Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamFranz Xaver Kroetz
Geboortedatum25 februari 1946
Geboorteplaats München
BeroepAuteur
DisciplineToneel
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF
Franz Xaver Kroetz (1946) is een Duits toneelschrijver, acteur en filmregisseur. Hij is ook bekend voor zijn rol als de roddelrubriekschrijver 'Baby' Schimmerlos ('Dull Baby') in de tv-reeks Kir Royal.


Franz Xaver Kroetz heeft bijgedragen aan 66 productie(s).

Franz Xaver Kroetz heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Franz Xaver Kroetz heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
De rekening Auteur (schrijver libretto, scenario) De Noorder Compagnie 1973/1974 11 maart 1974 Ernst Kats
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Schauspielhaus 1973/1974 18 juni 1974 Karl Kneidl, Ulrich Heising, Magda Burmeister
Oberösterreich Auteur (schrijver libretto, scenario) Groot Limburgs Toneel 1974/1975 10 oktober 1974 Jef van Dalsen, Dieter Braun
Overstekend wild Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Centrum 1974/1975 16 januari 1975 Eddy Habbema
'T nest Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1977/1978 19 augustus 1977 Rhea Gaisner
Agnes B. Auteur (schrijver libretto, scenario) Publiekstheater 1978/1979 23 december 1978 Ton Lutz
Het nest Auteur (schrijver libretto, scenario) Sater 1979/1980 5 oktober 1979 Peter de Baan
Mensch Meier Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Theater 1979/1980 13 oktober 1979 René Lobo
In Oostenrijk Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Theater 1981/1982 17 september 1981 Joost Boer
Door het bos ... Auteur (schrijver libretto, scenario) Nieuwe Komedie 1982/1983 13 oktober 1982 Heleen van Meurs
Geen vlees en geen vis Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Theater 1982/1983 24 maart 1983 Jochen Neuhaus
Woensdag gehaktdag Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Noordelijk Theater De Voorziening 1982/1983 28 mei 1983 Mathieu Güthschmidt
Ik had het me anders voorgesteld Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Piek 1983/1984 7 september 1983 Ingrid van Leeuwen
Op reis naar het geluk Auteur (schrijver libretto, scenario) Lijn Negen 1983/1984 10 november 1983 Rose Thesing
Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Sater 1984/1985 24 november 1984 Joost Boer
Angst en hoop van de BRD Auteur (schrijver libretto, scenario) Handke-Weiss Gezelschap 1984/1985 24 november 1984 Ruurd van Wijk, Maarten Verhoef, Hans Daalder
In de provincie Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Acht oktober 1984/1985 7 december 1984 Herman Verbeeck
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Handke-Weiss Gezelschap 1984/1985 11 juni 1985 Maarten Verhoef
Met Mevrouw van den Berg Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Iboya 1987/1988 7 maart 1987 Evert de Vries
Boeren stjerre Auteur (schrijver libretto, scenario) Fryske Toaniel Stifting Tryater 1987/1988 7 oktober 1987 Guido Wevers
Boeren sterven Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Hollandia 1988/1989 21 oktober 1988 Paul Koek, Johan Simons
De telefoon Auteur (schrijver libretto, scenario) De Onderneming 1988/1989 3 januari 1989 Eddy Geerlings
Krachtproef (1) uit Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Solo Theater Festival 1988/1989 28 januari 1989 Kor de Kruif
Krachtproef (3) uit Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Solo Theater Festival 1988/1989 28 januari 1989 Mieke van Tankeren
Krachtproef (5) uit Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Solo Theater Festival 1988/1989 28 januari 1989 Rob ter Linden
Krachtproef (2) uit Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Solo Theater Festival 1988/1989 28 januari 1989 Hans Spin
Krachtproef (4) uit Angst en hoop Auteur (schrijver libretto, scenario) Solo Theater Festival 1988/1989 28 januari 1989 Wim Kannekens
Mensch Meier Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Duizel 1989/1990 4 mei 1990 Roel Adam
Mariekes bloed -een requiem- Auteur (schrijver libretto, scenario) Coöperatie Gor U.A. 1990/1991 21 september 1990 Anny van Hoof
Oblomov Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater De Korre VZW 1990/1991 31 oktober 1990 Karst Woudstra
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Hollandia 1990/1991 1 februari 1991 Johan Simons
La Forteresse Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Coup d'amour 1991/1992 9 mei 1991 Wim Kannekens
Aanhoudend zacht Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Nijinsky 1991/1992 5 oktober 1991 Bart Kiene
Vrouwentongen Auteur (schrijver libretto, scenario) Maastrichts Theaterensemble Het Vervolg 1991/1992 17 januari 1992 Léon van der Sanden
Leëve Frits Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Theaterwerkplaats Limburg Het Kruis van Bourgondië 1991/1992 20 maart 1992 Stephan Kimmig
Martha en Otto Auteur (schrijver libretto, scenario) THeks 1991/1992 15 mei 1992 Wim Berings
Vlees Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 1992/1993 25 september 1992 Rob Vriens
Ober Österreich Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelacademie Maastricht 1992/1993 6 mei 1993 Femke Janssen
Boeren sterven Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1992/1993 9 mei 1993 Judith de Rijke
Vlees Auteur (schrijver libretto, scenario) Festival a/d Werf 1992/1993 28 mei 1993 Mechtild Prins
Mensch Meier Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 1993/1994 1 januari 1994 Alize Zandwijk
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Maastrichts Theaterensemble Het Vervolg 1993/1994 29 april 1994 Léon van der Sanden
Lijers Auteur (schrijver libretto, scenario) Fryske Toaniel Stifting Tryater 1994/1995 16 december 1994 Aike Dirkzwager
Oblomow Auteur (schrijver libretto, scenario) De Trust 1994/1995 10 februari 1995 Rik Launspach
Overstekend wild Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Theaterwerkplaats Limburg Het Kruis van Bourgondië 1995/1996 6 oktober 1995 Annelies Lafleur
Boeren sterven Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Theaterwerkplaats Limburg Het Kruis van Bourgondië 1995/1996 8 december 1995 Gerrie Abels
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Een Heel Klein Dorpje 1995/1996 21 maart 1996 Wouter Eizenga
Balans Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Growing up in Public 1995/1996 4 april 1996 Don Duyns
Hartelijke groeten uit Grado Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Growing up in Public 1995/1996 4 april 1996 Don Duyns
Van harte beterschap Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Growing up in Public 1995/1996 4 april 1996 Don Duyns
Thuiswerk Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool Eindhoven 1995/1996 2 mei 1996 Marcel Lenssen
De drang Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Amsterdam 1996/1997 21 september 1996 Gerardjan Rijnders
Thuiswerk Auteur (schrijver libretto, scenario) Amphitheater 1996/1997 12 juni 1997 Jennifer Drabbe
De drang Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Antigone 1997/1998 16 oktober 1997 Jos Verbist
Mensch Meier Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1998/1999 16 februari 1999
Oberösterreich Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1998/1999 9 juni 1999 Martijn Vorstenbosch
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Arnhem 2000/2001 10 september 2000
De drang Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Theater Split 2000/2001 12 september 2000 Teuntje Klinkenberg, Jan van Seters
Stallerhof / Geisterbahn Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatermakersgroep De Queeste vzw 2001/2002 20 maart 2002 Theatermakersgroep De Queeste vzw
Mannersache Auteur (schrijver libretto, scenario) De Regiedagen 2003/2004 1 juli 2004 Susanne Kennedy
Het eind van de paring Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 2004/2005 20 november 2004 Léon van der Sanden
Agnes B. Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelacademie Maastricht 2004/2005 18 december 2004 Jo Roets
Boeren sterven - een dramatisch fragment Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelacademie Maastricht 2004/2005 28 mei 2005 Ron Kaat
Oblomov Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Zuidelijk Toneel 2007/2008 24 oktober 2007 Matthijs Rümke
Stallerhof Auteur (schrijver libretto, scenario) Afslag Eindhoven 2018/2019 31 mei 2019 Yvonne van Beukering
De drang Auteur (schrijver libretto, scenario) Dronken Mensen 2022/2023 12 oktober 2022 Xander van Vledder

Leven

Kroetz ging naar de toneelschool in München en naar het "Max-Reinhardt-Seminar" in Wenen. Hij werkte een tijdje als losse arbeider en was van 1971 tot 1980 actief bij de Deutsche Kommunistische Partei. Kroetz werd bekend toen in 1971 de premières van zijn sociaal bewogen stukken Heimarbeit en Hartnäckig verstoord werden door neo-fascisten. In zijn stukken van de jaren 1970 portretteert hij mensen die sprakeloos worden van hun eigen sociale ellende. In het stuk Das Nest is de hoofdrolspeler een vrachtwagenchauffeur. Zijn baas geeft hem de opdracht om giftig afval in een meer te storten. Kroetz huwde in 1992 met de actrice Marie-Theres Relin. Hij kreeg onder meer in 2005 de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland. Verschillende van zijn werken zijn in het Nederlands vertaald.

Toneelstukken

  • Der Drang
  • Heimarbeit, 1971
  • Hartnäckig, 1971
  • Wildwechsel, 1971
  • Lieber Fritz, 1972
  • Männersache, 1972
  • Stallerhof, 1972
  • Oberösterreich, 1972
  • Globales Interesse, 1972
  • Maria Magdalena, 1972
  • Münchner Kindl, 1973
  • Geisterbahn, 1975
  • Das Nest, 1975
  • Agnes Bernauer, 1977
  • Mensch Meier, 1978
  • Der stramme Max, 1980
  • Nicht Fisch nicht Fleisch, 1981

Hoorspelen

  • Inclusive (Inclusief), 1972
  • Oberösterreich) (1973
  • Reise nach das Glück (Reis naar het geluk), 1975
  • Wer durchs Laub geht (Mannenzaken), 1978.

Literatuur

  • Richard W. Blevins: Franz Xaver Kroetz. The emergence of a political playwright. New York u.a.: Lang 1983. ISBN 0-8204-0013-0
  • Rolf-Peter Carl: Franz Xaver Kroetz. München: Beck 1978. (= Autorenbücher; 10) ISBN 3-406-07120-1
  • Eva Maria Fischer: Die Suche nach Sinn und Geborgenheit in der „Postmoderne” - drei dialektische Annäherungen. Frankfurt an der Oder: Viademica-Verl. 1998. (= Edition Literaturwissenschaften; 2) ISBN 3-932756-34-7
  • Elke Gösche: Franz Xaver Kroetz' „Wildwechsel”. Zur Werkgeschichte eines dramatischen Textes in den Medien. Frankfurt am Main u.a.: Lang 1993. (= Forschungen zur Literatur- und Kulturgeschichte; 37) ISBN 3-631-46479-7
  • Jürgen Hein: Franz Xaver Kroetz. Oberösterreich, Mensch Meier. Frankfurt am Main u.a.: Diesterweg 1986. ISBN 3-425-06091-0
  • Franz Xaver Kroetz. München: Edition Text u. Kritik 1978. (= Text u. Kritik; 57) ISBN 3-921402-57-3
  • Franz Xaver Kroetz, hrsg. v. Otto Riewoldt. Nachdr. Frankfurt am Main: Suhrkamp 1988. (= Suhrkamp-Taschenbuch; 2034; Materialien) ISBN 3-518-38534-8
  • Christian Mürner: Behinderung als Metapher. Pädagogik und Psychologie zwischen Wissenschaft und Kunst am Beispiel von Behinderten in der Literatur. Bern u.a.: Haupt 1990. ISBN 3-258-04129-6
  • Evalouise Panzner: Franz Xaver Kroetz und seine Rezeption. Die Intentionen eines Stückeschreibers und seine Aufnahme durch die Kritik. Stuttgart: Klett 1976. (= Literaturwissenschaft - Gesellschaftswissenschaft; 23) ISBN 3-12-393500-0
  • Ursula Schregel: Neue deutsche Stuecke im Spielplan. Am Beispiel von Franz Xaver Kroetz. Berlin: Spiess 1980. (= Hochschul-Skripten; Literaturwiss.; 3) ISBN 3-88435-013-7
  • Gérard Thiériot: Franz Xaver Kroetz et le nouveau théâtre populaire. Berne u.a.: Lang 1987. (= Contacts; 1; 4) ISBN 3-261-03694-X
  • Ingeborg C. Walther: The theater of Franz Xaver Kroetz. New York u.a.: Lang 1990. (= Studies in modern German literature; 40) ISBN 0-8204-1397-6

Externe links

Bronnen