Provadja Film en Podium, Alkmaar

Foto: Steven van der Wal

Naam	Provadja Film en Podium, Alkmaar
Plaats	Alkmaar
Type	Theaterzaal
Openingsdatum	1981
Gesloten	Nee

Inleiding en geschiedenis

Geschiedenis Provadja: Weeshuis wordt theater

In 1812 werd aan de Verdronkenoord 12 in Alkmaar een Rooms-katholiek weeshuis gebouwd naar ontwerp van Willem Hamer, stadsarchitect van Alkmaar. Na sluiting werd het een schoolgebouw. Op 16 december 1969 werd het opgenomen in de Rijksmonumentlijst.

Stichting Provadja werd in 1972 opgericht als eerste filmhuis in Alkmaar. De locatie waar het Filmhuis is begonnen, lag in het pand aan de Laat nr 82. In die tijd, begin jaren ’70, was Provadja een initiatief van een groep jonge, gepassioneerde filmliefhebbers en culturele vernieuwers uit Alkmaar en omgeving. Het doel was om een plek te creëren waar alternatieve en arthousefilms konden worden vertoond, buiten de commerciële bioscopen om.

De drie initiatiefnemers waren Peter Hemels,Herman Kraakman en Philip Huizer. Ze startten het Filmhuis met een inrichting van de oude bioscoopstoelen (gekregen van de Movies uit Amsterdam), waar in die jaren Pieter Goedings het oude bioscoopje aan de Haarlemmerdijk ombouwde tot een stijlvol arthouse bioscoop in art-decostijl. De eerste 16 mm Eiki projector, die gebruikt werd om de films te draaien, werd geleend van het plaatselijke Vormingscentrum Nrd Holl Noord. Het drietal verbouwde verbouwde het zaaltje met een filmcabine voor de projectie.

De films werden tegen 50% van de recette gehuurd van de Movies, waar Pieter Goeding inmiddels de meeste 35mm film had laten kopiëren tot het 16mm formaat. Verder kwamen de films uit het Filmcircuit van de Rotterdamse Filmfestival (Film International) oprichter Huub Bals. Ook hij droeg het Alkmaarse Filmhuis een warm hart toe.

Het Filmhuis draaide in de beginjaren volledig met vrijwilligers: aan de kassa,de bar en de projectie. Ook de programmering werd wekelijks besloten, met titels als Les enfants du Paradis van Marcel Carne; Duitse regisseurs waaronder R W Fassbinder, Wim Wenders, Werner Herzog, Alexander Kluge en Volkert Schlondorff, en de Italianen Antonionie, Bertolucci, Pasolini en Luchino Visconti. De voorstellingen in het weekend waren soms volledig uitverkocht, waardoor de film de week erop weer werd gedraaid.

Naarmate de belangstelling voor de art films groeide, kwamen er verzoeken uit de omliggende plaatsen rondom Alkmaar om een regio circuit op te zetten, waardoor in plaatsen als Schoorl etc. een avond in de week de Alkmaarse film aldaar vertoond werden. Eens in de zoveel tijd werden er thema weekend georganiseerd met passende films. Dankzij de eigen Provadya zeefdrukkerij werden elke maand de Filmladders geprint en voor publiciteit rondgestuurd:naar de bibliotheek, de krant en elders.

In 1981 verhuisde de stichting naar het voormalige weeshuis, waar ook een theaterzaal, met vlakke vloer en 77 zitplaatsen, werd gebouwd. Deze werd geopend met een voorstelling door de Dogtroep.

Provadja werd een belangrijk theater- en filmhuis. Om verder te kunnen uitbreiden, was de stichting op zoek naar een grotere locatie in Alkmaar. Begin 2007 besloot de gemeente tot de bouw van het Centrum voor Woord, Beeld en Geluid waarin o.a. Provadja en het Lucebertmuseum onderdak zouden krijgen. Een nieuw gemeente bestuur kwam hier echter op terug, waardoor er in 2013 een einde kwam aan Provadja in zijn oude vorm. Alleen het Filmhuis werd voortgezet.

Het is de bedoeling dat dit t.z.t. wordt ondergebracht in een bioscoop met vele zalen die elders in de stad moet komen.

Premieres

Zie Premieres Provadja Film en Podium

Bronnen

• Productiedatabase
• Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007