Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Medea - Euripides

(Aantal:0)
Medea 188804.jpg


Ariane Schluter in Medea (2008 door Het Nationale Toneel). Foto: Leo van Velzen.

TitelMedea
Overige inspiratiebronnenGriekse mythologie
AuteurEuripides
DisciplineToneel
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

Het stuk begint als Medea een paar jaar getrouwd is met Jason. Ze leerden elkaar kennen toen Jason in opdracht van koning Pelias naar Kolchis kwam om het Gulden Vlies terug te halen. De koning van Kolchis wil het niet zomaar afstaan en geeft Jason een onmogelijke opdracht. Met hulp van Medea, de dochter van de koning, slaagt hij erin en hij keert met het Gulden Vlies en met Medea terug.

Jaren later wonen Jason en Medea met hun twee zonen in Korinthe. Jason heeft zojuist besloten weg te gaan bij Medea en te trouwen met de dochter van koning Kreon. Medea is woedend en wordt hierin gesteund door door de vrouwen van Korinthe (het koor). Ze zint op wraak. Kreon heeft besloten dat Medea verbannen wordt, maar op haar verzoek mag ze nog één dag blijven. Koning Aigeus van Athene belooft Medea onderdak, zonder dat hij weet wat ze van plan is. Medea vertelt de vrouwen van Korinthe wat ze van plan is: ze zal eerst de bruid en de koning doden en daarna haar eigen kinderen. De vrouwen smeken haar om de kinderen te sparen, maar ze weten Medea niet te overtuigen. Medea vertelt Jason dat ze instemt met zijn huwelijk en haar verbanning. Ze smeekt hem om zijn bruid te vragen of de kinderen bij hem kunnen blijven. Ze stuurt de prinses een trouwjurk als teken van goede wil. Maar de jurk is vergiftigd en de prinses en de koning, die haar te hulp snelt, sterven hierdoor. Als Medea dit hoort doodt ze, na enige twijfel, haar kinderen. Jason komt om wraak te nemen voor de dood van zijn bruid en vindt de lichamen van zijn kinderen. Medea vlugt weg met een wagen van haar grootvader, de zonnegod Helios.

Achtergrond

Ook vertaald als Medeia. Dit stuk van is een van de bekendste Griekse tragedies en een van de weinige bewaard gebleven stukken van de toneelschrijver Euripides. Het stuk is voor het eerst opgevoerd in 431 v. Chr. en het is gebaseerd op een verhaal uit de Griekse mythologie. Het stuk (of bewerkingen ervan) wordt nog steeds regelmatig opgevoerd. Bekende bewerkingen van Medea zijn de toneelstukken Medea van Jean Anouilh en Mamma Medea van Tom Lanoye en de tv-serie Medea van Theo van Gogh. In 1969 maakte Pier Paolo Pasolini een verfilming met Maria Callas in de hoofdrol.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
Medea Gezelschap Tjasink 1870/1871 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
Medea Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1877/1878 Koninklijke Hollandsche Schouwburg, 's-Gravenhage
Medea Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) 1884/1885 Henri van Kuyk Stadsschouwburg, Haarlem
Medea Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1884/1885 Antoine le Gras Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
Medea Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1887/1888 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
Medea Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1898/1899 Willem Petrus de Leur Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medea Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) 1906/1907 Grand Théâtre, Amsterdam
Medea N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1910/1911 Louis Moor Groote Schouwburg, Rotterdam
Medea N.V. Amsterdamsche Tooneelvereeniging (1932-1938) 1935/1936 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medeia Stichting Rotterdams Toneel 1955/1956 Ton Lutz Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Medeia Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1960/1961 Jo Dua Katholiek Leven, Eindhoven
Medea Holland Festival 1961/1962 Dimitros Rondiris Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medea Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1962/1963 Elise Hoomans Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Medea Düsseldorfer Schauspielhaus 1963/1964 Karl Heinz Stroux Stadsschouwburg, Maastricht
Medea Stichting Mickery Workshop 1971/1972 Andrei Serban Mickery, Amsterdam
Medea La Mama 1974/1975 Andrei Serban Piccolo Theater, Rotterdam
Medea Publiekstheater 1976/1977 Ton Lutz Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medea Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1979/1980 Schouwburg Amstelveen, Amstelveen
Medea Blauwe Zaal Produkties 1981/1982 Helmert Woudenberg Stadsschouwburg, Utrecht
Medea Ro Theater 1982/1983 George Tabori Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Medea De Haagsche Comedie 1984/1985 Peter te Nuyl Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Medea's kinderen Theatergroep Wienerblut 1985/1986 Hans van Buuren Steigertheater, Nijmegen
Medea Theaterschool 1985/1986 Ton Lutz Toneelschool, Amsterdam
Medea Toneelacademie Maastricht 1985/1986 Gijs de Lange Toneelacademie, Maastricht
De groeten van Medea Theater Spinsel 1987/1988 Peter Lintelo Theater aan de Haven, 's-Gravenhage
Medea Theaterwetenschappen RUU 1988/1989 Dennis Molendijk Studio T, Utrecht
Medea Toneelgroep Amsterdam 1988/1989 Gerardjan Rijnders Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medea Theater van het Oosten 1990/1991 Pink Lobo Theater aan de Rijn, Arnhem
Medea Theatergroep Hollandia 1990/1991 Paul Koek Het Oude Raadhuis, Hoofddorp
Medea Het Zuidelijk Toneel 1992/1993 Ursel Herrmann Stadsschouwburg, Eindhoven
Medea Stichting Momenttheater 1992/1993 Erick Aufderheyde Stadstheater, Arnhem
Medea Theaterschool 1993/1994 Carlo Scheldwacht Toneelschool, Amsterdam
Vertel Medea vertel Theater Artemis 1994/1995 Jos van Kan De Prekerspoort, 's-Hertogenbosch
Vrouw (naar Medea) Theaterschool 1994/1995 Lieke Deelstra Theater Bellevue, Amsterdam
Medea Noord Nederlands Toneel 1995/1996 Agaath Witteman Stadsschouwburg, Groningen
Medea Theatergroep Aluin 1997/1998 Erik Snel Theater Kikker, Utrecht
Medea Teneeter 1998/1999 Rinus Knobel Het Badhuis, Nijmegen
Medea De Schiettent 1999/2000 Maaike van Langen Op locatie
Medea Fryske Toaniel Stifting Tryater 2000/2001 Andy Daal Schouwburg De Lawei, Drachten
Medea De Theatermakers 2002/2003 Lucas Dietens Theater aan het Spui, 's-Gravenhage
Medea Apen & Goden 2003/2004 Pieter Tiddens Ostadetheater, Amsterdam
Medea Theatergroep Suburbia 2004/2005 Albert Lubbers Op locatie
Medea Bonheur Theaterbedrijf Rotterdam 2007/2008 Peter Sonneveld Theater Bonheur, Rotterdam
Medea Het MUZtheater 2007/2008 Theo Fransz Zaantheater, Zaandam
Medea Het Nationale Toneel 2008/2009 Johan Doesburg Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Medea Noord Nederlands Toneel 2008/2009 Ola Mafaalani Stadsschouwburg, Groningen
Medea Theaterproductiehuis Zeeland 2012/2013 Thibaud Delpeut Op locatie
Medea Toneelgroep Amsterdam 2014/2015 Simon Stone Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Medea Unplugged Theatergroep Aluin 2012/2013 Erik Snel Theater Bellevue, Amsterdam
Enter Medea Frascati Producties 2018/2019 Stephen Liebman Frascati, Amsterdam

Overzicht van afgeleide werken:

Titel Maker(s) Wereldpremière Premièrelocatie
Médée Luigi Cherubini, François-Benoît Hoffman 13 maart 1797