Erik Vos: Volgens anderen

Erik Vos, 1954. Herkomst: Privécollectie.

Eenlevenlangtheater Erik Vos:

Volgens anderen

Sommigen uit de omgeving van Erik Vos hebben zich in de loop der tijd in de media uitgelaten over hun visie op Vos' werkwijze en karakter. Hun blik biedt vaak een net iets andere invalshoek.

Hieronder vindt u enkele veelzeggende citaten.

Volgens Mirjam Stolwijk en Will van Kralingen

Actrices Miriam Stolwijk en Will van Kralingen in een interview over het maken van Maria Stuart en de samenwerking met Erik Vos:

Mirjam Stolwijk, die de ter dood veroordeelde katholieke Maria Stuart speelt, werkt voor het eerst met de beroemde regisseur: "Hij zit zo op de mensen en op de acteurs, en hij is er zo intens mee bezig, dat het altijd in beweging blijft. Dankzij Erik Vos' aanpak worden de personages veel kleurrijker dan ik me kon voorstellen."

Will van Kralingen, die de rol van de protestante koningin Elisabeth speelt, beaamt dat: "Het is indrukwekkend om te merken hoe goed Erik Vos zich voorbereidt. Hij weet je steeds weer informatie te geven die nieuw is, en waar je echt wat aan hebt. Die bevlogenheid en die geestdrift is enorm inspirerend. Want wie zou hem zevenenzeventig geven? Hij gaat als een wilde tekeer, valt plat op de grond, scheurt een script doormidden als hij dat nodig vindt, hij valt je aan. Hij doet alles nog alsof hij een jongen van twaalf is. Dat rare kind, daar krijgen wij ook iets van mee. Hij legt niets definitief vast, maar houdt je in beweging.”

Vos blijft tijdens de repetitie alles in de gaten houden. Gaat een lamp niet op tijd uit, of zet de geluidsband te laat in? Vos onderbreekt. Mirjam Stolwijk is eraan gewend: "Erik Vos onderbreekt graag. Daar moet je wel tegen kunnen." Van Kralingen heeft er, ondanks al haar jaren met Vos, nog wel eens moeite mee: "Ik heb ook wel eens tegen Erik gezegd: het is best een keer prettig om niet te onderbreken, zodat we het een keertje helemaal verkeerd kunnen doen. Dan kunnen we ook voelen dat het helemaal verkeerd is. Daar moet je dan even doorheen, dat doet verschrikkelijk veel pijn, maar je leert er wel heel veel van. Erik doet dat zelden. Als het echt fout gaat, dan springt hij erin. Dan kan hij het niet aanzien, dat lijden."

In zijn strenge aanpak behandelt Erik Vos al zijn acteurs gelijk, ervoer de nog relatief jonge Mirjam Stolwijk: "Voor Erik maakt het geen zak uit of je met een carrière van dertig jaar op het toneel staat, of dat je maar net komt kijken. Hij behandelt iedereen hetzelfde. Als jonkie kun je je nog wel eens belazerd voelen omdat je dingen steeds moet overdoen. Dan is het heel prettig om te zien dat hij mijn ervaren collega's net zo hard aanpakt."

Bron: Theatersite van Wijbrand Schaap

Volgens Inez van Dullemen

Volgens zijn vrouw Inez van Dullemen:

"Hij is als kind ongelofelijk eenzaam geweest, helemaal onbegrepen. En een rebel, iemand die uit het raam sprong als hij opgesloten werd. Iets doen wat eigenlijk niet kan, dat is typisch Erik. Grenzen overschrijden, uitdagen. Dat was vroeger natuurlijk heel sterk, toen hij jong was. Dat was best wel eens moeilijk, ook voor mij. Nu is dat wel veranderd, hij is een pater familias geworden, een wijze man die heel graag dingen uitdeelt, overdraagt, warmte om zich heen verzamelt."

Geciteerd uit: televisieprogramma Theatermakers, NOS, 5 november 1993

Volgens Inez van Dullemen

"Die grote passies, die zitten heel diep in hem gebrand. Hij kan ook heel moeilijk realistisch, psychologisch theater maken. Ik moet vaak vreselijk lachen: als we samen nar een film of een toneelstuk gaan dat hij niet kent, dan moet ik achteraf uitleggen wat er gebeurde en hoe de verhoudingen in elkaar zaten. Daar heeft hij dan niet op gelet, dat interesseert hem eigenlijk niet. Hij voelt meer in grote thema’s, grote passies, grote blokken van dood en leven, macht en wreedheid. Die kleine draadjes van de psychologie, daar interesseert hij zich niet voor. Die zijn te nietig."

Geciteerd uit: televisieprogramma Theatermakers, NOS, 5

Volgens Aad Greidanus

Aad Greidanus was zakelijk leider van Toneelgroep De Appel en is een goede vriend van Vos.

"Hij is niet de makkelijkste om mee samen te werken. Ik denk dat je alleen met hem samen kan werken als je een onbegrensd vertrouwen hebt in zijn artistieke visie. Ik heb vaak gehad dat als hij een voorstelling wilde doen, ik dacht: dat kan niet, dat wordt niks! En toch werd ik dan weer door hem omgepraat. Hij is zo bevlogen, als hij met iets bezig is, gelooft hij er zelf zo heilig in. Maar hij maakt het vaak niet makkelijk voor de mensen waar hij mee werkt. Hij eist veel."

Geciteerd uit: televisieprogramma Theatermakers, NOS, 5 november 1993

Volgens Geert de Jong

Geert de Jong was vanaf 1972 actrice bij Toneelgroep De Appel.

"Psychologisch priegelwerk is niet Eriks sterkste kant. Hij is meer een dirigent van grote symfonieën. Hij kan heel veel lijnen op een harmonische manier samenbrengen."

"De Appel is Erik Vos"