John Kraaijkamp: Biografie - Vrouwen en kinderen
Eenlevenlangtheater John Kraaijkamp:
- Homepage Eenlevenlangtheater John Kraaijkamp
- Biografie
- Repertoire
- Audio
- Video
- Volgens John Kraaijkamp
- Volgens anderen
- Colofon
Vrouwen en kinderen
Toen Johnny Kraaijkamp sr. begin jaren vijftig optrad in het Amsterdamse café Place Pigalle in de Reguliersdwarsstraat van accordeonist Ab Kok en daarmee langzamerhand steeds meer bekendheid verwierf in Amsterdam en omstreken, bevond zich op een avond in 1952 in het publiek een zekere Rim Panhuijsen. Zij hield niet van café's en was door haar toenmalige verloofde meegetroond om Johnny Kraaijkamp op te zien treden. "Het viel op dat Johnny het op die avond nog meer op zijn heupen had dan anders." (Televizier, 26 maart 1966). Het was liefde op het eerste gezicht en op 18 augustus 1953 traden Johnny en Rim in het huwelijk. Kort daarna opende het echtpaar hun eigen grammofoonplatenzaak, die geen succes werd. Uit het huwelijk van Johnny Kraaijkamp met Rim Panhuijsen werd op 22 februari 1954 zoon Johnny Adriaan geboren. In maart 1959 werd dochter Ellissigne geboren. Rim was voor haar huwelijk werkzaam geweest als directiesecretaresse bij verschillende bedrijven, en werkte ten tijde van haar kennismaking met Johnny Kraaijkamp als receptioniste bij Hotel Polen. Na haar huwelijk trad zij ook op als zijn impresario. Kraaijkamp over Rim: "Ze is niet zo makkelijk, als ze mensen niet mag, zegt ze rustig: zak. Ze vinden haar te haaibaaierig. Maar ze is in bepaalde omstandigheden één van de dapperste mensen die ik ontmoet heb. (...) Ja, ze drijft me wel es tot waanzin.
Als ik denk, vooruit, even rustig ... wat moet ik met dat werk... Dat hoef ik bij haar niet te proberen, krijg ik een schop onder m'n test. Ik moet 't waarmaken. Als zij er niet was en de kinderen natuurlijk, zou ik het niet doen. Als ik niemand had, ging ik lekker vissen, trad ik af en toe op. Dat vak van mij is altijd maar werken. En je blijft afhankelijk van de mensen." (Vrij Nederland, 12 maart 1966) Over zijn kinderen Johnny en Ellissigne zei Johnny in datzelfde interview: "De jongen is hypergevoelig. Als ik hem wel es een afbekking geef... nou ja... ik moet oppassen met hem. Ellis is onkwetsbaar, altijd blij." (Vrij Nederland, 12 maart 1966)
In 1966 scheidden Rim en Johnny. Wanneer John Kraaijkamp en Rijk de Gooyer in 1966 met de voorstelling Dit is theater naast Willy Walden en Piet Muijselaar (Snip & Snap) in de Sleeswijk Revue optreden, leert Kraaijkamp de jonge danseres Tilly van Duykeren kennen. De twee worden verliefd en trouwen in stilte op 6 juni van het daaropvolgende jaar. "Tilly vertelt, dat ze vanaf haar zesde jaar dansles heeft gehad. Als 16-jarig meisje kwam ze in 1964 in de Rob de Nijs-show voor 't eerst op de TV. In 1965 drie TV-musicals van de NCRV, waarvan de bekendste 'Jij en ikke' en 'Carnival'. In 1966 loopt ze een jaar op de Scapino-Academie van Hans Snoek. In juli 1966 komt ze bij de Sleeswijk-revue als één van de de belangrijkste balletmeisjes. 'In sommige kritieken werd ze nog speciaal genoemd. Ze heeft zich voor 't dansen grote opofferingen getroost,' zegt haar moeder." (onbekend dagblad, 15 maart 1967) In hetzelfde jaar van zijn huwelijk met Tilly (1967), werd Kraaijkamp ook ontslagen bij de Sleeswijk Revue. "Kijk, ik kon het niet langer volhouden. Zo’n revue dat is niets voor mij. Iedere avond op een vaste plaats, vaste tijden tot de seconde alles precies uitgekiend en berekend, zenuwachtig gedoe. Iedere avond alles stipt. Ik haat het eigenlijk.’ Zijn falen daar, het ontslag en enkele flops op theatergebied zorgden dat Kraaijkamp in een minder gelukkige periode van zijn leven belandde. Een periode die ook gepaard ging met veel drank. "Je moet goed begrijpen, er zijn perioden in je leven dan gaat het misschien niet zoals je wel zou willen en zoals anderen willen. Daar kan je over blijven praten, maar daar kom je ook niet verder mee. Je doet een keus. (...) Wanneer het allemaal tegenzit, drink je nog eens een glas. Maar dat is wat anders dan iedere avond dronken op het toneel staan. Want dat is een pertinente leugen." (Parool, 3 maart 1967)
Later zegt hij over deze donkere periode: "Je drinkt omdat je zoekt naar iets dat niet bestaat. Na de eerste vijf, zes glazen heb je een zorgelozer gevoel, daarna gaat het mis. Zoals je van de dood nooit kunt winnen, zo kun je niet winnen van de drank. Je bent gedoemd te verliezen." (VN, 14 juli 1984) Na een van zijn inzinkingen vond hij rust in het geloof. "Ik ging [in Spanje] een kerk binnen, zo’n oude kerk en ik onderging het gebeuren daar zo, dat ik besloot katholiek te worden. Het is dat je het vraagt, want ik koketteer niet met mijn geloof, maar ik schaam me er ook niet voor. (...) Ik wilde er een paar keer uitstappen. En waarvoor? Als je er later op terugkijkt, is het niet zo erg geweest, als je toen dacht. Ik zou het nu erger vinden als een verkeersbordje scheef stond en ik fout reed. Maar in die tijd trok ik me alles zo aan. Het zal ook een reden hebben gehad. Want ik ontdekte het geloof en veranderde zelf. Ik werd rustiger en leerde het leven te leven." (Telegraaf, 23 april 1985) Midden in deze moeilijke periode werd op 19 juli 1968 hun zoon Michiel geboren. Het is voor Tilly en hem een zware tijd, want niet alleen voeden ze nu samen een kind op, ze staan ook nog eens avond aan avond samen op het toneel in de revue Spelletjes met vuur. "Ik ben ontzettend trots op Tilly. En op de die kleine, de burgemeester. Tilly speelt ook mee in het stuk. Iedere avond staan we samen op het toneel. Er komt een verknipte actrice in het stuk voor. Die geeft les aan een meisje. Een Belgische dame speelde die vrouw. Maar dat ging op een gegeven moment niet meer en in een dag en een nacht heeft Tilly de rol geleerd en overgenomen. Ik ben echt trots, want dat is een hele prestatie." (Eva, 22 maart 1969)
Hun huwelijk houdt echter geen stand. In 1972 interviewt De Telegraaf hem in een dan nog kale nieuwbouwflat in Osdorp, waar hij met zijn zoon Johnny jr. gaat wonen. De interviewer vraagt hem: Aan trouwen denk je niet meer? "Nooit. Ik wil niet meer trouwen. Ik heb het nou een paar keer gehad en net als op het toneel, blijf ik dan toch de underdog. Ik kan als ik trouw, nooit de baas worden. Het is altijd de vrouw die zegt van: "Je moet dit en je moet dat doen." Vrouwen nemen steeds meer de plaats van de man in, straks loopt de man helemaal als een hondje achter de vrouw aan. Daar voel ik niet voor. Nu ik niet getrouwd ben, ben ik eigen baas en dat bevalt me veel beter." Kort na het interview in De Telegraaf leerde John Kraaykamp sr. tijdens de opnames van de film Geen Paniek de Chinees/Nederlandse Mai Lun Lee kennen. Zij speelde de rol van Chinese Annie. "Ik zag haar staan. ’t Was alsof er een balk op mijn kanis viel. Ik schrok. Ik had geen zin om verliefd te worden op mijn leeftijd, ik was toen zevenenveertig. Maar het was al gebeurd." (VN, 14 juli 1984) Kraaijkamp maakte toen opnieuw een moeilijke tijd door, woonde alleen op een flat en had niet het idee dat hij ooit nog zijn leven samen met een vrouw zou delen. Maar ze werden verliefd, trouwden op 4 maart 1974 en kregen datzelfde jaar een dochter, Sanne. Die rust in zijn privéleven liep parallel met de verdieping van zijn theaterwerk, die begon met zijn rol van Lear in Koning Lear van het RO Theater in 1979. John Kraaijkamp: "Dat is voor een belangrijk deel de invloed van Mai Lun geweest. Zij vond het toch niet zo leuk dat ik op vergevorderde leeftijd nog door de provincie moest trekken met komische acts. Ze wilde dat ik 's iets anders ging doen. Toen ik de aanbieding kreeg om Koning Lear te spelen - mijn eerste grote serieuze toneelrol - heeft zij me overgehaald. Zelf durfde ik niet. Zij wist me ervan te overtuigen: dat het nu of nooit was." (Panorama, 16 december 1988)
Inmiddels zijn zij na een lang huwelijk sinds enkele jaren gescheiden, Johnny Kraaijkamp woont inmiddels alleen in het Rosa Spier Huis in Laren, maar er is nog steeds contact met Mai Lun. Ook zijn vier kinderen ziet John Kraaijkamp nog regelmatig, maar de suggestie dat hij een Pater Familias zou zijn wuift hij weg: "Nee, al bemoei ik me wel met dingen. Ik vind dat als kinderen eenmaal op weg zijn, je ze niet moet storen. Alleen bijsturen als ze in zee dreigen te rijden. Ik praat nu veel met kleinzoon Joep. Hij wil ook het vak in. Ik raad hem toneelschool aan, net als zijn vader Johnny heeft gedaan." (De Telegraaf 28 augustus 2004) Johnny jr. en Johnny sr. zijn ook regelmatig samen in het theater en op televisie te zien geweest. Het meest bekend is welicht hun gezamenlijke optreden in de succesvolle comedyserie Het zonnetje in huis, waarin zij ook een vader en een zoon spelen. Kraaijkamp sr. speelde ook eenmaal samen met zijn dochter Ellis Signe: in het stuk Zondagskinderen.
Johnny jr: "We hebben krankzinnige dieptepunten gekend, maar hij heeft me zoveel bezieling voor toneel bijgebracht. Ik moet er toch niet aan denken dat ik een verstandige, pijprokende vader had gehad." (De Pers, 11 juni 2007) Dochter Sanne: "Mijn vader houdt van snelle actiefilms. Een keer in de week breng ik er een stel. Hij zet het geluid zó hard, dat het kunstgebit van de buurvrouw in haar bakje ligt te rammelen. Maar zij vindt dat niet erg. Mijn vader is ook gastvrij, hij heeft goed contact met de andere bewoners. En ik vind het belangrijk te benadrukken dat hij voor mij niet alleen in de verleden tijd maar ook in de tegenwoordige tijd leeft. Hij is een levende legende, maar dan met de nadruk op levende. Ik kan nog steeds vreselijk met hem lachen. Een vader die op zijn 78e een cabriolet kocht om er meisjes mee te gaan kijken op de boulevard. Dat is toch super. Ja die cabrio is nu verkocht, maar hij heeft me er wel lekker van op vakantie laten gaan naar Spanje." (De Telegraaf, 9 mei 2007)