Biografie
Benno Premsela (1920 — 1997) was een Nederlands vormgever en binnenhuisarchitect, centrale figuur in de naoorlogse Nederlandse kunstwereld en voorvechter van homo-emancipatie.
Achtergrond
Benno Premsela was de zoon van de bekende joodse huisarts en seksuoloog Bernard Premsela, die ook over seksualiteit publiceerde. Benno Premsela studeerde voor en na de Tweede Wereldoorlog interieurvormgeving aan de "Nieuwe Kunstschool". Tijdens de oorlog zag hij zich gedwongen zijn opleiding te onderbreken en onder te duiken. Zijn ouders en zuster zijn in het vernietigingskamp Auschwitz vermoord. Zijn broer overleefde de oorlog.
Vormgever
In zijn minimalistische werk zijn schoonheid en functionaliteit nauw verwant. Onder zijn leiding als chef van de etalage- en binnenhuisafdeling van het de Bijenkorf in Amsterdam kwamen spectaculaire etalages tot stand. Samen met binnenhuisarchitect Jan Vonk richtte hij het Bureau Premsela Vonk op. Zij werkten als vormgever voor vele bedrijven en particulieren. Eind jaren zestig ontwikkelde Premsela met een team van Van Besouw tapijtfabrieken een innoverende collectie katoenen tapijt. Zijn sobere Lotek-lamp (1982) werd een stijlicoon.
Vooral voor Toneelgroep Centrum ontwierp Premsela verschillende decors. Zoals o.a. voor twee verschillende producties van Tchin-Tchin van François Billetdoux in 1959 en 1966, de Dienstlift en De Minaar van Harolds Pinter in 1964 en voor de Nederlandse premiere van Slippers van Alan Ayckbourne in de sterbezetting: Mary Dresselhuys, Guus Hermus, Jeroen Krabbé en Ina van der Molen. Walter Kous had de regie.
Theater CV
Benno Premsela heeft bijgedragen aan 17 productie(s).
Benno Premsela heeft gewerkt in de volgende functies:
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Decor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Benno Premsela heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Stimulator en bestuurder
Premsela was een prominente en stimulerende figuur in het culturele leven van zijn dagen. Hij vervulde bestuurs- en adviesfuncties in tal van commissies op het gebied van vormgeving en beeldende kunst; onder meer de Raad voor de Kunst, de Raad voor Industriële Vormgeving, de Kröller Müller-Stichting, de commissie aanwinsten van het Stedelijk Museum in Amsterdam en de Stichting Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.
Homoseksualiteit
Benno Premsela was een van de eerste Nederlanders die in het openbaar voor zijn homoseksualiteit uitkwam. Hij deed dit in 1964 voor de VARA-radio. Al vanaf 1947 zette hij zich in voor de gelijkberechtiging van homoseksuelen. Hij was betrokken bij de 'Shakespeare Club', waaruit in 1949 het Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC, de belangenvereniging voor homoseksuelen, voortkwam. Van 1962 tot 1971 was hij voorzitter. In 1995 ontving hij de Zilveren Anjer van het Prins Bernhard Fonds voor zijn bestuurlijke inzet voor de kunst en de emancipatie van homoseksuelen.
Collectie en Archief
De door Premsela bijeengebrachte collectie toegepaste kunst is te zien in het Centraal Museum te Utrecht. Het door hem opgebouwde archief met documentatie, correspondentie en fotomateriaal is door zijn erven gedoneerd aan het Stadsarchief Amsterdam. De volledig ontsloten collectie is in 2008 tijdens een grote expositie in het gerenoveerde gebouw De Bazel -- het voormalige hoofdkantoor van de ABN AMRO aan de Vijzelstraat -- tentoongesteld onder de titel "Show Yourself".
Externe link
- Premsela, Dutch Platform for Design and Fashion Het naar Benno Premsela vernoemde platform voor Nederlandse vormgeving en mode.
- Vivid Centrum voor Vormgeving Artikel van Tracy Metz uit NRC Handelsblad, 17 november 1999.
Trivia
In Amsterdam is een brug bij het IJmeer naar Premsela genoemd in Rotterdam een straat.
Bronnen