Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Een poppenhuis - Henrik Ibsen

(Aantal:0)
Ibsen-by-Borgen1.jpg


Henrik Ibsen, 1900, door Gustav Borgen.

TitelEen poppenhuis
AuteurHenrik Ibsen
DisciplineToneel
Wereldpremière op21 december 1879
Wereldpremière teKopenhagen
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

Het stuk opent tijdens de kerstdagen, bankdirecteur Torvald Helmer is getrouwd met Nora en heeft net promotie gemaakt tot bankdirecteur. Christine Linden, een vriendin van Nora, komt op bezoek. Zij zit in geldnood. Ook Nora heeft zich ooit in de schulden gestoken. Jaren geleden heeft ze met een valse handtekening geld geleend om een buitenlandse kuur voor haar man te financieren. Krogstadt, een van Torvalds onderschikten, komt hier achter en informeert Torvald hierover. Torvald wordt woest, wil een schandaal vermijden en verbiedt Nora om het huis te verlaten. Krogstad is een vroegere geliefde van Christine, nadat deze zich tot gewend heeft, ontluikt de liefde weer. Krogstad stuurt het vervalste borgstellingsbewijs terug naar Torvald, waarmee de zaak opgelost lijkt. Torvald wil weer op de oude voet doorgaan met Nora, maar zij realiseert zich dat haar man haar vooral als statussymbool zag. Uiteindelijk verlaat ze haar man en kinderen en gooit de deur dicht.

Achtergrond

Een Poppenhuis (Deense titel: Et Dukkehjem; ook gespeeld als Nora) is een toneelstuk uit 1879 van de Deense schrijver Hendrik Ibsen. Het werd in 1906 voor het eerst in Nederland opgevoerd, in vertaling van Margaretha Meijboom.

Een poppenhuis brengt de vrouwenkwestie en het huwelijksprobleem met veel overtuigingskracht in discussie. Het stuk zorgde rond 1880 voor veel opschudding en onrust; er werden in heel Europa zelfs demonstraties voor en tegen het stuk gehouden.

In 2001 werd een poppenhuis opgenomen in de Werelderfgoedlijst voor documenten, omdat het volgens Unesco een wereldwijde invloed heeft uitgeoefend op maatschappelijke omstandigheden en sociale normen. Het hoofdpersonage Nora Helmer wordt wereldwijd gezien als een belangrijk rolmodel.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
Nora N.V. De Tooneelvereeniging 1888/1889 L.B.J. Moor Grand Théâtre, Amsterdam
Nora Kreukniet en Poolman 1891/1892 Koninklijke Hollandsche Schouwburg, 's-Gravenhage
Nora Tournée Schürmann 1900/1901 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Nora (Een poppenhuis) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1906/1907 Louis Chrispijn sr. Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Nora (Een poppenhuis) N.V. Het Tooneel 1911/1912 Adriaan van der Horst Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Een poppenhuis N.V. De Tooneelvereeniging 1917/1918 Herman Heijermans Grand Théâtre, Amsterdam
Nora N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1925/1926 Cor van der Lugt Melsert (1882-1969) Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Nora Vereenigd Tooneel 1928/1929 Eduard Verkade Groote Schouwburg, Rotterdam
Nora Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1935/1936 Joris Diels Groote Schouwburg, Rotterdam
Nora N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1937/1938 Eduard Verkade Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Nora N.V. Het Nederlandsch Tooneel 1938/1939 Eduard Verkade Sociëteit, Doetinchem
Nora De Haagsche Comedie 1955/1956 Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Een poppenhuis De Haagsche Comedie 1973/1974 Guido de Moor Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Ein Puppenheim Berlijn Renaissance Theater 1978/1979 Rudolf Noelte Stadsschouwburg, Utrecht
Een poppenhuis Toneelgroep De Appel 1979/1980 Appeltheater, 's-Gravenhage
Nora Fryske Toaniel Stifting Tryater 1986/1987 Guido Wevers De Harmonie, Leeuwarden
Een poppenhuis Zuidelijk Toneel Globe 1986/1987 Teuntje Klinkenberg Stadsschouwburg, Eindhoven
A Doll's House The Anglo-American Theatre Group 1988/1989 Koninklijk Conservatorium, 's-Gravenhage
Nora ELS theater 1991/1992 Bas Zuyderland Melkweg Theater, Amsterdam
Nora Theater Malpertuis 1993/1994 Dirk Tanghe Twentse Schouwburg, Enschede
A Doll's House Van Dyk & Company 1994/1995 Clare Davidson Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Nora Het Oranjehotel 1996/1997 Jeroen van den Berg Toneelschuur, Haarlem
Nora Maastrichts Theaterensemble Het Vervolg 1997/1998 Léon van der Sanden Theater Het Vervolg, Maastricht
Een poppenhuis Het Gevolg 1998/1999 Ignace Cornelissen Schouwburg De Lawei, Drachten
Een poppenhuis Hogeschool voor de Kunsten Arnhem 1999/2000 Saskia Theater, Arnhem
Nora Onafhankelijk Toneel 2001/2002 Gerrit Timmers Op locatie
Nora Schaubühne am Lehniner Platz 2002/2003 Thomas Ostermeier Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Nora Toneelacademie Maastricht 2004/2005 Toneelacademie, Maastricht
Een poppenhuis Theaterschool 2011/2012 Maren Bjorseth Frascati WG, Amsterdam
Nora Toneelgroep Amsterdam 2012/2013 Thibaud Delpeut Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Nora Toneelspelersgezelschap STAN 2012/2013 Frascati, Amsterdam
Nora Mooi weer & zo 2017/2018 Eva Lemaire Op locatie


Bronnen