Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Unknown.png

TitelAida
Overige inspiratiebronnenEen thema van François Auguste Ferdinand Mariette en een schets in het Frans van Camille du Locle
Libretto (met teksten van)Antonio Ghislanzoni
ComponistGiuseppe Verdi
DisciplineOpera & operette
Wereldpremière op24 december 1871
Wereldpremière teKhedivial Opera House, Caïro
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

De opera speelt zich af in het oude Egypte dat herhaaldelijk in oorlog is met het zuidelijke buurland Ethiopië. Aida is een gevangen genomen prinses en leeft als slaaf van Amneris, de dochter van de Farao. Beiden zijn verliefd op de bevelhebber van het Egyptische leger die door hem beantwoord wordt naar Aida. Wanneer hij zegevierend terugkeert uit de oorlog schenkt de farao als beloning de hand van zijn dochter. Hij blijft echter zijn liefde koesteren voor haar slavin.

Onder de in triomf meegevoerde gevangenen bevindt zich Amonasro, koning van Arhiopië en vader van Aida. Deze dwingt zijn dochter gebruikt maken van haar geheime relatie met Radames om hem militaire informatie te ontfutselen, waarmee hij zijn voordeel kan doen in de nieuwe komende oorlog. Aida worstelt met het conflict tussen haar liefde voor Radames en de trouw aan haar vaderland.

Hun gesprek wordt afgeluisterd door de Egyptische priesters en Radames wordt ter dood veroordeeld wegens hoogverraad. In de grafkelder waarin hij levend wordt ingemetseld als straf, voegt zich Aida om samen met hem te sterven.

Overzichten

Overzicht van uitvoeringen van dit werk en/of producties die op dit werk zijn gebaseerd, en die in Nederland te zien zijn geweest:

Titel Producent Premièreseizoen Muzikale leiding Premièrelocatie
Aïda Théâtre Royal Français de la Haye 1878/1879 Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Aida Hoogduitsche Opera 1886/1887 Carl Schröder Groote Schouwburg (oud), Rotterdam
Aïda Théâtre Royal Français de la Haye 1886/1887 J. Cyprien Granier Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Aida Hoogduitsche Opera 1887/1888 Carl Frank Groote Schouwburg, Rotterdam
Aida Hoogduitsche Opera 1889/1890 Otto Gieseker Groote Schouwburg, Rotterdam
Aïda Nederlandsche Opera 1895/1896 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Aida Vereeniging De Nieuwe Nederlandsche Opera 1903/1904 Jan Albert Kwast Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Aïda Rembrandt Theater (Amsterdam) 1906/1907 Paul Koch Rembrandt Theater, Amsterdam
Aïda Italiaansche Opera 1913/1914 Fulgenzio Guerrieri Groote Schouwburg, Rotterdam
Aïda De Nederlandsche Opera Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Aida Nederlandsche Opera 1917/1918 Albert van Raalte Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Aïda Nationale Opera N.V. Albert van Raalte Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Aida Nederlandsche Opera 1919/1920 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Aïda Italiaansche Opera 1925/1926 Giovanni Fratini Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Aïda Italiaansche Opera 1931/1932 Mario Parenti Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Aïda Italiaansche Opera 1933/1934 Mario Parenti Groote Schouwburg, Rotterdam
Aïda Italiaansche Opera 1941/1942 Edmondo de Vecchi Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Aida De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1952/1953 Erich Walter, Mario Cordone Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Aida Zuid Nederlandse Opera 1965/1966 Jan Hupperts Stadsschouwburg, Heerlen
Aida De Nederlandse Operastichting 1972/1973 Edo de Waart Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Aida Opera Forum 1977/1978 Gustav Fülleborn, August Haltmayer Twentse Schouwburg, Enschede
Aida Westnederlandse Operastichting 1986/1987 Nederlands Congresgebouw, 's-Gravenhage
Aïda Stichting Aïda 1990/1991 Ed Spanjaard Op locatie
Aïda - The Opera Spectacular SPI BV 1992/1993 Giuseppe Raffa RAI Congrescentrum, Amsterdam
Aïda Staatsopera van Rousse 1995/1996 Nieuwe Nobelaer, Etten-Leur
Aïda, The Opera Spectacular Operama 1997/1998 Op locatie
Aïda Opera van Wroclaw 1997/1998 Stadsschouwburg, Groningen
Aida Companions Opera 1997/1998 Ahoy' Rotterdam, Rotterdam
Aida Nationale Opera van Litouwen 1997/1998 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Aida Nationale Reisopera 1998/1999 Niksa Bareza Lucent Danstheater / Dr. Anton Philipszaal, 's-Gravenhage
Aida De Nederlandse Opera 1999/2000 Riccardo Chailly Het Muziektheater, Amsterdam
Aida Opera Nationala Boekarest 2000/2001 Oude Luxor Theater, Rotterdam
Aida Opera Spanga 2000/2001 David Levi Op locatie
Aïda Stichting Internationale Opera Producties 2002/2003 De Flint NV. Theater & Congrescentrum, Amersfoort
Aïda Roemeense Staatsopera 2003/2004 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Aïda Staatsopera van Tatarstan 2007/2008 Parktheater, Eindhoven
Aïda Stichting Internationale Opera Producties 2009/2010 Stadsschouwburg, Sittard
Aïda Nationale Opera van Timisoara 2010/2011 Schouwburg Het Park, Hoorn (2004)
Aïda Stichting Internationale Opera Producties 2013/2014 De Kring, Roosendaal
Aida Opera Spanga 2017/2018 Tjalling Wijnstra Op locatie
Aida aan zee Kwekers in de kunst 2018/2019 Rick Schoonbeek Op locatie


Verdere informatie

De naam van de opera wordt ook wel geschreven met een trema op de i, als Aïda. De opera is door Verdi geschreven in opdracht voor de opening van het nieuwe operahuis in Cairo, maar ging door omstandigheden pas later in première.

De bron voor het libretto wordt wel toegeschreven aan een scenario van de Franse egyptoloog Auguste Mariette, maar anderen spreken van de componist en librettist Temistocle Solera als de bron. Voorst zou de librettist Camille du Locle ook een belangrijke rol hebben gespeeld in de totstandkoming van het libretto zoals uiteindelijk werd geschreven door Antonio Ghislanzoni .

Voor meer getailleerde informatie over de inhoud van deze opera, de muziek, de verdere uitvoeringsgeschiedenis etc. zie wikipedia in het Nederlands of iets uitgebreider in het in het Engels.

Naast bovenstaande operaproducties is er in 2001-2003 tevens een musicalproductie te zien geweest met de titel Aida. Het verhaal van de opera wordt grotendeels gevolgd. De musical kent teksten van Tim Rice en muziek van Elton John.