Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf A. von Kotzebue)
Ga naar: navigatie, zoeken


August von Kotzebue.png


August von Kotzebue

NaamAugust von Kotzebue
Volledige naamAugust Friedrich Ferdinand von Kotzebue
Geboortedatum3 mei 1761
Geboorteplaats Weimar
Overlijdensdatum23 maart 1819
Overlijdensplaats Mannheim
DisciplineSchrijver
TrefwoordenToneel
Externe databases:
IMDb
VIAF

August von Kotzebue was de zoon van een ambtenaar. Hij richtte als student te Weimar een amateurtoneelgroep op, waarvoor hij drama's en komedies schreef. Hij ging na beëindiging van zijn juridische studies in 1781 naar Rusland, maakte carrière als schouwburgdirecteur en is door Catharina de Grote in de adelstand verheven. Na de dood van zijn vrouw in 1790 reisde hij rond in Europa. In 1795 trouwde hij met Christiane von Krusenstern. In 1800 werd hij gevangengenomen in Rusland en dreigde op transport naar Siberië te worden gesteld. In 1806 publiceerde hij satires op de overwinning van Napoleon Bonaparte. In 1813 werd hij consul en geheim raadgever in Koningsbergen.

In 1817 terug in Weimar werd hij uitgemaakt voor een veelschrijver. Verdacht door zijn reactionare houding en pen werd hij voor Russische spion gehouden. Als monarchist bepleitte hij beperking van de academische vrijheid. Kotzebue week uit naar Mannheim, alwaar hij door de student theologie Karl Ludwig Sand werd vermoord.


August von Kotzebue heeft bijgedragen aan 111 productie(s).

August von Kotzebue heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan August von Kotzebue heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Arlequin op het gemaskerd bal Bewerking Amsterdam Stadsschouwburg 1837/1838 24 januari 1838
Eduard in Schotland, of de nacht eens vlugtelings Vertaling Amsterdam Stadsschouwburg 1836/1837 20 oktober 1836
Eduard in Schotland of de nacht eens vluchtelings Vertaling Gezelschap J. Ed de Vries 1866/1867 23 april 1867
De Erfenis Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Obelt, Kup en de Koning 1813/1814 18 juni 1814
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Nederduitsche Tooneelisten 1819/1820 20 maart 1820
Die Tochter Pharaonis Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 28 oktober 1820
Die barmherzigen Brüder Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1820/1821 1 november 1820
Die barmherzigen Brüder Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 1 november 1820
Fanchon, das Leyermädchen Auteur (schrijver libretto, scenario) Producent onbekend 1820/1821 6 november 1820
Fanchon, das Leyermädchen Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 6 november 1820
Der Educations-Rath Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 18 november 1820
Die Alpenhütte Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 23 november 1820
Die Alpenhütte Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1820/1821 23 november 1820
Das Landhaus an der Heerstrasse Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 6 december 1820
Braut und Bräutigam in einer Person Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 20 december 1820
Die Brandschatzung Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1820/1821 31 januari 1821
Die Brandschatzung Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1820/1821 31 januari 1821
Der grade Weg der Beste Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 1 oktober 1821
Unser Fritz Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 10 november 1821
Der häusliche Zwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1821/1822 21 november 1821
Der häusliche Zwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 21 november 1821
U.A.W.G. oder die Einladungkarte Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 19 december 1821
Die Brandschatzung Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 9 januari 1822
Der Lügner und sein Sohn Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1821/1822 7 februari 1822
Der Lügner und sein Sohn Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 7 februari 1822
Die Wette, oder der Schauspieler Wieder Willen Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1821/1822 25 februari 1822
Das Geständnis Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1821/1822 9 maart 1822
Die Erbschaft Auteur (schrijver libretto, scenario) Hoogduitsche Schouwburg Amsterdam 1822/1823 31 augustus 1822
Die Erbschaft Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1822/1823 31 augustus 1822
De indianen in Engeland of de dochter der natuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1823/1824 20 mei 1824
Het schimpdicht of de oogen-meester uit liefde (Das Epigramm) Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1823/1824 15 juli 1824
De verwarde schaking Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1825/1826 20 februari 1826
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1827/1828 24 september 1827
De Spanjaarden in Peru of de dood van Rolla Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1828/1829 8 februari 1829
Armoede en grootheid Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 4 juni 1829
De verwarring Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 28 september 1829
De verzoening, of de broedertwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 2 november 1829
De arme dichter Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 25 januari 1830
Het landhuis, aan den grooten weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 15 april 1830
De kleine stad in Duitschland Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1831/1832 19 december 1831
Pachter Veldkomijn van Tippelskerken of Het door list verijdeld huwelijk Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1832/1833 10 september 1832
Der arme Poet Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1832/1833 24 oktober 1832
Die Zerstreuten Auteur (schrijver libretto, scenario) Deutsches Theater in der Amstelstrasse 1832/1833 25 oktober 1832
De moeder des huisgezins of Is er geen orde voor edele huisvrouwen Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1832/1833 8 november 1832
Het verloren kind Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1832/1833 8 november 1832
Feodora of Het meisje uit Siberië Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1832/1833 20 december 1832
De erfenis Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1833/1834 16 oktober 1833
De lasteraar Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1833/1834 21 november 1833
De twee kleine Auvergnaten Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1833/1834 25 november 1833
De verwarring Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Hoedt en Bingley 1834/1835 29 oktober 1834
De verwarring Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Hoedt en Bingley 1834/1835 31 oktober 1834
De jaloersche vrouw bekeerd Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Hoedt en Bingley 1834/1835 4 november 1834
Robert Maxwell of De offerdood Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1834/1835 22 januari 1835
Onze Frits Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1834/1835 28 januari 1835
Robert Maxwell of De offerdood Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1834/1835 26 februari 1835
Het verdeelde hart Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1835/1836 21 maart 1836
Het beleg van Saragossa, of de bruiloftsdag van pachter Veldkomijn Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1836/1837 12 september 1836
De waarheidsminnaar Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1836/1837 12 oktober 1836
Het eerwaardig gezelschap Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1836/1837 25 februari 1837
De breinaalden Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1837/1838 30 augustus 1837
De bloedverwanten Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1837/1838 2 november 1837
De dood van Rolla, of de Spanjaarden in Peru Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Hoedt en Bingley 1837/1838 21 juni 1838
De gebannen Amor, of de achterdochtige echtgenooten Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1838/1839 25 oktober 1838
Johanna van Montfaucon Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1838/1839 13 december 1838
De Turksche gezant Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1838/1839 24 januari 1839
De verwarring Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1839/1840 16 september 1839
Het intermezzo of de landjonker voor de eerste maal in de residentie Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdam Stadsschouwburg 1840/1841 17 mei 1841
De gevaarlijke buurman Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Rosenveldt 1842/1843 12 december 1842
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1859/1860 14 september 1859
Het schimpdicht (Das Epigramm) Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1859/1860 26 september 1859
Armoede en grootheid Auteur (schrijver libretto, scenario) Tooneelgezelschap Boas & Judels 1860/1861 15 februari 1860
De pagiestreken Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1860/1861 18 april 1861
De arme dichter Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1861/1862 27 oktober 1861
De onechte zoon Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1861/1862 19 januari 1862
De erfenis Auteur (schrijver libretto, scenario) Roobol en Tjasink 1859-1862 1861/1862 1 februari 1862
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Tooneelgezelschap Boas & Judels 1862/1863 27 februari 1862
Het puntdicht Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Valois 1861/1862 31 maart 1862
Het spook Auteur (schrijver libretto, scenario) Tjasink & Peters Roobol 1862/1863 8 september 1862
De Spanjaarden in Peru of de dood van Rolla Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1862/1863 12 oktober 1862
De Turksche gezant Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Valois 1862/1863 12 november 1862
De lasteraar Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1862/1863 8 januari 1863
De pagiestreken Auteur (schrijver libretto, scenario) Tjasink & Peters Roobol 1862/1863 16 februari 1863
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Van Ollefen en Haspels 1863/1864 8 januari 1864
Het nachtelijk spookuur of de vrouw is de baas Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Stoete en Compagnie 1864/1865 22 september 1864
Johanna van Montfaucon Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1864/1865 9 oktober 1864
De gevaarlijke buurman Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1864/1865 3 februari 1865
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Valois 1864/1865 5 april 1865
De verwarring Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1865/1866 1 februari 1866
De landjonker in Berlijn Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1866/1867 7 augustus 1866
De wijze vrouw in het bosch of de sprakelooze ridder Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1866/1867 18 augustus 1866
De verwarde schaking of de nacht der zotheid Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap J. Ed de Vries 1866/1867 31 augustus 1866
De dood van Rolla of de spanjaarden in Peru Auteur (schrijver libretto, scenario) Gebroeders van Lier 1866/1867 1 juli 1867
De pagiestreken Auteur (schrijver libretto, scenario) Albregt & Van Ollefen 1867/1868 21 april 1868
De verzoening of De broedertwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Tjasink & Peters Roobol 1867/1868 31 augustus 1868
De pagiestreken Auteur (schrijver libretto, scenario) Roobol & Tjasink 1868-1870 1869/1870 27 maart 1870
De onechte zoon Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Tjasink 1870/1871 20 november 1870
De onechte zoon Auteur (schrijver libretto, scenario) Gelegenheidscombinaties 1871/1872 5 november 1871
De verzoening of de broedertwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Albregt & Van Ollefen 1871/1872 15 januari 1872
De dood van Rolla of de Spanjaarden in Peru Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap H.W. Nieuwenhuis 1872/1873 29 december 1872
De pagiestreken Auteur (schrijver libretto, scenario) Judels en Louis Bouwmeester Gezelschap Boas 1873/1874 19 maart 1874
De verzoening of de broedertwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1876/1877 22 december 1876
Armoede en grootheid Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1878/1879 17 januari 1878
De lasteraar Auteur (schrijver libretto, scenario) Moor en Veltman Van Ollefen 1879/1880 14 februari 1880
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Moor en Veltman Van Ollefen 1880/1881 27 november 1880
De verzoening of De broedertwist Auteur (schrijver libretto, scenario) Moor en Veltman Van Ollefen 1882/1883 3 september 1882
Menschenhaat en berouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Louis Moor 1884/1885 1 maart 1885 Louis Moor
De dood van Rolla of de spanjarden in Peru Auteur (schrijver libretto, scenario) Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) 1885/1886 31 juli 1886
Notabelen Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Tooneel 1915/1916 20 november 1915 Willem Royaards
Kwade luim Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Nederduitsche Tooneelisten 1823/1824 24 maart 1924
Pachter Veldkomijn van Tippelskerken, of het door list verijdeld huwelijk Auteur (schrijver libretto, scenario) Schoeman en Van Lier 1852/1853 13 september 1952
Vaudeville Auteur (schrijver libretto, scenario) Dertien Rijen 2006/2007 13 juni 2007 Dertien Rijen


Werk

Kotzebue schreef 211 toneelwerken, die echter grotendeels in de vergetelheid zijn geraakt. Zijn komedies schijnen geestig te zijn, met aardige motieven en vlotte dialogen. Ze waren gemakkelijk geschreven en handig in elkaar gezet. Kotzebue was vrijmoedig in erotische zaken in een voor die tijd ongewoon natuurlijke taal. In elk van de stukken werd altijd recht gedaan aan de zwakke in de samenleving. In Amsterdam zijn tussen 1790 en 1813 120 toneelstukken van hem opgevoerd. In 1791 werd de nieuwe Hoogduitsche schouwburg in Amsterdam ingewijd met Kind der Liebe. In 1796 werd zijn toneelstuk De Negers opgevoerd. Mensenhaat en berouw, Armoede en grootheid en De onechte zoon zijn familiedrama's met veel onverwachte wendingen en ontknopingen.

Willem de Clercq meende, nadat hij een opvoering had gezien in Bremen, dat Das Epigramm zijn beste toneelstuk was en van wezenlijk belang. Het werk Kruisvaarders werd als zedenbedervend en onchristelijk ervaren. Zelfs bibliotheken op de Aleoeten hadden vertaald werk van hem in bezit. Dat werd opgemerkt door zijn zoon Otto die samen met de broer van zijn stiefmoeder Adam Johann von Krusenstern de wereldzeeën bevoer.

Von Kotzebue en zijn literaire rivaal Goethe waren beiden vrijmetselaars. Een plezierige eenakter is het blijspel Der Freimaurer, dat onlangs in Duitsland en tegelijk in Nederland (vertaling M. G. Engelman) met succes opgevoerd werd voor een 'profaan' nieuwsgierig publiek.

Externe links

Bronnen

  • Productiedatabase
  • Per karos naar St.-Petersburg. Reisdagboek van de Amsterdamse graanhandelaar Willem de Clercq uit het jaar 1816. Ingeleid en toegelicht door zijn achterkleindochter, Dr. M. Elisabeth Kluit.
  • Ben Albach en Paul Blom (1985) Uit in Amsterdam. Van schouwburgen en kermissen tussen 1780 en 1813, p. 125. In: La France aux Pays Bas.