Thea Doelwijt
Thea Doelwijt in de jaren ‘60
| Naam | Thea Doelwijt |
|---|---|
| Volledige naam | Theadora Christina Doelwijt |
| Geboortedatum | 3 december 1938 |
| Geboorteplaats | Den Helder |
| Beroep | Schrijver, Regisseur |
| Discipline | Toneel |
| Website | |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF | |
| (LD) | Wikidata |
| Info | Waarde uit Wikidata |
|---|---|
| Titel: | Thea Doelwijt (Q5407844) |
| Beschrijving: | schrijfster en journaliste uit Suriname |
| Afbeelding: | Doelwijt.jpg |
| Wikimedia Commons: | Niet beschikbaar |
| Geboortedatum: | 3 dec 1938 |
| Geboorteplaats: | |
| Overlijdensdatum: | Niet beschikbaar |
| Overlijdensplaats: | Onbekend |
| Wikimedia Commons: | Niet beschikbaar |
| Beroep(en) - WD: | Q214917;
Q1930187; Q49757; Q4263842; Q4853732; Q29948997; Q36180; Q3455803; Q482980; |
| Beroep(en) - TE: | Onbekend;
Onbekend; Onbekend; Onbekend; Onbekend; Onbekend; Onbekend; Regisseur; Onbekend |
| VIAF id: | 13625999 |
| RKD artist id: | Onbekend |
| IMDB artist id: | nm1699802 |
Biografie
Thea Doelwijt [1938) is Surinaams-Nederlandse (toneel)schrijfster, regisseur en mede-oprichter van het Doe-theater. Zij volgde een journalistieke opleiding in Nederland. Thea Doelwijt –dochter van een Surinaamse vader en opgegroeid in Nederland, kwam in 1961 naar Suriname waar ze medewerkster werd van het dagblad Suriname, waarvan ze de kinderpagina, de vrouwenpagina en de jongerenpagina leidde, die later uitgroeide tot een literaire pagina. Ze werd redactrice van het literaire blad Moetete, een initiatief van R. Dobru (Ravales), Jozef Slagveer, Ruud Mungroo en Shrinivasi. In 1965 leidde haar scenario voor Grootvaders klok tot de eerste speelfilm op de Surinaamse televisie. In 1967 volgde haar eerste theaterstuk Ballade in klank en kleur. Dit stuk werd opgevoerd in het kader van driehonderd jaar Suriname, in de regie van Henk Zoutendijk en Hetti Huber.
ln de jaren zeventig en tachtig schreef Doelwijt een groot aantal geëngageerde toneelstukken, musicals en cabaretteksten. Samen met Henk Tjon richtte ze in 1973 het Doe-theater op, de eerste semi-professionele toneelgroep van Suriname. De naam is ontleend aan de zang- en dansspelen met satirische inslag die de slaven opvoerden, de du. Het Doe-theater maakte maatschappijkritische cabaret- en theatervoorstellingen. Ze gingen uit van totaaltoneel waarbij de grote culturele diversiteit in Suriname de voedingsbodem vormde voor het theaterspel. Alle stukken van het Doe-theater werden gespeeld in meerdere talen: Sranantongo, Nederlands en Engels en zang, dans en muziek waren belangrijke onderdelen van de voorstellingen. In het tienjarige bestaan van het Doe-theater schreef Doelwijt vrijwel alle stukken, waarin het Surinaamse zelfbewustzijn vaak centraal stond. Het gezelschap bezoekt ook moeilijk begaanbare districten om een zo breed mogelijke groep mensen te bereiken.
Thea Doelwijt en Henk Tjon. Foto: Maria Austria/MAI. Collectie TIN.
Na de decembermoorden in Suriname in 1982 perkte het militaire regime de speelruimte van het Doe Theater steeds verder in. In 1983 keerde Doelwijt terug naar Nederland en richtte de stichting Préprétheater op. De positie van migranten in Nederland werd een belangrijk thema in het werk van Doelwijt. In 1987 werd Iris opgevoerd; een indringende monoloog van een oude vrouw over dictatuur en migratie. Andere stukken die door Prépré geproduceerd werden zijn Een dikke zwarte vrouw als ik (1984) en Roi, mi boi! (1984).
Doelwijt schrijft tevens jeugdboeken. Van haar laatste jeugdboek "Stop je hoofd nooit in een spinnenweb" (2007) is een musical gemaakt zowel in Suriname als in Nederland. Eind jaren negentig, begin twintigste eeuw introduceerde Doelwijt met drie voorstellingen het Doe-theater ook in Nederland. Vele Surinaamse bekende acteurs en actrices in zowel Nederland als Suriname maakten in Doelwijts stukken een start met hun toneelcarrière, zoals Jetty Mathurin, Marjorie Boston, Helen Kamperveen en Gerda Havertong.
In november 2011 ging haar nieuwe voorstelling, de cabaretmusical Ons kent ons in première, geregisseerd door Kenneth Herdigein. Ook hierin staat de multiculturele samenleving centraal.
Theater CV
Thea Doelwijt heeft bijgedragen aan 42 productie(s).
Thea Doelwijt heeft gewerkt in de volgende functies:
- BeeldtAf - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Bewerking - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Dramaturgie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Thea Doelwijt heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Prijzen
Doelwijt ontving verschillende onderscheidingen, waaronder de Gouverneur Currieprijs in 1974. Sinds 1998 is ze lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. In 2009 is zij door Suriname onderscheiden als Officier in de Ereorde van de Gele Ster voor haar inzet voor de Surinaamse podiumkunsten.
Externe Links
Bronnen
- Productiedatabase
- Wikipedia
- Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse Literatuur, De Geus, 2003.
- Michiel van Kempen, "Thea Doelwijt." In: Kritisch Lexicon van de Moderne Nederlandstalige Literatuur, no. 49, mei 1993. (Biografie, beschouwing, primaire en secundaire bibliografie)
- Michiel van Kempen, Surinaamse schrijvers en dichters, De Arbeiderspers, 1989
- Theater Instituut Nederland