Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


George Melies.jpg


Georges Méliès

NaamGeorges Méliès
Volledige naamMarie Georges Jean Méliès
Geboortedatum8 december 1861
Geboorteplaats Parijs
Overlijdensdatum“193801-21” bevat een reeks die niet kon worden geïnterpreteerd op basis van een beschikbare overeenkomstmatrix voor datumcomponenten.22 december
Overlijdensplaats Parijs
BeroepIllusionist
TrefwoordenGoochelaar
Externe databases:
IMDb
VIAF

Privé-leven en carrière

Méliès werd geboren als zoon van een rijke laarzenmaker. In 1884 ging hij naar Londen om zijn Engels te verbeteren en kwam hij bij het Egyptian Theater, een zaak gerund door twee Engelse goochelaars. Méliès besloot zelf ook goochelaar te worden. In 1886 had hij zijn eerste publieke optreden. In 1888, toen zijn vader met pensioen ging, verkocht Georges de zaak om daar het Theatre Robert-Houdin van te kopen, een verlaten theater in Parijs. Méliès beweerde dat hij op 28 december 1895 één van de mensen was die de eerste voorstelling van de Cinématographe van de Gebroeders Lumière bijwoonde. Dit is niet 100% historisch zeker, maar het is wel een feit dat August Lumière in die tijd een appartement huurde boven Méliès en hem er dus zou over kunnen hebben verteld. Alleszins raakt Méliès enthousiast voor het medium en wilde hij ook zoiets om toe te voegen aan zijn show. De gebroeders Lumière weigerden het echter aan hem te verkopen. Via de Engelsman R.W. Paul kreeg Méliès illegaal toch een projector, gebaseerd op de technologie van de kinetoscoop van Thomas Edison. Aldus kon Méliès op 5 april 1896 in zijn theater filmvoorstellingen geven.

Méliès wilde verder gaan. Na bestudering van die projector bouwde hij samen met Lucien Koster het apparaat van R.W. Paul om tot een filmcamera. Vanaf mei 1896 maakte hij zijn eigen films en had hij zijn eigen productiemaatschappij. Méliès was trouwens ontzettend productief. Tussen 1896 en het 1912 bracht hij meer dan 520 filmpjes uit. Bovendien deed hij alles zelf. Hij zorgde voor de regie, schilderde de decors, bedacht trucs en acteerde.

In januari 1897bouwde hij de eerste filmstudio van Europa, in Montreuil. In 1899 begon hij te experimenteren met kleur en in 1901 had hij montage onder de knie, waarmee hij illusies op film creëerde. Ook experimenteerde hij met superimpositions, waarbij meerdere beelden over elkaar werden gelegd. Zo vormde Méliès i, wat ook te zien was in de films. Hij gebruikte decors en kostuums uit het theater en liet zijn acteurs aan het einde van een scène buigen, maar hij paste ook special effects uit het theater toe op zijn films.

In 1902 kwam zijn beroemdste film uit, le Voyage dans la Lune (Engels: a Trip to the Moon), waarin een groep wetenschappers naar de maan reist (een beroemde scène is de landing van de raket in het oog van de maan), waar de wetenschappers stuiten op vreemde maanwezentjes. In 1904 bracht hij le Voyage à Travers l'Impossible (the Impossible Voyage) uit, met 22 minuten waarschijnlijk de langste film van zijn tijd. Beide films doen denken aan de boeken van Jules Verne, een mogelijke inspiratiebron van Méliès.

Ondergang

Tegelijkertijd kwam Méliès erachter dat zijn films illegaal werden gekopieerd in Amerika. Hij vroeg het copyright aan op 27 december 1902 voor zijn eigen bedrijf 'Starfilms' en begon een filiaal in New York City, onder leiding van zijn broer Gaston. Vanaf 1905 kreeg hij het moeilijk. Alhoewel zijn films tot de populairste van zijn tijd behoorden, kreeg de theaterman Méliès, afhankelijk van kermissen, concurrentie van de eerste bioscopen van Léon Gaumont en Charles Pathé. De industrie veranderde, maar Méliès kon zich niet aanpassen. Hij wist onvoldoende in te spelen op de geëvolueerde smaak van zijn publiek. Vanaf 1911 begon Pathé zijn films te vertonen. In 1914 werd zijn theater gesloten en raakte Méliès bankroet.

In 1923 was Méliès financieel aan de grond. Uit pure woede en onmacht vernietigt hij alle negatieven die hij had.

In 1925 had Méliès alles verloren en werkte hij samen met zijn vrouw in een kiosk bij het station Gare Parnasse. Rond die tijd werd zijn reputatie gelukkig weer hersteld door de Surrealisten, die hem als een pionier beschouwde. Op 16 december 192] werd er zelfs een gala-avond voor hem georganiseerd in de bekende bioscoop 'Studio'28'. In 1931 werd hij geëerd met de Franse Legion d'honneur en kreeg hij een appartement, waar hij de rest van zijn leven doorbracht. Hij stierf arm begin 1938, meer dan 500 films achterlatende. Zijn films zijn een belangrijke inspiratiebron geweest voor veel filmmakers als D.W. Griffith en Charlie Chaplin.


Van deze persoon is geen enkele bijdrage aan een theater- of dansproductie geregistreerd op de TheaterEncyclopedieOm dit te verbeteren, vult u op de betreffende pagina('s) over theater- of dansproducties de bijdragen van deze persoon aan..



Special effects

Algemeen

Méliès wist heel goed in te spelen op zowel het tonen van de fotografische werkelijkheid als het manipuleren, monteren en ingrijpen in die werkelijkheid door allerlei trucages.

Een beroemd verhaal is hoe hij stop-motion ontdekte. Toen Méliès in Parijs aan het filmen was, liep zijn camera vast. Na een minuutje deed de camera weer en ging Méliès verder met filmen. Toen hij de film terugzag, leek het alsof een bus plotseling veranderde in een koets. Mensen uit de 'scène' verdwenen of verschenen.

In "Escamotage d'une dame au théâtre Robert Houdin" (the Vanishing Lady) uit november 1896 paste hij deze techniek voor het eerst toe. Hij liet een vrouw van het ene op het andere moment veranderen in een skelet, waarmee hij de eerste special effect in de geschiedenis van de film gebruikte. Hij noemde dit een truc d'arrêt. Deze special effects werden zijn handelsmerk, waaraan hij zijn bijnaam "the Father of Special Effects" (de vader van special effects) aan dankte. Edison had deze techniek trouwens eerder ontdekt, maar nooit toegepast.

Bespreking trucages

  • In de tijd van Méliès waren er niet veel trucages mogelijk. Het belangrijkste was dan ook hoe je ze presenteerde. In dat laatste was Méliès een echt genie.
  • Méliès maakte gebruik van de volgende trucages:
  1. Stop-substitutie techniek
  2. De techniek van de meervoudige belichting
  3. De dissolve
  4. Het wijzigen van de afstand tussen object en camera. Hierdoor kon hij het bijvoorbeeld doen lijken alsof een hoofd tot immense proporties wordt opgeblazen.

Trivia

  • De Amerikaanse groep The Smashing Pumpkins brengt in de videoclip van het nummer Tonight, Tonight een hommage aan het werk van Méliès. Naast de van Méliès bekende technieken, is dit aan het einde van de clip te zien aan de naam van het schip: de S.S. Méliès.
  • Een bewerkte versie van het beroemde beeld van de maan uit Le voyage dans la lune wordt door Duits rockfestival M'era Luna als logo gebruikt.

Belangrijkste films

Bronnen