Ted van Lieshout

Naam	Ted van Lieshout
Volledige naam	Theodorus Adrianus (Ted) van Lieshout
Geboortedatum	1955
Geboorteplaats	Eindhoven
Beroep	Schrijver, Beeldend kunstenaar
Discipline	Toneel

Biografie

Ted van Lieshout (1955) is een Nederlands schrijver, dichter scenarist en beeldend kunstenaar werd geboren in een gezin van twaalf kinderen. Op zijn negentiende ging Van Lieshout aan de kunstacademie te Amsterdam studeren. In datzelfde jaar werden er zes van zijn gedichten gepubliceerd in een debutantenbundel. Vijf jaar later ging hij aan de slag als gediplomeerd illustrator en grafisch ontwerper. Zijn werkzaamheden bestonden voornamelijk uit het ontwerpen van boekomslagen voor uitgeverijen en het maken van tekeningen voor kranten en tijdschriften. In 1984 verschenen zijn eerste gedichten en verhalen in "De Blauw Geruite Kiel", de kinderkrant van Vrij Nederland. Twee jaar later (1986) kwam hij met zijn eerste boeken op de proppen : de jeugdroman “Raafs Reizend Theater” (Van Goor) en de eerste dichtbundel “Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen” bij uitgeverij Leopold. Inmiddels heeft hij meer dan dertig boeken geschreven, die meerdere malen bekroond werden.

Sinds 1984 schrijft Van Lieshout scènes en liedjes voor verschillende televisieprogramma’s zoals Sesamstraat en (van 1988 tot 2008) Het Klokhuis. Voor de NCRV schreef hij het hoorspel “Kabouters bestaan niet, tenzij ze bestaan”. Hij had een belangrijk schrijversaandeel in de NPS-serie "De Mankementenshow" en schreef mee aan de series "Vrienden voor het leven" en "De André van Duinshow". Voorts schreef hij de korte televisiefilms “Ben stout..” en “Toyboy”. Daarnaast schreef en bewerkte hij liedjes voor Jenny Arean, Karin Bloemen en Lenette van Dongen.

In 2004 en 2005 was Ted van Lieshout de vijfde Leonardo-hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Deze leerstoel, voor dubbeltalenten, werd eerder bekleed door Hugo Brandt Corstius, Rutger Kopland, Jan Terlouw en Leo Vroman. In 2006 was hij gastcurator bij het Rotterdamse kindermuseum Villa Zebra, waarvoor hij de tentoonstelling "Bang Bootje" ontwierp.

In 2009 werd de driejaarlijkse Theo Thijssen-prijs (60.000 euro) aan hem toegekend voor zijn hele oeuvre.

Karakteristieken

Een typisch kenmerk van de gedichten van Ted van Lieshout, is dat ze herkenbaar overkomen. Ze handelen over dagelijkse dingen, maar hij weet ze door zijn schrijfstijl een speciale toets te geven. In het gedicht "Moeders" bijvoorbeeld, staat in de zevende versregel dat de ik - persoon zijn moeder 'voorbij elleboogt'. Op poëtische wijze zegt Van Lieshout hier dat het kind in tegenstelling tot zijn moeder vooruit wil gaan en niet wil blijven stilstaan bij de tijd. Typerend is tevens de melancholie. In zijn gedichten kijkt hij vaak terug naar vervlogen tijden. Deze jeugdherinneringen zijn herkenbaar voor zijn lezers. Iedereen kan zich wel een moment voor de geest halen zoals in het gedicht “Zomer”: een mooie dag aan zee als kleine jongen of meisje en zorgeloos genieten van de zon, de zee en het strand. Ted van Lieshout put veel inspiratie uit zijn eigen leven en er is dan ook een autobiografisch karakter te vinden in zijn gedichten. Zo heeft hij een reeks gedichten geschreven over de dood van zijn vader en zijn jongere broer, die overleden toen hij nog een kind was. Vaak schrijft hij ook over zijn moeder. Steeds benadrukt hij dat de band met familie belangrijk is.

In de meeste gedichten zijn enjambementen en versbrekingen terug te vinden. Zij zorgen ervoor dat het gedicht in één vloeiende lijn kan gelezen worden. Typerend zijn vooral de tekeningen die men bij de gedichten kan terugvinden. Zij geven letterlijk of symbolisch de inhoud van het gedicht weer.

Publicaties

Naast kinder- en jeugdliteratuur schrijft Ted van Lieshout ook voor televisie en toneel. Enkele van zijn werken zijn vertaald in het Deens, Duits, Engels, Estlands, Frans, Italiaans, Koreaans, Noors, Spaans en Zweeds, en zijn tevens in enkele landen bekroond.

1986 - Raafs reizend theater (Van Goor / 2e druk 1996)
1986 - Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen (Leopold)
1987 - Als ik geen naam had kwam ik in de Noordzee uit (Leopold)
1987 - Luitje en de limonademoeder (Van Goor)
1988 - Kaatje Koe (Zwijsen)
1988 - Och, ik elleboog me er wel doorheen (Leopold / 3e druk 1988)
1988 - De allerliefste jongen van de hele wereld (Van Goor)
1989 - Kind te huur (Van Goor)
1990 - Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel (Leopold)
1990 - Giel heeft een geheim (Zwijsen)
1990 - Ik ben een held (Van Goor)
1991 - Majlent : jongen in meisjesdagen (Van Goor)
1992 - Het droevige leven van Weggedaantje Stippelmuis (Leopold)
1992 - Wat drink je? O, pies! (Van Goor)
1992 - Multiple noise (Leopold)
1993 - De winkel van Wimper (Van Goor)
1993 - Toen oma weg was (Zwijsen)
1994 - Begin een torentje van niks : gedichten en tekeningen (Leopold)
1995 - Herrie : klein voorleesboek over een grote schreeuwlelijk (Van Goor)
1995 - Van, als & och : gedichten en tekeningen (Leopold)
1996 - Mijn tuin, mijn tuin (Querido / 2e druk 1997)
1996 - Gebr. (Van Goor / 5e druk 2002)
1997 - Een lichtblauw kleurpotlood en een hollend huis (Leopold / 2e druk 1998)
1998 - Stil leven : een tentoonstelling (SUN / 2e druk 1999)
1999 - Zeer kleine liefde (Leopold)
2000 - Het is een straf als je zo mooi moet zijn als ik (Leopold)
2001 - Klein groen koffertje (Leopold)
2002 - Papieren Museum 1: Heer Beeld, ik wil u niet ontrieven (Leopold)
2003 - Luitje, Wimper & Pipet (Van Goor)
2003 - Jij bent mijn mooiste landschap & 300 andere gedichten en tekeningen (Leopold)
2004 - Papieren Museum 2: Ik schrijf men komt binnen (Leopold)
2004 - Goochelaar! (Van Goor)
2005 - Mama! Waar heb jij het geluk gelaten? : gedichten & prenten (Leopold)
2006 - Ik en de koningin (Nieuw Amsterdam)
2006 - Van Ansjovis tot Zwijntje (Leopold)
2007 - 3 (Tel- en Kijkboek 3) (Nieuw Amsterdam)
2007 - Papieren Museum 3: De engel met twee neuzen (Leopold)
2008 - Twee ons liefde (Leopold)
2008 - Kwam dat zien! Kwam dat zien! (redactie; Querido)
2008 - Spin op sokken (Leopold)
2008 - 4 (Tel- en Kijkboek 4) (Nieuw Amsterdam)
2008 - Ik ben een held (herziene uitgave; Nieuw Amsterdam)
2009 - Ik wil een naam van chocola (redactie; Querido)
2009 - Hou van mij (Verzamelde Gedichten) (Leopold)
2009 - 1 (Tel- en Kijkboek 1) (Nieuw Amsterdam)
2009 - Koekjes! (CPNB)
2009 - Gebr. (heruitgave; Nieuw Amsterdam)
2009 - An Elephant Came By (Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds)
2010 - Wie heeft hier met verf lopen smijten? (redactie; Querido)
2010 - 2 (Tel- en Kijkboek 2) (Rijksmuseum / Nieuw Amsterdam / Gottmer)
2010 - Sinterklaas Ahoi! (Leopold)

Bekroningen

1987 - Vlag en Wimpel (tekst) voor Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen.
1989 - Vlag en Wimpel (tekst) voor De allerliefste jongen van de hele wereld
1989 - Zilveren Griffel voor Och, ik elleboog me er wel doorheen
1989 - Charlotte Köhler-stipendium (voor oeuvre)
1991 - Zilveren Griffel voor Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel
1991 - Vlag en Wimpel (tekst) voor Ik ben een held
1991 - Tip van de Nederlandse Kinderjury 6 t/m 9 jaar voor Ik ben een held
1994 - Vlag en Wimpel (tekst) voor Toen oma weg was
1995 - Gouden Griffel voor Begin een torentje van niks : gedichten en tekeningen
1997 - Zilveren Zoen voor Gebr.
1997 - Zilveren Griffel voor Mijn tuin, mijn tuin
1999 - Zilveren Zoen voor Stil leven : een tentoonstelling
1999 - Deutscher Jugendliteraturpreis (jeugdboek) voor Gebr.
2001 - Nienke van Hichtumprijs voor Zeer kleine liefde
2003 - Nominatie Gouden Uil voor Papieren Museum 1
2006 - Zilveren Griffel voor Mama! Waar heb jij het geluk gelaten?
2007 - Nominatie Gouden Uil voor Van Ansjovis tot Zwijntje
2009 - Pluim van de maand voor Spin op sokken
2009 - Theo Thijssen-prijs (staatsprijs voor oeuvre)
2009 - Zilveren Griffel voor Spin op sokken
2010 - Zilveren Griffel voor Hou van mij
2010 - Vlag en Wimpel (samenstelling) voor Ik wil een naam van chocola
2010 - Leesgoedprijs
2010 - Willem Wilminkprijs voor Onberispelijk (lied uit de theatervoorstelling "Ik en de koningin")

Trivia

Van Ted van Lieshouts jeugdboek "Gebr." zijn in totaal ongeveer tien theatervoorstellingen gemaakt, waaronder Broers van de Vlaamse muziek/theater-groep De eilandverkaveling en Gebr. van de Rotterdamse Schouwburg. De laatste bewerking was Bruder (2008) van de Duitse poppenspeler Christian Glötzner.

"Koekjes!" bereikte de eerste plaats in de CPNB Bestseller Top 60 in oktober 2009.

Theater CV

Ted van Lieshout heeft bijgedragen aan 8 productie(s).

Ted van Lieshout heeft gewerkt in de volgende functies:

Vertaling - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Liedteksten - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)

Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Ted van Lieshout heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie	Functie	Producent	Seizoen	Premièredatum	In regie van
LA! On Tour	Vertaling	Karin Bloemen	1995/1996	14 april 1996	Ruut Weissman
Dubbele dief	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Huis aan de Amstel	1988/1989	9 oktober 1988	Joost Prinsen
LA! On Tour	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Karin Bloemen	1995/1996	14 april 1996	Ruut Weissman
Ik ben een held	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Theater Anna's Steen	1997/1998	15 april 1998	Bart Embrechts
Gebr.	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Rotterdamse Schouwburg	1998/1999	14 november 1998	Peter Sonneveld
De stad en de zon	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Theater De Citadel	2000/2001	22 oktober 2000	Rob Bakker
Ik en de koningin	Auteur (schrijver libretto, scenario)	Max Tak	2008/2009	1 november 2008	Marcel Sijm
Ik ben een held	Auteur (schrijver libretto, scenario)	MaxTak	2012/2013	30 september 2012	Hans Thissen
Nee, nee en nog eens nee!	Liedteksten	Lenette van Dongen	1995/1996	22 januari 1996	Ruut Weissman

Externe links

de:Ted van Lieshout no:Ted van Lieshout

Bronnen

Meedoen met TheaterEncyclopedie!

Inhoud