Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Arthur Honegger (1892 - 1955) was een Zwitsers componist. Hij bleef zijn hele leven Zwitsers staatsburger, hoewel hij soms meer geassocieerd wordt met Frankrijk. Hij was lid van de Groupe des Six en schreef ongeveer 200 stukken, waarvan Pacific 231 (1923) waarschijnlijk het meest uitgevoerde is. In dit werk imiteert het orkest het geluid van een stoomlocomotief.

Arthur Honegger werd geboren in Le Havre uit Zwitserse ouders. Zijn vader was daar importeur van koffie. Hij leerde viool spelen en begon al op jonge leeftijd te componeren. In 1909 ging hij viool en muziektheorie studeren aan het conservatorium van Zürich. In 1911 keerde hij terug naar Frankrijk om zijn studie in Parijs aan het befaamde Conservatoire national supérieur de musique te vervolgen bij onder anderen Charles–Marie Widor en Vincent d'Indy. In 1918 sloot hij zijn studie af en schreef hij het ballet Le dit des jeux du monde, dat beschouwd wordt als zijn eerste karakteristieke werk. Op zijn achtentwintigste werd hij wereldberoemd met het oratorium Le Roi David.

In het interbellum was Honegger erg productief: hij schreef onder andere negen balletten en drie opera's. De opera Jeanne d'Arc au bûcher (1935) wordt gezien als één van zijn beste werken.

Honegger heeft altijd contact gehouden met Zwitserland, maar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en de Nazi's Frankrijk binnenvielen, kon hij Parijs niet verlaten. Hij zette zijn werk voort, maar er wordt verondersteld dat hij erg depressief raakte door de oorlog. Toch schreef hij tussen 1940 en zijn dood enkele symfonieën (nummer 2 tot en met 5), die nog vrij veel worden uitgevoerd.

Arthur Honegger stierf op 27 november 1955 aan een hartaanval en werd begraven op het Cimetière Saint-Vincent in de Parijse wijk Montmartre.

Hoewel Honegger een lid was van de "Groupe des Six", heeft zijn werk niet de voor deze groep karakteristieke speelsheid en eenvoud. Bovendien verzette Honegger zich - in tegenstelling tot de andere leden - niet tegen het romanticisme van Richard Wagner en Richard Strauss, maar werd op latere leeftijd zelfs door deze componisten beïnvloed.

Buiten deze groep had Honegger contact met kunstenaars als Paul Claudel, Jean Cocteau, Max Jacob, Pierre Louÿs, Pablo Picasso, Erik Satie en Paul Valéry, wier werk hem soms ook tot inspiratiebron diende.


Arthur Honegger heeft bijgedragen aan 14 productie(s).

Arthur Honegger heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Arthur Honegger heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
La mort de Sainte Alméenne Auteur (schrijver libretto, scenario) Muziektheater Transparant 2005/2006 26 november 2005
Pastorale d'été Muziek Ballet van de Nederlandse Opera 1958/1959 9 december 1958 Hans van Manen
Intermezzo Muziek Ballet van de Nederlandse Opera 1958/1959 9 december 1958 Hans van Manen
Intermezzo Muziek Nederlands Dans Theater 1959/1960 7 april 1960 Hans van Manen
Barsten Muziek Werkcentrum Dans 1983/1984 23 november 1983 Jan Hein van Tol
In continu Muziek Nederlands Dans Theater 1986/1987 22 januari 1987 Ed Wubbe
Brainstorm Muziek Nederlands Dans Theater 1989/1990 6 september 1989 Hans van Manen
Shukuzu Muziek Stichting Danslab 1989/1990 13 oktober 1989 Shusaku Takeuchi
Gevallen Muziek Stichting Danslab 1990/1991 8 december 1990 Jan Hein van Tol
Charley Muziek Stichting Kumulth 1998/1999 6 maart 1999
Jong geleerd, oud gedanst Muziek Introdans 8 juni 2004 Adriaan Luteijn
Jong geleerd, oud gedanst Muziek Introdans 2003/2004 8 juni 2004 Adriaan Luteijn
Icare Muziek Ballet de Bordeaux 2004/2005 28 januari 2005 Serge Lifar
La mort de Sainte Alméenne Muziek Muziektheater Transparant 2005/2006 26 november 2005
Les aventures du roi Pausole Muziek Opera Trionfo 2008/2009 9 oktober 2008 Daniel Esteve

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën
  • 1930 Symfonie nr. 1
  • 1941 Symfonie nr. 2, voor trompet en strijkorkest
  • 1945-1946 Symfonie nr. 3 "Liturgique"
  • 1946 Symfonie nr. 4 "Deliciae basilliensis"
  • 1951 Symfonie nr. 5 "Di tre re"
Concerten voor solo instrument en orkest
  • 1925 Concertino, voor piano en orkest
  • 1934 Concert, voor cello en orkest
  • 1949 Concerto da camera, voor dwarsfluit, althobo en strijkers
Andere orkestwerken
  • 1917 Aglavaine et Sélysette, prelude naar Maurice Maeterlinck
  • 1917 Le chant de Nigamon
  • 1919 Danse macabre
  • 1919 Entrée, nocturne et berceuse, voor piano en kamerorkest
  • 1920 Pastorale d'été
  • 1921 Marche funèbre
  • 1923 Chant de joie
  • 1923 La tempête, prelude naar William Shakespeare
  • 1923 Pacific 231 (Mouvement symphonique no.1)
  • 1928 Rugby (mouvement symphonique no.2)
  • 1930 Les noces d'Amour et de Psyché, naar Bach’s Franse Suites
  • 1932-1933 Mouvement symphonique no.3
  • 1936 Nocturne
  • 1936 Prélude, arioso et fugue (op de naam BACH)
  • 1937 La construction d'une cité
  • 1937 Regain, suite
  • 1943 Jour de fête de Suisse (Schwyzer Fäschttag), suite
  • 1943 La traversée des Andes, suite
  • 1943 Le vol sur l'Atlantique, suite
  • 1945 Sérénade à Angélique, voor klein orkest
  • 1948 Prélude‚ fugue et postlude (uit de film Amphion)
  • 1951 Monopartita
  • 1952 Suite archaique
  • 1952 Toccata

Werken voor harmonieorkest

  • 1921 Le Roi David (Koning David), dramatische psalm voor koor en harmonieorkest
  • 1936 Marche sur la Bastille toneelmuziek voor de 3e akte van Quatorze juillet - tekst: Romain Rolland
  • 1940 Grad us - En avant
  • Marche des Ambassadeurs

Oratoria, cantates

  • 1918/1922 Cantique de Pâques, voor sopraan, mezzosopraan, contralto, driestemmig vrouwenkoor en orkest - tekst: van de componist
  • 1921 Le Roi David (Koning David), dramatische psalm voor koor en harmonieorkest - première: 11 juni 1921, Mézières (Vaud), Théâtre du Jorat
  • 1930-1931 Cris du Monde, oratorium - première: 3 mei 1931, Solothurn
  • 1935-1937 rev.1944 Jeanne d'Arc au bûcher, oratorio dramatique met proloog en 11 scènes voor twee sopranen, alt, tenor, spreekstemmen, gemengd koor, kinderkoor en orkest [H 99] - première: 12 mei 1938 Bazel (Zwitserland); 13 juni 1942 Zürich op het toneel - libretto: Paul Louis Charles Marie Claudel
  • 1938 La Danse des Morts, cantate sacrée, voor sopraan, contralto, bariton, gemengd koor en orkest - libretto: Paul Louis Charles Marie Claudel
  • 1939 Nicolas de Flue, dramatische legende over de Zwitserse nationale Heilige in 3 aktes - tekst: Denis de Rougemont - première: 26 oktober 1940, Solothurn
  • 1952-1953 Une Cantate de Noël, cantate voor bariton, gemengd koor, kinderkoor en orkest

Muziektheater

Opera's
Voltooid in titel aktes première libretto
1903 Philippa, op. 1 niet uitgevoerd van de componist
1904 Sigismond niet uitgevoerd
1907 La Esmeralda onvoltooid niet uitgevoerd naar Victor Hugo, «Notre-Dame de Paris»
1918 La Mort de sainte Alméene 1 akte, 2 taferelen 30 oktober 1920, Parijs Max Jacob
1924-1927 Antigone 3 aktes 28 december 1927, Brussel, Koninklijke Muntschouwburg Clément Eugène Jean Maurice Cocteau vrij naar Sophocles
1926 Judith 3 aktes 13 februari 1926, Monte Carlo (Monaco) René Morax
1936-1937 L'Aiglon (De Adelaar)

samen met: Jacques Ibert

5 aktes 10 maart 1937 Monte Carlo (Monaco), Opéra Henry Cain, naar Edmond Rostand
1943-1944 Charles le téméraire mei 1944, Mézières
Balletten
Voltooid in titel aktes première libretto choreografie
1918 Le Dit des Jeux du Monde Paul Méral
1920 Vérité-mensogne
1920 Horace victorieux - symphonie mimée
1921-1922 Skating Rink - Symphonie chorégraphique
1922 Fantasio 3 taferelen
1924-1925 Sous-Marine (scène mimée)
1928 Roses de métal
1929 Amphion 23 juni 1931, Parijs, Opéra Garnier Paul Valéry Léonide Massine
1933-1934 Sémiramis 3 aktes en 2 tussenspelen Paul Valéry
1936-1937 Le Cantique des Cantiques Gabriel Boissy
1937 Un oiseau blanc s'est envolé
1940 La naissance des couleurs
1941 Le mangeur de rêves
1943 L'Appel de la Montagne R. Favre le Bret
1946 Shota rustaveli (L'homme à la peau de léopard);

samenwerking met Tcherepnin

1950 De la musique
Operettes
Voltooid in titel aktes première libretto
1929-1930 Les aventures du Roi Pausole 3 aktes 12 december 1930, Parijs, Théâtre des Bouffes-Parisiens Albert Willemtz, naar de gelijknamige roman van Pierre Louÿs
1931 La Belle de Moudon 5 aktes 30 mei 1931, Mézières (Vaud), Théâtre du Jorat René Morax
1937 Les Petites Cardinal;

samen met: Jacques Ibert

2 aktes, 10 taferelen 13 februari 1938, Parijs, Théâtre des Bouffes-Parisiens Albert Willemetzen Paul Brach, naar Ludovic Halévy
Schouwspel en andere toneelwerken
  • 1921 La Noce massacrée (marche funèbre pour "Les Mariés de la Tour Eiffel")
  • 1922 Saul
  • 1923 Liluli
  • 1925 "'imperatrice aux rochers"
  • 1926 Phoedre, (toneelwerk van Gabriele D'Annunzio)
  • 1936 Danton et le 14 juilliet
  • 1937 Liberté
  • 1937 Les mille et une nuits (1001 nacht), spectacle
  • 1941 L'ombre de la ravine
  • 1941 800 mètres (A Obey)
  • 1941 La ligne d'horizon
  • 1941 Les suppliantes, naar Aeschylus
  • 1942 La mandragora, naar Niccolò Machiavelli
  • 1943 Le soulier de satin, naar Paul Claudel
  • 1943 Sodome et Gomorrhe
  • 1944 Les démons de l'aube
  • 1946 Hamlet, naar William Shakespeare, vertaling van André Gide
  • 1948 Oedipe-roi Sophocles
  • 1948 L'état de siège
  • 1951 On ne badine pas avec l'amour

Radiofonische werken

  • 1935 Radio-Panoramique (mouvement symphonique), voor sopraan, tenor, gemengd koor, orgel en orkest
  • 1940 Christophe Colomb, voor tenor solo, gemengd koor en orkest - tekst: William Aguet
  • 1943 Musique pour Pasiphaé, voor twee hobo's, twee klarinetten, altsaxofoon en twee fagotten
  • 1944 Battements du Monde, voor spreker, sopraan, kinderstem, vrouwenkoor en orkest - tekst: William Aguet
  • 1948-1949 Saint François d'Assise, voor spreker, tenor solo, gemengd koor en orkest - tekst: William Aguet
  • 1949-1950 Tête d'or, voor orkest
  • 1951 'La Rédemption de François Villon, voor twee mannenstemmen en orkest - tekst: José Bruyr

Kamermuziek

  • 1917 H 15 Strijkkwartet nr. 1 in c mineur
  • 1921 H 39 Danse de la chèvre voor solo fluit
  • 1935 H 103 Strijkkwartet nr. 2 in D
  • 1937 H 114 Strijkkwartet nr. 3 in E

Overig

Bibliografie

  • Jozef Joris: Milhaud en Honegger, tijdgenoten, rivalen, vrienden, antagonisten ..., Adem 28:33-6+ N1 1992
  • Jean-Noël von der Weid: La musique du xxe siecle, Paris: Hachette Littératures, 2005., 720 p.,
  • Mario Moreau: Concertos, in: O teatro de Sao Carlos : dois seculos de historia, Vol. II, Lisboa: Hugin Editores, 1999, 713-1424 p.
  • Gabor Halasz: Perspektivenwechsel, Opernwelt N7:51 Jul 1996
  • Stewart Gordon: French Keyboard Music of the Early Twentieth Century, in: A History of Keyboard Literature. Music for the Piano and its Forerunners, New York: Schirmer Books, 1996, 566 p.,
  • Peter W. Schatt: "Jazz" in der Kunstmusik. Studien zur Funktion afro-amerikanischer Musik in Kompositionen des 20. Jahrhunderts (= Perspektiven zur Musikpädagogik und Musikwissenschaft Bd. 18, hg. v. W. Gieseler, S. Helms und R. Schneider), Regensburg: Gustav Bosse Verlag, 1995. 228 p.
  • Gerhard Schepelern: Personregister, in: Operaens historie i Danmark 1634-1975, Kobenhaven: Rosinante, 1995, 366 p.,
  • Alain -3
  • Pierre Hugli: Musique et cinema, Revue Musicale de Suisse Romande N3:19+ Sep 1995
  • Jane F. Fulcher: Musical style, meaning, and politics in France on the eve of the Second World War, Journal of Musicology: 13:425-53 N4 1995
  • C. Capacci: 100 ans de cinema : Honegger, Jaubert, Kosma le jour se leve en musique!, Diapason (France) N414:36+ Apr 1995
  • Leighton Kerner: Music 50 years on - American Symphony's concert honoring 50th anniversary of end of World War II and founding of United Nations, Village Voice: 40:75 May 30 1995
  • R. Fellows: Performing Honegger's "Danse de la Chevre", Flute Talk 14:15-16 Sep 1994
  • Susanne Rode-Breymann: Die Wiener Staatsoper in den Zwischenkriegsjahren - Ihr Beitrag zum zeitgenössischen Musiktheater, Tutzing: Verlegt bei Hans Schneider, 1994, 485 p.,
  • Jean Roy: Le groupe des six, Solfeges, Seuil, 1994, 222 p.,
  • Jean Roy: 1992 : le centenaire d'un musicien europeen, Revue Musicale de Suisse Romande 45:75-86 N2 1992
  • Jean Roy: Le role du choeur dans les oratorios d'Arthur Honegger, Dissonanz/dissonance N34:15-17 Nov 1992
  • Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994,
  • Wolfgang Suppan: Das neue Lexikon des Blasmusikwesens, 3. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1988,
  • Wolfgang Suppan: Lexikon des Blasmusikwesens, 2. eränzte und erweiterte Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Fritz Schulz, 1976
  • Walter Labhart: Disques Schallplatten, Dissonanz/dissonance N38:42-3 Nov 1993
  • J. Loskill: Anklage wider den Krieg, Opernwelt 34:39 Jun 1993
  • Konrad Vogelsang: Alphabetisches Namensverzeichnis der Filmkomponisten, in: Filmmusik im Dritten Reich : eine Dokumentation, 2., vollstandig uberarbeitete und erweiterte Auflage, Pfaffenweiler: Centaurus-Verlagsgesellschaft, 1993, 235 p.,
  • Serge M. Zuber: Musique d'un siècle à Genève 1893-1993 - Association des artistes musiciens de Genève (AAMG), Genève: Editions Ariana, 1993, 149 p.
  • Schweizer Komponisten unserer Zeit; Biographien; Werkverzeichnisse mit Discographie und Bibliographie, Winterthur: Amadeus, 1993, 470 p.,
  • Jacques-Emmanuel Fousnaquer, Claude Glayman, Christian Leble: Musiciens de notre temps depuis 1945, Paris: Editions Plume, 1992, 542 p.,
  • Harry Halbreich: Arthur Honegger : l'homme des contrastes, Diapason-Harmonie (Currently Diapason (France)) N383:38-46 Jun 1992
  • Lennart Hedwall: Orkesterkomponisten Honegger, Musikrevy 47:295+ N7-8 1992
  • Bernard Gavoty: Comment je me juge, Revue Musicale de Suisse Romande 45:87-86 N2 1992
  • Theo Hirsbrunner: Arthur Honegger - Ein Aussenseiter im Groupe des Six, Dissonanz/dissonance N31:19-23 Feb 1992
  • I. A. Alexandre: "Jeanne d'Arc au bucher" à l'Opera de Paris, Diapason-Harmonie (Currently Diapason (France)) N388:20 Dec 1992
  • S. Henry: "Jeanne d'Arc au Bucher" - A collaboration between Arthur Honegger and Paul Claudel, Choral Journal 32:7-14 N8 1992
  • S. Henry: The choral music of Arthur Honegger, Voice of Chorus America: 15:N2 1991-1992, between p. 12-13
  • Peter Jost: Den ästhetischen Anspruch in seiner ganzen Schwere und Strenge erfüllen : Arthur Honeggers Weg zur Symphonie, Das Orchester, 40:430-35 N4 1992
  • Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991,
  • Gerhard Kappner: Aufführungen kirchenmusikalischer Raritäten, Gottesdienst und Kirchenmusik N3:66-70 May-Jun 1991
  • Robert P. Morgan: Twentieth-century music - A history of musical style in modern Europe and America, New York: W.W. Norton, 1991, 554 p.,
  • H. Stephen Wright, James L. Limbacher: Keeping score : film and television music, 1980-1988 (with additional coverage of 1921-1979), Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1991, 928 p.,
  • M. Parouty Hilton: Les aventures du Roi Pausole a Lausanne, Diapason-Harmonie (Currently Diapason (France)) N368:30 Feb 1991
  • Giovanni Idonea, Domenico Danzuso: Indice Dei Nomi e Dei Titoli della Parte Storica e Delle Appendici, in: Musica, musicisti e teatri a Catania (dal mito alla cronaca), 3e edizione, Palermo: Publisicula Editrice, 1990, 660 p.,
  • Robert Brecy: Florilege de la chanson revolutionnaire de 1789 au front populaire, Edition revue et corrigee, Conde-sur-noireau, France: Les Editions Ouvrieres, 1990, 305 p.,
  • John L. Holmes: Composers on composers, New York: Greenwood Press, 1990, 189 p.,

Trivia

Van Honneger is de uitspraak: "Het publiek wil geen nieuwe muziek: het belangrijkste dat het publiek van een componist verlangt, is dat hij dood is."

Bronnen