Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamPablo Neruda
Volledige naamRicardo Eliecer Neftalí Reyes Basoalto
Geboortedatum12 juli 1904
Geboorteplaats Parral
Overlijdensdatum23 september 1973
Overlijdensplaats Santiago
BeroepSchrijver, Dichter
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF

Hij noemde zich Pablo Neruda naar de door hem bewonderde Tsjechische dichter Jan Neruda (1834-1891). Het willen voorkomen van een conflict met zijn ouders zou hierbij een rol gespeeld hebben; zij wilden niet dat hij schrijver zou worden. Pablo Neruda werd later zijn officiële naam.

Neruda is geboren in Parral, een stad ongeveer 300 kilometer ten zuiden van Santiago, waar zijn vader bij de spoorwegen werkte. Zijn moeder overleed kort na zijn geboorte. Niet lang daarna verhuisden Neruda en zijn vader naar Temuco, waar zijn vader trouwde met Doña Trinidad Candia Malverde.

Op zijn dertiende stuurde Neruda een aantal van zijn gedichten naar de lokale krant, La Mañana. Zijn eerste gedicht heette Entusiasmo y perseverancia (Enthousiasme en volharding). In 1920 stuurde hij meer gedichten naar het literaire blad Selva Austral, onder het pseudoniem 'Pablo Neruda'.

Zijn eerste gedichtenbundel, La Canción de la fiesta, werd gepubliceerd in 1920. In 1923 bracht hij Crepusculario uit, en in 1924 publiceerde hij Veinte poemas de amor y una canción desesperada (Twintig gedichten over liefde en een lied over wanhoop), een van zijn bekendste werken.

De diplomaat Pablo Neruda werd aangesteld als Chileens consul in Spanje, Madrid. Hij was inmiddels getrouwd op 6 december 1930 met de Indisch-Nederlandse Maria Antonia Hagenaar, met wie hij in 1934 een dochter kreeg. Dit kind, Malva Marina, leed aan hydrocefalie, een storing in de afvoer van het hersenvocht, (waterhoofd). Bij het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog in 1936 ging het echtpaar uit elkaar (na tijdelijk te zijn gevlucht naar Monaco). Pablo Neruda hertrouwde nog twee keer, maar Malva Marina bleef zijn enig kind.

Grafsteen van Malva Marina op een begraafplaats in Gouda

Maria Hagenaar ging met haar kind terug naar Nederland, waar zij het onder de hoede van een kindermeisje bij een pleeggezin in Gouda onderbracht. Hier is het kind op 2 maart 1943 gestorven en begraven op de begraafplaats Vorstmanstraat, graf rij M van vak B, onder de naam Malva Marina Reijes. Neruda heeft nooit enige aandacht voor zijn dochter gehad, ook niet in zijn werk. De moeder, die in Den Haag woonde, bracht regelmatig geld naar Gouda voor het onderhoud van het kind.

In 2010 is er een boek verschenen over dit 'vergeten kind' onder de titel "En het vergeten zo lang" van Pauline Slot.

Een bekend werk van Neruda is Canto General (1950), dat ook in het Nederlands is vertaald. Canto General is een uitgebreid werk over Noord- en Latijns-Amerika. Hij schreef dit als banneling, terwijl hij zich verborgen hield in 1948 en 1949, toen hij vervolgd werd door de regering van Gabriel González Videla (1948-1952), die de Communistische Partij, waarvoor Neruda als senator gekozen was, had verboden.

Neruda kreeg in 1945 de Premio Nacional de Literatura de Chile. In 1971 werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor de Literatuur.

Neruda, die al langer in een ziekenhuis was opgenomen met kanker aan de prostaat, overleed daar aan een hartaanval in 1973. Zijn overlijden vond plaats twaalf dagen na de gewelddadige dood van zijn vriend Salvador Allende, de gekozen democratische president van Chili die bij een bloedige anticommunistische, militaire coup op 11 september 1973 om het leven kwam. De nationale begrafenis van de dichter, een openbare manifestatie die verboden was door de militaire machthebbers van generaal Pinochet, groeide door de plotselinge verschijning van duizenden in de Chileense straten uit tot de eerste publieke protestmanifestatie tegen de nieuwe militaire dictatuur.

Neruda's huizen in Santiago (La Chascona), Valparaíso (La Sebastiana) en Isla Negra zijn tegenwoordig opengesteld voor bezoekers. Zijn kunstwerken en bezittingen zijn er tentoongesteld.


Pablo Neruda heeft bijgedragen aan 10 productie(s).

Pablo Neruda heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Pablo Neruda heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Chili, metaal en hemel Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Werkgroep Poëzie, Hardop 23 september 1974
Chili, metaal en hemel Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Werkgroep Poëzie Hardop 1974/1975 23 september 1974
En dan komt de dag ....zingen over duistere tijden Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Werkgroep Poëzie Hardop 1980/1981 7 februari 1981 Cox Habbema
Wachten op antwoord Auteur (schrijver libretto, scenario) Henk Batenburgh 1994/1995 4 mei 1984
Dwaalstappen Auteur (schrijver libretto, scenario) Henk Batenburgh 1983/1984 4 juni 1984 Floor Maas, Krijn Boon
Over Pablo N. en anderen (werktitel) Auteur (schrijver libretto, scenario) Hetty Blok 1987/1988 1 oktober 1987
Ras Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Hanascine 1988/1989 15 december 1988 Ricardo Anasagasti
Ahaed of Something Auteur (schrijver libretto, scenario) DansWerkplaats Amsterdam 1996/1997 12 oktober 1996
Omdat het niet anders kan Auteur (schrijver libretto, scenario) Frascati Producties 2007/2008 6 februari 2008 Lucas Vandervost
Akathisia's Armchair Muziek Nederlands Dans Theater I 1999/2000 4 maart 2000


Enkele werken

  • 1950 - Canto General Ned. vert. 1984 door Mark Braet, Willy Spillebeen en Bart Vonck, Rainbow Pocketboek 30, ISBN 90-6766-030-2
  • 1974 - Ik beken ik heb geleefd - herinneringen verzorgd door Matilde Neruda en Miguel Otero Silva, Ned. vert. van Robert Lemm, Eerste druk: in 1975 in twee delen bij Uitgeverij De Arbeiderspers; Tweede druk: Uitg. Prometheus, 2002 (ISBN 90-446-0154-7)
  • 1959 - Honderd liefdessonnetten bevat ook de oorspronkelijke Spaanstalige gedichten; Ned. Vert. van Catharina Blaauwendraad, 2003, Uitg. Prometheus (ISBN 90-446-0299-3)

Externe links

Bronnen