Choreograaf

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


In de hedendaagse ballet- en moderne danswereld is de choreograaf degene die een dansstuk ontwerpt, d.w.z. deze geeft vorm aan een idée, thema of verhaal door het aantal en de soort (niveau) dansers, de sequenties van bewegingen, de te gebruiken muziek en de soort van theatervormgeving, te bepalen. De choreograaf is daarmee enigszins te vergelijken met zowel de componist van een muziekstuk als de regisseur van een toneelstuk. Een choreograaf zal zich daartoe net zoals regisseurs en componisten ter dege voorbereiden, maar het daadwerkelijk ontwerpen van een choreografie zal in de praktijk meestal niet op schrift, maar tijdens de repetities samen met de dansers worden bepaald. In de eigentijdse moderne dans, zijn de dansers tevens vaak medebepalend voor de uiteindelijke choreografie.

Het is niet geheel duidelijk op welk moment aan het eind van de 18e eeuw de beroepsaanduiding choreograaf voor het eerst werd gebruikt. Voordien werden ontwerpers van dansstukken eerder aangeduid met de Franse term Maître de ballet. Belangrijke choreografen die bijgedragen hebben aan de ontwikkeling van de danskunst tot de twintigste eeuw en nog vaak met die term werden aangeduid zijn o.a. • Jean-Georges Noverre (1727-1810) • Jean Dauberval (1742-1806) • Filippo Taglioni (1777-1871) • Auguste Bournonville (1805-1879) • Jean Coralli (1779-1854) • Jules Perrot (1810-1892) • Marius Petipa (1818-1910) • Lev Ivanov (1834-1901)

Vanaf het begin van de twintigste eeuw zijn het vooral choreografen die voortkomen uit Les Ballets Russes o.l.v. impresario en artistiek leider: Sergei Diaghilev, die voor vernieuwing van het academische ballet zorgen, achtereenvolgens: Michel Fokine, Vaslav Nijinski, Léonide Massine, Bronislava Nijinska en George Balanchine. In dezelfde periode ontwikkelt zich in de Verenigde Staten de moderne dans met choreografen als Martha Graham, Doris Humphrey en Charles Weidman en in Midden-Europa met Mary Wigman en Kurt Jooss.

Ook in andere theaterdisciplines en andersoortige presentatie voor een publiek, waar dansstukken en bewegingen worden gearrangeerd, zoals in de opera, show, musical, film en tv, zal degene die daarvoor verantwoordelijk is aangeduid worden met de term choreograaf. Bekende choreografen uit de Hollywood musicals zijn bv. Hermes Pan en Jack Cole.

Een alfabetische overzicht van personen die zijn geregistreerd in de Productiedatabase als choreograaf