Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


De koopman van Venetië - William Shakespeare

(Aantal:0)
Shakespeare.jpg


Bron: Wikimedia commons

AuteurWilliam Shakespeare
DisciplineToneel
OpmerkingenOriginele Engelse titel: "The Merchant of Venice"
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

Bassianio, een jonge, maar arme edelman, vraagt zijn rijke koopmansvriend Antonio om een lening waardoor hij zijn droomvrouw Portia het hof kan gaan maken. Antonio heeft zijn geld in echter buitenlandse ondernemingen geïnvesteerd en leent het van de Joodse geldschieter Shylock. Die stelt als voorwaarde dat hij recht op een pond vlees uit het lichaam van Antonio heeft als hij niet tijdig kan terugbetalen. Met het geleende geld maakt Bassianio de reis naar zijn geliefde Portia, waarna hij haar succesvol het hof maakt. Hij verslaat twee rivalen door het juiste doosje, met daarin het portret van Portia, te kiezen.

Ondertussen wordt bekend dat de schepen van Antonio op zee zijn gezonken en hij zijn geld kwijt is. Nu Shylock zijn lening niet kan innen, grijpt hij zijn kans om wraak re nemen en eist hij zijn pond vlees. De wraaklust van Shylock richt zich op alle christenen in de stad. Zijn dochter heeft zich namelijk tot het christendom bekeerd, huwde met Lorenzo en nam een aanzienlijk deel van het fortuin van Shylock mee.

Het plan van Shylock wordt verijdeld door Portia. Vermomd als advocaat wijst zij Shylock op de Venetiaanse wet met de voorwaarde dat hij alleen recht heeft op het vlees. Als er bloed vloeit is Shylock strafbaar, worden zijn bezittingen afgenomen en wordt hij ter dood veroordeeld. Shylock besluit daarop alsnog op een eerder aanbod van Bassianio in te gaan, die zijn deel van het geleende geld aan Shylock wil schenken. Omdat hij heeft dit aanbod al een keer afgewezen, is het echter onmogelijk om het nu wel aan te nemen. Bovendien heeft hij geprobeerd het leven van een Venetiaanse burger (Antonio) te beëindigen. Daarom worden zijn bezittingen verdeeld tussen Antonio en de staat. Antonio komt met een nieuw voorstel: hij ziet af van zijn deel als Shylock zich tot het christendom bekeert. Shylock accepteert dit aanbod na aandrang van de rechter, die dreigt met de doodstraf. Het stuk eindigt met het bericht dat niet alle schepen van Antonio gezonken zijn.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
De koopman van Venetië Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1880/1881 Grand Théâtre, Amsterdam
De koopman van Venetië Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1899/1900 Willem Petrus de Leur Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Shylock le marchand de Venise (De koopman van Venetië) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1901/1902 Théâtre Français, Parijs
De koopman van Venetië Afdeling Toneel Amsterdamsch Lyrisch Tooneel 1902/1903 Louis Bouwmeester Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
De koopman van Venetië Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1906/1907 Willem Petrus de Leur Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië Tournee Louis Bouwmeester 1907/1908 Schouwburgvereeniging, Dordrecht
De koopman van Venetië Amsterdamsch Tooneelgezelschap 1907/1908 Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
De koopman van Venetië Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1914/1915 Herman Schwab, Herman Roelvink Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 Eduard Verkade Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië Gecombineerde Toonelisten 1919/1920 Louis Bouwmeester Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië N.V. De Tooneelvereeniging 1920/1921 Louis Bouwmeester Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië Haarlemsch Tooneel 1922/1923 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië N.V. Het Amsterdamsch Tooneel 1927/1928 Joris Diels, Louis de Vries Hollandsche Schouwburg, Amsterdam
De koopman van Venetië Het Schouwtooneel 1930/1931 Jan Musch Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië De Hagespelers in het Rika Hopper Theater (1934-1936) 1935/1936 Eduard Verkade Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië N.V. Het Residentie Tooneel 1939/1940 Johan de Meester jr. Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De koopman van Venetië De Schouwspelers 1948/1949
De koopman van Venetië De Nederlandse Comedie 1952/1953 Johan de Meester jr. Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetie Reizend Volkstheater 1954/1955 Rik Jacobs Kurhaus, Scheveningen
De koopman van Venetië Toneelgroep Arena 1958/1959 Erik Vos Centraal Theater, Amsterdam
De koopman van Venetië De Haagsche Comedie 1958/1959 Cees Laseur Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De koopman van Venetië Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1958/1959 Fred Engelen Stadsschouwburg, Middelburg
De Koopman van Venetië Toneelvereniging Diever 1959/1960 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
De koopman van Venetië Koninklijke Vlaamse Schouwburg 1960/1961 Kris Betz Schouwburg en Concertzaal Tilburg, Tilburg
De koopman van Venetië Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1966/1967 Karl Guttmann
De Koopman van Venetië Toneelvereniging Diever 1971/1972 Dirk Broekema Diever, Openluchttheater
The Merchant of Venice The Old Vic Company 1980/1981 Timothy West Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De koopman van Venetië Ro Theater 1982/1983 Franz Marijnen Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
The Merchant of Venice Triad Stage Alliance 1987/1988 Op locatie
De koopman van Amsterdam De Nieuw Amsterdam 1988/1989 Rufus Collins, Henk Tjon Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De koopman van Venetië Het Nationale Toneel 1992/1993 Ger Thijs Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De koopman Theatergroep Drang 1997/1998 Lucienne van Amelsfort Op locatie
De koopman van Venetië Stichting Wereld Premières 1997/1998 Harrie Hageman Op locatie
The Merchant of Venice Euro-Japan Theatre Organization 2001/2002 Ion Caramitru Theater Rotterdam Schouwburg, Rotterdam
De koopman van Venetië Toneelgroep Amsterdam 2001/2002 Ola Mafaalani Frascati, Amsterdam
De koopman van Venetië De Theatercompagnie 2008/2009 Theu Boermans Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)


Bronnen