Dylan Thomas
Standbeeld van Dylan Thomas, Maritime quarter, Swansea
| Volledige naam | Dylan Marlais Thomas |
|---|---|
| Geboortedatum | 27 oktober 1914 |
| Geboorteplaats | Swansea |
| Overlijdensdatum | 9 november 1953 |
| Overlijdensplaats | New York City |
| Beroep | Zanger, Dichter |
| Discipline | Muziektheater |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| IBDb | |
| VIAF |
Biografie
Dylan Thomas wordt geboren in 1914 in Swansea in Wales. Zijn vader, D.J. Thomas, is leraar Engels aan de Swansea Grammar School en kiest ervoor zijn zoon op te voeden in het Engels in plaats van in het Welsh, de taal van zijn moeder. Hij draagt ook zijn liefde voor literatuur over op zijn zoon.
Dylan Thomas gaat op zijn elfde naar de middelbare school, waar zijn passie voor poëzie en literatuur zich duidelijk manifesteert. Na enkele maanden publiceert de schoolkrant zijn eerste gedicht The Song of the Mischievous Dog. Op zijn twaalfde publiceert The Western Mail het gedicht His Requiem van Thomas. Later blijkt dit gedicht gewoon plagiaat te zijn.
Na zijn schooltijd (in 1931) gaat hij voor The South Wales Daily Post werken, een plaatselijke krant. Daar is hij achtereenvolgens corrector, reporter en freelance medewerker. Intussen sluit hij ook vriendschap met de dichter Vernon Watkins, met wie hij de rest van zijn leven een literaire relatie zal blijven behouden. Thomas toont zich in die tijd ook een non-conformist: hij drinkt veel te veel, houdt zich niet aan afspraken, kleedt zich als een bohemien... Stuk voor stuk zaken die volgens hem beantwoorden aan het beeld van een dichter. Dylan Thomas schrijft verder en af en toe worden ook gedichten van hem gepubliceerd. Eind 1933 en begin 1934 schrijft hij zo'n 30 gedichten waarvan er 13 zijn eerste bundel halen.
Debuut
In 1934 verschijnt die eerste dichtbundel, 18 Poems, die in literaire kringen op veel bijval kan rekenen. Intussen huurt hij een kamer in Londen, waar hij zijn losse levenswandel verder zet en zich ontpopt tot een zwaar drinker. Zijn tweede bundel, 25 Poems, die ook een pak gedichten bevat uit de productieve periode 1933-1934, verschijnt in 1936, terwijl Thomas in armoede in London en Wales leeft. De terugkerende thema's in zijn poëzie zijn leven, dood, nostalgie en het verlies van onschuld.
In 1936 leert hij de Ierse danseres Caitlin Macnamara kennen in een pub in Engeland. Macnamara en Thomas huwen het jaar nadien en huren een huis in Laugharne in Wales. Hoewel het huwelijk standhoudt, is het van bij het begin een stormachtig huwelijk: geldproblemen, drankproblemen (ook Caitlin Macnamara is een zware drinker) en ruzies. Samen krijgen ze twee zoons en een dochter.
Thomas legt zich vanaf dan ook toe op proza. The Map of Love (1939) bevat, naast 16 gedichten, ook 7 verhalen. Een jaar later publiceert hij de verhalenbundel Portrait of the Artist as a Young Dog (in het Nederlands vertaald door Hugo Claus), een autobiografisch werk.
Tijdens de oorlog schrijft hij, in opdracht van het Ministerie van Propaganda, filmscripts die als bedoeling hebben de soldaten te vermaken. Dylan Thomas schrijft een aantal scripts, die door geldgebrek echter nooit gerealiseerd zullen worden. Na de oorlog krijgt Thomas een wekelijkse rubriek op de radio, waar hij gedichten voorleest en bespreekt. Zijn betoverende stem kluistert wekelijks massa's mensen aan de radio.
Doorbraak
De grote doorbraak naar internationale roem komt er met de bundel Death and Entrances (1946). Intussen is het gezin van Dylan Thomas verhuisd naar het bekende Boat House in Laugharne. Onder andere omdat de geldnood blijft aanhouden, trekt Dylan Thomas in 1950 naar Amerika om er voorleessessies te geven. Zijn volledige honorarium gaat echter op aan drank...
Samen met zijn vrouw Caitlin vertrekt hij in 1952 voor de tweede maal naar Amerika, waar hij dit keer bomvolle zalen trekt met zijn voorleessessies. Het succes is enorm. Na deze tournee, bezoekt hij de VS nog enkele keren, maar komt nauwelijks nog aan schrijven toe. In 1952 verschijnt de bundel Collected Poems, met het bekende Do not go gentle into that good night, een gedicht over de dood van zijn vader. In hetzelfde jaar werkt hij ook zijn hoorspel Under Milk Wood af (eveneens vertaald door Hugo Claus).
In april 1953 vertrekt Dylan Thomas opnieuw naar de VS voor de Amerikaanse première van Under Milk Wood. Opnieuw vallen hem enorme successen ten deel. Hij ontmoet er ook de componist Igor Stravinsky, die hem vraagt het libretto voor een opera te schrijven (waar hij nooit aan toe komt). De reis put hem uit, maar in oktober van dat jaar vertrekt hij opnieuw en logeert in het Chelsea Hotel in New York. Op 5 november 1953 gaat hij op stap en keert meer dood dan levend terug in het hotel. Algemeen wordt aangenomen dat de combinatie van drank ("I've had 18 straight whiskies. I think that's the record", had hij die avond nog gezegd) en zijn suikerziekte hem fataal werd. Dylan Thomas raakt in coma en sterft op 9 november. Hij wordt begraven in Laugharne.
Invloed
Na zijn dood is de belangstelling voor het werk van Dylan Thomas vanaf de jaren zestig alleen maar toegenomen. John Lennon wilde absoluut een afbeelding van de dichter op de hoes van Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band van The Beatles, omdat de dichter een grote invloed had op zijn eigen teksten. De naam 'Dylan' is van invloed geweest op de keuze van zijn nieuwe naam door zanger Bob Dylan, die als Robert Zimmerman is geboren.
Het grote succes van Dylan Thomas na zijn dood heeft met een aantal zaken te maken. Vooreerst is er uiteraard de kwaliteit van zijn werk, waarin de klankkleur van de woorden en het ritme van de zinnen in belangrijke mate de gedichten bepalen. Daarnaast is er ook de mythevorming: Dylan Thomas wordt vaak ingedeeld bij de artiesten die ten onder gingen aan hun eigen succes (James Dean, Arthur Rimbaud, Kurt Cobain). Ook de voorleessessies en radio-optredens (en de opnames hiervan) droegen mede dankzij zijn sonore, bezwerende stem bij tot de populariteit van zijn werk.
Theater CV
Dylan Thomas heeft bijgedragen aan 28 productie(s).
Dylan Thomas heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Titel - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Dylan Thomas heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Onder het Melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Nederlandse Comedie | 1957/1958 | 16 november 1957 | Han Bentz van den Berg |
| Onder het Melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Holland Festival | 1960/1961 | 4 juli 1960 | |
| Onder het Melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Theater | 1970/1971 | 6 maart 1971 | Adrian Brine |
| Onder het Melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1974/1975 | 13 februari 1975 | |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Dram | 1984/1985 | 15 september 1984 | Çanci Geraedts |
| Avonturen aan den lijve | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep De Gebroeders Flint | 1984/1985 | 6 november 1984 | |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Orkater | 1986/1987 | 20 maart 1987 | |
| Bob's Dylan | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Bob Kingdom | 1988/1989 | 9 november 1988 | Bob Kingdom |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Moor Theaterprodukties | 1988/1989 | 15 november 1988 | Hans van Hechten |
| Terugreis | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Moor Theaterprodukties | 1988/1989 | 2 december 1988 | Kees Jan Hundling |
| Gesprek over kerstmis | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Moor Theaterprodukties | 1988/1989 | 20 december 1988 | Eric van den Bergh |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1988/1989 | 12 april 1989 | |
| Lost Women in Antarctica | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Mimegroep Oceaan | 1989/1990 | 30 november 1989 | Hanka van der Flier |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rotterdams centrum voor theater | 1989/1990 | 26 april 1990 | |
| Ruwbouw | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater Na Water | 1996/1997 | 23 mei 1997 | Herman Bodt |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ro Theater | 1996/1997 | 30 mei 1997 | Guy Cassiers |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater Zuidpool | 1998/1999 | 7 oktober 1998 | Koen de Sutter |
| FeAST | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Dansateliers | 1998/1999 | 1 mei 1999 | |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Plaats | 2002/2003 | 24 mei 2003 | Albert Hoex |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Acteerstudio | 2004/2005 | 25 februari 2005 | Donald van der Maaten, Jo Röhrig |
| Under Milkwood | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatre Tours International Company | 2005/2006 | 15 maart 2006 | Tony Boncza |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterproductiehuis Zeeland | 2009/2010 | 26 augustus 2009 | Koen de Sutter |
| Onder melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Bonheur Theaterbedrijf Rotterdam | 2009/2010 | 29 januari 2010 | Peter Sonneveld |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stella Den Haag | 2010/2011 | 10 augustus 2010 | Hans van den Boom |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Afslag Eindhoven | 2016/2017 | 9 juni 2017 | Yvonne van Beukering |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Branoul Producties | 2018/2019 | 1 maart 2019 | |
| Da capo | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Donne Dubbiose | 2022/2023 | 12 februari 2023 | |
| Onder het melkwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Noorderlingen | 2022/2023 | 7 april 2023 | Lies van de Wiel |
| Dylan Thomas | Titel | De Haagsche Comedie | 1965/1966 | 6 november 1965 | Paul Steenbergen |
| Dylan Thomas | Titel | Circuit du Theatre | 1985/1986 | 6 maart 1986 | Ragnhild van den Reek |
Werken
Een beknopte bibliografie van Dylan Thomas.
Gedichten
- Eighteen Poems (1934)
- Twenty-five Poems (1936)
- The Map of Love (1939)
- The World I Breathe (1939 - VS)
- New Poems (1943 - VS)
- Deaths and Entrances (1946)
- In Country Sleep (1952)
- Collected Poems 1934-1952 (1952)
- Collected Poems 1934-1953 (1953)
Korte verhalen
- Portrait of the Artist as a Young Dog (1940)
- A Prospect of the Sea (1955)
- Adventures in the Skin Trade (1955)
Radiospelen
- Quite one Early Morning (1944)
- Holiday Memory (1946)
- Return Journey (1947)
- A Child's Christmas in Wales (1950)
- A Story (1953 - geschreven voor BBC televisie)
- Under Milk Wood (1953)
Andere
- The Doctor and The Devils (1953 - filmscript)
Externe Links
Bronnen