Canon 1978
Sinfonietta van Jirí Kylián: internationaal danssucces
Kylián en zijn gezelschap, het Nederlands Dans Theater, bewerkstelligen een verhevigde, internationale belangstelling voor de Nederlandse dans.
Dansen over de grenzen heen
Dans is een internationale kunstvorm, waarin taal en taalbarrières nauwelijks een rol spelen. Net als musici hebben dansers en choreografen vaak een internationale carrière. Dat begint al op de opleiding. Op de Nederlandse dansopleidingen is meer dan 50 % van de leerlingen afkomstig uit het buitenland en in de gezelschappen loopt het percentage niet in Nederland opgeleide dansers soms op tot boven de 90%. Maar Nederland is niet alleen een werkveld voor dansers uit het buitenland, omgekeerd steken Nederlandse dansers en choreografen ook de grens over.
Nederlands Dans Theater in het buitenland
Al sinds de jaren zestig zijn Nederlandse dansgezelschappen graag geziene gasten in het buitenland. Instrumenteel in die ontwikkeling is vooral het Nederlands Dans Theater (NDT) geweest. Dit gezelschap ontwikkelde in de jaren zestig van de vorige eeuw een heel eigen en zeer succesvolle vorm van danstheater, een mix van klassiek ballet en moderne dans. Met choreografieën van onder anderen Hans van Manen en van de Amerikaan Glen Tetley maakte het gezelschap internationale tournees en wist het de Nederlandse dans een vaste plaats te geven op podia in Europa en daarbuiten. In 1973 noemde het gezaghebbende vakblad Dance & Dancers het NDT al ‘The company that changed Europe’.
Jirí Kylián: een choreograaf van wereldfaam
Het internationale aanzien van het NDT zou tegen het eind van de jaren zeventig nog verder groeien. Verantwoordelijk daarvoor was een in Tsjecho-Slowakije geboren, en in Engeland en Duitsland opgeleide choreograaf: Jirí Kylián. Na zijn aanstelling als artistiek leider van het NDT in 1975, ontwikkelde hij zich al snel tot een choreograaf van wereldfaam. Zijn ballet Sinfonietta (1978), op muziek van zijn landgenoot Leos Janaceck, was de doorbraak. Op het Spoleto-Festival in de Verenigde Staten werd deze wervelende choreografie met de voor Kylián kenmerkende soepele en veerkrachtige lijnen en de doorlopende en vloeiende bewegingsfrasen met groot enthousiasme begroet.
In de jaren daarna reeg hij daar nog een groot aantal successen aan vast en ontwikkelde hij zich tot een choreograaf die zijn dansers naar de grenzen bracht van wat lichamelijk nog mogelijk was. Met bewegingselementen uit het klassieke ballet, die met ongewone kracht en messcherpe precisie door de dansers werden neergezet, creëerde hij een wereld op het toneel die én zeer esthetisch én zeer sensueel was. Voorbeelden hiervan waren No More Play (1988), Kaguyahime (1988), Un Ballo (1991) en Bella Figura (1995). In 1999, na bijna 25 jaar, legde Kylián het artistiek leiderschap van het NDT in 1999 neer. Tot eind 2009 was hij nog als huischoreograaf aan het NDT verbonden.
Ook andere gezelschappen hebben elders succes
De internationale uitstraling van de Nederlandse dans berust niet alleen op het baanbrekende werk van het NDT. Ook Het Nationale Ballet en de kleinere moderne dansgezelschappen hebben een belangrijk aandeel gehad in het internationaal aanzien van de Nederlandse dans. Dans Studio Pauline de Groot, Stichting Dansproduktie, Truus Bronkhorst, Werkcentrum Dans en Dansgroep Krisztina de Châtel waren op festivals over de hele wereld te zien, gevolgd door groepen als Emio Greco PC, Anouk van Dijk en Leine & Roebana. Daarnaast oogsten Nederlandse jeugd- en jongerendansgezelschappen als ISH internationaal veel succes. Dat laatste gezelschap combineert moderne dans, show en elementen uit de urban culture als popmuziek en streetdance met elkaar. Hierdoor vindt het gezelschap aansluiting bij de vormtaal en beleveniswereld van jongeren over de hele wereld.
Dit is één van de canonteksten. Voor meer informatie zie: Canon van het Theater in Nederland
In 1978 geboren
| Sorteernaam | Geboortedatum | Overlijdensdatum | |
|---|---|---|---|
| Korneel Hamers | Hamers, Korneel | 1978 | |
| Marijs Boulogne | Boulogne, Marijs | 1978 | |
| Julie Boulianne | Boulianne, Julie | 1978 | |
| José Schuringa | 1978 | ||
| Meike van den Akker | Akker, Meike van den | 1978 | |
| Jelke Smit | Smit, Jelke | 1978 | |
| Joseph Calleja | Calleja, Joseph | 1978 | |
| Eveline Agema | Agema, Eveline | 1978 | |
| Renana Raz | Raz, Renana | 1978 | |
| Eef van Breen | Breen, Eef van | 1978 | |
| Emiel de Wild | Wild, Emiel de | 1978 | |
| Abke Haring | Haring, Abke | 1978 | |
| Heleen van Wiechen | Wiechen, Heleen van | 1978 | |
| Dunja Jocic | Jocic, Dunja | 1978 | |
| Itamar Sahar | Sahar, Itamar | 1978 | |
| Misha Kluft | Kluft, Misha | 1978 | |
| Cecilia Moisio | Moisio, Cecilia | 1978 | |
| Hilde Vanhulle | Vanhulle, Hilde | 1978 | |
| Jacopo Faravelli | Faravelli, Jacopo | 1978 | |
| Tina Valentan | Valentan, Tina | 1978 | |
| ... meer resultaten | |||
.jpg)
.jpg)
In 1978 overleden
| Sorteernaam | Geboortedatum | Overlijdensdatum | |
|---|---|---|---|
| Duro Ladipo | Ladipo, Duro | 1931 | 1978 |
| Justus Bonn | Bonn, Justus | 24 maart 1917 | 1978 |
| Richard Kraus | Kraus, Richard | 1902 | 1978 |
| Paul Ostra | Ostra, Paul | 16 augustus 1899 | 3 januari 1978 |
| Leonie Brandt-Pütz | Brandt-Pütz, Leonie | 28 oktober 1901 | 27 januari 1978 |
| Alex Bradford | Bradford, Alex | 23 januari 1927 | 15 februari 1978 |
| Corry van Beckum | Beckum, Corry van | 1924 | 20 februari 1978 |
| Maupie Staal | Staal, Maupie | 15 september 1887 | 25 februari 1978 |
| Micheál Mac Liammóir | Mac Liammóir, Micheál | 25 oktober 1899 | 6 maart 1978 |
| Hélène Bouvier | Bouvier, Hélène | 20 juni 1905 | 11 maart 1978 |
| René Sleeswijk | Sleeswijk, René | 1 oktober 1907 | 18 maart 1978 |
| Robert Gilbert | Gilbert, Robert | 29 september 1899 | 20 maart 1978 |
| Reinoud Anders | 31 augustus 1912 | 6 april 1978 | |
| Willem Faassen | Faassen, Willem | 25 augustus 1896 | 15 april 1978 |
| Carel Rijken | Rijken, Carel | 9 maart 1888 | 24 april 1978 |
| Aram Chatsjaturian | Chatsjaturian, Aram | 6 juni 1903 | 1 mei 1978 |
| Ko van Dijk | Dijk, Ko van | 25 juli 1916 | 6 mei 1978 |
| Piet Muyselaar | Muyselaar, Piet | 18 mei 1899 | 6 mei 1978 |
| J.P.J.H. Clinge Doorenbos | Clinge Doorenbos, J.P.J.H. | 9 juni 1884 | 11 mei 1978 |
| Jo Spier | Spier, Jo | 26 juni 1900 | 21 mei 1978 |
| ... meer resultaten | |||
.jpg)
In 1978 in première
In dit decennium opgericht
| Opgericht | Plaats | |
|---|---|---|
| Schiller Theater, Utrecht | 1971 | Utrecht |
| Poppentheater Dibbes, Akersloot | 1977 | Akersloot |