Athol Fugard
| Naam | Athol Fugard |
|---|---|
| Volledige naam | Harold Athol Lannigan Fugard |
| Geboortedatum | 11 juni 1932 |
| Geboorteplaats | Middelburg, Oost-Kaap |
| Beroep | Toneelschrijver |
| Discipline | Toneel |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF | |
| Wikidata |
Biografie
Athol Fugard (1932-) is een Zuid-Afrikaanse toneelschrijver. Hij studeerde in Kaapstad, kneep er tussen uit net voor de examens om te gaan rondreizen door Afrika. Hij was daarna enige tijd werkzaam als zeeman, klerk bij een gerechtshof en journalist voordat hij zich in 1957 definitief aan het theater ging wijden.
Schrijver van toneelwerken en proza, acteur. In zijn werk is de dagelijkse realiteit van het Zuid-Afrikaanse leven een belangrijk gegeven. Het werk krijgt universele waarde door het gebruik van niet alleen typische Zuid-Afrikaanse maar ook symbolische gegevens die wereldwijd hetzelfde betekenen. Dikwijls regisseert Fugard zijn eigen werk en ook speelt hij zelf af en toe als acteur een rol.
Zijn stukken werden opgevoerd in onder andere Engeland, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika en Nederland. Debuteerde als toneelschrijver in 1958 met het stuk No Good Friday. Hierin speelden zwarte acteurs mee, wat een gewaagde onderneming was op het hoogtepunt van de Apartheid.
Mongogo verschijnt een jaar later en in 1963 verschijnt The Blood Knot. Deze vormt samen met Hello and Goodbye (1966) en Boesman en Lena (1969), een familie-trilogie.
Van Boesman en Lena is een film gemaakt. Lena is een 'kleurling' vrouw die op zoek is naar innerlijke vervulling en voor haar materiële 'welzijn' afhankelijk is van de afdankertjes van blanke mensen. Het taalgebruik is plat en schokkend, maar levensecht en direct. Fugard laat het leed van twee mensen zien als gevolg van de apartheid, maar tegelijk is zijn boodschap dat het thema van pijn en lijden niet het monopolie van een bepaalde groep is, maar een universeel gegeven van de mensheid.
Sizwe Bansi is dead (1972) werd in 1974 door de Stichting Wikor in Den Haag uitgegeven. Tijdens het seizoen 1977-1978 werd het opgevoerd door een toneelgroep in Brussel. In een andere opvoering werden de hoofdrollen vertolkt door Athol Fugard zelf en twee bekende zwarte Zuid-Afrikaanse acteurs John Kani en Winston Ntshona.
The road to Mecca (1984) gaat over het leven en werk van Helen Martins uit Nieuw Bethesda.
In 1989 vond in het Market Theatre in Johannesburg de première van My children! My Africa! plaats. Het speelt zich af op een school voor zwarte jongens, waar een van de leraren (gespeeld door John Kani) een debat organiseert tussen zijn leerlingen en die van een blanke meisjesschool. Er ontstaat vriendschap tussen twee leerlingen, een jongen en een meisje. De leraar stelt voor dat zij samen deelnemen aan een landelijke literatuurwedstrijd. Hun vriendschap is het symbool van een toekomstig non-raciaal Zuid-Afrika, maar de realiteit, zoals uitgebeeld in het toneelstuk, is keihard en pijnlijk. Een jaar na de première is er al een Nederlandse bewerking van het stuk, dat verschillende malen is opgevoerd door het Thekwini Theater in 1991. De regie was in handen van de Zuid-Afrikaanse balling Anthony Akerman, die in het verleden meerdere stukken van Fugard regisseerde. Hij keerde eind 1991 terug naar Zuid-Afrika.
Enkele andere werken van Fugard zijn The island (1973) over het leven van gevangenen op Robbeneiland, de roman Tsotsi (1980) over het leven in Sophiatown in de jaren vijftig. In 2005 werd naar deze roman de film Tsotsi gemaakt, onder de regie van Gavin Hood. De film won in 2005 een Oscar voor Beste Niet-Engelstalige Film. Valley song (1995) is een toneelstuk waarin Fugard zelf drie rollen speelt: die van verteller/dramaturg, die van de persoon Fugard en die van een oude man die zijn geboortegrond niet kan loslaten. In 1997 gaat The Captain's Tiger in première, een autbiografisch werk. In hetzelfde jaar verschijnt ook Cousins, a Memoir, een werk vol persoonlijke herinneringen.
Theater CV
Athol Fugard heeft bijgedragen aan 20 productie(s).
Athol Fugard heeft gewerkt in de volgende functies:
- Co-producent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Athol Fugard heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
Co-producent |
John Kani & Winston Ntshona | 1974/1975 | 4 november 1974 | Nicholas Wright | |
| Regie | Toneelgroep Puck | 1960/1961 | 13 november 1960 | Athol Fugard | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | John Kani & Winston Ntshona | 1974/1975 | 4 november 1974 | Nicholas Wright | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Werkgroep Poëzie Hardop | 1975/1976 | 6 mei 1976 | Anthony Akerman | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting FACT | 1980/1981 | 29 april 1981 | Anthony Akerman | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Sater | 1981/1982 | 19 november 1981 | Anthony Akerman | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Theater | 1981/1982 | 14 januari 1982 | Andy Daal | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Thekwini Theater | 1984/1985 | 10 november 1984 | Anthony Akerman | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterwerkplaats InDependance | 1985/1986 | 10 februari 1986 | ||
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterwerkplaats InDependance | 1985/1986 | 9 april 1986 | Peter de Baan | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Essenza | 1986/1987 | 2 oktober 1986 | Rudolf Brand | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Impresariaat Lumen BV | 1986/1987 | 7 november 1986 | Ton Lutz | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stagedoor Festival | 1987/1988 | 3 november 1987 | Walter Muparutsa | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stagedoor Festival | 1987/1988 | 9 november 1987 | Pax Nindi | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Thekwini Theater | 1990/1991 | 7 februari 1991 | Anthony Akerman | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten | 1992/1993 | 15 juni 1993 | Mohammad Babazadeh | |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | The Stalhouderij Theatre Company | 1993/1994 | 26 augustus 1993 | Helen E. Richardson | |
| Ada = Het eiland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Izmir Barnova | 1994/1995 | 3 mei 1995 | Yilmaz Tüzün |
| Ada | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ankara Tiyatro Fabrikasi | 2005/2006 | 22 april 2006 | Yildirim Simsek, Yilmaz Demiral |
| Auteur (schrijver libretto, scenario) | Théatre des Bouffes du Nord | 2007/2008 | 24 januari 2008 | Peter Brook | |
| A Kakamas Greek | Uitvoerende | New Africa Group | 1959/1960 | 1 juni 1960 | Tone Brulin |
Bronnen