Arthur Japin
| Naam | Arthur Japin |
|---|---|
| Volledige naam | Arthur Valentijn Japin |
| Geboortedatum | 26 juli 1956 |
| Geboorteplaats | Haarlem |
| Beroep | Schrijver, Acteur |
| Discipline | Toneel |
| Website | |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Arthur Japin (1956) is een Nederlands schrijver, die voor zijn roman Een schitterend gebrek in 2004 de Libris Literatuur Prijs ontving. Zijn romans en verhalen hebben veelal een autobiografische of historische kern. In 2006 schreef hij het boekenweekgeschenk De grote wereld, dat in een recordoplage van 813.000 exemplaren werd gedrukt. Sinds eind 2008 presenteert Japin voor de VARA een Nederlandse versie van het Britse televisieprogramma QI.[1]
Jeugd
Japin wilde in zijn kindertijd zo nu en dan iemand anders zijn. Zijn vader (Bert Japin) was onder andere toneelrecensent. De liefde voor het toneel zat er al vroeg in. Hij werd erg gepest en zowel geestelijk als lichamelijk mishandeld. Hij bevond zich in een isolement. Zijn vader pleegde zelfmoord toen Japin twaalf jaar was. Het pesten ging door tot hij zestien werd. Het scheppen van een fantasiewereld, de vlucht uit de realiteit, was een middel om te overleven.
Na de middelbare school koos hij ervoor om van het ‘nu en dan iemand anders zijn’ zijn vak te gaan maken.
Studie
Japin vertrok na het gymnasium naar Londen, om een opleiding te volgen aan een toneelschool, The School of Dramatic Arts. Terug in Amsterdam studeerde hij twee jaar Nederlandse Taal- en Letterkunde en stapte vervolgens over naar de Academie voor Kleinkunst. In 1982 studeerde hij hier af.
Hij speelde rollen voor radio, film en televisie (bijv. enkele bijrollen in de film ‘Flodder’ en de televisieserie ‘Onderweg naar morgen’) en op het toneel bij onder andere Toneelgroep Centrum en de Theaterunie. Verder zong hij in een kleine rol bij De Nederlandse Opera.
Schrijverschap
In 1987 stopte Japin met acteren en begon te schrijven. In 1996 debuteerde hij met Magonische Verhalen, dat - evenals zijn latere boeken - werd uitgegeven bij De Arbeiderspers. In 1997 volgde (als resultaat van 10 jaar onderzoek): De zwarte met het witte hart. In de tussenliggende periode schreef Japin scenario’s, hoorspelen en toneelstukken, waarmee hij diverse literaire prijzen won. In 2000 werden enkele Magonische Verhalen verfilmd. In maart 2002 verscheen De droom van de leeuw, een grote roman over liefde en verbeelding. In 2003 werd Een schitterend gebrek gepubliceerd, dat het jaar daarop de Libris Literatuur Prijs ontving.
Japin woont tegenwoordig in de binnenstad van Utrecht, samen met zijn partner, Lex Jansen en de Amerikaanse schrijver Benjamin Moser.[2]
Theater CV
Arthur Japin heeft bijgedragen aan 38 productie(s).
Arthur Japin heeft gewerkt in de volgende functies:
- Bewerking - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Liedteksten - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Arthur Japin heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Kostuum
Kostuum gedragen door Arthur Japin als Ludwig II von Bayern in Der Fliegende Holländer Richard Wagner. Ontwerp: Lioba Winterhalder. Collectie TiN.
Sjaal gedragen door Arthur Japin als Ludwig II von Bayern in Der Fliegende Holländer Richard Wagner. Ontwerp: Lioba Winterhalder. Collectie TiN.
Ketting gedragen door Arthur Japin als Ludwig II von Bayern in Der Fliegende Holländer Richard Wagner. Ontwerp: Lioba Winterhalder. Collectie TiN.
Belangrijkste boeken
De Magonische Verhalen
In deze verzameling van negen verhalen laat Japin zijn fantasie met zijn eigen geschiedenis aan de haal gaan. Toen hij een jaar of zes was, was zijn vader ernstig in de war. Zo ernstig dat hij uiteindelijk zelfmoord pleegde. Zijn vader vertelde over Magonia. In de Middeleeuwen stond dat voor een denkbeeldig land. De wolkenridders zoeken naar een andere werkelijkheid. De verhalen die zijn vader vroeger aan hem vertelde, vertelt Japin nu opnieuw.
De zwarte met het witte hart
In 1987 ontdekt Japin het historische verhaal van de twee Ghanese prinsjes Kwasi en Kwame, die in de negentiende eeuw aan Koning Willem de Eerste geschonken werden en als Hollanders werden opgevoed. Na tien jaar onderzoek (mede mogelijk gemaakt door een beurs), in Afrika, Weimar en Indonesië publiceert hij dit historische noodlotsdrama in romanvorm onder de titel De zwarte met het witte hart. Het wordt in Nederland en daarbuiten uitgegeven en tientallen malen herdrukt. Het is vertaald in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Portugees, Italiaans, Grieks, Turks, Hongaars, Noors en Deens. De roman is ook een inspiratiebron voor dans- en theatervoorstellingen. Ook is Japin verantwoordelijk voor het Engelstalige libretto van de opera Kwasi & Kwame, de zwarte met het witte hart, de opera-adaptatie van zijn boek dat in oktober 2007 werd gebracht door Onafhankelijk Toneel.
De droom van de leeuw
Ook de roman De droom van de leeuw (2002) is gegroeid vanuit een autobiografische kern. De romance van Japin met Rosita Steenbeek met wie hij in 1986 op goed geluk naar Rome trok, beiden in de hoop dat ze daar de aandacht van Federico Fellini zouden kunnen trekken, is het kerngegeven. Japin kruipt nu in de huid van Fellini (die in zijn roman Snaporaz heet). Hij leeft zich in in diens gevoelsleven tijdens zijn begeestering voor de jonge actrice Rosita (in de roman Gala). Hij wordt zelf verbeeld door de romanfiguur Maxim.
Een schitterend gebrek
Het in 2003 verschenen Een schitterend gebrek is een verhaal over Lucia, de eerste geliefde van Giacomo Casanova. In 1742 leren ze elkaar kennen, in de omgeving van Venetië. Giacomo is dan zeventien jaar oud, Lucia is drie jaar jonger. Kort daarna verdwijnt Lucia plotseling uit Casanova’s leven. Casanova zal later beweren dat hij uit gekwetstheid over die verdwijning voor zijn wilde leven heeft gekozen. Veel later, in 1758, ontmoeten ze elkaar opnieuw in Amsterdam. Alleen weet Giacomo dat niet, omdat Lucia gesluierd gaat. Haar jeugd, en alle jaren daarna gaan als een film aan haar voorbij. De lezer komt erachter waarom ze Casanova in de steek heeft gelaten, waarom ze haar gezicht achter een sluier moet verbergen en hoe ze in Amsterdam in ‘het leven’ terecht is gekomen. Ten slotte moet ze voor de tweede keer afscheid van Giacomo nemen.
Een schitterend gebrek werd binnen een jaar twaalf keer herdrukt en won de Libris Literatuur Prijs in 2004. Het is in het Engels vertaald onder de titel In Lucia’s Eyes.
De overgave
In 2007 verscheen De Overgave: een op historische feiten gebaseerde roman met een eenzaat als hoofdpersonage. In dit boek vertelt een oude Amerikaanse pioniersvrouw in retrospectief haar leven, dat boven alles bepaald is door de dag waarop haar familie tijdens een overval van indianen uiteen werd gereten: de mannen werden vermoord en een aantal van haar (klein)kinderen als buit ontvoerd. Zijzelf overleeft de aanval meer dood dan levend, maar houdt zich strijdbaar op de been door de vurige hoop haar lievelingskleindochter ooit terug te vinden.
De Overgave won de NS Publieksprijs 2008.
Bibliografie
- 1996: Magonische verhalen
- 1997: De zwarte met het witte hart, roman, ISBN 90-295-2337-9
- 1998: De vierde wand, reisverhalen
- 2001: Magonia, filmscenario (gebaseerd op enkele ‘Magonische verhalen’)
- 2002: De droom van de leeuw, roman
- 2002: De vrouwen van Lemnos, choreografisch scenario
- 2003: Een schitterend gebrek, roman
- 2004: Dooi & Zeep, twee verhalen geïllustreerd met door Arthur Japin geschilderde portretten, uitgegeven bij Uitgeverij Brokaat
- 2006: De klank van sneeuw, twee novellen
- 2006: De grote wereld, boekenweekgeschenk
- 2007: De overgave, roman en winnaar van de NS Publieksprijs 2008
- 2008: Zoals dat gaat met wonderen, dagboeken uit de periode 2000 tot en met 2007
- 2010: Vaslav, roman
Theater
- Onafhankelijk Toneel vertolkt met een circus-/dansvoorstelling het boek ‘De grote wereld’.
Filmscenario's
- 1982: 2007 regie: Peter Gest
- 1983: De illusionist regie:Jos Stelling
- 1996: Hoerenpreek, een televisiefilm door Ineke Smits
- 1996: De Wolkenfabriek, idem
- 2000: Magonia, verfilming van Magonische verhalen door Ineke Smits, met oa. Dirk Roofthooft, Willem Voogd, Jack Wouterse, Linda van Dyck en Ramsey Nasr; ook verschenen op dvd.
Opera
- 2007: Kwasi & Kwame, de zwarte met het witte hart. Japin heeft het Engelstalige libretto, de operatekst, voor deze opera van Jonathan Dove geschreven. Een productie van Onafhankelijk Toneel / Opera O.T. i.s.m. Domestica Rotterdam o.l.v. Wim Steinmann.
Televisie
Arthur Japin speelde de rol van Buurman Marcel Vonk in de televisieserie Flodder.
Prijzen
Japin won de volgende prijzen voor zijn werken:
- 1990 - Gorcumse Literatuurprijs voor De klap van Ediep Koning
- 1995 - LIRA-prijs voor De roering van het kielzog
- 1995 - Literaire prijs van de provincie Gelderland voor De draden van Anansi
- 1998 - Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs voor De zwarte met het witte hart
- 1998 - Halewijn-literatuurprijs van de stad Roermond voor zijn gehele oeuvre
- 1999 - ECI-prijs voor Schrijvers van Nu voor De zwarte met het witte hart
- 2004 - Libris Literatuur Prijs voor Een schitterend gebrek
- 2005 - De Inktaap voor Een schitterend gebrek
- 2006 - C.C.S. Crone-prijs, oeuvreprijs
- 2008 - NS Publieksprijs voor De overgave
- 2009 - Annie M.G. Schmidtprijs samen met Martijn Breebaart en Sara Kroos voor Nachtkaravaan
Externe links
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984
- Wikipedia