Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Stadsschouwburg, Arnhem (1865-1934)

Unknown.png

NaamStadsschouwburg Arnhem
Latere naamStadsschouwburg, Arnhem (1938), Stadstheater, Arnhem
PlaatsArnhem
TypeTheatergebouw
Bouwjaar1865
Openingsdatum1865
OpeningsvoorstellingEmma Berthold - Gezelschap J. Ed de Vries - 1865-11-13


Informatie

In opdracht van de gemeente werd in 1864-1865 aan het Koningsplein te Arnhem een Stadsschouwburg gebouwd. Architecten waren F.W. van Gendt J.Gzn. I.s.m. W.C. van Waeyen Pieterssen.
De opening was in 1865 met een opvoering van Emma Berthold van J.J. Cremer. In 1914 bleek een uitbreiding noodzakelijk.
De zaal had 700 zitplaatsen, 3 balkons, 6 loges, een lijsttoneel en een orkestbak. Er werd voornamelijk toneel en opera gebracht.
Gemeente-architect Frits van Gendt noemde zich architect en ingenieur. Voor de bouw van de schouwburg zocht hij samenwerking met architect van Waeyen Pieterssen. Waarschijnlijk omdat hij zich als technicus onvoldoende sterk voelde, waar het de esthetische kanten betrof.
Er werd geschreven over een 'vriendelijke intimiteit' van de zaal. De 'gezellige' foyer was 'een modelletje van smaakvolle inrichting'. 'Frissche en ruime kleedkamers, goed verwarmd en verlicht, behoorlijk van spiegels en waschgelegenheden voorzien, (...) ruime gelegenheden voor koor en orkest om in de pauze te verblijven'. Uiterlijk was het gebouw hoekig, neigend naar neoclassicisme.
De schouwburg brandde op 27 december 1934 af. Een nieuwe schouwburg werd gebouwd en opende in 1938: zie Stadsschouwburg, Arnhem (1938).

Premières

Een chronologisch overzicht van de voorstellingen, die in de Stadsschouwburg (1865-1934) in première zijn gegaan:

 
Nova Zembla - Groot Nederlandsch Tooneel - 1934-04-05
School voor getrouwde mannen - Het Nederlandsch-Indisch Tooneel - 1934-02-02
'n Zomerzotheid - Ensemble Julia de Gruyter - 1933-10-31
Het verstoorde jubileum - N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel - 1932-03-28
La Traviata - Italiaansche Opera - 1931-11-13
De eerste Mevrouw Fraser - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1930-11-19
Mozart - Vereenigde Schouwspelers - 1930-09-30
Een kameel gaat door het oog van een naald - Oost-Nederlandsch Tooneel - 1930-03-06
Liefde onder de olmen - Oost-Nederlandsch Tooneel - 1930-01-23
Volpone - Oost-Nederlandsch Tooneel - 1929-11-11
De comedie van het geluk - Oost-Nederlandsch Tooneel - 1929-09-12
De vertraagde film - Vereenigd Tooneel - 1926-10-06
Moord-Romance - Het Ruys Ensemble - 1926-10-03
Wien, die Stadt der Träume - Wiener Operette van Georg Braun - 1924-12-26
Wat het zwaarste weegt - N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel - 1924-04-09
De Spaansche Vlieg - N.V. Hollandsche Tooneel Vereeniging - 1924-03-16
Vriend Fritz - Tournee Louis Bouwmeester - 1924-01-21
Eine gestörte Hochzeitsnacht oder der geheimnisvolle Herzog - Wiener Operette van Georg Braun - 1920-02-18
Du mein liebes Wien - Wiener Operette van Georg Braun - 1920-02-18 -
Wat eeuwig blijft - Het Schouwtooneel - 1920-01-22
'n Avontuurtje in den mist - Het Intieme Tooneel - 1918-03-17
Professor Crampton - Die Haghespelers (1913-1917) - 1916-03-09
Haar boek (Das Buch einer Frau) - N.V. Het Tooneel - 1914-03-12
De dans-advocaat - Rotterdamsch Operette Gezelschap - 1914-01-01
Die Försterchristl - Wiener Operetten Ensemble o.l.v. Miksa Préger - 1910-02-01
Asschepoester - Vereenigde Tooneelisten van Amsterdam o.l.v. Jacques Sluyters - 1908-11-15
Zijn Edel-achtbare of Het Vrije tooneel in 1000 vreezen - Het Vrije Tooneel - 1907-01-17
Der Zigeunerbaron - Original Wiener Operette o.l..v Heinrich Zeller - 1905-10-31
De Japansche vaas - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-10-13
Onwetend Medecijn - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Dr. Bertry - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Een gewichtige rol - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
De geneesheer tegen wil en dank - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Boerenbedrog - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Tableau vivant (De kwakzalver van Jan Steen) - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Similia contraris - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1899-07-04
Heldemar & Co - De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) - 1896-02-09
Lucie - Gezelschap van Tivoli Schouwburg - 1893-08-30
Mercadet - Gezelschap van Tivoli Schouwburg - 1890-11-05
De Markies de Monmorand en zijn schoenmaker Gervais - Gezelschap Bamberg en Charlier - 1885-01-25
Nathan der Weise - Gebroeders van Lier - 1882-03-27
Der Troubadour - Deutschen Opern-Gesellschaft von Arnheim - 1878-02-25
Der Barbier von Sevilla - Deutschen Opern-Gesellschaft von Arnheim - 1878-01-09
De bende van Hartenboer - Judels en Louis Bouwmeester Gezelschap Boas - 1876-01-02
Het geld, de roem en de vrouwen - Judels en Louis Bouwmeester Gezelschap Boas - 1875-12-19
De voddenraper van Parijs - Judels en Louis Bouwmeester Gezelschap Boas - 1875-11-21
De dochter van den Goochelaar - Albregt & Van Ollefen - 1874-09-02
De armen van Parijs - Judels en Louis Bouwmeester Gezelschap Boas - 1873-12-28
Rechtvaardige overwinning - Albregt & Van Ollefen - 1872-11-20
's Naasten huisvrouw - Albregt & Van Ollefen - 1872-03-13
… overige resultaten

Een alfabetisch overzicht van deze voorstellingen Premieres Stadsschouwburg (1865-1934)

Bronnen

  • Productiedatabase
  • Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007
  • Facebookbericht Oud-Arnhem