Gerry de Groot
Gerry de Groot in Arabella, De Nederlandse Operastichting, 1970 Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.
| Naam | Gerry de Groot |
|---|---|
| Geboortedatum | 3 november 1924 |
| Geboorteplaats | Rotterdam |
| Overlijdensdatum | 29 juli 1975 |
| Overlijdensplaats | Bilthoven |
| Beroep | Zanger |
| Discipline | Muziektheater |
| Trefwoorden | Opera, Operette |
| Externe databases: | |
| VIAF |
Biografie
Gerry de Groot is Rotterdamse van geboorte. Terwijl zij op kantoor werkte, volgde zij zanglessen bij Jo Bollekamp. Ze werd tijdens een amateur-zangwedstrijd in 1952 ontdekt en ging zingen in het koor van de Nederlandse Opera. Vanuit het koor zong zij sinds 1956 kleine rollen bij de opera (Kate Pinkerton, Gravin Ceprano). In 1959 zong zij haar eerste grote rol, Nedda, spoedig gevolgd door Marguérite en Micaëla (1960). Met sopranen als Antoinette Tiemessen, Maria van Dongen en Mizzi van der Lanz vormde zij de nieuwe generatie sopranen die in Nederland de plaats van de internationale Gré Brouwenstijn en de ook jonggestorven Greet Koeman kwamen innemen. In 1959 zong zij in Italië tijdens de Maggio musicale fiorentino in Florence, Rome en Napels in Dido and Aeneas. Ook trad zij in 1960 op in de theaters van Novara en Cesena (Liù), waar zij weigerde het hoofd van de claque te betalen voor "applaus op bestelling", zoals dat in Italië de gewoonte was.
In 1961 zong zij in de beroemde productie van Antal en Tonina Dorati de rol van Maria / Amelia in Verdi’s Simone Boccanegra en in het Holland Festival (naast Nicolai Gedda) Teresa in Benvenuto Cellini. Naast Marijke van der Lugt en Hans Kaart zong zij Liù, en Cio Cio San, en ook Elisabetta in Don Carlos. In de jaren die volgden zong zij onder meer een onvergetelijke Donna Elvira (naast Scipio Colombo, en later naast Peter van der Bilt) en een prachtige Desdemona met de temperamentvolle Carlos Guichandut en de vileine Colombo.
Inmiddels was zij in Düsseldorf geëngageerd door de Deutsche Oper am Rhein en zong zij daar grote rollen (Desdemona, Liù, maar ook Saffi in Der Zigeunerbaron, vaak samen met Hans Kaart). In Düsseldorf bleef zij twee jaar (1962-1964) waarna zij een vast engagement kreeg bij het Opernhaus Zürich waaraan zij tot aan haar dood verbonden bleef. Zij ging wonen aan het Meer van Zürich, in Thalwill. In Zürich zong zij vele grote rollen in het lyrisch dramatische stemvak en was zij zeer geliefd. Gelukkig kwam zij als gast vaak terug naar Amsterdam waar zij altijd op een trouw publiek kon rekenen. Zo zong zij Amelia (1968, naast Renato Bruson), Fidelio (1969, alternerend met Gré Brouwenstijn), Freia (naast de Wotan van Thomas Stewart), een onvergetelijke Arabella (1970), de Comtessa Almaviva (met Tatiana Troyanos als Cherubino, 1971), een prachtige temperamentvolle Tosca (1973/4, in een Nederlandse cast, met Jan Blinkhof en Jan Derksen) en tot slot, kort voor haar dood, Emilia Marty in De zaak Makropoulos.
De laatste jaren van haar carrière werd zij gevraagd in heel Europa; zo zong zij in Frankfurt, Hamburg en Berlijn, in Wenen (waar zij onder meer Birgit Nilsson als Isolde verving), in Florence, in Barcelona, in Toulouse, Bordeaux, Monte Carlo en Marseille. Haar stemvak veranderde, de rollen die zij zong werden zwaarder; zo zong zij de grote Strauss-partijen (de Feldmarschallin, Arabella), Santuzza, Minnie, Maddalena di Coigny en Turandot, Fidelio, Elisabeth en Isolde, Jenufa en Gluck’s Iphigénie. In Zürich ook nog Aida, Alice Ford, Lucrezia in I due Foscari en Leonora di Vargas, Venus, Rosalinde, Mimi, Cio Cio San en Turandot, Hoffmann’s Giulietta, Marina in Boris Godoenov en Madame Fabien in Volo di Notte van Dallapiccola.
Helaas zijn er maar weinig opnamen van Gerry de Groot bewaard gebleven. Wel onder meer een plaat met Weense liedjes met Hans Grünhut, hoogtepunten uit Otello en Tristan und Isolde, haar bijdrage in Hans Kerkhof’s Puik der zoete kelen (Micaela’s aria en het arioso van Yolanthe), en Porgi amor op een CD van de Stadsschouwburg Amsterdam – 100 jaar Operatheater. Ook moet er nog een plaat met hoogtepunten uit de Czardasfürstin bestaan. In de radioarchieven liggen nog een complete Tosca (1974), Le Nozze di Figaro, Tchaikovki’s Yolanthe (in augustus 2004 nog uitgezonden), La Poupée de Nuremberg en losse fragmenten.
Gerry de Groot was een bijzondere zangeres die wist te ontroeren. Ze had een stralende sopraan met een zeer eigen timbre, een persoonlijk vibrato en een temperamentvolle en altijd bij de rol passende toneelpersoonlijkheid.
Naar “haar” publiek toe was ze erg aardig en innemend, met veel humor stond ze na afloop van voorstellingen de vaste foto- en handtekeningenjagers te woord.
In het jaarboek 1976/77 van het Opernhaus Zürich schreef toenmalig GMD, de grote dirigent Ferdinand Leitner een ontroerend In Memoriam: "Unsere liebe Gerry de Groot ist nicht mehr bei uns….. Sie war eine seltene Erscheinung grosser Menschlichkeit. Diese Menschlichkeit war es, die auch in Ausstrahlung und Ausdruckskraft ihrer schönsten Rollen, allen voran der Marschallin……fühlbar wurde. Wir hatten sie in unser Herz geschlossen und wollen sie alle in schönster Erinnerung bewahren."
Toen in een afscheidsinterview in Opera (seizoen 1970/71 no.4) aan Gré Brouwenstijn gevraagd werd, aan wie zij, als er een Gré van Swol-Brouwenstijn-ring bestond, die gegeven zou hebben, kwam het prompte antwoord: "aan Gerry de Groot". Wanneer Gerry langer had geleefd dan had ze die zonder twijfel doorgegeven aan Charlotte Margiono, want in die lijn van Nederlandse lyrisch-dramatische sopranen hoort zij thuis.
Theater CV
Gerry de Groot heeft bijgedragen aan 13 productie(s).
Gerry de Groot heeft gewerkt in de volgende functies:
- BeeldtAf - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Gerry de Groot heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Fotogalerij
Gerry de Groot, Jess Walters, Chris Reumer en Gaston Conchita in Madame Butterfly, 1961/2. Foto: Particam Pictures/MAI.
Jan Derksen en Gerry de Groot in Tosca, De Nederlandse Operastichting 1973/1974. Foto: Maria Austria/MAI. Collectie TIN.
Gerry de Groot in Otello, 1963.
Gerry de Groot in Arabella, 1970. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.
Gerry de Groot en Conchita Gaston in Madame Butterfly, 1961. Foto: Particam Pictures/MAI.
Gerry de Groot in Arabella, 1970. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.
Bronnen
- Productiedatabase
- Theo Laceulle, Biografie met persoonlijke herinneringen, 2011.
- Kutsch / Riemens, Grosses Sängerlexicon, 1999
- Suter, Sängerlexicon, Sängerinnen und Sänger in der Schweiz von 1900 bis heute, 1989
- Jahrbuch Opernhaus Zürich 1976/77
- Diverse afleveringen van Opera, het maandblad van de toenmalige Nederlandse Opera.