Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

In de stad Verona is een vete aan de gang tussen twee machtige families: de Montagues en de Capulets. De Prins van Verona roept de beide families op om de strijd te staken. Capulet toont zijn bereidwilligheid door in te stemmen met een huwelijk tussen zijn dochter Julia en Paris, een neef van de Prins. De verloving wordt gevierd met een gemaskerd bal, waar Romeo Montague met zijn vrienden ook naartoe gaan. Op het bal worden Romeo en Julia verliefd op elkaar. Na het bal volgt de beroemde balkonscène, waar zij elkaar de liefde verklaren en besluiten te trouwen.

De volgende dag sluit broeder Lorenzo het geheime huwelijk. Ondertussen laait de ruzie tussen de Capulets en Montagues weer op. Mercutio, een vriend van Romeo, wordt gedood door Tybalt, een neef van Julia. Romeo doodt hierop Tybalt en wordt vervolgens verbannen.

Capulet vertelt Julia dat ze zo snel mogelijk moet trouwen met Paris. Ze vraagt broeder Lorenzo om advies. Deze geeft haar een drankje waardoor ze 48 uur schijndood zal zijn, waarna ze zal worden bijgezet in de familiecrypte. Lorenzo zal bericht naar Romeo sturen, zodat die haar kan komen halen. Het plan lukt, behalve dat Lorenzo's boodschap Romeo niet bereikt. Romeo krijgt alleen te horen dat Julia dood is. Hij gaat naar de crypte om te rouwen bij haar lichaam en komt daar Paris tegen. Een gevecht volgt en Romeo doodt Paris. Vervolgens berooft hij zichzelf van het leven door gif in te nemen. Julia komt weer bij kennis, vindt Romeo's dode lichaam en steekt zichzelf dood.

Achtergrond

“O Romeo, Romeo, wherefore art thou Romeo?”

Het is misschien wel het allerberoemdste liefdeskoppel uit de wereldgeschiedenis: Romeo en Julia. Tot leven gebracht door William Shakespeare in zijn toneelstuk dat al vanaf de 16de eeuw opgevoerd wordt. Ook nu nog inspireert deze klassieke tragedie theatermakers over de hele wereld.

Romeo en Julia is waarschijnlijk geschreven in de periode 1594-1596 en is gebaseerd op het gedicht The tragical history of Romeus and Juliet (1562) van Arthur Brooke. Het werd voor het eerst in 1597 gepubliceerd.[1]

Het is nog steeds een van de meest populaire stukken van Shakespeare. Door de jaren heen zijn er vele uiteenlopende bewerkingen van gemaakt, waaronder het ballet Romeo & Julia van Sergej Prokofjev, de musical West Side Story van Leonard Bernstein en Stephen Sondheim, de film Romeo + Juliet van Baz Luhrmann en de tv-serie Najib en Julia van Theo van Gogh. Andere bekende stukken van Shakespeare zijn Hamlet, Othello, Macbeth en Koning Lear.

Overzichten

Overzicht van uitvoeringen van dit werk en/of producties die op dit werk zijn gebaseerd, en die in Nederland te zien zijn geweest:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
Romeo en Julia Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) 1827/1828 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
Romeo en Julia Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1879/1880 Grand Théâtre, Amsterdam
Romeo en Julia Gezelschap van Tivoli Schouwburg 1900/1901 Tivoli Schouwburg, Rotterdam
Romeo en Julia De Hagespelers (1907-1912) 1910/1911 Eduard Verkade Hollandsche Schouwburg, Amsterdam
Romeo en Julia Die Haghespelers (1913-1917) 1916/1917 Eduard Verkade Theater Verkade, 's-Gravenhage
Romeo en Julia Vereenigd Tooneel 1924/1925 Eduard Verkade Openluchttheater Franckendael, Amsterdam
Romeo en Julia Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1937/1938 Abraham van der Vies Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo en Julia Charlotte Köhler 1938/1939 Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Shakespeare's Romeo en Julia (Uit het gouden boek der Muze) Artistieke Werkgemeenschap Het Nederlandsch Tooneellyceum 1940/1941 Cor Hermus Stadsschouwburg, Utrecht
Romeo en Julia Eduard Verkade 1940/1941 Het Concertgebouw, Amsterdam
Romeo en Julia N.V. Het Residentie Tooneel 1941/1942 Johan de Meester jr. Stadsschouwburg, 's-Gravenhage
Romeo en Julia Toneelgroep Puck 1952/1953 Egbert van Paridon De Kleine Komedie, Amsterdam
Romeo en Julia Toneelvereniging Diever 1957/1958 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
Romeo en Julia Nieuwe Komedie 1966/1967 Adrian Brine Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Romeo and Juliet National Youth Theatre of Great Britain 1967/1968 Paul Hill Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Romeo en Julia Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1968/1969 Johan Greter
Romeo en Julia Toneelvereniging Diever 1972/1973 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
Romeo en Julia Toneelgroep Atelier 1975/1976 René Lobo Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Romeo and Julia LAMDA 1981/1982 Roger Croucher Stadstheater, Arnhem
Romeo and Juliet London Academy of Music and Dramatic Arts 1981/1982 Op locatie
Romeo & Juliette De Witte Kraai 1982/1983 Odeon Theater, Amsterdam
Romeo en Julia De Haagsche Comedie 1984/1985 Guido Jonckers, Guido de Moor Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Romeo and Juliet Triad Stage Alliance 1984/1985 Stadsschouwburg, Utrecht
Romeo en Julia Shakespeare Festival 1985/1986 Op locatie
Romeo en Giulietta Teatro del Carretto 1985/1986 Circustheater, 's-Gravenhage
Romeo en Julia Stichting Pier 7 1985/1986 Ria van Meurs, Johan den Hartog Op locatie
Romeo en Julia Limburgs Straattheater Festival 1986/1987 Op locatie
Romeo / Julia Studio's Onafhankelijk Toneel 1986/1987 Mirjam Koen Theater Lantaren / Venster, Rotterdam
Romeo en Julietta Fryske Toaniel Stifting Tryater 1986/1987 Andy Daal Op locatie
Romeo & Julia Krochttheater 1987/1988 Nico Okkerse Op locatie
Romeo en Julia Internationaal Poppentheater Festival Amsterdam 1987/1988 De Brakke Grond, Amsterdam
Romeo & Juliet The Young Vic 1987/1988 David Thacker, Jeremy Bell Stadsschouwburg, Utrecht
Romeo and Juliet Temba Theatre Company 1988/1989 Alby James Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo en Julia Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1988/1989 Dirk Tanghe Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo en Julia Maastrichts Theaterensemble Het Vervolg 1990/1991 Léon van der Sanden, Hans Trentelman Theater aan het Vrijthof, Maastricht
Romeo and Juliet The English Shakespeare Company 1993/1994 Michael Bogdanov Stadsschouwburg, Groningen
Romeo en Julia Roma-Theater Pralipe 1993/1994 Rahim Burhan Concordia, Breda
Een kleine Romeo en Julia Huis aan de Amstel 1995/1996 Liesbeth Coltof Jeugdtheater De Krakeling (Westerpark), Amsterdam
Romeo and Juliet Theatre Set-Up 1996/1997 Wendy MacPhee Op locatie
Romeo & Julia Stichting Toneelschuur Producties 1996/1997 Jan Peter Gerrits Toneelschuur, Haarlem
Romeo and Juliet The Royal Shakespeare Company 1997/1998 Michael Attenborough Theater Rotterdam Schouwburg, Rotterdam
Romeo en Julia (studie van een verdrinkend lichaam) Het Zuidelijk Toneel 1997/1998 Ivo van Hove Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo en Julia Gruppo Galpao 1998/1999 Stadstheater, Arnhem
Romeo en Julia Stichting Theater De Regentes 1999/2000 Guusje Eijbers Op locatie
Romeo en Julia Dwarf Theater 2000/2001 Annelene Lintelo Op locatie
Romeo and Juliet LAMDA 2000/2001 Rodney Cottier Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo & Julia Stichting Theater Het Amsterdamse Bos 2000/2001 Frances Sanders Op locatie
Romeo & Julia De Wetten van Kepler 2002/2003 Wim Berings Theater Bis, 's-Hertogenbosch
Romeo en Julia Toneelgroep Amsterdam 2003/2004 Ola Mafaalani Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Romeo en Juliet Oskaras Korsunovas Theater 2004/2005 Oskaras Korsunovas Theater aan het Vrijthof, Maastricht
Rome en Juli's posse ZEP 2008/2009 Peter Pluymaekers Theater Bellevue, Amsterdam
Romeo en Julia Ro Theater 2008/2009 Alize Zandwijk RO Theater, Rotterdam
Romeo en Julia Het Nationale Toneel 2008/2009 Johan Doesburg Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Romeo and Juliet: het concert MATZER Theaterproducties 2013/2014 Madeleine Matzer Op locatie
Romeo & Julia volgens de bode Kameroperahuis 2013/2014 Karin Netten Op locatie
Romeo en Julia. Naar Romeo en Julia Karina Kroft 2013/2014 Karina Kroft Op locatie
Romeo & Julia Het Zuidelijk Toneel 2014/2015 Lucas de Man Theaters Tilburg, Tilburg
Starring -20- Romeo en Julia - Stichting Toneelschuur Producties - 2017-04-20 Stichting Toneelschuur Producties 2016/2017 Nina de la Parra Toneelschuur, Haarlem
Julia & Romeo Muziektheater Hollands Diep 2017/2018 Cilia Hogerzeil Op locatie
Romeo en Julia Mooi weer & zo 2017/2018 Eva Lemaire Op locatie
Romeo en Julia Theater Oostpool 2017/2018 Marcus Azzini, Char Li Chung Huis Oostpool, Arnhem
Romeo und Julia Mooi Weer & Zo 2021/2022 Eva Lemaire Op locatie
Romeo und Julia Mooi weer & zo 2021/2022 Eva Lemaire Op locatie

Overzicht van afgeleide werken:

Titel Maker(s) Wereldpremière Premièrelocatie
Romeo and Juliet Ivo Váňa-Psota, Sergei Prokofjev, Adrian Piotrovsky 30 december 1938 Mahen Theatre, Brno
Roméo et Juliette Charles Gounod, Jules Barbier, Michel Carré 27 april 1867 Théàtre Lyrique, Parijs
West Side Story Jerome Robbins, Leonard Bernstein, Arthur Laurents, Stephen Sondheim 26 september 1957 Winter Garden Theatre, New York

Video:Het Werkteater, 1988

Romeo en Jeanette
Naar: Jean Anouilh.
Regie: Shireen Strooker.
Muziek: Bram Vermeulen.
Gezelschap: Het Werkteater, 1988.
Met: Shireen Strooker, Kenneth Herdigein

"Roméo et Jeannette" (Romeo en Jeannette) is een toneelstuk in 4 bedrijven van Jean Anouilh. Het is een bewerking van Romeo and Juliet van Shakespeare, die hij in 1945 schreef. Het stuk is doordrenkt van het naoorlogse pessimisme dat deze periode beheerste.
In deze uitvoering door Het Werkteater is Shireen Strooker zowel de regisseur als hoofdrolspeler. Zij maakt het stuk zo persoonlijk mogelijk. Strooker zei daarover: "Het is een fantastisch stuk. Ik heb een enorme affiniteit met de figuur Jeannette. Daar zit veel van mezelf in. Ook een vechter die iedere teleurstelling omzet in een tegendaad."

Video: Cosmic, 2003

Romeo 'n Juliette: a Caribean xperienz
Auteur: Jenny Mijnhijmer.
Regie: John Leerdam en Khaldoun Elmecky.
Producent: Cosmic Productie, 2003
Met: Juliette: Esmée de la Bretonière. Romeo: Jeffrey Spalburg.

Cosmic bewerkt het verhaal van Romeo en Julia tot een "Caribean Xperienz' tussen een Antilliaanse jongen en een Nederlands meisje. Een dynamisch stuk waarin de teksten gerapt worden.

Video:Het Nationale Ballet, 2007

Romeo en Julia, Het Nationale Ballet, 2007
Het Nationale Ballet
Choreografie: Rudi van Dantzig
Kostuums: Toer van Schayk
Decorontwerp: Toer van Schayk
Muziek: Sergei Prokofjev

Het Nationale Ballet wekt in deze (oorspronkelijke uit 1967) stammende choreografie van Rudi van Dantzig het ultieme liefdesverhaal tot leven: Romeo en Julia, een van de meest geliefde verhalen uit de theatergeschiedenis. Met prachtige dans van wereldniveau, indrukwekkende decors, weelderige kostuums en hartverscheurende, meeslepende ontmoetingen tussen de twee Veronese geliefden.

Bronnen