Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Premsela1.jpg


Benno Premsela (foto: Philip Mechanicus). Bron: Wikipedia

NaamBenno Premsela
Geboortedatum4 mei 1920
Geboorteplaats Amsterdam
Overlijdensdatum23 maart 1997
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepArchitect, Vormgever
Externe databases:
IMDb
VIAF
RKD

Benno Premsela (1920 — 1997) was een Nederlands vormgever en binnenhuisarchitect, centrale figuur in de naoorlogse Nederlandse kunstwereld en voorvechter van homo-emancipatie.

Achtergrond

Benno Premsela was de zoon van de bekende joodse huisarts en seksuoloog Bernard Premsela, die ook over seksualiteit publiceerde. Benno Premsela studeerde voor en na de Tweede Wereldoorlog interieurvormgeving aan de "Nieuwe Kunstschool". Tijdens de oorlog zag hij zich gedwongen zijn opleiding te onderbreken en onder te duiken. Zijn ouders en zuster zijn in het vernietigingskamp Auschwitz vermoord. Zijn broer overleefde de oorlog.

Vormgever

In zijn minimalistische werk zijn schoonheid en functionaliteit nauw verwant. Onder zijn leiding als chef van de etalage- en binnenhuisafdeling van het de Bijenkorf in Amsterdam kwamen spectaculaire etalages tot stand. Samen met binnenhuisarchitect Jan Vonk richtte hij het Bureau Premsela Vonk op. Zij werkten als vormgever voor vele bedrijven en particulieren. Eind jaren zestig ontwikkelde Premsela met een team van Van Besouw tapijtfabrieken een innoverende collectie katoenen tapijt. Zijn sobere Lotek-lamp (1982) werd een stijlicoon.

Vooral voor Toneelgroep Centrum ontwierp Premsela verschillende decors. Zoals o.a. voor twee verschillende producties van Tchin-Tchin van François Billetdoux in 1959 en 1966, de Dienstlift en De Minaar van Harolds Pinter in 1964 en voor de Nederlandse premiere van Slippers van Alan Ayckbourne in de sterbezetting: Mary Dresselhuys, Guus Hermus, Jeroen Krabbé en Ina van der Molen. Walter Kous had de regie.


Benno Premsela heeft bijgedragen aan 17 productie(s).

Benno Premsela heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Benno Premsela heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Galgemaal Uitvoerende Stichting Mickery Workshop 1983/1984 14 februari 1984
Theatre of War - Een theatrale collage naar aanleiding van de Uitvoerende FRASCATI, Amsterdam 1990/1991 22 februari 1991 Annemarie Prins
Gemeubileerd te aanvaarden Uitvoerende Stichting Luc Boyer 1993/1994 24 november 1993 Luc Boyer
Tchin-tchin Decor Toneelgroep Puck 1959/1960 21 november 1959 Eric van Ingen
Mouvements symphoniques Decor Amsterdams Ballet 1959/1960 29 december 1959
Met voorbedachten rade Decor Toneelgroep Puck 1960/1961 10 september 1960 Walter Kous
Acht vrouwen Decor Toneelgroep Centrum 1961/1962 1 september 1961 Walter Kous
Boeing-Boeing Decor Stichting Rotterdams Toneel 1961/1962 15 december 1961 Johan Walhain
Voet bij stuk Decor Nederlands Dans Theater 1962/1963 11 december 1962
De minnaar Decor Toneelgroep Centrum 1964/1965 30 oktober 1964 Broes Hartman
De dienstlift Decor Toneelgroep Centrum 1964/1965 30 oktober 1964 Broes Hartman
Tchin-tchin Decor Toneelgroep Centrum 1965/1966 5 maart 1966 Walter Kous
Alleen op vrijdag Decor Toneelgroep Centrum 1966/1967 11 november 1966 Ank van der Moer
Don Juan in de hel Decor De Nederlandse Comedie 1966/1967 26 november 1966 Henk Rigters
Slippers Decor Toneelgroep Centrum 1967/1968 3 november 1967 Walter Kous
Let's Go Away for A While Decor Nederlands Dans Theater 1967/1968 20 januari 1968
Roof Decor Stichting FACT 1984/1985 8 januari 1985 Lidwien Roothaan
Mouvements symphoniques Kostuums Amsterdams Ballet 1959/1960 29 december 1959
Voet bij stuk Kostuums Nederlands Dans Theater 1962/1963 11 december 1962
Let's Go Away for A While Kostuums Nederlands Dans Theater 1967/1968 20 januari 1968
Roof Kostuums Stichting FACT 1984/1985 8 januari 1985 Lidwien Roothaan

Stimulator en bestuurder

Premsela was een prominente en stimulerende figuur in het culturele leven van zijn dagen. Hij vervulde bestuurs- en adviesfuncties in tal van commissies op het gebied van vormgeving en beeldende kunst; onder meer de Raad voor de Kunst, de Raad voor Industriële Vormgeving, de Kröller Müller-Stichting, de commissie aanwinsten van het Stedelijk Museum in Amsterdam en de Stichting Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.

Homoseksualiteit

Benno Premsela was een van de eerste Nederlanders die in het openbaar voor zijn homoseksualiteit uitkwam. Hij deed dit in 1964 voor de VARA-radio. Al vanaf 1947 zette hij zich in voor de gelijkberechtiging van homoseksuelen. Hij was betrokken bij de 'Shakespeare Club', waaruit in 1949 het Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC, de belangenvereniging voor homoseksuelen, voortkwam. Van 1962 tot 1971 was hij voorzitter. In 1995 ontving hij de Zilveren Anjer van het Prins Bernhard Fonds voor zijn bestuurlijke inzet voor de kunst en de emancipatie van homoseksuelen.


Collectie en Archief

De door Premsela bijeengebrachte collectie toegepaste kunst is te zien in het Centraal Museum te Utrecht. Het door hem opgebouwde archief met documentatie, correspondentie en fotomateriaal is door zijn erven gedoneerd aan het Stadsarchief Amsterdam. De volledig ontsloten collectie is in 2008 tijdens een grote expositie in het gerenoveerde gebouw De Bazel -- het voormalige hoofdkantoor van de ABN AMRO aan de Vijzelstraat -- tentoongesteld onder de titel "Show Yourself".

Externe link

Trivia

In Amsterdam is een brug bij het IJmeer naar Premsela genoemd in Rotterdam een straat.

Bronnen