdensch Weekblad. 6 oktober 1934.
  • website Hell, Maarten. "Beugeltas, Sara." Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland, (2018): 6 pars. Geraadpleegd 1 november 2018.
  • Luckhorst, Robert. The Invention of Telepathy 1870-1901. Oxford: Oxford University press, 2002.
  • Weringh, Koos van. De zaak Sara Beugeltas. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1995.
  • “Meijer Blitz,” Joods Monument, geraadpleegd 15 augustus 2022, https://www.joodsmonument.nl/nl/page/208631/meijer-blitz.
  • “Maloïtz (Meijer – Max Louis – Blitz),” Joods Amsterdam, geraadpleegd 15 augustus 2022, https://www.joodsamsterdam.nl/maloitz-meijer-max-louis-blitz/.
  • “Moord op Sara Beugeltas,” Wikipedia, geraadpleegd 15 augustus 2022, https://nl.wikipedia.org/wiki/Moord_op_Sara_Beugeltas.
  • Archief van Ritsko van Vliet. Reportage van Maloïtz van Weekblad ‘Het Leven’. Doos 23, omslag Maloïtz. Theatercollectie Allard Pierson.