Siem Nieuwenhuyzen
Naam | Siem Nieuwenhuyzen |
---|---|
Volledige naam | Simon Adriaan Nieuwenhuyzen |
Geboortedatum | 15 maart 1883 |
Geboorteplaats | Rotterdam |
Overlijdensdatum | 11 juni 1964 |
Overlijdensplaats | Voorburg |
Beroep | Acteur, Cabaretier |
Trefwoorden | Revue |
Externe databases: | |
IMDb | |
VIAF | |
Wikidata |
Biografie
Simon Adriaan (Siem) Nieuwenhuyzen werd geboren op 15 maart 1883 te Rotterdam als zoon van Hendrik Daniel Nieuwenhuyzen en Emmerentia Antonetta (Rensje) Bousnach. Zijn ouders runden in de eerste jaren van Nieuwenhuyzens leven een café chantant genaamd Amecitia. Later openden zij een eigen theater waarin Nieuwenhuyzen voor het eerst met zijn ouders optrad toen hij drie jaar was.
Nieuwenhuyzen trad voor het eerst op als clown toen hij acht jaar was. Vervolgens leerde hij goochelen, jongleren, dansen en acrobatiek en speelde hij in revueshows met zijn vader. Ook Daan Nieuwenhuyzen, het jongere broertje van Siem, speelde in deze revues. Deze shows waren een groot succes, waardoor Nieuwenhuyzen samen met zijn vader een contract aangeboden kreeg bij Ter Hall Revue. Nieuwenhuyzen bleef tot 1925, toen Ter Hall Revue werd opgeheven, onderdeel van dit gezelschap. In 1925 stapte hij met het hele gezelschap over naar Bouwmeester Revue van Louis Bouwmeester jr..
Het duo Siem Nieuwenhuyzen en Johan Buziau
Bij Ter Hall Revue leerde Nieuwenhuyzen Johan Buziau kennen. Vanaf 1915 vormden de twee een duo en dit bleven zij vijftien jaar. In het Haagse Scala Theater speelde het duo maar liefst 3700 voorstellingen samen.
Als duo maakten Nieuwenhuyzen en Buziau onder andere de voorstelling Wat doe je in de kou!. De voorstelling was een absurdistische aaneenschakeling van sketches, waarin Buziau en Nieuwenhuyzen op reis gaan langs Inuits. Tijdens die reis volgen de meest bizarre gebeurtenissen elkaar op. Zo blijkt Nieuwenhuyzen een 'amourette' te hebben met een Inuitvrouw die later de dochter blijkt van de man van zijn eerste vrouw. Hierdoor wordt hij niet alleen zijn eigen schoonvader, maar wordt zijn vrouw tevens zijn schoonmoeder.
Gezelschap Siem Nieuwenhuyzen
In 1937 richtte Nieuwenhuyzen zijn eigen gezelschap ‘De Haagse Spelers’ (Gezelschap Siem Nieuwenhuyzen) op. Dit gezelschap zette jarenlang de door Nieuwenhuyzen zelf geschreven avonturen van Baron Kneut op de planken. In deze voorstelling speelt Nieuwenhuyzen zelf het personage Hannes. Voordat de voorstelling Baron Kneut heette, was het stuk bekend onder de naam Kuch, Rats en Boonen.
In 1937 leerde Nieuwenhuyzen via zijn eigen gezelschap de danseres Conny Polderman kennen. Hoewel Nieuwenhuyzen getrouwd was met Lies Baarde en met haar twee zonen had, werd hij verliefd op Polderman. Niet veel later scheidde hij van Baarde en hertrouwde Nieuwenhuyzen met Conny.
Na de oorlog en de laatste jaren van Siem Nieuwenhuyzen
Siem Nieuwenhuyzen stond zowel in het theater als daarbuiten bekend als een optimistisch persoon. Hij had altijd een lach op zijn gezicht en haalde geluk uit de kleine dingen in het leven. Ondanks de moeilijke tijden die de revue kende na de Tweede Wereldoorlog, stond hij nog met plezier op het podium. Deze energie was ook te zien in zijn sketches die met clowneske humor het publiek het hele optreden lang lieten lachen. Daartoe maakte hij veel gebruik van pruiken, schmink en vreemde hoofddeksels.
Na de Tweede Wereldoorlog veranderde alles. Door de opkomst van bioscoop en televisie werd revue steeds minder populair. Toch bleef Nieuwenhuyzen optreden. Op zijn zeventigste verjaardag en zestigjarig jubileum liet hij nog weten dat hij niet zou stoppen met optreden. Nieuwenhuyzen was toen de oudste nog actieve revuekomiek.
Op 15 maart 1958 debuteerde Nieuwenhuyzen op tv bij de AVRO in het programma ‘De Weekendshow’. Dit werd zo’n groot succes dat Nieuwenhuyzen en zijn vrouw een tournee planden die zou samenvallen met zijn tachtigste verjaardag en zeventigjarig jubileum. In de nacht van 3 op 4 november 1962 ramde de auto waar Nieuwenhuyzen inzat echter tegen een lantaarnpaal. Als gevolg hiervan lag Nieuwenhuyzen wekenlang in het ziekenhuis en was hij een tijd zijn geheugen kwijt. Hierdoor kon de geplande tournee niet doorgaan.
Doordat Nieuwenhuyzen weinig geld en geen pensioen had, was deze periode financieel een zware periode voor hem. Om deze reden werd er op 28 maart 1963 in het Haagse West End Theater een groot gala georganiseerd voor de tachtigste verjaardag van Nieuwenhuyzen. De hoofdact van het gala was een tweeënhalf uur durend optreden van Toon Hermans (waar hij geen gage voor vroeg). Binnen drie uur was de avond uitverkocht. De opbrengst hiervan werd aan Nieuwenhuyzen geschonken, die aan het eind van de avond Hermans bedankte met de woorden dat deze avond “de vervolmaking van onze humor van onze tijd” was.
Theater CV
Siem Nieuwenhuyzen heeft bijgedragen aan 37 productie(s).
Siem Nieuwenhuyzen heeft gewerkt in de volgende functies:
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Muziek - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Persoon - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Siem Nieuwenhuyzen heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Siem Nieuwenhuyzen (1883-1964) was een Nederlandse acteur en cabaretier. Hij was een zoon van Daan Nieuwenhuyzen sr. Hij bleef tot op hoge leeftijd actief in het theater en stierf op 11 juni 1964.
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig. 1984.
- website Delpher. “Bouwmeester’s Revue; wat doe je in de kou!.”De Arnhemsche Courant. 11 oktober 1932.
- website Delpher. “Siem Nieuwenhuyzen 80 jaar 70 jaar op de planken.” Het Vrije Volk: Democratisch-Socialistisch Dagblad. 13 maart 1963.
- website Delpher. “Tusschen voetlicht en coulissen; Siem, levenskunstenaar en komiek.” Limburger koerier : provinciaal dagblad. 28 oktober 1938.
- website Delpher. “Veteranen uit Plankenland; Siem Nieuwenhuijzen die duizenden liet lachen. Vindingrijkheid en kolder.” De Telegraaf. 17 februari 1951.
- website Deoud-hagenaar. Goseling, “Siem Nieuwenhuijzen: ongekroonde clown van Nederland.”
- website Leiden Courant. “Komiek in het zonnetje! Grandioos eerbetoon aan Siem Nieuwenhuyzen; Show van Toon Hermans is van internationale allure.” Het Leidsche Dagblad. 29 maart 1963.
- website Delpher. Henk van der Meyden, “Artiestenwereld rouwt om Siem Nieuwenhuyzen; Een clown ging heen, hij was een symbool van de oude theaterwereld.” Dagblad de Telegraaf. 12 juni 1964.
- website Delpher. “Stadsnieuws; Tooneeljubileum van Siem Nieuwenhuizen.” Leidsch Dagblad. 4 januari 1943.