Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Wolfgang Amadeus Mozart

UploadenAfbeeldingDef.png
NaamWolfgang Amadeus Mozart
Volledige naamJohannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart
Geboortedatum27 januari 1756
Geboorteplaats Salzburg
Overlijdensdatum5 december 1791
Overlijdensplaats Wenen
BeroepComponist, Musicus, Dirigent
DisciplineMuziektheater
TrefwoordenOpera
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF
RKD
Wikidata

Biografie

Wolfgang Amadeus Mozart[1] (1756 – 1791), was een componist, pianist, violist en dirigent.

In de standaardvisie was W.A. Mozart een zogenaamd wonderkind dat op uitzonderlijk jonge leeftijd een aantal instrumenten kon bespelen en kon componeren. Reeds op jonge leeftijd heeft hij kwalitatief hoogstaand werk gecomponeerd. Mozart wordt als een van de belangrijkste en invloedrijkste componisten beschouwd. Zijn werk heeft veel invloed gehad op latere componisten, onder anderen Ludwig van Beethoven en Johannes Brahms.


Theater CV

Wolfgang Amadeus Mozart heeft bijgedragen aan 770 productie(s).

Wolfgang Amadeus Mozart heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Wolfgang Amadeus Mozart heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

... meer resultaten
Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Die Zauberflöte Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlandsche Opera-Stichting 1939/1940 11 december 1939
De ontvoering uit het Serail Auteur (schrijver libretto, scenario) Utrechtsch Stedelijk Orkest 1940/1941 1 maart 1941 Abraham van der Vies
Der Schauspieldirektor Auteur (schrijver libretto, scenario) De Kameropera 1941/1942 14 februari 1942 Albert May
Die Entführung aus dem Serail Auteur (schrijver libretto, scenario) De Kameropera 1941/1942 11 mei 1942
Così fan tutte - Wolfgang Amadeus Mozart Auteur (schrijver libretto, scenario) De Kameropera 1942/1943 14 april 1943 Hans Strohbach
Bastien et Bastienne Auteur (schrijver libretto, scenario) Poppentheater Jan Nelissen 1957/1958 8 april 1958
Bastien und Bastienne Auteur (schrijver libretto, scenario) Orfeo 1962/1963 1 januari 1963 Doreen van Oven
Così fan tutte Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1983/1984 21 juni 1984 Luc Bondy
Die Zauberflöte Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera SKON 1986/1987 12 oktober 1986 Ab Heydens
Der Schauspieldirektor Auteur (schrijver libretto, scenario) Festival Theater aan de Werf 1986/1987 26 juni 1987
Bastien und Bastienne Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera SKON 1987/1988 7 februari 1988 Ab Heydens
La finta giardiniera Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Forum 1989/1990 23 maart 1990 Matthias Remus
De Toverfluit Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Figurentheater De Trekwagen 1990/1991 6 juli 1991 Marius Prein
Mozart in muziek en woorden Auteur (schrijver libretto, scenario) Tine Ruysschaert 1991/1992 8 december 1991
Lucio silla Auteur (schrijver libretto, scenario) Kameropera Warschau 2002/2003 25 februari 2003
La clemenza di Tito Auteur (schrijver libretto, scenario) Kameropera Warschau 2002/2003 27 februari 2003
Lo sposo deluso Auteur (schrijver libretto, scenario) Kameropera Warschau 2002/2003 28 februari 2003
Titus der Gütige Muziek Hoogduitsche Schouwburg, Amsterdam 1820/1821 18 oktober 1820
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Hoogduitsche Schouwburg, Amsterdam 1820/1821 9 november 1820
So machen's die Mädchen oder Die Mädchen sind von Flandern Muziek Hoogduitsche Schouwburg, Amsterdam 1820/1821 26 juli 1821
So machen's die Mädchen oder Die Mädchen sind von Flandern Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 26 juli 1821
Don Juan Muziek Hoogduitsche Schouwburg, Amsterdam 1832/1833 6 oktober 1832
Die Entführung aus dem Serail Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1832/1833 17 november 1832
Die Zauberflöte Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1832/1833 20 december 1832
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1832/1833 9 februari 1833
Titus Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1833/1834 9 januari 1834
Die Entführung aus dem Serail Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1834/1835 24 september 1834
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1834/1835 5 januari 1835
Don Juan of De steenen gast Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1834/1835 2 mei 1835
Don Juan Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1835/1836 9 januari 1836
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1836/1837 10 december 1836
Die Entführung aus dem Serail Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1836/1837 18 mei 1837
Het huwelijk van Figaro Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1838/1839 6 oktober 1838
Titus de edelmoedige Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1839/1840 29 januari 1840
Don Juan Muziek Théâtre Italien 1842/1843 3 december 1842
De tooverfluit Muziek Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) 1842/1843 6 december 1842
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1844/1845 26 april 1845
Die Zauberflöte Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1845/1846 20 mei 1846
Don Juan of de steenen gast Muziek Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) 1848/1849 19 oktober 1848
Het huwelijk van Figaro Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1848/1849 4 december 1848
De tooverfluit Muziek Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) 1848/1849 28 december 1848
De ontvoering uit het Serail Muziek Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) 1848/1849 24 februari 1849
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1849/1850 15 november 1849
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1849/1850 9 maart 1850
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Hochdeutsche Oper o.l.v. J. Rahnenberg 1851/1852 13 juni 1852
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Deutsche Oper am Rhein 1851/1852 16 juni 1852
Don Juan Muziek Operagezelschap o.l.v. Kratz en/of Keuneke 1851/1852 22 juni 1852
Don Juan of de Steenen Gast Muziek Gezelschap Hermann Neufeld 1852/1853 4 januari 1853
Die Zauberflöte Muziek Gezelschap Hermann Neufeld 1852/1853 10 januari 1853
De schaking uit het Serail Muziek Hoogduitsche Opera 1854/1855 12 oktober 1854
De tooverfluit Muziek Hoogduitsche Opera 1854/1855 31 oktober 1854
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1854/1855 28 december 1854
Don Juan of de steenen gast Muziek Producent onbekend 1854/1855 4 januari 1855
Don Juan of de steenen gast Muziek Hoogduitsche Opera 1856/1857 7 oktober 1856
Don Juan of de steenen gast Muziek Producent onbekend 1856/1857 7 oktober 1856
Het huwelijk van Figaro (Figaro's Hochzeit) Muziek Hoogduitsche Opera 1857/1858 13 oktober 1857
De tooverfluit Muziek Hoogduitsche Opera 1857/1858 24 december 1857
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1857/1858 7 januari 1858
Het huwelijk van Figaro Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1857/1858 20 april 1858
Het huwelijk van Figaro Muziek Amsterdam Stadsschouwburg 1858/1859 10 maart 1859 Dhr. Beijer
Don Juan of de steenen gast Muziek Hoogduitsche Opera 1858/1859 22 maart 1859
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1860/1861 6 september 1860
Figaro's Hochzeit Muziek Hoogduitsche Opera 1860/1861 3 oktober 1860
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1860/1861 28 november 1860
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1860/1861 28 november 1860
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1861/1862 2 september 1861
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1861/1862 13 november 1861
Don Juan Muziek Tjasink & Peters Roobol 1861/1862 3 januari 1862
Die Entführung aus dem Serail Muziek Gezelschap J. Ed de Vries 1861/1862 9 april 1862
Don Juan of de steenen gast Muziek Hoogduitsche Opera o.l.v. C.J. Michaeli 1862/1863 13 december 1862
Don Juan of de steenen gast Muziek Tjasink & Peters Roobol 1862/1863 13 december 1862
Don Juan Muziek Italiaansch Opera Gezelschap o.l.v. Eugène Merelli 1862/1863 3 januari 1863
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Italiaansch Opera-Gezelschap 1862/1863 14 februari 1863
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1864/1865 10 september 1864
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera o.l.v. Arthur Deetz 1864/1865 1 november 1864
Het huwelijk van Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1864/1865 3 november 1864
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1864/1865 3 december 1864
Mozart und Schikaneder oder der Schauspieldirector Muziek Hoogduitsche Opera 1864/1865 18 december 1864
Mozart und Schikaneder, oder: der Schauspieldirector Muziek Gezelschap J. Ed de Vries 1864/1865 13 februari 1865
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Hoogduitsch Theater 1866/1867 22 januari 1867
Figaro's Hochzeit Muziek Hoogduitsch Theater 1866/1867 9 februari 1867
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Producent onbekend 1866/1867 17 juni 1867
Don Juan oder der steinerne Gast Muziek Hoogduitsch Theater 1866/1867 17 juni 1867
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1867/1868 4 september 1867
Die Zauberflöte Muziek Tournee Fichtelberger 1867/1868 28 oktober 1867
Don Juan Muziek Tjasink & Peters Roobol 1868/1869 5 oktober 1868
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1869/1870 8 november 1869
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1871/1872 27 januari 1871
Figaro's Hochzeit Muziek Hoogduitsche Opera 1873/1874 19 november 1873
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1873/1874 10 december 1874
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1875/1876 2 november 1875
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1877/1878 22 oktober 1877
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1877/1878 5 november 1877
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1878/1879 8 december 1878
Titus Muziek Hoogduitsche Opera 1878/1879 11 december 1878
Idomeneus Muziek Hoogduitsche Opera 1880/1881 4 december 1880
Die Zauberflöte Muziek Deutsche Oper 1880/1881 12 december 1880 P. Grevenberg
Mozart und Schikaneder oder der Schauspiel-Director Muziek Deutsche Operetten-Vorstellungen unter Direction des Herrn A. van Lier 1880/1881 20 december 1880
Mozart und Schikaneder oder der Schauspiel-Director Muziek Gebroeders van Lier 1880/1881 20 december 1880
Titus Muziek Hoogduitsche Opera 1880/1881 19 maart 1881
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1881/1882 17 september 1881
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1881/1882 1 oktober 1881
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1881/1882 5 oktober 1881
Belmont und Constanze Muziek Hoogduitsche Opera 1881/1882 29 oktober 1881
Die Zauberflöte Muziek Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz 1883/1884 12 januari 1884 Jozef Juhasz, Leopold Hausmann
Don Juan Muziek Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz 1883/1884 20 februari 1884 Leopold Hausmann
Die Hochzeit des Figaro Muziek Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz 1883/1884 8 maart 1884 Franz Francius
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1884/1885 21 september 1884
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1886/1887 15 september 1886
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1886/1887 24 oktober 1886
Die Hochzeit des Figaro Muziek Hoogduitsche Opera 1886/1887 12 februari 1887
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1887/1888 8 oktober 1887
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1887/1888 29 oktober 1887
Die Zauberflöte Muziek Hoogduitsche Opera 1890/1891 14 september 1890 Alexander Saalborn
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera 1890/1891 4 februari 1891
Don Juan Muziek Hoogduitsche Opera van Amsterdam 1891/1892 18 september 1891 Ignaz Dolani
Don Juan Muziek Nederlandsche Opera 1896/1897 15 januari 1897 Karl Dibbern
De bruiloft van Figaro Muziek Afdeling Opera Amsterdamsch Lyrisch Tooneel 1901/1902 14 december 1901 Henri Engelen
De tooverfluit Muziek Afdeling Opera Amsterdamsch Lyrisch Tooneel 1901/1902 19 april 1902 Henri Engelen
De tooverfluit Muziek Afdeling Opera Amsterdamsch Lyrisch Tooneel 1902/1903 3 september 1902 Henri Engelen
Don Juan Muziek Nederlandsche Opera 1902/1903 13 februari 1903 Karl Dibbern
Don Juan Muziek Comité voor de Mozart-Opvoeringen 1905/1906 8 december 1905 Jacques Coini
Die Entführung aus dem Serail Muziek Comité voor de Mozart-Opvoeringen 1905/1906 26 januari 1906 Jacques Coini
Figaro's Hochzeit Muziek Comité voor de Mozart-Opvoeringen 1905/1906 20 april 1906 Jacques Coini
Die Entführung aus dem Serail Muziek Nederlandsche Opera-Vereeniging 1899-? 1906/1907 13 december 1906 Jacques Coini
Die Entführung aus dem Serail Muziek Opera Vereeniging Amsterdam/Den Haag 1906/1907 13 december 1906 Jacques Coini
Cosi fan tutte (So machen's alle) Muziek Opera Vereeniging Amsterdam/Den Haag 1906/1907 19 januari 1907 Jacques Coini
Così fan tutte Muziek Opera Vereeniging Amsterdam/Den Haag 1906/1907 19 januari 1907 Jacques Coini
De bruiloft van Figaro Muziek Nederlandsche Opera 1907/1908 19 mei 1908
Figaro's Hochzeit Muziek Opera Vereeniging Amsterdam/Den Haag 1908/1909 13 januari 1909
Bastien en Bastienne Muziek Opera Kring 1908/1909 11 februari 1909
Bastien en Bastienne Muziek N.V. Nederlandsche Opera en Operette 1909/1910 14 januari 1910
De tooverfluit Muziek N.V. Nederlandsche Opera en Operette 1909/1910 1 maart 1910
Don Juan Muziek N.V. Nederlandsche Opera en Operette 1912/1913 21 mei 1913
De bruiloft van Figaro Muziek Nederlandsche Opera 1915/1916 10 november 1915 Henri Engelen
De bruiloft van Figaro Muziek Nederlandsche Opera 1916/1917 17 oktober 1916 Henri Engelen
Figaro's Hochzeit Muziek Nederlandsche Opera 1916/1917 2 mei 1917
De bruiloft van Figaro Muziek Nederlandsche Opera 1917/1918 1 december 1917 Henri Engelen
De tooverfluit Muziek De Nederlandsche Opera 1917/1918 22 januari 1918 Henri Engelen
De tooverfluit Muziek Nederlandsche Opera 1917/1918 22 januari 1918 Henri Engelen
Ouverture 'Figaro's Hochzeit' Muziek Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 7 februari 1919
Figaro's Hochzeit Muziek Staatsoper Berlin 1923/1924 8 november 1923
Don Juan Muziek Gast-Opera o.l.v. Cornelis Bronsgeest 1923/1924 7 december 1923 Karl Holy
Die Entführung aus dem Serail Muziek Gast-Opera o.l.v. Cornelis Bronsgeest 1923/1924 6 februari 1924 Cornelis Bronsgeest
Don Juan Muziek Wagnervereeniging 1925/1926 27 mei 1926 Franz Ludwig Hörth
Don Juan (Don Giovanni) Muziek Wagnervereeniging 1925/1926 27 mei 1926 Franz Ludwig Hörth
De tooverfluit Muziek De co-OPERA-tie 1928/1929 14 oktober 1928 Alex Poolman
Die Zauberflöte Muziek Wagnervereeniging 1930/1931 3 februari 1931 Franz Ludwig Hörth
Le nozze de Figaro Muziek Italiaansche Opera 1932/1933 10 januari 1934 Charles Moor
Die Entführung aus dem Serail Muziek Wagnervereeniging 1933/1934 21 februari 1934 Jacob Meihuizen
Entfuhrung aus den Serail Muziek Düsseldorfer Oper 1937/1938 26 augustus 1938
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Wagnervereeniging 1938/1939 17 november 1938 Lothar Wallerstein
Don Juan (Don Giovanni) Muziek Italiaansche Opera 1938/1939 7 december 1938 Domenico Messina, Augusto Cardi
Don Juan Muziek Italiaansche Opera 1938/1939 7 december 1938 Domenico Messina, Augusto Cardi
Dansavond Harald Kreutzberg Muziek Harald Kreutzberg 1939/1940 17 juni 1939
Harald Kreutzberg Muziek Harald Kreutzberg 1939/1940 6 juni 1940
Rococo Muziek Dansgroep Yvonne Georgi 1939/1940 10 juli 1940
Balletten Yvonne Georgi. De Rotterdamsche danseressen Corrie Hartong en Netty van der Valk als gasten. Muziek Dansgroep Yvonne Georgi 1939/1940 27 augustus 1940
Rococo-dans (Intieme Kunst-Avond) Muziek Dansgroep Yvonne Georgi 1939/1940 10 september 1940
Figaro's Hochzeit Muziek Wiener Staatsoper 1940/1941 15 oktober 1940
Die Hochzeit des Figaro Muziek Wiener Staatsoper 1940/1941 15 oktober 1940 Erich von Wymetal
Suite de danses Muziek Het Nederlandsch Ballet 1939/1940 15 november 1940
Dansmatinee Muziek Corrie Hartong 1939/1940 30 november 1940
Ilse Meudtner, derde tournee Nederland Muziek Ilse Meudtner 1939/1940 14 december 1940
Dansavond Steffa Wine Muziek Steffa Wine 1939/1940 11 maart 1941
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Nederlandsche Opera-Stichting 1940/1941 28 juni 1941 Cees Laseur
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1941/1942 14 december 1941 Yvonne Georgi, Cees Laseur, Henk van Wielink
Bastien und Bastienne Muziek De Kameropera 1941/1942 24 februari 1942 Albert May
Dansavond Steffa Wine Muziek Steffa Wine 1940/1941 5 mei 1942
Spectacle Coupé Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1941/1942 27 juni 1942 Cruys Voorbergh, Cees Laseur, Johan de Meester jr., Cor van der Lugt Melsert (1882-1969)
Rondo (Ballet-Parade) Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 16 september 1942 Yvonne Georgi
Fantasie (Ballet-Parade) Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 16 september 1942 Yvonne Georgi
Operaconcert Muziek Amstels Werkman 1942/1943 15 november 1942 Kees Ket
Don Giovanni Muziek Deutsches Theater in den Niederlanden 1942/1943 19 november 1942 Wolfgang Nufer
Liefde of soldij Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 13 december 1942
Dansen door de eeuwen heen Muziek Ans Hesterman 1942/1943 23 mei 1943
Die Hochzeit des Figaro Muziek Deutsches Theater in den Niederlanden 1942/1943 26 juni 1943 Joachim Klaiber
Die Entführung aus dem Serail Muziek Deutsches Theater in den Niederlanden 1943/1944 23 februari 1944 Kurt Puhlmann
Dansavond Ilse Meudtner Muziek Ilse Meudtner 1943/1944 21 juni 1944
Die Zauberflöte Muziek De Kameropera 1944/1945 25 augustus 1944 Hans Strohbach
Bastien en Bastienne Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1944/1945 12 november 1944 Johannes den Hertog
De ontvoering uit het serail Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1946/1947 1 november 1946 Abraham van der Vies
Concert de Danses Muziek Holland Festival 1947/1948 1 juli 1948
Il serraglio Muziek Holland Festival 1948/1949 1 juli 1949
Die Entführung aus dem Serail Muziek Wiener Staatsoper 1948/1949 1 juli 1949 Herbert Waniek
Don Giovanni Muziek Wiener Staatsoper 1948/1949 3 juli 1949 Oscar Fritz Schuh
Die Hochzeit des Figaro Muziek Wiener Staatsoper 1948/1949 4 juli 1949 Oscar Fritz Schuh
Don Giovanni Muziek Wagnervereeniging 1951/1952 20 maart 1952 Abraham van der Vies
Don Giovanni Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1951/1952 20 maart 1952 Abraham van der Vies
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1952/1953 21 oktober 1952 Abraham van der Vies
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Wagnervereeniging 1952/1953 23 oktober 1952 Abraham van der Vies
Duet (Lunch-dansant) Muziek Rotterdams Ballet Ensemble 1952/1953 27 november 1952
Die Entführung aus dem Serail Muziek Utrechtse Opera 1952/1953 17 maart 1953 Siegmund Skraup
Die Zauberflöte Muziek Utrechtse Opera 1952/1953 19 maart 1953 Hans Meissner
Pastorale Muziek Sadler's Wells Royal Ballet 1952/1953 6 april 1953
Il barbiere di Siviglia - Gioacchino Rossini Muziek Haags Toneel 1953/1954 1 januari 1954 Cees Pijpers
Die Zauberflöte Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1953/1954 21 januari 1954 Georg Hartmann
Bastien und Bastienne Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1954/1955 25 maart 1955 Heinrich Altmann
Don Giovanni Muziek De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1954/1955 7 juli 1955 Abraham van der Vies
Figaros Hochzeit Muziek Opera Forum 1955/1956 15 september 1955 Paul Pella
De list van Li Foe of De aanhouder wint Muziek Scapino Ballet 1955/1956 24 september 1955
Die Zauberflöte Muziek Salzburger Marionettentheater 1955/1956 24 oktober 1955 Géza Rech
Così fan tutte Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1955/1956 27 oktober 1955 Dr. Friedrich Schramm
Così fan tutte Muziek Opera Forum 1956/1957 15 oktober 1956 Paul Pella
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1956/1957 25 oktober 1956 Wolf-Dieter Ludwig
Symphonie nr. 29 Muziek Het Nederlands Ballet 1956/1957 13 juni 1957
Don Giovanni Muziek Opera Forum 1957/1958 30 september 1957 Paul Pella
Die Zauberflöte Muziek Opera Forum 1958/1959 10 september 1958 Paul Pella
Don Giovanni Muziek De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1958/1959 12 september 1958 Wolf-Dieter Ludwig
Spectacle coupé Muziek De Nederlandsche Opera 1958/1959 5 juni 1959
Così fan tutte Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1958/1959 30 juni 1959 Günther Roth
Die Entführung aus dem Serail Muziek Opera Forum 1960/1961 7 oktober 1960 Paul Pella
Die Entführung aus dem Serail Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1960/1961 21 oktober 1960 Wolf-Dieter Ludwig
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Holland Festival 1960/1961 19 juni 1961 Maurice Sarrazin
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1961/1962 3 november 1961 Wolf-Dieter Ludwig
La finta semplice Muziek Deutsche Gastspieloper Frankfurt 1962/1963 28 augustus 1962 Leo Nedomansky
Così fan tutte Muziek Koninklijke Muntschouwburg 1962/1963 5 maart 1963 Jean-Marc Landier
Don Giovanni Muziek Koninklijke Muntschouwburg 1963/1964 26 mei 1964 Jean-Marc Landier
Die Zauberflöte Muziek Landestheater Hannover 1964/1965 22 september 1964 Reinhard Lehmann
Die Zauberflöte Muziek Opera Forum 1964/1965 26 september 1964 Ellen von Frankenberg
Don Giovanni Muziek Producent onbekend 1964/1965 21 juni 1965 Virginio Puecher
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandse Operastichting 1965/1966 28 januari 1966 Sandro Sequi
Mozart-symphonie Muziek Het Nationale Ballet 1965/1966 3 februari 1966
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Operastichting 1965/1966 25 mei 1966 Michail Hadjimischev
Così fan tutte Muziek Opera Forum 1965/1966 16 juni 1966 Ellen von Frankenberg
Così fan tutte Muziek De Nederlandse Operastichting 1966/1967 25 januari 1967 Jean-Marc Landier
Figaros Hochzeit Muziek Opera Forum 1966/1967 24 juli 1967 Walter Oberer
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Operastichting 1967/1968 15 maart 1968 Johan de Meester jr.
Die Entführung aus dem Serail Muziek Deutsche Oper am Rhein 1967/1968 4 juni 1968 Wolfgang Ständig
Così fan tutte Muziek Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1968/1969 29 januari 1969 Jan Bouws
Ouverture Muziek Het Nationale Ballet 1968/1969 16 juli 1969
Così fan tutte o sia: la scuola degli amanti Muziek Holland Festival 1968/1969 17 juli 1969 Vlado Habunek
Don Giovanni Muziek De Nederlandse Operastichting 1969/1970 19 september 1969 Peter Ebert
Historische dansen Muziek Scapino Ballet 1969/1970 19 november 1969
Die Entführung aus dem Serail Muziek Mozartoper Salzburg 1969/1970 26 januari 1970 Prof. dr. Géza Rech
Titus Muziek Deutsche Oper am Rhein 1969/1970 31 maart 1970 Georg Reinhardt
Die Entführung aus dem Serail Muziek De Nederlandse Operastichting 1969/1970 16 april 1970 Jan Bouws
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Operastichting 1970/1971 24 augustus 1970
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandse Operastichting 1970/1971 26 maart 1971 Jan Bouws
Divertimento no.15 Muziek Het Nationale Ballet 1970/1971 16 juni 1971
Divertimento nr. 15 Muziek Holland Festival 1970/1971 17 juni 1971
Die Zauberflöte Muziek Opera Forum 1971/1972 13 september 1971 Walter Eichner
Die Zauberflöte Muziek Hamburgische Staatsoper 1971/1972 21 september 1971 Peter Ustinov, Rainer Bunzel
Così fan tutte Muziek De Nederlandse Operastichting 1971/1972 7 januari 1972 Vlado Habunek
Die Hochzeit des Figaro Muziek Landestheater Detmold 1971/1972 13 april 1972 Horst Reday
Die Entführung aus dem Serail Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1972/1973 9 november 1972 Georg Asagaroff
Così fan tutte Muziek Mozartoper Salzburg 1972/1973 9 februari 1973 Prof. dr. Géza Rech
Idomeneo Muziek De Nederlandse Operastichting 1972/1973 18 mei 1973 Filippo Sanjust
Ongewoon Recital Fons Jansen Muziek Fons Jansen 1973/1974 15 oktober 1973
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandse Operastichting 1973/1974 20 juni 1974 Götz Friedrich
Così fan tutte Muziek De Nederlandse Operastichting 1974/1975 21 september 1974 Jan Bouws
De bruiloft van Figaro Muziek Stadstoneel Rotterdam 1974/1975 5 oktober 1974 Cor Stedelinck, Hugo Labout
Kwintet Muziek Het Nationale Ballet 1974/1975 13 oktober 1974
Fons Jansen 5 Muziek Fons Jansen 1975/1976 23 oktober 1975
Zonder titel Muziek Cabaretfestival Cameretten 1975/1976 6 november 1975
Figaros Hochzeit Muziek Mozartoper Salzburg 1975/1976 27 februari 1976
Kleintje kunst Muziek Fons Jansen 1975/1976 1 maart 1976 Theo Kling
Don Giovanni Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1975/1976 12 maart 1976 Wolf-Dieter Ludwig
Ah! Vous dirai-je maman Muziek Scapino Ballet 1976/1977 6 oktober 1976
Adriaan Roland Holst Muziek Stichting Werkgroep Poëzie Hardop 1976/1977 2 november 1976 Marijke Frijlink, Huub Oosterhuis
Don Giovanni Muziek Mozartoper Salzburg 1976/1977 4 februari 1977
Die Hochzeit des Figaro Muziek Komische Oper Berlin 1976/1977 11 juni 1977 Walter Felsenstein
List en liefde Muziek Publiekstheater 1977/1978 10 december 1977 Eric Schneider
Droombeeldenstorm Muziek Tud Ensemble 1977/1978 27 maart 1978 Christiaan Nortier
Don Giovanni Muziek De Nederlandse Operastichting 1977/1978 2 juni 1978 Götz Friedrich, Monique Wagemakers
Figaros Hochzeit Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1978/1979 15 september 1978 Charles Hamilton
Così fan tutte Muziek Opera Forum 1978/1979 28 september 1978 Götz Fischer
Spectacle coupé Muziek Nederlandsche Opera-Stichting 1978/1979 27 februari 1979 Jan Bouws
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Operastichting 1978/1979 12 april 1979 Filippo Sanjust
Figaros Hochzeit Muziek Opera Forum 1979/1980 29 september 1979 Friedrich Petzold
De impresario Muziek Lyrische Komedie 1979/1980 25 februari 1980
Een verwaarloosde tuin Muziek Het Nationale Ballet 1979/1980 19 maart 1980
Die Zauberflöte Muziek Holland Festival 1979/1980 20 juni 1980
Amadeus Muziek De Haagsche Comedie 1980/1981 11 oktober 1980 Guido de Moor
Zullen we handhaven Muziek Fons Jansen 1980/1981 16 oktober 1980
Die Zauberflöte Muziek Opera Forum 1980/1981 1 januari 1981 Robert Herzl
Musikalischer Spass Muziek Springplank 1980/1981 11 februari 1981
I Hate You Too, Johnny Muziek Het Nationale Ballet 1981/1982 28 december 1981
Die Zauberflöte Muziek Holland Festival 1981/1982 5 juni 1982 Nando Schellen, Rinus Elling
Ein musikalischer Spass Muziek Holland Festival 1981/1982 11 juni 1982 Renato Capecchi
Die Zauberflöte Muziek Holland Festival 1981/1982 18 juni 1982
Così fan tutte Muziek Nationaal Theater Bratislava 1982/1983 22 november 1982
La boîte à joujoux Muziek Marionettentheater Lucas Goudzwaard 1982/1983 7 januari 1983 Roel Twijnstra
Die Zauberflöte Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1982/1983 2 februari 1983 Hermann Keckeis
La clemenza di Tito Muziek De Nederlandse Operastichting 1982/1983 3 juni 1983 Filippo Sanjust
Idomeneo Muziek De Nederlandse Opera 1983/1984 11 november 1983 Filippo Sanjust
Così fan tutte Muziek De Nederlandse Operastichting 1983/1984 1 juni 1984 Rhoda Levine
Muren van Swampen Muziek Theatergroep Kip 1983/1984 20 juni 1984 Donald van der Maaten, Guy Sonnen, Max van Weegberg
Bastien en Bastienne Muziek Opera Forum 1984/1985 31 augustus 1984
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Opera Forum 1984/1985 22 september 1984 Rhoda Levine
Fourplay Muziek Foltz & Company 1984/1985 7 november 1984
Don Giovanni Muziek De Nederlandse Opera 1984/1985 8 november 1984 Götz Friedrich
Eerder dan Mozart Muziek Theatergroep Maccus 1984/1985 29 maart 1985 Ursul de Geer
Don Giovanni Muziek Compagnie Divas A.C. Mexico 1984/1985 30 mei 1985
Kleine oefeningen om erachter te komen Muziek Het Penta Theater 1985/1986 19 september 1985 Piet Rogie
Bastien en Bastienne Muziek Amsterdams Marionetten Theater 1985/1986 1 december 1985
Così fan tutte Muziek Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1985/1986 6 december 1985 Richard Gregson
Minus Mozart Muziek Teo Joling 1985/1986 3 januari 1986
L'homme qui a voulu Muziek 't Hoogt 1985/1986 8 januari 1986 Paul Peijskens
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandse Operastichting 1985/1986 20 februari 1986 Rhoda Levine
Don Giovanni Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1985/1986 21 februari 1986 Monique Wagemakers
Le nozze di Cherubino Muziek Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1985/1986 19 april 1986 Charles Hamilton
Die Entführung aus dem Serail Muziek Holland Festival 1985/1986 28 juni 1986 Ruth Berghaus
Struikrovers Muziek Speelteater Gent 1986/1987 31 augustus 1986 Eimert Vermeulen
Die Zauberflöte Muziek Opera SKON 1986/1987 12 oktober 1986 Ab Heydens
Sechs Tänze Muziek Nederlands Dans Theater I 1987/1988 24 oktober 1986
Plechtige requiem mis Muziek Paradiso 1986/1987 31 oktober 1986 Lodewijk de Boer
Peau d'ane Muziek Théâtre du Nombre d'Or 1986/1987 10 november 1986
De Troep deel 1 + Roodkapje Muziek Kunstwerf Malschaert Maastricht Sirkel 1986/1987 29 november 1986 Frans Malschaert
Farfalla en de brigant Muziek Krochttheater 1986/1987 3 december 1986 Erik-Ward Geerlings
TrazoM Muziek Introdans 1986/1987 26 december 1986
Così fan tutte Muziek Opera Forum 1986/1987 31 januari 1987 Vittorio Patané
In de nacht kans op onweer Muziek Het Nationale Ballet 1986/1987 13 februari 1987
Die Entführung aus dem Serail Muziek Limburgs Symphonie Orkest 1986/1987 13 maart 1987 Dominik Neuner
Need to Know Muziek Needcompany 1986/1987 14 april 1987 Jan Lauwers
Die Zauberflöte Muziek Sweelinck Conservatorium Amsterdam 1986/1987 7 mei 1987 Wolfgang Kersten
Axenhof Muziek Eddi Bal 1987/1988 19 juni 1987
La finta giardiniera Muziek Holland Festival 1986/1987 27 juni 1987 Ursel Herrmann, Karl-Ernst Herrmann
Thornton Wilder Muziek Nederlands Eurythmie Ensemble 1987/1988 1 oktober 1987
Wolfgang Amadeus Muziek Ballet van de Staatsopera van Lodz 1987/1988 24 oktober 1987
La finta semplice Muziek Opera Forum 1987/1988 30 oktober 1987 Vittorio Patané
Brains Muziek 't Bredaas Danstheater 1987/1988 14 november 1987
La clemenza di Tito Muziek Opera Forum 1987/1988 4 december 1987 Vittorio Patané
Troef Muziek Introdans 1987/1988 26 december 1987
De geparfumeerde tuin Muziek Stichting Dansers Collectief 1987/1988 6 januari 1988
Mozart und Themen aus Wie es euch gefallt Muziek Hamburger Ballet des Hamburgischen Staatsoper GmbH 1987/1988 7 januari 1988 John Neumeier
Mozart und Themen aus Wie es euch gefällt Muziek Hamburg Ballett 1987/1988 7 januari 1988
Mozart und Themen aus Wie es euch gefallt Muziek Hamburg Ballett 1987/1988 7 januari 1988 John Neumeier
Mozart und Themen aus Wie es euch gefällt Muziek Hamburger Ballet des Hamburgischen Staatsoper GmbH 1987/1988 7 januari 1988
Don Giovanni Muziek De Nederlandse Opera 1987/1988 21 januari 1988 Alfred Kirchner
Bastien und Bastienne Muziek Opera SKON 1987/1988 7 februari 1988 Ab Heydens
Naakt met viool Muziek Danstheater Nan Romijn 1987/1988 11 maart 1988 Robert Broekhuis
Een kleine toverfluit Muziek Koninklijk Jeugdtheater 1987/1988 13 maart 1988 Marc Schillemans
Victims' Victory Muziek Studio's Onafhankelijk Toneel 1987/1988 6 april 1988 Studio's Onafhankelijk Toneel
Bacchides Muziek José ten Hove Productions 1987/1988 7 april 1988
Dutch Muziek Truus Bronkhorst 1987/1988 13 april 1988
Die Entführung aus dem Serail Muziek De Nederlandse Opera 1987/1988 14 mei 1988 Helmut Polixa
Operaliefde! Muziek Krochttheater 1987/1988 26 mei 1988 Mirjam Koen
Così fan tutte Muziek Semper Oper Dresden 1988/1989 2 september 1988 Joachim Herz
Così fan tutte Muziek Semper Oper Dresden 1988/1989 2 september 1988 Joachim Herz
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Opera 1988/1989 3 november 1988 Nicholas Hytner
Ouverturen Muziek Nederlands Dans Theater 1988/1989 19 januari 1989
Die Entführung aus dem Serail Muziek Opera Forum 1988/1989 28 januari 1989 Vittorio Patané
Solitude / Im Auge Gottes Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1988/1989 13 april 1989
The Sound of Music Muziek Scapino Ballet Rotterdam 1988/1989 7 mei 1989
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Sweelinck Conservatorium Amsterdam 1988/1989 27 mei 1989 Wolfgang Kersten
Die Zauberflöte Muziek Stichting Zomer Opera 1989/1990 18 augustus 1989 Cora Canne Meijer
Divertimento no. 15 Muziek Holland Dance Festival 1989/1990 14 september 1989
Grace Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1989/1990 5 oktober 1989
Der Schauspieldirektor Muziek Opera SKON 1989/1990 19 november 1989 Ab Heydens
Aus einem alten Kalender Muziek V van Laban 1989/1990 18 januari 1990
Così fan tutte Muziek De Nederlandse Opera 1989/1990 24 januari 1990 Jürgen Flimm
La finta giardiniera Muziek Opera Forum 1989/1990 23 maart 1990 Matthias Remus
Don Giovanni Muziek Opera Forum 1989/1990 6 april 1990 Vittorio Patané
Idomeneo Muziek Stichting Vrije Val 1992/1993 7 april 1990 Rense Royaards
Sinfonia eroica Muziek Compagnie Michèle Anne de Mey 1989/1990 24 april 1990 Gäetan van den Berg, Ivan Hernandez
De impresario Muziek Amsterdams Marionettentheater Komedie van Hout 1992/1993 6 mei 1990 Hendrik Bonneur
Theatergroep ECHO Muziek De Nederlandse Dansgroep 1989/1990 11 mei 1990
De maaltijd Muziek Stichting Het Lichaam 1989/1990 17 mei 1990
Requiem Muziek Het Nationale Ballet 1989/1990 15 juni 1990
Bastien & Bastienne Muziek Stichting Operalab 1989/1990 18 juli 1990 Murielle Lucie Clément
L'oca del Cairo Muziek Stadsschouwburg Amsterdam 1990/1991 29 augustus 1990 Eddy Habbema
L'oca del Caïro Muziek Stadsschouwburg Amsterdam 1990/1991 29 augustus 1990 Eddy Habbema
Mozart Muziek Fred Delfgaauw 1990/1991 18 september 1990 Henri Overduin
Die Zauberflöte Muziek Eindhoven Festival 1990/1991 19 september 1990 Ryszard Peryt
Die Zauberflöte Muziek Kameropera Warschau 19 september 1990 Ryszard Peryt
Così fan tutte Muziek Studio's Onafhankelijk Toneel 1990/1991 16 november 1990 Mirjam Koen, Gerrit Timmers
Branco Muziek Truus Bronkhorst 1990/1991 29 november 1990 Marien Jongewaard
Così fan tutte Muziek Festival d'Automme Semur-En-Auxois 1990/1991 11 december 1990 Jeroen Lopes Cardozo
Het valt, ja toch? Muziek Frans Poelstra, Gonnie Heggen, Frans Poelstra & Gonnie Heggen 21 december 1990 Frans Poelstra, Gonnie Heggen
Het valt, ja toch? Muziek Frans Poelstra & Gonnie Heggen 1989/1990 21 december 1990 Frans Poelstra, Gonnie Heggen
Amadeus Muziek John van de Rest Theaterprodukties 1990/1991 1 januari 1991 Willem Nijholt
Die Zauberflöte Muziek Opera Forum 1990/1991 5 januari 1991 Vittorio Patané
Sleepless Nights Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1990/1991 9 februari 1991
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Stichting Opera Zuid 1990/1991 23 februari 1991 Giles Havergal
De ontvoering uit het Serail Muziek Unima Poppentheater Festival 1990/1991 19 maart 1991
Andante Muziek Nederlands Dans Theater 1990/1991 21 maart 1991
Fasching Abend Muziek Historisch Muziek en Dansgezelschap Capriol 1990/1991 7 april 1991 Juan C. Tajes
Daar om Muziek Het Nationale Ballet 1990/1991 25 mei 1991
Idomeneo re di Creta Muziek De Nederlandse Opera 1990/1991 1 juni 1991 Peter Mussbach, Bertie Pinxteren
Agyptisches Totenbuch, aus Kapitel XXXVII, XXXIX und LXIV Muziek Eurythmeum Stuttgart 1990/1991 2 juni 1991
Agyptisches Totenbuch, aus Kapitel XXXVII, XXXIX und LXIV Muziek Eurythmeum Stuttgart 2 juni 1991
Het trio in mi-bémol Muziek Kaaitheater 1990/1991 5 juni 1991 Jan Ritsema
Afanya't a poc a poc Muziek Holland Festival 1990/1991 16 juni 1991
De Toverfluit Muziek Nederlands Figurentheater De Trekwagen 1990/1991 6 juli 1991 Marius Prein
Figaro Muziek Compagnie Du Hasard 1990/1991 8 juli 1991
Kamermuziek voor 4 motoren en bedieningspersoneel Muziek Zomerfestijn 1990/1991 27 juli 1991
Der Zauberflöte Zweiter Theil Muziek Holland Festival Oude Muziek Utrecht 1991/1992 10 september 1991 Thomas de Neve
Petite mort Muziek Nederlands Dans Theater I 1992/1993 12 september 1991
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Kameropera Warschau 1991/1992 22 september 1991 Jitka Stokalska
Così fan tutte Muziek Kameropera Warschau 1991/1992 26 september 1991 Andrzej Sadowski
Die Entführung aus dem Serail Muziek Opera Romana Timisoara 1991/1992 15 oktober 1991 Emil Strugaru
Sur scène Muziek Marc Vanrunxt en dansers 1991/1992 31 oktober 1991
Solitude Duet Muziek Holland Dance Festival 1991/1992 18 november 1991
Private Debates / Public Exhibition Muziek Holland Dance Festival 1991/1992 18 november 1991
Mozart in muziek en woorden Muziek Tine Ruysschaert 1991/1992 8 december 1991
Mozart wordt vrijmetselaar - een inwijding - Muziek Stichting De Wassen Neus 1991/1992 20 december 1991 Chaim Levano
Triomf of dood Muziek Dansgezelschap Reflex 1991/1992 1 februari 1992
Châteaux en Espagne Muziek Compagnie Michèle Anne de Mey 1991/1992 18 februari 1992 Nathalie Borlée
Mitridate, Rè di Ponto Muziek De Nederlandse Opera 1991/1992 5 maart 1992 Pierre Audi, Bertie Pinxteren
Muziek De Nederlandse Opera 5 maart 1992 Pierre Audi
Pantheon Pace Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1991/1992 13 maart 1992
Reflections of Four Muziek The Parsons Dance Company 1991/1992 13 mei 1992
Don Giovanni Muziek De Nederlandse Opera 1991/1992 1 juni 1992 Alfred Kirchner
Così fan tutte Muziek Holland Festival 1991/1992 4 juni 1992
De Toverfluit Muziek Stichting Vrije Val 1992/1993 23 september 1992 René Groothof
Het zwanensyndroom, theater dans monoloog Muziek Stichting De Kist 1992/1993 1 oktober 1992 Henri van Zanten
Het zwanensyndroom, theater dans monoloog Muziek Stichting De Kist, Stichting De 1 oktober 1992 Henri van Zanten
Die Entführung aus dem Serail Muziek Kameropera Warschau 1992/1993 2 oktober 1992
Don Giovanni Muziek Teatro Lirico Arturo Toscanini di Milano 1992/1993 21 oktober 1992
Wolfgang bitte... Muziek S.O.A.P. Dance Theatre Frankfurt 1992/1993 18 november 1992
The Idea of Order Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1992/1993 20 januari 1993
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Grote Theater van Lodz 1992/1993 21 januari 1993 Adam Hanuszkiewicz
Le nozze de Figaro Muziek Staatsopera van Lodz 1992/1993 24 januari 1993
Così fan tutte Muziek Staatsopera van Lodz 1992/1993 27 januari 1993 Adam Hanuszkiewicz
Klavier Konzert Es dur Muziek Introdans 1992/1993 10 april 1993
Voyage Muziek Introdans 1992/1993 10 april 1993
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek De Nederlandse Opera 1992/1993 7 mei 1993 Jürgen Flimm
Doodgewoon Muziek Stichting Makadam-theater 1992/1993 26 mei 1993 Mark Kingsford
Rilling Muziek Danstheater Aya 1992/1993 17 juni 1993
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek The English Baroque Soloists 1992/1993 19 juni 1993
Mozart met motor Muziek Teo Joling 1993/1994 7 oktober 1993
Nu ook voor vrouwen Muziek Hans Liberg 1993/1994 22 oktober 1993 Hans Liberg
Mozart / Concert Arias, un moto di gioia Muziek Rosas VZW 5 november 1993 Jean Luc Ducourt
Mozart / Concert Arias, un moto di gioia Muziek Rosas VZW 1993/1994 5 november 1993 Jean Luc Ducourt
Clay I Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1993/1994 8 december 1993
Not DONe GIOVANNI Muziek Het Veem Theater 1993/1994 7 januari 1994 Huub Krom
Not DONe GIOVANNI Muziek Veem House for Performance 1993/1994 7 januari 1994 Huub Krom
Il rè pastore Muziek De Nederlandse Opera 1993/1994 12 januari 1994 Pierre Audi
De vuurvogel Muziek Het Muziek Lod 1993/1994 18 januari 1994 Goele Derick
Draken bestaan niet Muziek Stichting Kinderdanstheater Pompoen 1993/1994 29 maart 1994
The Marriage of Figaro Muziek Music Theatre London 1993/1994 5 april 1994 Nicholas Broadhurst
De Toverfluit Muziek De Bolhoed 1993/1994 23 april 1994 Trudy Schambergen
Don Giovanni Muziek The English Baroque Soloists 1993/1994 7 juni 1994
Don Giovanni Muziek Opera Amsterdam 1994/1995 15 oktober 1994 Jeroen Lopes Cardozo
Die Zauberflöte Muziek Kameropera Warschau 1994/1995 18 november 1994 Ryszard Peryt
Die Entführung aus dem Serail Muziek Opera Holland 1994/1995 12 januari 1995 Pieter van Empelen
Son tutti amor Muziek Theater Maatwerk 1994/1995 1 februari 1995 Pip Kelting
Tranen die de wereld niet ziet Muziek Stichting Danny Rose 1994/1995 3 februari 1995 Margrith Vrenegoor
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Koninklijk Conservatorium 1994/1995 3 februari 1995 Tim Coleman
Charabia Muziek Nederlands Dans Theater 1994/1995 12 februari 1995
Enchanté Muziek Mijne Heren! 1994/1995 18 februari 1995 Henk Votel
De wonderbaarlijke genezing van prinses Doortjes nee-ziekte Muziek Amadeus Duck 1996/1997 5 maart 1995
Portret van Dora Muziek FRi-Theatergroep CREA 1994/1995 6 april 1995 Liliana Alexandrescu
Day One, to Month, Year Muziek Vincent Cacialano 11 mei 1995
Day One, to Month, Year Muziek Vincent Cacialano 1994/1995 11 mei 1995
Interludium Muziek Dansacademie Brabant 1994/1995 7 juni 1995
Die Zauberflöte Muziek The English Baroque Soloists 1994/1995 20 juni 1995
The Magic Flute Muziek Music Theatre London 1995/1996 16 augustus 1995 Nicholas Broadhurst
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Muziek Nationale Reisopera 1995/1996 8 september 1995 Marina Wandruszka
Die Zauberflöte Muziek De Nederlandse Opera 1995/1996 1 december 1995 Pierre Audi, Saskia Boddeke
Goodbye Body Muziek Stichting van de Toekomst 1995/1996 8 december 1995
Recital Muziek Het Gevolg 1995/1996 7 januari 1996 Arlette van Overvelt
Nothing Original Muziek Scapino Ballet Rotterdam 1995/1996 14 februari 1996
De storm Muziek Nottingham Playhouse Company 1995/1996 20 februari 1996 Silviu Purcarete
Goudreinetten Muziek George Groot 1995/1996 27 februari 1996 Aike Dirkzwager
The Old Man and Me Muziek Nederlands Dans Theater III 1995/1996 29 februari 1996
Die wunderbare Frau und ihre Kinder Muziek Quirine Melssen 1996/1997 3 maart 1996
De droom van Mozart Muziek Stichting Jeugdtheater Hofplein 1995/1996 16 maart 1996
Don Giovanni Muziek Stichting Opera Zuid 1995/1996 27 april 1996 Aidan Lang
Henri van Zanten namens Baron von Münchhausen Muziek De Gasten Komen 1995/1996 12 mei 1996
Les Danaïdes Muziek Holland Festival 1995/1996 22 juni 1996 Silviu Purcarete
De tocht van Papageno Muziek Nieuw Sinfonietta Amsterdam 1996/1997 14 september 1996
Zere vingers Muziek Amsterdams Gitaartrio 1996/1997 22 oktober 1996 Matthijs Rümke
Pleisters Muziek Kinderfestival DeBuut 1996/1997 22 oktober 1996
Don Giovanni Muziek Stichting Vrije Val 1996/1997 20 november 1996 René Groothof
Don Juan Muziek Theater an der Ruhr 1996/1997 29 november 1996 Roberto Ciulli
Song Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1996/1997 10 december 1996
Een zijn zonder verandering Muziek Henk van Ulsen 1996/1997 4 januari 1997 Carel Alphenaar
Regina mater Muziek Compañia Vicente Saez 1996/1997 17 januari 1997
Clay II Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1996/1997 20 maart 1997
Aus dem Ei des Archaeopteryx Muziek DansWerkplaats Amsterdam 1996/1997 20 maart 1997
Don Giovanni Muziek Oper Der Bundesstadt Bonn 1996/1997 24 maart 1997 Roberto Ciulli
De wraak van Poseidon Muziek Nieuw Sinfonietta Amsterdam 1996/1997 20 april 1997
Così fan tutte Muziek Nationale Reisopera 1996/1997 28 mei 1997 Niels-Peter Rudolph
Die Zauberflöte Muziek Nationale Opera van Szeged 1997/1998 5 oktober 1997
Klavier Muziek Rogie & Company 1997/1998 6 november 1997
La finta giardiniera Muziek Stichting Opera Zuid 1997/1998 15 november 1997 Keith Warner
Don Giovanni Muziek Opera Romana Timisoara 1997/1998 15 januari 1998 Emil Strugaru
Die Zauberflöte Muziek Mime- en Muziektheater Opera Educatief 1997/1998 18 januari 1998 Rob van Reijn
Die Zauberflöte Muziek De Nieuwe Opera Academie 1997/1998 30 januari 1998 David Prins
The Old Man and Me Muziek Balletgala 1997/1998 30 januari 1998
Klavier Live Muziek Rogie & Company 1997/1998 17 februari 1998
Così fan tutte Muziek Music Theatre London 1997/1998 4 maart 1998 Tony Britten
I Am A Diva Muziek Diva Productions 1997/1998 26 mei 1998 Jeroen Lopes Cardozo
Onbekende grachten Muziek DansWerkplaats Amsterdam 1997/1998 18 juni 1998
Don Giovanni Muziek Nationale Reisopera 1998/1999 6 september 1998 Ezio Toffolutti
Die Entführung aus dem Serail Muziek Stichting Opera Zuid 1998/1999 12 september 1998 Klaus Dieter Kirst
De virtuoos Muziek Stichting voor Culturele Programma's MyDas 1998/1999 16 oktober 1998
Dich vergessen? Muziek Theater Instituut Nederland 1998/1999 20 november 1998
Het konsert Muziek Melody Musical Productions BV 1998/1999 27 november 1998 Teo Joling
Die Zauberflöte Muziek Companions Opera 1998/1999 10 december 1998 Christian Boesch
Idomeneo re di Creta Muziek De Vlaamse Opera 1998/1999 5 januari 1999 David McVicar
Toverfluit Muziek Het Nationale Ballet 1998/1999 10 februari 1999
Sechs Tänze Muziek Hubbard Street Dance Company 1998/1999 3 juli 1999
Così fan tutte Muziek Stichting Opera Zuid 1999/2000 20 november 1999 Mike Ashman
Così fan tutte Muziek Opera Trionfo 1999/2000 7 maart 2000 Jan Bouws
Fourytale Muziek DansWerkplaats Amsterdam 1999/2000 16 maart 2000
Die Zauberflöte Muziek Nationale Reisopera 1999/2000 31 mei 2000 Dan Jemmett, Irina Brook
Die Entführung aus dem Serail Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 3 september 2000 Ryszard Peryt
Bastien und Bastienne Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 3 september 2000 Ryszard Peryt
La finta giardiniera Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 4 september 2000 Ryszard Peryt
Ascanio in Alba Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 5 september 2000 Ryszard Peryt
Die Schuldigkeit des ersten Gebotes Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 6 september 2000 Ryszard Peryt
La finta semplice Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 7 september 2000 Ryszard Peryt
Apollo et Hyacinthus Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 8 september 2000 Ryszard Peryt
Così fan tutte Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 9 september 2000 Ryszard Peryt
Der Schauspieldirektor Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 10 september 2000 Ryszard Peryt
L'oca del Cairo Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 10 september 2000 Ryszard Peryt
Lo sposo deluso Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 10 september 2000 Ryszard Peryt
Galimathias musicum Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 10 september 2000 Ryszard Peryt
Mitridate, rè di Ponto Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 11 september 2000 Ryszard Peryt
Mitridate, rè di Ponto Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 11 september 2000 Ryszard Peryt
Lucio Silla Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 12 september 2000 Ryszard Peryt
La clemenza di Tito Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 13 september 2000 Ryszard Peryt
Idomeneo, rè di Creta Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 14 september 2000 Ryszard Peryt
Zaide Muziek Kameropera Warschau 2000/2001 15 september 2000 Ryszard Peryt

Naam

Mozart gebruikte de eerste twee voornamen (Johannes Chrysostomus) nooit. Hij noemde zichzelf als jonge man bij voorkeur Amadè[2] in ondertekeningen van brieven; later gaf hij de voorkeur aan Wolfgang Amadé, soms Amade, maar in slechts drie keer gebruikte hij in een brief de naam Amadeus, maar dan louter om humoristische redenen ('Amadeus Wolfgangus Mozartus'). In enkele gevallen gebruikte hij de naam Wolfgang Gottlieb of alleen Wolfgang, WA of eenvoudigweg Mozart, WMZT of MZT. In Italië schreef hij soms Wolfgango Amadeo. In officiële aankondigingen is de meest gebruikte vorm W.A.Mozart, Wolfgang Mozart en Wolfgang Amade Mozart. Zijn namen als kind waren Wolfgangerl en Woferl[3].

Amadeus en Gottlieb zijn de Latijnse en de Duitse vorm van het Griekse Theophilus. Theophilus is de persoon aan wie het evangelie van Lucas en de Handelingen van de Apostelen zijn opgedragen.

Jeugdjaren

Geboortehuis van Mozart te Salzburg

Mozart werd op 27 januari 1756 geboren in de Getreidegasse op nummer 9 in Salzburg, wat destijds tot het Heilige Roomse Rijk behoorde. Zijn ouders waren componist en violist Leopold Mozart en Anna Maria Pertl. Op 5-jarige leeftijd trad hij aan de universiteit van Salzburg op als danser in het Latijnse muziekdrama 'Sigismundus Hungariae Rex' van Johann Ernst Eberlin.

De Grand Tour van de Mozarts

In juni 1763 vangt de familie Mozart een grote rondreis in Europa aan die meer dan drie jaar zal duren en die begint met een bezoek aan Beieren, Zwaben, Württemberg, de Palts en Rijnland. In september doen ze onder meer Luik, Tienen en Leuven aan. In oktober arriveren ze te Brussel waar ze hopen op een recital in de aanwezigheid van landvoogd Karel Alexander van Lotharingen (broer van keizer Frans I Stefan). De landvoogd is echter meer geïnteresseerd in de jacht dan in de muziek en stelt het geduld van vader Leopold zwaar op de proef. Uiteindelijk vertrekt de familie naar Parijs waar een concert wordt gegeven voor koning Lodewijk XV. Het is daar dat Mozarts muziek voor het eerst gepubliceerd wordt. Via de oversteek naar Dover gaat het in april 1764 richting Londen waar ze ontvangen worden door koning George III. Tijdens hun verblijf aldaar ontmoet de jonge Wolfgang Johann Christian Bach, bijgenaamd de "Londense Bach". In augustus keert de hele familie terug naar het vasteland. Ze overnachten in Gent en reizen verder naar Antwerpen waar de jonge Mozart het orgel in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal bespeelt. Per trekschuit varen ze van Rotterdam naar Den Haag. Daar worden Wolfgang en zijn zus Nannerl allebei ernstig ziek en het duurt verschillende weken voor ze voldoende hersteld zijn om recitals te geven. In maart 1766 wonen de Mozarts de plechtige inhuldiging bij van stadhouder Willem V van Oranje-Nassau in Den Haag. Voor de gelegenheid componeert Mozart er een reeks variaties op het Wilhelmus (KV 25) [4]. In mei is de familie opnieuw in Parijs vanwaar ze via onder meer München naar Salzburg terugkeren.

De jonge Mozart door Jean-Baptiste Greuze ca. (1764)

De Italiaanse reis

In 1769 wordt Mozart benoemd tot onbezoldigd concertmeester aan het hof van aartsbisschop Hieronymus von Colloredo van Salzburg. Vanaf dan reizen vader en zoon Mozart samen en treedt Wolfgang solo op. Op 11 april hoort de jonge Mozart in de Sint-Pietersbasiliek te Rome het beroemde Miserere van Gregorio Allegri dat nooit ter inzage wordt gegeven en weet de compositie nadien feilloos op papier te zetten. In juli 1770 ontvangt hij in Rome uit handen van de paus de Orde van het Gulden Spoor. Kort daarna begint hij te werken aan zijn opera seria Mitridate (KV 87) die in december in première gaat in het Teatro Ducal in Milaan. De opera oogst er veel succes. Op 5 januari 1771 behaalt hij het diploma van de Accademia Filarmonica in Verona nadat hij eerder al een soortgelijk getuigschrift had ontvangen van de Accademia te Bologna (10 oktober 1770). In januari 1773 componeert Mozart het motet Exsultate, jubilate (KV 165) voor de castraatzanger Venanzio Rauzzini, als dank voor zijn verdiensten in Mitridate.

De reis naar Parijs

De reislust van Leopold Mozart is in 1777 de oorzaak van zowel zijn ontslag als dat van Wolfgang. Leopold vertrekt met moeder Anna Maria Pertl en Wolfgang richting Parijs, in de hoop aldaar een aanstelling te krijgen voor zijn zoon. Eerst verblijven ze kort in München. Zonder succes reizen ze verder naar Leopolds familie in Augsburg. In oktober ontmoet Mozart hier zijn nichtje Maria Anna Thekla ('das Bäsle'), met wie hij een intieme relatie heeft en waarmee hij een pikante correspondentie voert, die latere biografen in verlegenheid heeft gebracht. Tijdens hun verblijf in Mannheim wordt hij door Fridolin Weber uitgenodigd. Mozart geeft bij de familie Weber zanglessen aan de oudste van vijf dochters Aloysia, op wie hij verliefd wordt. Zijzelf heeft nauwelijks zangervaring, maar bezit een wondermooie stem, aldus Wolfgang. Na een boze brief van Leopold Mozart, reist hij samen met zijn moeder tot in Parijs. Tijdens hun verblijf bij baron Grimm in Parijs brengt de moeder haar dagen door in een slecht geluchte, kille en vuile kamer. Ze voelt zich eenzaam en wordt ziek. Mozart verdient nauwelijks geld, maar wordt overal uitgenodigd om 'gratis' te spelen. In deze periode schrijft Mozart zijn balletmuziek "Les Petits Riens" (KV 299b) en de bekende "Parijse" symfonie in D groot (KV 297). De symfonie beleeft haar triomfantelijke openbare première tijdens de zogenaamde Concerts Spirituels op 18 juni. Op 3 juli 1778, na een wekenlange ziekte, sterft Mozarts moeder. Na een verblijf van zes maanden in Parijs keert Mozart, alleen, naar München terug. Daar biedt de familie Weber, die kort daarvoor Mannheim had verlaten, hem onderdak. Aloysia negeert Mozarts avances. Op dat moment beseft Wolfgang dat het nooit iets zal worden tussen hun beiden.

Terugkeer in Salzburg

Op aandringen van vader Leopold keert Mozart uiteindelijk naar Salzburg terug waar hij voor een salaris van 450 gulden opnieuw wordt aangesteld aan het bisschoppelijk hof. Zijn taken zijn divers: musiceren, het knapenkoor onderrichten en zowel geestelijke als wereldlijke muziek componeren. In januari 1780 gaat zijn opera Idomeneo (KV 366) in première in het Residenz Theater te München, bijgewoond door vader Leopold en zus Nannerl.

Volwassenheid

Wenen

Fantasieportret van Mozart

In zijn geboortestad Salzburg voelt Mozart zich echter weinig gewaardeerd. Het ongenoegen en de ergernis stapelen zich op. Het komt tenslotte tot een uitbarsting waarbij de componist op staande voet ontslagen wordt tijdens een bezoek aan het hof van Jozef II van het Heilige Roomse Rijk in Wenen (1781). Door graaf Arco wordt hij letterlijk de deur uit getrapt. Hij reist naar Wenen en vindt er onderdak bij de familie Weber (intussen verhuisd van Mannheim via München naar Wenen), waar hij ditmaal verliefd wordt op de tweede dochter, de zangeres Constanze. De gevoelens zijn wederzijds. Vader Leopold is boos dat Wolfgang bij de Webers verblijft, en ziet hierin een tweede poging van mevrouw Weber (intussen weduwe) om haar dochters uit te huwelijken. Hij schrijft Wolfgang onmiddellijk zijn bevelen op te volgen en uit de buurt van de Webers te blijven. Muzikaal gaat het hem inmiddels voor de wind: de uitvoering op 16 juli 1782 van het Singspiel Die Entführung aus dem Serail (KV 384) in het Weense Burgtheater is een eclatant succes. In dezelfde maand componeert Mozart zijn "Haffner"-symfonie in D groot (KV 385). Mozarts gevoelens voor Constanze worden serieuzer. De smeekbedes kunnen Leopold echter niet vermurwen zodat uiteindelijk, zonder vaderlijke zegen, Mozart op 4 augustus 1782 huwt met Constanze in de St. Stevens Kathedraal te Wenen. Leopolds schriftelijke toestemming arriveert uiteindelijk nadat het huwelijk al voltrokken was. Het zijn voor Mozart persoonlijk gelukkige jaren: hij geeft muzieklessen en zijn concerten worden door het publiek gesmaakt. De muziekuitgever Artaria overweegt zijn composities uit te geven en voor het eerst wordt er in een muziektijdschrift (Magazin der Musik) over een van zijn concerten geschreven. Mozart wordt ondersteund en gestimuleerd door baron Gottfried van Swieten, die hem laat kennismaken met oude muziek van Bach en Händel. In de lente van 1783 werd zijn eerste zoon, Raimund Leopold, geboren die echter een paar weken later overlijdt.

In oktober 1783 wordt de (onvoltooide) Mis in c-klein (KV 427) in Salzburg opgevoerd. Constanze zingt er een van de sopraanpartijen. Tijdens de terugtocht naar Wenen wordt halt gehouden in Linz, waar Mozart een nieuwe symfonie in C-groot componeert (KV 425). In februari 1784 begint hij met het aanleggen van een chronologische catalogus van zijn werk, de Verzeichnüss, die hij tot zijn dood nauwgezet bijhoudt. Op 21 september 1784 ziet zijn tweede zoon, Carl Thomas, het levenslicht.

Mozart en Schikaneder tijdens een inwijding in de Vrijmetselarij.

Drie maanden later treedt Mozart toe als lid van de vrijmetselaarsloge 'Zur Wohlthätigkeit'. Enige tijd later ontmoet hij de componist Joseph Haydn, die hoog opgaf van Mozarts muzikale kwaliteiten. Die bewondering is wederzijds: Mozart zou later zes in die tijd gecomponeerde strijkkwartetten (KV 387, 421, 428, 458, 464 en 465) aan Haydn opdragen. In april 1785, een maand na de eerste uitvoering van Mozarts oratorium Davidde penitente (KV 469), meldt ook vader Leopold zich aan bij de vrijmetselaars, op aandringen van Wolfgang. Kort daarna schrijft Mozart de vijf minuten durende Maurerische Trauermusik in C-klein (KV 477) ter nagedachtenis van twee overleden logebroeders.

In februari 1786 vindt op het Schloss Schönbrunn in aanwezigheid van keizer Jozef II een bijzondere wedstrijd plaats: Mozarts 'Der Schauspieldirektor' (KV 486) en Salieri's 'Prima la musica, e poi le parole' dingen er om de eerste prijs. Salieri wint, Mozart krijgt de troostprijs van 50 dukaten. In april speelt Mozart zijn nieuwe (en thans bekendste) pianoconcerto in c-klein (KV 491), een werk dat door Ludwig van Beethoven bewonderd werd en waarvoor hij cadenzen schreef. Op 1 mei van hetzelfde jaar vindt in het Burgtheater te Wenen de eerste uitvoering plaats van de opera buffa 'Le nozze di Figaro' (KV 492). Het libretto is van de hand van Lorenzo da Ponte die zich daarvoor baseerde op het Franse, door Jozef II verboden, toneelstuk 'Le mariage de Figaro' van Pierre Beaumarchais. Ook in Praag wordt 'Figaro' enthousiast onthaald. Mozart, vergezeld van zijn vrouw Constanze, reist in januari 1787 naar de stad om er persoonlijk een opvoering van de opera te dirigeren. Tijdens zijn verblijf aldaar beleeft de "Praagse" symfonie in D-groot (KV 504) haar première. Dit artistieke succes komt slechts een paar weken na de dood van hun derde zoon, Johann Thomas Leopold, die in november 1786, amper een maand oud, stierf.

Beeld van Mozart in Wenen. Foto 2003

In 1787 begeeft Ludwig van Beethoven zich naar Wenen om les te krijgen van Mozart. Van een persoonlijke ontmoeting tussen beide componisten is echter niets bekend. Op 28 mei sterft vader Leopold Mozart. In het najaar zijn de Mozarts opnieuw te Praag waar de opera 'Don Giovanni' wordt opgevoerd op 29 oktober. Voor het libretto had Mozart andermaal kunnen rekenen op het vakmanschap van Da Ponte. In december van dat jaar krijgt Wolfgang een aanstelling als kamermusicus aan het hof van keizer Jozef II, alweer tegen een mager salaris dat niet volstaat om zijn schulden te voldoen. De opera Don Giovanni wordt in Wenen maar matig geapprecieerd. Op 29 juni 1788 sterft zijn zes maanden oude dochtertje Theresia. In november 1789 overlijdt zijn tweede dochtertje, Anna, vrijwel direct na de geboorte.

Op 26 januari 1790 — een dag voor Mozarts vierendertigste verjaardag — vindt in Wenen met veel bijval de eerste uitvoering plaats van de opera Così fan tutte (KV 588). Dit is de derde (en laatste) Mozart-opera waarvoor Da Ponte het libretto schreef. Maar in 1790 sterft Jozef II (13 maart 1741 – 20 februari 1790), keizer van het Heilige Roomse Rijk (van 1765 tot 1790). Hij wordt opgevolgd door Leopold II die niet zo in muziek is geïnteresseerd als zijn voorganger.

Op 4 maart 1791 geeft Mozart zijn laatste publieke optreden als componist en pianovirtuoos met een uitvoering van het pianoconcert in Bes-groot, KV 595. In zijn streven uiteindelijk kapelmeester te worden solliciteert hij met succes voor het baantje als onbetaald assistent van de kapelmeester van de Stephansdom in Wenen. Tijdens de zomer legt hij zich toe op de werken van Georg Friedrich Händel, waarvan hij bewerkingen maakt (o.a. Alexander's Feast en Ode for St. Cecilia's Day). Op 26 juli wordt Mozarts vierde zoon, Franz Xaver Wolfgang, geboren die later een bescheiden carrière zal maken als componist onder de naam van zijn vader (Wolfgang Mozart junior).

Ziekte en dood

Mozart oogst in Wenen in oktober en november 1791 veel succes met zijn opera Die Zauberflöte (KV 620), gecomponeerd voor het gezelschap van Emanuel Schikaneder. Hoewel hij uitgeput is door het vele werk aanvaardt hij niettemin nog een geheime opdracht van graaf Walsegg zu Stupagg: een Requiem in d-klein (KV 626). Mozart overlijdt in de vroege ochtend van 5 december 1791, het Requiem blijft daardoor onvoltooid. Na een korte uitvaartmis in de Stephansdom wordt Mozart begraven op de begraafplaats St. Marx te Wenen. Enkele dagen later, op 10 december 1791, wordt in de St. Michaelskathedraal de hoogmis gezongen in zijn nagedachtenis, waarbij de door Mozart voltooide en de door zijn leerlingen uitgewerkte delen van het Requiem worden uitgevoerd.

Huwelijk en kinderen

Op 4 augustus 1782 trouwde hij met Constanze Weber (5 januari 1762 - 6 maart 1842). Ze kregen 6 kinderen van wie er slechts 2 volwassen werden, namelijk Carl en Franz.

  • Raimund Leopold Mozart (17 juni 1783 - 19 augustus 1783)
  • Carl Thomas Mozart (21 september 1784 - 31 oktober 1858)
  • Johann Thomas Leopold Mozart (1786-1786)
  • Theresia Constanzia Adelheid Friedericke Maria Anna Mozart (1787-1788)
  • Anna Mozart (1789-1789)
  • Franz Xaver Wolfgang Mozart (26 juli 1791 - 29 juli 1844)

Geldzorgen

Mozart werd bijna zijn hele leven gekweld door geldzorgen, niet zozeer door gebrek aan inkomsten maar meer door een dure levensstijl.

Vanwege zijn snel ontdekte muzikale hoogbegaafdheid werd Mozart - samen met zijn zus - al vroeg door zijn vader voor de grootste hoven van de toenmalige Europese leiders gebracht. Zij werden in zowel geld als (waardevolle) natura (allerhande 'mooie' voorwerpen zoals snuifdozen, medailles) betaald. Tijdens zijn laatste levensjaren, ten tijde van Le Nozze di Figaro en Die Zauberflöte, verdiende hij omgerekend zo'n 75.000 euro per jaar. Zijn levensstijl echter kostte meer dan hij bezat. Zijn echtgenote wist de leningen tot bepaalde hoogte te saneren; zijzelf heeft na zijn dood vele werken uit laten geven en op die manier in haar onderhoud kunnen voorzien. Na haar huwelijk met de oud-ambassadeur Von Nissen hebben zij samen een Mozart-biografie uitgegeven.

De Köchel-Verzeichnis en andere catalogi

Mozart heeft een groot aantal composities nagelaten die gerangschikt zijn in de numerieke Köchel-Verzeichnis (KV). Deze lijst is genoemd naar de Oostenrijkse botanicus en muziekliefhebber Ludwig von Köchel (1800-1877). Een handzame samenvatting van Mozarts oeuvre werd in 1951 uitgegeven onder de titel Der kleine Köchel. Er wordt gewerkt aan een herziene versie van de Köchel.

Een onschatbare bron is de Verzeichnüss, wat staat voor Verzeichnüss aller meiner Werke (1784-1791), een overzicht dat de componist zelf bijhield. Op de rechterpagina noteerde Mozart de openingsmaten van elk nieuw werk (de incipit) en voegde op de linkerpagina verdere gegevens toe zoals datum, titel, voorgeschreven instrumenten, opdrachten, enzovoort. Deze catalogus wordt in de British Library bewaard.

Ook wordt soms het systeem van de AMA (Alte Mozart-Ausgabe) en de NMA (Neue Mozart-Ausgabe) gehanteerd. Dit geeft de plaats aan van een compositie in een van de boekdelen van het verzamelde werk.

Oeuvre

  • Vioolconcerten

Mozart heeft vijf vioolconcerten geschreven die zijn voltooid in een tijdspanne van twee jaar. Het gaat respectievelijk om het Vioolconcert in Bes majeur (nr. 1, KV 207), het concert in D majeur (nr. 2, KV 211), het concert in G majeur (nr. 3, KV 216), het concert in D majeur (nr. 4, KV 218) en het concert in A majeur (nr. 5, KV 219). Recent onderzoek heeft de ontstaansdatum van Vioolconcert nr. 1 verschoven van 1775 naar 1773, waarmee het meteen de status heeft verworven van Mozarts allereerste oorspronkelijke soloconcert. Van de vijf werken worden nr. 3 en nr. 5 het meest uitgevoerd. Verder is er nog de Sinfonia concertante voor viool, altviool en orkest in Es majeur, KV 364, geschreven in 1779.

  • Hoornconcerten
  • Andere concerten
    • Fluit-harpconcert in C majeur KV 299 (297c)
    • Fluitconcert nr. 1 in G majeur, KV 313 (1778)
    • Fluitconcert nr. 2 in D majeur, KV 314 (1778) (bewerking van onderstaand hoboconcert).
    • Andante voor fluit en orkest]] in C majeur, KV 315 (1778)
    • Hoboconcert in C majeur, KV 314
    • Klarinetconcert in A, KV 622 (1791)
    • Fagotconcert in Bes majeur, KV 191 (1774)
    • Sinfonia concertante voor hobo, klarinet, fagot, hoorn en orkest KV 297b in Es, Anh.9 and later Anh. C 14.01 (1778)

Symfonieën

Mozarts eerste symfonieën dateren van 1764 en werden in Londen gecomponeerd. Deze jeugdwerken zijn gemodelleerd naar de voorbeelden van Johann Christian Bach en Karl Friedrich Abel. In de periode december 1771 - zomer 1774 schrijft Mozart 17 symfonieën, zeer verschillend van vorm en met zowel Italiaanse als 'Salzburgse' en Mannheimer invloeden. Tot deze groep behoort de zogenaamde "kleine" Symfonie in g-klein (nr. 25, KV 183), met kenmerkende Sturm und Drang-elementen. De bekende "Parijse" Symfonie in D-groot (nr. 31, KV 297), die opent met de door de Parijzenaars fel gesmaakte 'coup d'archet', dateert van vijf jaar later (juni 1778). Toen zijn Salzburgse vriend Siegmund Haffner in de adelstand werd verheven, componeerde Mozart de "Haffner" symfonie in D-groot (nr. 35, KV 385). Aan de drie laatste en bekendste symfonieën gaat de "Praagse" symfonie in D-groot vooraf (nr. 38, KV 504). Het werk opent met een donker, opstandig adagio dat herinnert aan de opera Don Giovanni die omstreeks die tijd gereed kwam. De reeks symfonieën die Mozarts bijdrage in dit genre afsluit wordt gerekend tot de hoogtepunten van deze muziekvorm. De meer pastorale Symfonie in Es-groot (nr. 39, KV 543), wordt gevolgd door de "grote" Symfonie in g-klein (nr. 40, KV 440), een van de bekendste werken uit de westerse muziek. De magistrale "Jupiter"-symfonie in C-groot (nr. 41, KV 551) combineert een classicistische stijl met streng en inventief contrapunt. Deze drie symfonieën, die onderling erg verschillen in stijl en karakter, werden in nog geen twee maanden tijd op papier gezet (zomer 1788).

Strijkkwartetten

Mozart schreef in totaal 25 strijkkwartetten die in diverse perioden ingedeeld kunnen worden. De Milanese kwartetten ontstonden tijdens zijn reizen naar Milaan, Bolzano en Verona en werden gecomponeerd tussen eind 1772 en begin 1773 (KV 155-160). Ze bestaan elk uit drie delen. Een nieuwe reeks van zes kwartetten volgde in het najaar van 1773 (KV 168-173). Ze ontstonden te Wenen en tellen ditmaal vier delen (zoals de kwartetten van Joseph Haydn). In de finale van het eerste (KV 168) en het laatste kwartet (KV 173) in deze reeks gebruikt Mozart voor het eerst de fugavorm buiten zijn kerkelijke composities.

Het hoogtepunt van Mozarts bijdrage in dit genre zijn de zes kwartetten opgedragen aan Joseph Haydn (KV 387, 421, 428, 458, 464 en 465). Deze cyclus is het resultaat van een lang componeerproces, ongewoon voor Mozart. Bekende werken in deze serie zijn het Jagd-Quartett (KV 458) en het Dissonanzen-Quartett (KV 465), zo genoemd naar de zeer modern aandoende dissonanten in de openingsmaten.

Mozarts laatste drie kwartetten dragen de naam Pruisische kwartetten en zijn opgedragen aan de koning van Pruisen, Frederik Willem II (KV 575, 589 en 590) die zelf cello speelde.

Pianosonates

Mozarts pianosonate in A, K. 331.

Mozart was zelf een uitstekend pianist en heeft 17 pianosonates nagelaten. Deze zijn geschreven tussen 1777 en 1789. Later zijn er nog twee sonates aan toegevoegd, gebaseerd op afzonderlijke delen. Deze twee laatste sonates zijn enkele van de meest bekende.

We kunnen stellen dat Mozart twee soorten pianosonates heeft geschreven: tot en met de 11e sonate werkt hij tamelijk sober en klassiek, vanaf de twaalfde wordt het duidelijk dat de romantiek er begint door te komen: er komt ook plaats voor meer dissonante akkoorden (zoals de dominant-none).

Vooral de elfde sonate is erg bekend. Het was één van Mozarts lievelingssonates. Het eerste deel, een Andante con Varazioni (grazioso), klinkt bij alle muziekliefhebbers ongetwijfeld bekend in de oren. Maar vooral het derde deel is bekend: het beroemde Rondo Alla Turca.

Mozarts sonates zijn over het algemeen driedelig, al kunnen we hier en daar een tweedelige sonate ontdekken (bv. de 19e). Het eerste deel is meestal een Allegro, daarna volgt vaak een Adagio, en als derde deel wordt dikwijls het rondo gebruikt, al is het Allegretto ook populair. De klassieke vorm voor een sonate dus.

Requiem

In de zomer van 1791 werd Mozart door een onbekende man benaderd die een requiem wilde bestellen. De reden en zijn identiteit wilde de man niet bekendmaken. Later bleek de mysterieuze man (misschien Franz Anton Leitgeb) in opdracht te handelen van graaf Franz von Walsegg. Deze graaf had de gewoonte van tijd tot tijd stukken te bestellen om deze vervolgens over te schrijven en als zijn eigen werk uit te geven. Graaf Von Walsegg wilde van Mozart een dodenmis ter nagedachtenis van zijn overleden echtgenote.

Op het moment dat Mozart de opdracht aannam, had hij al te kampen met gezondheidsproblemen. Door een aantal andere werkzaamheden (waaronder aan Die Zauberflöte) kon hij pas aan het requiem beginnen toen zijn gezondheidstoestand nog verder was verslechterd. Voor zijn dood gaf hij Franz Xaver Süssmayr aanwijzingen over hoe de nog niet afgewerkte delen dienden te worden ingevuld. Hoewel Constanze zich na het overlijden van Mozart in eerste instantie tot anderen wendde, was het uiteindelijk deze Süssmayr die het werk heeft voltooid zoals we het nu kennen. Of hij daarbij gebruik heeft kunnen maken van schetsen van Mozarts hand is nog steeds een onderwerp van discussie.[5]

Film

De film 'Amadeus'

Peter Shaffer schreef in 1980 een toneelstuk over Mozart, getiteld Amadeus. Een bioscoopfilm met dezelfde titel werd geregisseerd door Milos Forman en verscheen in 1984. Hierin speelt de jaloezie van zijn Italiaanse rivaal Antonio Salieri (1750-1825) een belangrijke rol en de suggestie dat deze de hand zou hebben gehad in Mozarts overlijden. De film won 8 Academy Awards, waaronder die voor beste film.

TV

Overig

Mozartjaren

Mozart op een postzegel van het Mozart-jaar

Ter herdenking van Mozarts 200ste sterfjaar werd 1991 uitgeroepen tot internationaal Mozartjaar. Ook 2006 werd uitgeroepen tot internationaal Mozartjaar, deze keer omdat het 250 jaar geleden was dat Mozart werd geboren. Op de eerste dag van dit nieuwe Mozart-jaar werd het Klarinetconcert in A (KV 622) door de luisteraars van de Britse Classic FM-zender gekozen tot zijn allerbeste compositie.

Literatuur

  • Gutman, Robert W. (1999), Mozart. A Cultural Biography, New York, Harcourt Brace & Company
  • Robbins Landon, H.C. (2001, red.), Wolfgang Amadeus Mozart. Volledig overzicht van zijn leven en muziek, Baarn, Tirion
  • Sadie, Stanley (2006), Mozart. The Early Years 1756-1781, New York, Norton

Trivia

Op de Oostenrijkse munt van 1 euro prijkt de beeltenis van Mozart.

Externe links

Bronnen

  1. ↑ Amadé, Amadeus en Amadeo zijn omzettingen van Mozarts 4e naam Theophilus (vertaling: vriend van God)
  2. ↑ Mozart haalde regelmatig grappen uit bij ondertekening van zijn brieven. Soms ondertekende hij met Amadeo of Wolfgango. Ook gebruikte hij eens "GNAGFLOW TRAZOM" (een kreeftgang van zijn naam).
    Zie de brieven van Mozart op Project Gutenberg.
  3. ↑ Sadie, p. 16 en Gutman, p. 53
  4. ↑ Een later aangebrachte gedenkplaat op de hoek van de Kalvermarkt herinnert aan het bezoek van de familie Mozart aan Den Haag
  5. ↑ Meer over het Requiem
Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Wolfgang_Amadeus_Mozart&oldid=3169670"