Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Driekoningenavond - William Shakespeare

(Aantal:0)
Shakespeare.jpg


Wikimedia commons, UH Photographs Collection, 1948-2000.

TitelDriekoningenavond
AuteurWilliam Shakespeare
DisciplineToneel
Wereldpremière op2 februari 1602
Wereldpremière teLonden
OpmerkingenOriginele Engelse titel: Twelfth Night, or What You Will
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

In deze romantische komedie strandt Viola door een schipbreuk op het eiland Illyria en denkt ze dat haar tweelingbroer Sebastian is verdronken. Ze vermomt zichzelf als jongeman en treedt onder de naam Cesario in dienst van de hertog Orsino, die verliefd is op Olivia, die op haar beurt rouwt om de dood van haar broer. Olivia wil gedurende zeven jaar niets met mannen te maken hebben. De hertog Orsino zet ‘Cesario’ in als tussenpersoon om zijn grote liefde voor Olivia te belijden. Ondanks haar voornemen wordt Olivia wordt echter verliefd op ‘Cesario’. Viola is daarentegen verliefd geworden op de hertog.

In een komisch subplot proberen diverse personages vervolgens om Olivia’s pedante rentmeester Malvolio een hak te zetten omdat deze hen dwarszit. Ze sturen een liefdesbrief in het handschrift van Olivia waarin hem wordt gevraagd zijn genegenheid voor haar te tonen door het dragen van gele kleding (een kleur die Olivia haat) en voortdurend te glimlachen in haar bijzijn. Hij brengt dit in de praktijk tot grote verbazing van Olivia, die denkt dat hij gek geworden is. Zijn kwelgeesten sluiten hem daarna op.

Ondertussen arriveert tweelingbroer Sebastian op het eiland. Hij is gered door kapitein Antonio en denkt dat zijn zus verdronken is. Sir Andrew, een vriend van Sir Toby, de oom van Olivia, merkt dat Olivia zich tot “Cesario’ voelt aangetrokken en daagt hem uit voor een duel. Als Sebastian vervolgens verschijnt, denken Sir Andrew en Sir Toby dat hij ‘Cesaria’ is, ze zien er immers hetzelfde uit. Tijdens de verwarring die volgt, komt Olivia binnen, ook zij denkt dat Sebastian Cesario is en vraagt hem ten huwelijk. Sebastian is verbijsterd, hij heeft haar nog nooit gezien, maar valt voor haar schoonheid en rijkdom. Kapitein Antonio wordt ondertussen gearresteerd door de agenten van Orsino met wie hij in onmin leeft. Hij smeekt om de hulp van ‘Cesario’, die hij voor Sebastian aanziet. Zij ontkent dat ze hem kent, waarop Antonio wordt weggesleept.

Malvolio is nog steeds opgesloten, maar krijgt toestemming een brief naar Olivia te sturen waarin hij om zijn vrijlating vraagt. Olivia verwelkomt ‘Cesaria’ inmiddels als haar kersverse echtgenoot. Orsino is woedend totdat Sebastian op het toneel verschijnt en alles wordt onthuld. Broer en zus zijn herenigd. Orsino realiseert zich dat hij van Viola houdt en vraagt haar ten huwelijk. Malvolio wordt uiteindelijk vrijgelaten.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
Driekoningenavond De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) 1894/1895 Salon des Variétés, Amstelstraat, Amsterdam
Driekoningen-avond of wat gij wilt Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1903/1904 Louis Chrispijn sr. Schouwburg, Haarlem
Driekoningenavond N.V. Het Tooneel 1916/1917 Willem Royaards Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Driekoningen-avond (Twelfth night) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1920/1921 Willem Royaards
Driekoningenavond Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1930/1931 Willem Royaards, Louis Saalborn Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Gezelschap Louis Saalborn 1934/1935 Louis Saalborn Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Gelegenheidscombinaties 1936/1937 Ad Hooykaas Servaas Bolwerk, Utrecht
Driekoningenavond N.V. Het Nederlandsch Tooneel 1939/1940 Louis Saalborn Stadsschouwburg (oud), Utrecht
Driekoningenavond Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam - Afdeeling Tooneel 1940/1941 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond of Wat gij wilt Stichting Amsterdamsch-Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1946/1947 Albert van Dalsum Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Driekoningenavond of Wat gij wilt Amsterdams Toneelgezelschap (A.T.G.) 1947/1948 Albert van Dalsum Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Speelgroep Limburg 1951/1952 Joris Diels
Driekoningenavond De Haagsche Comedie 1956/1957 Cees Laseur Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Wat je maar wil of Driekoningenavond Reizend Volkstheater 1958/1959 Rik Jacobs Op locatie
Twelfth Night Holland Festival 1961/1962 Colin Graham Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Toneelvereniging Diever 1961/1962 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
Wat u maar wilt of Driekoningenavond De Nederlandse Comedie 1962/1963 Han Bentz van den Berg Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond of Wat u maar wilt Toneelgroep Theater 1967/1968 Hans Croiset Stadsschouwburg, Nijmegen
Driekoningenavond Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1969/1970 Martin van Zundert Stadsschouwburg, Maastricht
Wat u maar wilt Groot Limburgs Toneel 1970/1971 Martin van Zundert Stadsschouwburg, Maastricht
Driekoningenavond Toneelvereniging Diever 1970/1971 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
Driekoningenavond of Alles mag De Haagsche Comedie 1971/1972 Hans Croiset Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Driekoningenavond of Wat u maar wilt Zuidelijk Toneel Globe 1976/1977 Derek Goldby Stadsschouwburg, Eindhoven
Driekoningenavond Toneelvereniging Diever 1980/1981 Wil ter Horst-Rep Diever, Openluchttheater
Driekoningenavond Toneelgroep De Appel 1981/1982 Eddy Habbema Appeltheater, 's-Gravenhage
Twelfth Night Cherub Company London 1983/1984 Andrew Visnevski Stadsschouwburg, Utrecht
Driekoningenavond Stichting Theater Het Amsterdamse Bos 1985/1986 Frances Sanders Openluchttheater Caprera, Bloemendaal
Driekoningenavond Toneelgroep Theater 1985/1986 Helmert Woudenberg Stadstheater, Arnhem
Twelfth Night Triad Stage Alliance 1985/1986 John Strehlow Stadsschouwburg, Utrecht
Driekoningenavond Teneeter 1988/1989 Andy Daal Het Badhuis, Nijmegen
Driekoningenavond Katona József Theatre 1990/1991 Stadsschouwburg, Heerlen
Twelfth Night Maatschappij Discordia 1990/1991 Jan Joris Lamers Toneelschuur, Haarlem
Twelfth Night The Stalhouderij Theatre Company 1991/1992 Helen Richardson Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Toneelacademie Maastricht 1992/1993 Karst Woudstra Frascati, Amsterdam
Twelfth Night Theatre Set-Up 1997/1998 Michael Palmer Op locatie
Twelfth Night LAMDA 1998/1999 Colin Cook Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Driekoningenavond Theaterschool 1998/1999 Gijs de Lange Theaterschool, Amsterdam
Driekoningenavond Toneelgroep De Appel 2001/2002 Aus Greidanus sr. Appeltheater, 's-Gravenhage
Wat u wilt Stichting Theater Het Amsterdamse Bos 2001/2002 Frances Sanders Op locatie
Driekoningenavond De Theatercompagnie 2005/2006 Theu Boermans Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Twelfth Night Filter Theatre 2008/2009 Sean Holmes Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Driekoningenavond/ Twelfth night of: zie zelf maar De Theatertroep 2016/2017 Frascati, Amsterdam
Twelfth Night Theatergroep Aluin 2022/2023 Victorine Plante Theater Kikker, Utrecht
Twelfth Night Illyria 2023/2024 Op locatie


Locatie

Illyria, de exotische locatie van Driekoningenavond, is belangrijk voor de romantische sfeer van het stuk. Het was een oude regio van de westelijke Balkan rond de stad Dubrovnik in Kroatië.

Bronnen