Charles Baudelaire
Biografie
Joseph-François Baudelaire, Charles' vader was een ontwikkeld man, een uitgetreden priester die warmliep voor de ideeën van de Verlichting en een liefhebber was van schilderkunst. Hij overleed toen Charles zes jaar oud was. Zijn weduwe hertrouwde met een bataljonscommandant, generaal Jacques Aupick (1789-1871). Al snel groeide er wederzijds onbegrip tussen stiefvader en stiefzoon. In 1836 werd Charles ingeschreven in het Lycée Louis-le-Grand in Parijs waar hij in 1839, om een kleinigheid tijdens de filosofieles van het lyceum werd gestuurd. Daarna ging hij het leven leiden van een bohemien met talrijke vriendinnen, en stak zich diep in de schulden.
In 1841 legde zijn stiefvader hem een bootreis naar Indië op wegens zijn 'schandalige gedrag'. Charles brak zijn reis echter halverwege af, en vanuit Mauritius keerde hij met een ander schip terug. Gedichten als A une Dame créole, L'albatros en Parfum exotique zijn geïnspireerd door deze reis.
In 1842 eiste hij het vruchtgebruik van zijn fortuin op. De helft ervan joeg hij er in twee jaar door. Hij ontmoette de mulattin Jeanne Duval die hem inspireerde tot Le serpent qui danse en Parfum exotique. Hij vond werk als journalist-satiricus en kunstcriticus en begon in 1843 aan Les fleurs du mal, zijn bekendste dichtbundel. In 1847 publiceerde hij de novelle La Fanfarlo. Daaruit blijkt zijn minachting voor zijn omgeving, zijn zelfhaat én zijn oververfijnde geest.
In zijn verslagen van de Salons van 1845 en 1846 schreef hij: "Wie Romantiek zegt, zegt moderne kunst, dat wil zeggen: innerlijk, spiritualiteit, kleur, een streven naar het oneindige met alle middelen die de kunst biedt."
Baudelaire was atheïst. Tijdens de revolutie van 1848 stond hij op de barricaden. Vooral was hij erop uit om zijn stiefvader neer te schieten.
Teleurgesteld in de afloop van de revolutie trok Charles weg uit Parijs en trachtte hij de kost te verdienen bij regionale dagbladen. Edgar Allan Poe kwam net door zwaar drankmisbruik om het leven en Charles zag het als zijn taak om elk verhaal van de grote Amerikaanse schrijver in het Frans te vertalen en vestigde daarmee, zowel in Europa als Amerika definitief Poe's status. Onder invloed van Joseph de Maistre en Poe ging zijn revolutionair romantisch vuur over in een zeker conservatisme. Hij vertaalde Poe's Fantastische vertellingen en Poetic Principle. Daarin vond Baudelaire de esthetica van de pure poëzie: het gaat niet om l'art pour l'art (de kunst om de kunst) maar om schoonheid, die via de fantasie wordt waargenomen.
Baudelaire wordt beschouwd als de voorloper van het decadentisme. In 1857 verscheen de eerste uitgave van Les Fleurs du mal. Er brak een vruchtbare periode aan, maar tegelijk een periode vol bitterheid en wanhoop. In 1864 vestigde hij zich in Brussel, waar hij zijn verzameld werk hoopte uit te geven. Toen dat niet lukte, schreef hij in zijn verbittering het pamflet Pauvre Belgique!
In 1869 verscheen de bundel Le spleen de Paris waarin vijftig prozagedichten staan afgedrukt.
Theater CV
Charles Baudelaire heeft bijgedragen aan 4 productie(s).
Charles Baudelaire heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Charles Baudelaire heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Wreed weerzien | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ohne Limits | 1983/1984 | 18 juni 1984 | Hans Alex-Julius Evers |
| De meid slaan | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nationaal Fonds | 1992/1993 | 25 maart 1993 | Tom Jansen, Josse de Pauw |
| Mélodrames romantiques | Auteur (schrijver libretto, scenario) | 28 mei 1995 | |||
| Divine Excess | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Muziektheater De Helling | 2004/2005 | 17 april 2005 | Ad de Bont |
Charles Pierre Baudelaire (Parijs, 9 april 1821 – aldaar, 31 augustus 1867) was een Frans dichter en kunstcriticus. Zijn bekendste dichtbundel is Les Fleurs du mal.
Betekenis voor de literatuur
Baudelaire wordt als één van de belangrijkste dichters van de Franse literatuur in de 19e eeuw beschouwd. Doorgaans wordt hij tot de symbolisten gerekend, maar in feite bevindt hij zich op een kruispunt van alle stromingen van die eeuw. Er zijn zowel duidelijke elementen uit de Romantiek als uit het Realisme te vinden, net zo goed als dat de 20e eeuwse stromingen een doorontwikkeling zijn van zijn werk.
Een van de symbolistische trekken van zijn werk is het samensmelten van de vorm en de inhoud. De klanken van zijn gedichten verlopen alle ritmisch en in overeenstemming met wat de inhoud over probeert te brengen. Dit ziet men terug in zijn meesterwerk Les Fleurs du mal, maar ook in een werk als Le Spleen de Paris.
Geselecteerde werken
- Salons (1845-1859)
- Journaux intimes (1851-1862)
- Les Paradis artificiels (1860)
- Curiosités esthétiques (1868)
- Réflexions sur quelques-uns de mes contemporains (1862])
- Richard Wagner et Tannhaüser à Paris (1862)
- Le Peintre de la vie moderne (1863)
- L'œuvre et la vie d'Eugène Delacroix (1863)
- Mon cœur mis à nu (1864)
- L'art romantique (1869)
- La Fanfarlo (1847)
- Du vin et du haschisch (1851)
- Les Fleurs du mal (1857)
- Fusées (1867)
- Petits poèmes en prose ou Le Spleen de Paris (1862)
Vertalingen
- De bloemen van den booze, vert. Bert Decorte, Orion, 1946
- Onechte paradijzen: opium en hasjiesj, vert. Rein Bloem, Meulenhoff, 1971
- Arm België, vert. Joyce & co, Arbeiderspers, 1975
- Het Spleen van Parijs, kleine gedichten in proza, vert. Jacob Groot, De Bezige Bij, 1980
- De Salon van 1859, vert. Anneke Pijnappel, Voetnoot, 1990
- De Salon van 1846, vert. Frans van Woerden, Voetnoot, 1990
- De schilder van het moderne leven, vert. Maarten van Buuren, Voetnoot, 1992
- De Wereldtentoonstelling van 1855, vert Frans van Woerden, Voetnoot, 1992
- De Salon van 1845, vert. Jan Pieter van der Sterre, Voetnoot, 1994
- De bloemen van het kwaad, vert. Peter Verstegen, Van Oorschot, 1995
- De bloemen van het kwaad, vert. Petrus Hoosemans, Historische Uitgeverij, 1995
- Wenken voor jonge letterkundigen, vert. Rokus Hofstede, Voetnoot, 2004
- Het cahier Charles Baudelaire, vert. Martine Woudt, Candide, 2005
Externe links
- Association Charles Baudelaire
- Werken van Baudelaire op Wikisource
- Œuvres de Baudelaire: textes avec concordances et liste de fréquence
Bronnen