Jan Beutener (1932) is een Nederlandse decor- en kostuumontwerper en schilder.
Biografie
Jan Beutener, geboren in 1932 in Maassen, had al vroeg een passie voor tekenen en ging in 1950 naar de Rijksnormaalschool voor Tekenleraren. Hier studeerden docenten zoals Charles Roelofs en Marc Kolthof. [1] Ondanks zijn achtergrond voelde Beutener zich in de eerste plaats beeldend kunstenaar en geen tekenaar. [2] Beutener heeft docentschappen onderhouden bij kunstliefde in Utrecht, Academisch Kunstcentrum in Leiden, pedagogisch instituut aan de Universiteit van Amsterdam, Ateliers ’63 Haarlem (1974-1986), Rijksacademie Amsterdam (1990-1993), en Berliner Sommersakademie (1996). [3] Hij raakte bevriend met Wim Sonneveld, wat grote invloed bleek te krijgen op zijn carrière.
Vanaf 1962 begon Beutener opdrachten in de theatervormgeving aan te nemen als ontwerper van kostuums en decors. [4] Hij zag het theatervormgeven meer als een spel waarin je een geheel moest maken vanuit een groot aantal verschillende mogelijkheden. Beutener vond zichzelf geen theaterontwerper maar vond het theaterontwerpen wel leuk. [5] In zijn ogen waren kostuums en decors als een abstracte lijst waarin de acteurs de realistische elementen vormden. Hij zette dan ook nooit dingen op het podium die exact iets aanduiden. In zijn kostuum- en decorontwerpen gebruikte Beutener kleur om een geheel te vormen. [6]
De decors die Beutener ontwierp waren over het algemeen abstracter en architectureler dan zijn schilderwerken. Hij zag het decor als een architecturale sfeeraanduiding van een voorstelling. Bij het ontwerpen van zijn decors hield Beutener zichzelf goed op de hoogte van de internationale theaterontwikkelingen. Ook collega’s en vrienden uit eigen land beïnvloedde hem in zijn ontwerpen. Beutener was soms bang dat hij zelf te nadrukkelijk aanwezig was in zijn decors. Hij wilde graag bij alle gesprekken rondom een voorstelling aanwezig zijn maar werkte daarbij alleen aan zijn eigen ideeën en niet die van de regisseur. Hij vond het dan ook de taak van de regisseur om intelligent genoeg te zijn om in de gaten te houden of de juiste verhoudingen er wel waren.
De belichting van zijn decors deed Beutener nooit zelf. Dit omdat hij hier nooit genoeg kennis over had. Wel wist hij altijd goed wat hij met de belichting wilde doen. Voor de belichting werkte Beutener vaak samen met Engelsen, maar ook mensen zoals Vesseur en Wijnberg hebben zijn decors belicht. [7]
Beutener ontwierp zijn kostuums altijd zelf en stopte hier betekenis in. Dit zowel in de vorm als in de kleur van het kostuum. Zo liet hij de onzekere vrouw in Mahagonny steeds haar haar opnieuw verven. [8]
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jan Beutener heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Er zijn 73 foto's die zijn gemaakt door Jan Beutener beschikbaar op de TheaterEncyclopedie:
Arabische hoofdtooi gedragen door Jaap Boonstra als Arabier in het het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74209
Armband gedragen door Conny Stuart als kwade fee in de musical En nu naar bed van Annie M.G. Schmidt 74484
Armbanden gedragen door Thea Engelen als haremvrouw in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74231
Ballerina s gedragen door Anne van Weerde als Harlekijn in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74255
Ballerina s gedragen door Gerry v.d. Klei als Pierrette in het bal masque-nummer Ten Bate Vanuit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74225
Balletschoenen gedragen door Willem Nijholt als Pierrot in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74259
Chinees kostuumontwerp voor het bal-masqué Ten bate van in Foxtrot 231931
Clowns hoed gedragen door Anne van Weerde als Harlekijn in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74254
De dader heeft het gedaan 361973
Decorontwerp voor De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236014
Decorontwerp voor De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236015
Goudleren gordel gedragen door Jaap Boonstra als Arabier in het het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74207
Halsketting gedragen door Thea Engelen als haremvrouw in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74233
Handschoenen gedragen door Georgette Hagedoorn als Cancan-danseres in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74310
Hoofdtooi gedragen door Gerrie van der Klei als Pierrette in het bal-masqué-nummer Ten Bate Vanuit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74223
Hoofdtooi gedragen door Suze Brook als spaanse in het bal masque-nummer Ten Bate Van, uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74218
Hoofdtooi gedragen door Thea Engelen als haremvrouw in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74229
Kapje gedragen door Willem Nijholt als Pierrot in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74258
Kostuum gedragen door Anne van Weerde als Harlekijn in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74313
Kostuum gedragen door Conny Stuart als kwade fee in de musical En nu naar bed van Annie M.G. Schmidt 74474
Kostuum gedragen door Georgette Hagedoorn als Cancan-danseres in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74307
Kostuum gedragen door Gerry v.d. Klei als Pierrette in het bal masque-nummer Ten Bate Vanuit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74221
Kostuum gedragen door Jaap Boonstra als Arabier in het het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74206
Kostuum gedragen door Jacqueline de Zeeuw als Venetiaanse in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74244
Kostuum gedragen door Laura Groot als Clown in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74243
Kostuum gedragen door Mary Dresselhuys als de Goede Fee in de musical En nu naar bed Annie M.G. Schmidt 74485
Kostuum gedragen door Suze Broks als spaanse in het bal masque-nummer Ten Bate Van, uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74213
Kostuum gedragen door Suze Brook als spaanse in het bal masque-nummer Ten Bate Van, uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74213
Kostuum gedragen door Thea Engelen als haremvrouw in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74228
Kostuum gedragen door Tineke van der Leij als Clown in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74261
Kostuum gedragen door Trudy Labij in het nummer Duet voor twee uit de musical Madam Annie M.G. Schmidt 74813
Kostuum gedragen door Willem Nijholt als Pierrot in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74257
Kostuum gedragen door Yvonne Smit als Chinese in het bal masque-nummer Ten Bate Van uit de musical Foxtrot Annie M.G. Schmidt 74235
Kostuum gedragen in De dader heeft het gedaan van Annie M.G. Schmidt 74811
Kostuumontwerp van een vogel in het bal-masqué Ten bate van in Foxtrot 73919
Kostuumontwerp voor Ann Hasekamp als Warja in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236002
Kostuumontwerp voor Ann Hasekamp als Warja in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236007
Kostuumontwerp voor Hans Kemna als Jasja in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236001
Kostuumontwerp voor Henk Molenberg als Simeonow Pisjtsjik in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236000
Kostuumontwerp voor Huib Rooymans als Trofimow in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236004
Kostuumontwerp voor Kitty Janssen als Charlotta Iwanowna in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236008
Kostuumontwerp voor Kitty Janssen als Charlotta Iwanowna in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236011
Kostuumontwerp voor Ljoebow in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236006
Kostuumontwerp voor Ljoebow in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236012
Kostuumontwerp voor Ljoebow in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236013
Kostuumontwerp voor Lucas Wensing als Firs in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236005
Kostuumontwerp voor Onno Molenkamp als Jepichodow in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 235999
Kostuumontwerp voor Petra Laseur als Anja in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236009
Kostuumontwerp voor Petra Laseur als Anja in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236010
Kostuumontwerp voor Ton Lutz als Gajew in De Kersentuin A.P. Tsjechov door Jan Beutener 236003
Jan Beutener was als vormgever van het decor en/of kostuums betrokken bij bijna alle musicals van Schmidt en Bannink. In verschillende video's op de voorstellingspagina's (zie hier voor een overzicht) vertelt hij meer over de specifieke producties. In onderstaande video gaat Jan Beutener meer in over het werkproces in het algemeen. Wat was zijn signatuur?