Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamJean Sibelius
Volledige naamJean Julius Christian Sibelius
Geboortedatum8 december 1865
Geboorteplaats Hämeenlinna
Overlijdensdatum20 september 1957
Overlijdensplaats Järvenpää, Helsinki
BeroepComponist
Externe databases:
IMDb
VIAF

Jean Sibelius (1865 – 1957) was een Fins componist, muziekpedagoog en dirigent. Hij was niet alleen de bekendste Finse componist, maar wordt ook beschouwd als de componist die de Finse identiteit het meest karakteriseert.

Jean Sibelius werd in 1865 geboren in een Fins-Zweedse familie.

Zijn bekendste werken zijn Finlandia, Valse Triste, het vioolconcert, de Karelia-suite en de Zwaan van Tuonela, een deel uit zijn Lemminkäinen-suite, maar hij schreef veel meer: zeven symfonieën, meer dan honderd liederen en geestelijke muziek. Sibelius liet zich met name inspireren door de Kalevala, het Finse nationale epos, bijvoorbeeld in zijn koorsymfonie Kullervo. Ook verwerkte hij, geheel in de geest van het karelianisme, elementen van traditionele muziek uit Karelië in zijn werken.

Sibelius verklaarde de stijl van zijn latere werk door te stellen dat andere componisten zich bezighielden met het produceren van cocktails waar hij het publiek puur koud water aanbood.


Jean Sibelius heeft bijgedragen aan 29 productie(s).

Jean Sibelius heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jean Sibelius heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
Dansavond Mary Smithuysen Muziek Mary Smithuysen 1926/1927 14 juli 1927
Groote Balletavond Muziek Ballet Ensemble Tilly Sylon 1935/1936 19 juli 1936
Valse Triste (Ballet-Parade) Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 16 september 1942
Dansavond Peter Demaat Muziek Peter Demaat 1943/1944 28 juli 1944
Ginevra Muziek Het Nederlands Ballet 1955/1956 21 juni 1956 Walter Gore
Omnibus Muziek Nederlands Dans Theater 1963/1964 28 februari 1964 Hans van Manen
Het betoverde bos Muziek Scapino Ballet 1966/1967 25 december 1966 Ernst W. Böhm
De lof der zotheid Muziek Het Nationale Ballet 1983/1984 27 oktober 1983 Rudi van Dantzig
Fieldday Muziek Foltz & Company 1984/1985 16 maart 1985 Bob Foltz
Beschermengelen Muziek Nederlands Dans Theater 1988/1989 8 september 1988 Daniel Larrieu, Catherine Sian Rees
Camelot Muziek Koninklijk Ballet van Vlaanderen 1989/1990 3 april 1990 Stuart Sebastian
Pas de deux uit Camelot Muziek Introdans 1990/1991 15 juni 1991 Stuart Sebastian
Sea Pictures Muziek Scapino Ballet Rotterdam 1991/1992 28 september 1991 Matthias Eidmann
Ljusvarelser = Lichtgestalten Muziek Nederlands Dans Theater 1991/1992 17 oktober 1991 Mats Ek
Valse triste Muziek De Rotterdamse Dansgroep 1993/1994 15 oktober 1993 Hans Tuerlings
Hybride Muziek Pauline Daniëls 1997/1998 25 september 1997 Michael Beards
Closet Case and Other Short Stories Muziek Theater aan het Spui, 's-Gravenhage 1997/1998 25 september 1997 Thom Stuart
De koffer Muziek De Flierefluiter 1998/1999 30 juni 1998
De wilde wals Muziek Dans- en Bewegingscollectief Het Kabinet 1998/1999 23 juni 1999
Alla valse Muziek Euregio Dans 1999/2000 28 oktober 1999 Bruno Jacquin
Andante Festivo Muziek Het Nationale Ballet 2001/2002 31 augustus 2001 Hans van Manen
1st Flash Muziek Nederlands Dans Theater I 2003/2004 18 september 2003 Jorma Elo
Echo Part I Muziek Rogie & Company 2003/2004 11 maart 2004 Piet Rogie
Echo Part II Muziek Rogie & Company 2003/2004 22 april 2004 Piet Rogie
Zondag Muziek Introdans Ensemble voor de Jeugd 2004/2005 10 juni 2005 Hans van Manen
Niet van hier Muziek Mirjam Smitt 2008/2009 5 februari 2009
Deel uit Parken Muziek Introdans Ensemble voor de Jeugd 2010/2011 9 oktober 2010 Mats Ek
(Big Girls Do Big Things) Muziek VZW Vooruit Kunstencentrum 2010/2011 23 maart 2011
Killing The Butterfly Muziek Scapino Ballet Rotterdam 2023/2024 13 april 2024 Lior Tavori




Oeuvre (selectief)

Orkestwerken

  • Ouverture in E, 1890-1891;
  • Balettikohtaus (balletscène), 1891;
  • Cassazione op. 6, 1895, revisie 1904;
  • En saga, op. 9, 1892, revisie 1902;
  • Menuetto, 1894;
  • Skogsrået, op. 15 (De woundnimf), symfonisch gedicht, 1895;
  • Vårsång, op. 16 (Lentelied), symfonisch gedicht, 1894, revisie 1895;
  • Lemminkäis-sarja, op. 22 (Lemminkäinen-suite):
    • 1. Lemminkäinen ja saaren neidot (Lemminkäinen en de meisjes van het eiland), 1895, revisie 1897 en 1939
    • 2. Lemminkäinen Tuonelassa (Lemminkäinen in Tuonela), 1895, revisie 1897 en 1939
    • 3. Tuonelan joutsen (De zwaan van Tuonela), 1893, revisie 1897 en 1900
    • 4. Lemminkäinen palaa kotitienoille (Lemminkäinens terugkeer), 1895, revisie 1897 en 1900;
  • Scènes historiques I, op. 25, 1899, revisie 1901;
  • Finlandia, op. 26, 1899, revisie 1900; versies met en zonder koor;
  • Symfonie nr. 1 op. 39, 1899;
  • Porilaisten marssi, 1900;
  • Romance op. 42, voor strijkers, 1903;
  • Symfonie nr. 2 op. 43, 1901-1902;
  • Ouverture‚ 1902;
  • Dryadi, op. 45 (De druïde), symfonisch gedicht, 1910;
  • vioolconcert op. 47, 1903, revisie 1905;
  • Cortège, 1905;
  • Pohjolan tytär, op. 49 (Pohjola's dochter), symfonische fantasie, 1906;
  • Symfonie nr. 3 op. 52, 1907;
  • Grevinnans konterfej voor strijkers, 1907;
  • Pan & Echo, op.53, dans intermezzo, 1906;
  • Öinen ratsastus ja auringonnousu, op. 55 (Nachtelijke rit en zonsopgang), symfonisch gedicht, 1907;
  • In memoriam, op. 59, begrafenismars, 1909;
  • Balettikohtaus (balletscène), 1909;
  • Canzonetta & Valse romantique, op. 62, 1911;
  • Symfonie nr. 4 op. 63, 1911;
  • Barden, op. 64 (De bard), symfonisch gedicht, 1913, revisie 1914;
  • Scènes historiques II, op. 66, suite, 1912;
  • 2 serenades voor viool en orkest op. 69, 1912-1913;
  • Aallottaret, op. 73 (De Oceaniden), symfonisch gedicht, 1914;
  • 2 stukken op. 77, voor viool of cello en orkest, 1914;
  • Symfonie nr. 5, op. 82, 1915, revisie 1916 en 1919;
  • Humoresques nrs. 1-2, op. 87, voor viool en orkest, 1917;
  • Humoresques nrs. 3-6, op. 89, voor viool en orkest, 1917;
  • Promootiomarssi (Academische feestmars), 1919;
  • Valse lyrique, op. 96/1, 1920;
  • Autrefois, op.96/2, scène pastorale, 1919;
  • Valse chevaleresque, op. 96/3, 1920;
  • Suite mignonne, op. 98/1, voor fluit en strijkers, 1921;
  • Suite champêtre, op. 98/2, voor strijkers, 1921;
  • Andante festivo voor strijkkwartet, 1922, versie voor strijkorkest en pauken, 1938;
  • Symfonie nr. 6 op. 104, 1923;
  • Symfonie nr. 7 op. 105, 1924;
  • Ett ensamt skidspår (Een eenzaam skispoor), 1925;
  • Morceau romantique (sur un motif de M. Jakob de Julin), 1925;
  • Tapiola op. 112, symfonisch gedicht, 1926;
  • Symfonie nr. 8, voltooid 1929, vernietigd;
  • Suite voor viool en strijkers, op. 117, 1929?

Werken voor harmonieorkest

  • Ateenalaisten laulu (Kadettikoulun kunniamarssi)
  • Isänmaalle (Tykistökoulun kunniamarssi)
  • Partiomarssi

Orkestliederen

  • Våren flyktar hastigt, op.13 no.4 (Runeberg), 1914
  • Koskenlaskian morsiammet, 1897
  • S'en har jag ej frågat mera (…en ik stelde verder geen vragen meer), op.17 no.1 (Runeberg)
  • Sången om korsspindeln op.27 (lied van de kruisspin)
  • Soluppgång op.37 no.3
  • Höstkväll op.38 no.1 (herfstavond), 1905
  • På verandan vid havet op.38 no.2 (op een veranda bij de zee)
  • I natten op. 38 no.3 (’s nachts), 1903
  • Demanten på marssnön op.36 no.6
  • Kom nu hit, död op.60 (come away, death), 1957
  • Luonnotar op.70, voor sopraan en orkest (aangeduid als symfonisch gedicht)(Kalevala)

Overig composities

  • Adagio in d mineur
  • De Bevrijde Koningin
  • Strijkkwartet in Bes majeur
  • Strijkkwartet in d mineur

Opnames

Momenteel is het Zweedse label BIS Records bezig met het complete oeuvre (inclusief eerste versies) op cd uit te brengen.

Trivia

  • Er bestaat een muzieknotatieprogramma met zijn naam: Sibelius.

Bronnen