Boventiteling

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Systeem waarbij tijdens een theatervoorstelling de in een andere taal gezongen of gesproken teksten via monitoren of een lichtkrant boven het podium leesbaar worden gemaakt. In Amsterdam werden in de zeventiende en achttiende eeuw de teksten van alle toneelstukken en opera’s, die in de schouwburg werden opgevoerd, ook uitgegeven. De toeschouwers konden de boekjes in de schouwburg kopen en tijdens de voorstelling meelezen. Acteurs die al te zeer van hun tekst afweken, of gedeelten vergaten, konden op afkeurende reacties rekenen. De introductie van het gaslicht maakte aan deze praktijk een einde. Door de gastoevoer af te sluiten, kon het licht in de zaal tijdens de voorstelling eenvoudig worden gedoofd. Dat vergrootte de illusie maar maakte meelezen onmogelijk. Omdat operazangers vaak slecht verstaanbaar waren (en zijn), en niet iedere operabezoeker het Italiaans, Frans of Duits machtig was (en is), werd het zaak om voor aanvang een samenvatting van het libretto te lezen. Die werden vaak in de programmaboekjes afgedrukt. Sinds de introductie van boventiteling, eind twintigste eeuw, is dit niet meer nodig. De toeschouwer kan het gebeuren (min of meer) woordelijk volgen. Een titelregisseur zorgt ervoor dat de teksten op het juiste moment geprojecteerd worden.