Sonia Gaskell: Repertoire - Ballet Recital

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Sonia Gaskell, 1965. Fotograaf onbekend

Eenlevenlangtheater Sonia Gaskell:


Ballet Recital

De start van Ballet Recital I, 1948. V.l.n.r. Marie-Jeanne van der Veen, Louki van Oven, Sonia Gaskell, Pieter van der Sloot en Maria Huisman. Foto: Nico Naeff. Collectie TIN. De solisten van Ballet Recital: V.l.n.r. Maria Huisman, Jaap Flier, Marianne Hilarides, Conrad van de Weetering, Willy de la Bije, en op de grond: Louki van Oven. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie.

In 1948, na het overlijden van haar man Heini Bauchhenss, besloot Gaskell haar verdere leven uitsluitend aan de dans te wijden. Gaskell: "Pas na de dood van mijn man, toen mij niets anders was gebleven dan de dans om verwachtingen te koesteren, besloot ik al mijn krachten te wijden aan de vorming van een ballet in Nederland, een geweldige taak vol hinderlagen." Gaskell wilde met het gezelschap presteren en daarbij achtte zij de presentatie van ondergeschikt belang. Zo droegen de dansers zelfgemaakte tutu’s van gesteven verbandgaas en kroontjes van karton en werden de spitzen gekleurd met crêpepapier.

Programma Drie eeuwen Danskunst, 1949. Collectie TIN.

Ballet Recital ontstond uit lezingen over de geschiedenis van de dans, die door Sonia Gaskell zelf gegeven werden. Zij illustreerde de lezingen met voorbeelden uit de dansgeschiedenis die werden gedanst door haar leerlingen. Zes jaar lang overleefde Gaskell met Ballet Recital, met onderbrekingen van soms meer dan een jaar doordat het geld op was en bijna zonder een cent subsidie. Ballet Recital I overleefde slechts ruim één seizoen: van juni 1949 tot zomer 1951. Ballet Recital II was een langer leven beschoren en bestond twee seizoenen, 1952/1953 en 1953/1954.

De dansgroep Ballet Recital was nog veel te klein en onervaren om grote klassieke balletten in volledige bezetting te dansen. Maar als illustratie bij de lezingen werden delen daarvan wel gedanst zoals een pas de deux of pas de trois uit Het Zwanenmeer, een wals of mazurka uit Les Sylphides of een pas de deux uit de Notenkraker.

Jaap Flier en Marianne Hilarides op het dak in de Zomerdijkstraat, ca. 1950. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie.

Jaap Flier en Marianne Hilarides waren de sterren van Ballet Recital. In 1950 kwam Hans van Manen korte tijd bij Ballet Recital I (om later naar het Ballet van de Nederlandse Opera te vertrekken) ; vanaf 1952 maakte Rudi van Dantzig deel uit van Recital II.

Op initiatief van impresario Ernst Krauss ging Ballet Recital diverse malen met redelijk succes op tournee naar Duitsland en Zwitserland. De dansers, voor wie de tournee een enorme belevenis was, maakten kiekjes van elkaar. Voor velen van hen was het de eerste keer dat ze in het buitenland kwamen. Voor kiekjes van deze tournees, uit de fotoalbums van de dansers, zie: Fotoalbum Ballet Recital 1953.

In 1954 zou het gezelschap opgaan in het nieuw opgerichte Nederlands Ballet, met Sonia Gaskell als artistiek leider. Hieronder vindt u enige voorstellingen die onder het artistiek leiderschap van Sonia Gaskell door Ballet Recital werden uitgevoerd.


Rudi van Dantzig en Marianne Hilarides bij Ballet Recital. Herkomst: Rudi van Dantzig. Jaap Flier. Foto: Godfried de Groot, z.j. Herkomst: Privécollectie.

Links: Rudi van Dantzig en Marianne Hilarides bij Ballet Recital, ca. 1952. Herkomst: Rudi van Dantzig. Rechts: Jaap Flier. Foto: Godfried de Groot, z.j. Herkomst: Privécollectie.

Foto's

Louki van Oven, Conrad van de Weetering, en Maria Huisman in Pas de Trois uit het Zwanenmeer (onderdeel van: Drie eeuwen danskunst), 1949. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie. kroontje van karton met lovertjes van Louki van Oven, gemaakt door Hans van Manen, voor de Pas de Trois uit het Zwanenmeer, 1950. Collectie TIN.

Links: Louki van Oven, Conrad van de Weetering, en Maria Huisman in Pas de Trois uit het Zwanenmeer (onderdeel van: Drie eeuwen danskunst), 1949. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie. Rechts: kroontje van karton met lovertjes van Louki van Oven, gemaakt door Hans van Manen, voor de Pas de Trois uit het Zwanenmeer, 1950. Collectie TIN.

Marianne Hilarides en Jaap Flier in Pas de deux uit De Notenkraker (onderdeel van: Drie eeuwen Danskunst), 1949. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie. Jaap Flier en Marianne Hilarides in Pas de deux zwarte zwaan uit Het Zwanenmeer, 1952. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie.

Links: Marianne Hilarides en Jaap Flier in Pas de deux uit De Notenkraker (onderdeel van: Drie eeuwen Danskunst), 1949. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie. Rechts: Jaap Flier en Marianne Hilarides in Pas de deux zwarte zwaan uit Het Zwanenmeer, 1952. Fotograaf onbekend. Herkomst: Privécollectie.

Ballet-suite 128442.jpg Alles om een mantel 95513.jpg

Links: o.a. Louki van Oven, Coca Serban, Marianne Hilarides in Ballet suite, Ballet Recital 1950. Fotograaf onbekend. Rechts: o.a. Hans van Manen als straatjongen (4de van links) in Alles om een mantel, Ballet Recital 1950. Foto Maria Austria/MAI. Collectie TIN.

Voor kiekjes van de tournees in Duitsland en Zwitserland, uit de fotoalbums van de dansers, zie: Fotoalbum Ballet Recital 1953.

Voorstellingen

  • 11 juni 1949: Drie eeuwen danskunst. Lezing door Sonia Gaskell, met demonstraties door haar leerlingen en door haar zelf. Het programma bestond uit: Trepak (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: P.I. Tsjaikovski), Zuid-Russische dans (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Dvorak), Zigeunerdans (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Katsjatoerian), Mazurka (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: F. Chopin), Tarentella (Choreografie: Sonia Gaskell; Volksmuziek), Menuet (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: G. Bizet), Pas de deux Notenkraker (Choreografie: Marius Petipa; Muziek: P.I. Tsjaikovski), La Mort du Cygne (Choreografie: Michael Fokine; Muziek: C. Saint Saens), Fragment uit Les Sylphides (Choreografie: Michael Fokine; Muziek: F. Chopin), Intermezzo (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Katsjatoerian)
  • 10 november 1950: Ballet-suite. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: C. von Gluck.
  • 22 november 1950: Fashion Parade (medewerking). Choreografie: o.a. Sonia Gaskell. Muziek: diversen.
  • 10 november 1950: De midinette en de straatveger. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: K. Stokvis.
  • 8 maart 1951: Judith. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: H. Andriessen.
  • 28 maart 1951: Rythme en klank. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: B. Bartok.
  • Zomer 1951: Midzomer Opera Fantasie. Choreografie: Sonia Gaskell. Muziek: Diversen
  • Zomer 1951: Liefde in de dans. De choreografieën van Sonia Gaskell in dit programma waren: Pavane en boerendans (middeleeuwse muziek), Lezgingka (volksmuziek), Czardas (Muziek: J. Brahm).
  • juni 1952: Wals uit Les Sylphides (onderdeel van programma Drie eeuwen danskunst). Choreografie: Michael Fokine; Muziek: F. Chopin.
  • 21 september 1952: Italiaans concert. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: J.S. Bach.
  • 21 september 1952: Sonate. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: J. Mul.
  • 21 september 1952: Ragtime. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: I. Stravinski.
  • 28 december 1952: Le Mariage forcé. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: J. Rameau.
  • januari 1953: Allegro Barbaro. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: B. Bartok.
  • 17 februari 1953: Slavische dans. (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Dvorak), Hongaarse dans (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: J. Brahms), Zigeunerdans (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Katsjatoerian), Hopac (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: S. Katsjatoerian)
  • 13 oktober 1953: Etudes (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: A. Voormolen), Dans-flitsen (Choreografie: Sonia Gaskell, Muziek: S. Dresden).
  • 23 december 1953: Paard eet hoed. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: C. Lemaire.
  • 26 maart 1954: Het ballet van de lezer. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: J. Andriessen.
  • 1 april 1954: Paradou. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: G. Frid.