Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf Scala Theater, 's Gravenhage)
Ga naar: navigatie, zoeken


Voordoek scala t00001007.001.jpg


Ontwerp voor een voordoek van het Scala Variététheater te Den Haag door Andreas Carl Sommer, 1901.

NaamCabaret-Theater Scala, 's-Gravenhage
PlaatsDen Haag
TypeTheatergebouw
Openingsdatum1901


Informatie

  • Adres: Wagenstraat
  • Naam: Scala Variététheater, Cabaret-Theater Scala, Scala Theater

Aan het eind van de jaren tachtig van de negentiende eeuw werd naar een ontwerp van de architect H. Wesstra een schouwburg gebouwd in de Wagenstraat. Volgens B.J. Donker in zijn boek Haagse Theaters Toen en Nu kwam aan de straatzijde een tempelachtige entree, waarachter de glazen hal (oorspronkelijk een overdekte glazen markthal, een onderdeel van de Grote Markt) werd gehandhaafd als foyer. Aan het einde daarvan bevond zich de theaterzaal: een roodfluwelen paleisje vol klatergoud, bronzen cupido’s en kristallen luchters.
In de loop der jaren ontwikkelde Scala zich van café-chantant tot een theater waar cabaret-, revue- en operettevoorstellingen werden gegeven. Na 1900 kreeg het gebouw de naam ‘het theater van Houtkamp’. Het werd verbouwd tot een groot modern variététheater met meer dan duizend zitplaatsen, het toneel werd vergroot en er kwam een orkestbak. De zaal was beschilderd met rozige naakte nimfen, oprijzend uit hemelsblauwe zeeën, daarboven zweefden baardige satyrs en poezelige engeltjes. De hal, foyer en zaal waren rijkelijk voorzien van goud en spiegels. Pas in 1918 kreeg het gebouw de naam Cabaret-Theater Scala. Louis Bouwmeester jr. werd de eerste directeur.
De Ter Hall-revues en daarna de Bouwmeester-revues waren zo succesrijk, dat werd besloten de zaal te verbouwen. Het balkon werd vergroot en daarboven kwam een galerij voor de goedkoopste stoelen, loges werden verplaatst en hinderlijke pilaren verwijderd. De ijzeren constructie van het gebouw werd ondersteund met beton. Het resultaat was een gerieflijke theaterzaal met 1400 zitplaatsen en ruime tussenpaden. Behalve de hierboven genoemde revues, waren er ook voorstellingen van de Snip en Snap-revues van Rene Sleeswijk, van Wim Kan en Toon Hermans, van Josephine Baker en vele anderen. De exploitatie bleef in handen van mevrouw Bouwmeester-Sandbergen. Toen haar zoon Louis Bouwmeester jr. overleed besloot zij het gebouw aan de naastgelegen Bijenkorf te verkopen. Op 7 februari 1956 werden de theateractiviteiten beëindigd. Kort daarna werd het theater gesloopt en kwam er een groot parkeerterrein.

Premieres

 
One Man Show - Voor u, Eva - Toon Hermans - 1955-11-18
Nu noch - Stichting Nieuw Jeugdtoneel - 1955-04-13
Esmoreit - Stichting Nieuw Jeugdtoneel - 1955-04-13
De wonderlijke avonturen van de kleine Moeck - Stichting Nieuw Jeugdtoneel - 1955-04-13
Teatro dei Piccoli - Teatro dei Piccoli di Podrecca - 1955-02-27
Sensatie - Bouwmeester Revue - 1952-07-12
De appels van Eva - Toneelgezelschap Johan Kaart - 1951-11-01
De baas in huis - Zuid-Hollands Toneel (Frans Drion jr.) - 1949-12-01
Scala programma 16-30 april 1949- Internationaal Variété - Mevrouw L. Bouwmeester-Sandbergen - 1949-04-06
Wien Wien nur du allein (Tanz mit dem Kaiser) - Residentie Operette - 1949-01-16
Geschichten aus dem Wiener Wald - Residentie Operette - 1948-11-01
Het vierde beest - Willem Goossens' Volkstoneel - 1948-11-01
De mof - De Komedianten - 1948-09-28
De minister is beledigd - Residentie Operettegezelschap - 1948-03-01
Ik heb de graaf vermoord - N.V. Het Residentie Tooneel - 1948-02-21
Helden der zee (De verloren zoon) - Willem Goossens' Volkstoneel - 1947-10-01
Moderne tijd - De Komedianten - 1947-09-16
De czardasvorstin - Nationale Operette - 1946-11-16
De nachtuil - De Komedianten - 1946-09-05
Nieuwe ministers - De Komedianten - 1946-07-16
Professor Klenow - Toneelgroep Comedia - 1945-11-01
Een rare familie - De Komedianten - 1945-10-02
Weekend in Californië - Toneelgroep Comedia - 1945-09-01
Waar een wil is ... - Gelegenheidscombinaties - 1944-11-01
Hocus-pocus 2 - Gezelschap Bouwmeester en Van Tol - 1944-08-07
Variété-programma - Harry Meurs - 1944-07-16
Kinderen van ons volk - Willem Goossens' Volkstoneel - 1944-05-14
De bovennatuurlijke zoon - Het 1943-1945 Vereenigd Tooneel - 1944-03-30
Het lied van alle tijden - Het 1943-1945 Vereenigd Tooneel - 1944-03-16
Kermisklanten - De Operettezangers - 1944-01-16
Strijkstertje - Het 1943-1945 Vereenigd Tooneel - 1944-01-01
Het Hoedje van Marius - Het 1943-1945 Vereenigd Tooneel - 1943-10-02
Maskerade - Gezelschap Bouwmeester en Van Tol - 1943-04-01
De Klimgeit - Gezelschap van Bijlevelt en Van Aerschot - 1943-03-01
'n Bruidegom in nood - Boskamp Van Aerschot Bijlevelt - 1943-01-01
Een oude bak! - De Schouwspelers - 1942-12-10
Hannele's hemelvaart - De Schouwspelers - 1942-12-01
De man in de Badkuip - Gezelschap van Bijlevelt en Van Aerschot - 1942-10-16
Daar komt herrie van - De Kluchtspelers o.l.v. Kees van Dam - 1941-10-21
Wees Welkom - Revue Wees Welkom - 1941-07-19
Mensch erger je niet - De Komedianten - 1941-06-27
Een fijn span - De Komedianten - 1941-06-01
Zonder bon - Mevrouw L. Bouwmeester-Sandbergen - 1940-12-20
Het Kwelduiveltje - Gezelschap van Bijlevelt en Van Aerschot - 1940-10-03
Het Cafétje - Gelegenheidscombinaties - 1940-08-07
De Spaansche Vlieg - en Charles Braakensiek Ensemble Jacques van Bijlevelt - 1940-07-26
Dolle Lola - Producent onbekend - 1940-06-08
De witte non - Willem Goossens' Volkstoneel - 1940-02-16
Zeg... kun je zwijgen - De Rotterdammers (1933-1947) - 1940-01-16
Lach iederen dag - Nationale Revue Bob Peters - 1938-07-14
… overige resultaten

Bronnen

  • Productiedatabase
  • Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007