Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamDora van der Groen
Geboortedatum10 maart 1927
Geboorteplaats Antwerpen
Overlijdensdatum8 november 2015
Overlijdensplaats Antwerpen
BeroepActeur, Regisseur
DisciplineToneel
Externe databases:
IMDb
VIAF

Van der Groen behoort in 1946 tot de eerste lichting studenten van de Studio van het Nationaal Toneel van Herman Teirlinck, dat samenwerkt met de Antwerpse Koninklijke Nederlandse Schouwburg. Wanneer Van der Groen in 1949 afstudeert krijgt ze direct een aanstelling bij de Koninklijke Nederlandse Schouwburg. Na een seizoen stapt ze op om haar eigen weg te gaan. Samen met Tone Brulin gaat ze op zoek naar nieuwe theatervormen.

In 1951 richt Brulin, inmiddels haar echtgenoot, Theater op Zolder op waar Van der Groen speelt. In 1953 vormen ze dit theater om tot het Nederlands Kamertoneel. Het gezelschap wil een alternatief bieden voor het repertoiretoneel en is een laboratorium voor jonge makers op zoek naar vernieuwende speelstijlen. In 1955 maakt ze een opvallend debuut in de film Meeuwen sterven in de haven van Roland Verhavert. Eind jaren vijftig speelt ze zowel voor het Antwerpse Koninklijke Nederlandse Schouwburg als de Brusselse Koninklijke Vlaamse Schouwburg in honderden uitvoeringen en talloze hoofdrollen. Haar rol als Lizzy in de romantische komedie De regenmaker maakte haar voor goed beroemd in België.

In de jaren zestig stopt leading lady Van der Groen na een echtscheiding en de komst van een derde kind met toneelspelen. Ze gaat voor de Belgische radio hoorspelen opnemen en ze ontdekt haar talent als televisieactrice voor de Belgische televisie. Van der Groen speelt tot eind jaren negentig in tientallen literaire verfilmingen voor de televisie.

Vanaf 1978 was Van der Groen artistiek leider van de toneelafdeling van het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium in Antwerpen. Ze kreeg als opdracht mee de hervorming van de toneelopleiding. Met acteurs/regisseurs als Johan van Assche en Ivo van Hove leidt Van der Groen in de jaren tachtig van de vorige eeuw een generatie acteurs op die zowel in België als in Nederland furore zal maken. Van der Groen keert voor belangrijke producties terug naar het toneel zoals voor de geëngageerde en vernieuwende opera Mistero Bufero (1972).

In 1991 vertrekt Van der Groen naar het Het Zuidelijk Toneel (in Nederland) van Ivo van Hove om als regisseur aan de slag te gaan. Haar regie van Thyestes van Hugo Claus wordt juichend onthaald. Ze onderwerpt de spelers in deze en volgende theaterstukken als Abele spelen (1993) en Phaedra (1995) aan een puur lichamelijke speelstijl.

Van der Groen speelde behalve in toneelstukken, televisieseries, ook in tientallen films. In 1997 kreeg zij de VSCD-Oeuvreprijs en In 2009 ontving zij het ereteken van de Commandeur in de Kroonorde van België.

Dora van der Groen was onder andere getrouwd met acteur en producer Wies Andersen; hun zoon Brick de Bois is regisseur.


Dora van der Groen heeft bijgedragen aan 14 productie(s).

Dora van der Groen heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Dora van der Groen heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Abele spelen Bewerking Het Zuidelijk Toneel 1992/1993 9 januari 1993 Dora van der Groen
Regen Regie Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1956/1957 16 oktober 1956 Dora van der Groen
De gebiologeerden Regie Cie. de Koe vzw 1990/1991 28 november 1990 Dora van der Groen, Peter van den Eede, Dirk Tuypens, Bas Teeken
Phaedra Regie Cultureel Festival Amersfoort 1990/1991 22 april 1991 Dora van der Groen
Thyestes Regie Het Zuidelijk Toneel 1991/1992 6 december 1991 Dora van der Groen
Abele spelen Regie Het Zuidelijk Toneel 1992/1993 9 januari 1993 Dora van der Groen
Decadence Regie Het Zuidelijk Toneel 1993/1994 25 februari 1994 Dora van der Groen
Phaedra Regie Het Zuidelijk Toneel 1994/1995 24 maart 1995 Dora van der Groen
De Cenci Regie Het Zuidelijk Toneel 1995/1996 25 oktober 1995 Dora van der Groen
Fall Clausewitz Regie Koninklijk Vlaams Conservatorium 1995/1996 21 juni 1996 Dora van der Groen
De kus van de spinvrouw Regie Het Zuidelijk Toneel 1997/1998 17 januari 1998 Dora van der Groen
De regenmaker Uitvoerende Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1955/1956 27 maart 1956 Edward Deleu
Het derde woord Uitvoerende Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1956/1957 2 april 1957 Ben Royaards
Taco Uitvoerende Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1958/1959 26 november 1958 Jo Dua
Moorddroom Uitvoerende De Salon 1984/1985 2 mei 1985 Edwin de Vries


Films

Als actrice:

  • Villa des roses (2002)
  • Pauline & Paulette (2001)
  • Mariken (2000)
  • Film 1 (1999)
  • S. (1998)
  • Blazen tot honderd (1998)
  • Leonie (1997)
  • Antonia (1995)
  • Minder dood dan de anderen (1992)
  • Eline Vere (1991)
  • Jan Rap en zijn maat (1989)
  • L'Oeuvre au noir (1988)
  • Havinck (1987)
  • Dagboek van een oude dwaas (1987)
  • L'Été provisoire (1985)
  • De Aardwolf (1984)
  • Jan zonder vrees (1984)
  • De Vlaschaard (1983)
  • Het verleden (1982)
  • Alleen (1982)
  • Rubens, schilder en diplomaat (1977)
  • De komst van Joachim Stiller (televisieserie) (1976)
  • Dokter Pulder zaait papavers (1975)
  • Keetje Tippel (1975)
  • Kind van de zon (1975)
  • Dakota (1974)
  • Camera sutra (of de bleekgezichten) (1973)
  • Het Dwaallicht (1973)
  • Rolande met de bles (1972)
  • La maison sous les arbres (1971)
  • Ieder van ons ([1971)
  • Malpertuis (1971)
  • Monsieur Hawarden (1969)
  • Het geluk komt morgen (1958)
  • Wat doen we met de liefde? (1957)
  • Vuur, liefde en vitaminen (1956)
  • Meeuwen sterven in de haven (1955)
  • Baas Ganzendonck (1945)

Televisie

  • Terug naar Oosterdonk (1997) als Fien
  • Moeder, waarom leven wij? (1993)
  • Bex & Blanche (1993-1994) als Blanche
  • Willem van Oranje (1984) als Margaretha van Parma
  • Tussen wal en schip (1977) als Martha Seinen (televisieserie met Kees Brusse)
  • De Vorstinnen van Brugge (1972) als Ida Spilliaert
  • Wij, Heren van Zichem (1969) met een dubbelrol als Melanie van de smid en vrouw Coene
  • Vertel me iets nieuws over regenwormen (1968) als Emmy
  • Jeroom en Benzamien (1966) als de cafébazin Floranske
  • Kapitein Zeppos (1964) als Beatrice de operazangeres
  • Tijl Uilenspiegel (1961) als moeder van Tijl Uilenspiegel

Trivia

  • In de stripreeks Nero door Marc Sleen wordt in het album "De Draak van Halfzeven" (1959) naar Van der Groen verwezen. In strook 10 beweert de gestoorde acteur Halfzeven dat hij "nog les gegeven heeft aan Dora van der Groen, Thuur de Sweemer, Jef van Eynde en Paula Semer
  • Er was nogal veel gelach toen Marcel Vanthilt zei in 2009 in zijn talkshow Villa Vanthilt dat Dora van der Groen toch al dood is.

Bronnen