Herbert von Karajan
| Naam | Herbert von Karajan |
|---|---|
| Geboortedatum | 5 april 1908 |
| Geboorteplaats | Salzburg |
| Overlijdensdatum | 16 juli 1989 |
| Overlijdensplaats | Anif |
| Beroep | Dirigent |
| Discipline | Muziektheater |
| Trefwoorden | Dans |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Von Karajan werd in het Oostenrijkse Salzburg geboren in een Aroemeense familie die oorspronkelijk uit het Griekse Ioannina kwam. Hij studeerde van 1916 tot 1926 aan de Universität für Musik und Darstellende Kunst "Mozarteum" in Salzburg, waar hij werd aangemoedigd om te dirigeren.
Herbert von Karajan werd geboren in een oorspronkelijk uit de Noord-Griekse provincie Macedonië afkomstige familie Karajannis (of Karajoannes) van Griekse en Aroemeense herkomst. Hij was de achter-achterkleinzoon van de koopman Georg Karajan, eigenlijk Georgios Johannes Karajannis, eigenaar van een perceel in Chemnitz, en de achterkleinzoon van Theodor von Karajan. Georg Karajan was met zijn vrouw en zijn zonen Demeter en Theodor 1 Juni 1792 door de Saksische keurvorst Friedrich August II in de adelstand verheven. Herbert von Karajans vader werkte als chirurg in Salzburg. Zijn moeder Marta Kosmač was afkomstig van een Krainische Familie; haar vader Mihael Kosmač was in Mojstrana bij Kranjska Gora geboren. Van 1929 tot 1934 was hij eerste Kapellmeister van het Stadttheater in het Duitse Ulm.
In 1933 maakte hij zijn debuut op de Salzburger Festspiele, toen hij de muziek uit de "Walpurgisnachtszene" uit Faust, geproduceerd door Max Reinhardt, dirigeerde. Het daaropvolgende jaar dirigeerde hij, ook in Salzburg, voor het eerst de Wiener Philharmoniker. Twee maanden nadat Adolf Hitler in Duitsland de macht in handen kreeg, op 8 april 1933, werd hij lid van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij. Van 1934 tot 1941 dirigeerde hij opera's en symfonieconcerten in het operatheater van Aken. In 1935 werd Von Karajan benoemd tot Duitslands jongste Generalmusikdirektor en trad hij op als gastdirigent in Brussel, Stockholm, Amsterdam en andere steden. In 1937 maakte Von Karajan zijn debuut met de Berliner Philharmoniker en de Berliner Staatsoper in Fidelio van Beethoven. Hij genoot in 1938 veel succes in Berlijn met Tristan und Isolde van Richard Wagner. Hij kreeg een contract van de Deutsche Grammophon Gesellschaft, voor wie zijn eerste opname een uitvoering van de Ouverture van Die Zauberflöte met de Staatskapelle Berlijn was.
Von Karajan gaf zijn eerste naoorlogse concert in 1946 met de Wiener Philharmoniker in Wenen, maar verder optreden werd hem als gevolg van zijn lidmaatschap van de nazipartij door de Russische bezetters verboden. Die zomer nam hij anoniem deel aan de Salzburger Festspiele en het jaar daarop mocht hij weer optreden. In 1948 werd hij muzikaal directeur van de Gesellschaft der Musikfreunde in Wenen. Ook trad hij op met het Londense Philharmonia Orchestra] en dirigeerde hij in La Scala te Milaan. In 1951 en 1952 dirigeerde hij in het Festspielhaus te Bayreuth. In 1955 werd hij benoemd tot muziekdirecteur voor het leven van de Berliner Philharmoniker als opvolger van Wilhelm Furtwängler. Van 1957 tot 1964 was hij artistiek directeur van de Wiener Staatsoper]. Hij was nauw betrokken bij de Wiener Philharmoniker, het London Philharmonic Orchestra] en La Scala in Milaan.
Tot aan zijn dood in 1989 dirigeerde hij veel en maakte hij ook vele opnames, met name voor cd in latere jaren. Vele symfonieën uit het klassieke repertoire heeft Von Karajan vier- of vijfmaal opgenomen, omdat hij gebruik wilde maken van de zich steeds vernieuwende registratiemogelijkheden. Hij liet ook veel van zijn concerten registreren voor film, televisie en video.
Zijn geboorteland onderscheidde hem in 1961 met de Prijs voor wetenschap en kunst; ook was hij ereburger van de stad Wenen.
Von Karajan wordt in muziekkringen veelal als één van de meest prominente uitvoerende musici van de 20e eeuw beschouwd. Aan zijn uitvoeringen valt vooral de aandacht voor de klankschoonheid op. Hij dirigeerde een bijzonder breed repertoire. Hij had met name grote affiniteit met de werken van Ludwig van Beethoven, Johannes Brahms, Anton Bruckner en Jean Sibelius. Pas laat waagde Von Karajan zich aan de symfonieën van Gustav Mahler. Op het gebied van opera excelleerde hij in de werken van Richard Strauss en Giacomo Puccini.
Von Karajan ligt begraven in Anif, een voorstad van Salzburg.
Het jaar 2008 stond in het teken van zijn 100e verjaardag en werd gevierd met speciaal opgedragen concerten en speciale cd-edities van zijn beroemde opnamen.
Theater CV
Herbert von Karajan heeft bijgedragen aan 2 productie(s).
Herbert von Karajan heeft gewerkt in de volgende functies:
- Dirigent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Herbert von Karajan heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Requiem for Two Chairs | Dirigent | Danshuis Station Zuid | 2005/2006 | 15 maart 2006 | |
| Creatures | Dirigent | Introdans | 2005/2006 | 19 maart 2006 |
Bronnen