Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf Wladimir Majakowski)
Ga naar: navigatie, zoeken


Majakovszkij.jpg


Vladimir Majakovski ca 1920.

NaamVladimir Majakovski
Volledige naamVladimir Vladimirovitsj Majakovski
Geboortedatum19 juli 1893
Geboorteplaats Bagdadi bij Koetaisi
Overlijdensdatum14 april 1930
Overlijdensplaats Moskou
BeroepDichter, Schrijver
DisciplineToneel
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF

Vladimir Majakovski (1893-1930) was een Russische dichter. Hij gold als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het poëtisch futurisme van het Russische Tsarenrijk en de Sovjet-Unie in het begin van de twintigste eeuw. Hij werd geboren als derde kind van een gezin in Bagdadi, (Georgië), waar zijn vader werkte als boswachter. Beide ouders waren afstammelingen van Kozakken. Op zijn veertiende nam Majakovski deel aan een socialistische demonstratie in de stad Koetaisi, waar hij op het gymnasium zat. Na de vroegtijdige dood van zijn vader in 1906, verhuisde het gezin naar Moskou, waar Majakovski naar school Nr. 5 ging.

In Moskou ontwikkelde Majakovski een passie voor marxistische literatuur en nam hij deel aan talloze activiteiten van de Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij; later werd hij lid van deze partij. Toen zijn moeder in 1908 het schoolgeld niet kon betalen werd hij van school gestuurd.

Rond die tijd werd Majakovski drie keer gevangengezet voor subversieve politieke activiteiten, maar omdat hij minderjarig was, werd hij niet gedeporteerd. Tijdens een periode van eenzame opsluiting in de Butirkagevangenis in 1909 begon hij met het schrijven van poëzie, maar zijn gedichten werden in beslag genomen. Na zijn vrijlating ging hij door met zijn werk in de socialistische beweging, en in 1911 begon hij aan de kunstacademie van Moskou waar hij kennismaakte met leden van de Russisch futuristische beweging. Hij werd een belangrijke vertegenwoordiger van de groep Gileja (Гилея), en raakte goed bevriend met David Boerljoek, die hij als zijn mentor zag.

In de futuristische publicatie Een klap in het gezicht van de publieke smaak (Пощёчина общественному вкусу) werden in 1912 voor de eerste keer gedichten van Majakovski afgedrukt: "Nacht" (Ночь) en "Ochtend" (Утро). Wegens hun politieke activiteiten werden Boerljoek en Majakovski in 1914 van school gestuurd.

Tot 1914 zette hij zijn werk in de stijl van het futurisme voort. Daarna verschoof zijn artistieke ontwikkeling meer naar het narratieve, en het is dit werk, gepubliceerd tijdens de periode direct na de Russische Revolutie (1917) dat zijn reputatie als dichter vestigde in zowel Rusland als het buitenland.

Een wolk in broek (1915)[1] was Majakovski's eerste belangrijke gedicht van enige omvang en het omvatte de hete onderwerpen van liefde, revolutie, religie en kunst, geschreven vanuit het gezichtspunt van een gepasseerde minnaar. Het ís in feite één lange, rebelse monoloog, waarin de schrijver als 'de dertioende apostel' in gesprek treed met God. Majakovski deed zijn best, gebruik makend van een soort straattaal, om het idealistische en geromantiseerde beeld van poëzie en poëten bij te stellen.

Vladimir Majakovski en Lili Brik
{


Vladimir Majakovski heeft bijgedragen aan 10 productie(s).

Vladimir Majakovski heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Vladimir Majakovski heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Geen man, maar een wolk in broek Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Baal 1982/1983 15 januari 1983 Mark Timmer
Wervelkolomsfluit Auteur (schrijver libretto, scenario) Krochttheater 1985/1986 22 oktober 1985 Erik-Ward Geerlings
Tarzan Auteur (schrijver libretto, scenario) Dito'Dito 1986/1987 7 april 1987 Willy Thomas, Mieke Verdin, Guy Dermul
Mens. Een ding Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Baal 1987/1988 1 januari 1988 Albert Lubbers
L'Espace bizarre Auteur (schrijver libretto, scenario) ZEP 1992/1993 31 oktober 1992 Peter Pluymaekers
Voyage Auteur (schrijver libretto, scenario) ZID Theater 1996/1997 25 mei 1997 Karolina Spaiç
Majakovsky Auteur (schrijver libretto, scenario) De Zwarte Komedie 1997/1998 19 november 1997 Bart van Nuffelen
Tante Marie Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 2000/2001 22 april 2001 Bart Kiene
Majakovski? Majakovski! Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 2003/2004 5 september 2003 Bart Danckaert
Ça va! Auteur (schrijver libretto, scenario) De Onderneming v.z.w. 2003/2004 16 september 2003

Nederlandse vertalingen

Het verzamelde werk van Majakovski verscheen in 1993 onder de titel Werken in een Nederlandse vertaling van Marko Fondse (ISBN 9789028208322), als onderdeel van de Russische Bibliotheek van Uitgeverij Van Oorschot. Eerder verscheen al bij Van Oorschot, ook in een vertaling van Marko Fondse, de bundel Luidkeels, als onderdeel van de reeks Russische miniaturen (ISBN 9789028204928). In 2009 verscheen bij uitgeverij Balans een uitgebreide biografie over Majakovski in Nederlandse vertaling: Een leven op scherp; de legendarische dichter Vladimir Majakovski, 1893-1930, van de hand van Bengdt Jangfeldt (ISBN 9789460032042).

Externe links


Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties:

  • Mayakovsky, Vladimir (Patricia Blake ed., vertaald naar Engels door Max Hayward en George Reavey). The bedbug and selected poetry. (Meridian Books, Cleveland, 1960).
  • Mayakovsky, Vladimir (vertaald naar Engels door Guy Daniels, introductie door Robert Payne). The complete plays of Vladimir Mayakovsky. (Simon & Schuster, New York, 1968).
  • Mayakovsky, Vladimir. For the voice (The British Library, Londen, 2000).
  • Mayakovsky, Vladimir (ed. Bengt Jangfeldt, vertaald naar Engels door Julian Graffy). Love is the heart of everything : correspondence between Vladimir Mayakovsky and Lili Brik 1915-1930 (Polygon Books, Edinburgh, 1986).
  • Mayakovsky, Vladimir (gecompleteerd en vertaald naar Engels door Herbert Marshall). Mayakovsky and his poetry (Current Book House, Bombay, 1955).
  • Mayakovsky, Vladimir. Selected works in three volumes (Raduga, Moskou, 1985).
  • Mayakovsky, Vladimir. Selected poetry. (Foreign Languages, Moskou, 1975).
  • Mayakovsky, Vladimir (ed. Bengt Jangfeldt en Nils Ake Nilsson). Vladimir Majakovsky: Memoirs and essays (Almqvist & Wiksell Int., Stockholm 1975).
  • Mayakovsky, Vladimir. Satira ('Khudozh. lit.,' Moskou, 1969).
  • Brown, E. J. Mayakovsky: a poet in the revolution (Princeton Univ. Press, 1973).
  • Jangfeldt, Bengt. Majakovsky and futurism 1917-1921 (Almqvist & Wiksell International, Stockholm, 1976).
  • Stapanian, Juliette. Mayakovsky's cubo-futurist vision (Rice University Press, 1986).
  • Charters, Ann & Samuel. I love : the story of Vladimir Mayakovsky and Lili Brik (Farrar Straus Giroux, New York, 1979).
  • Lavrin, Janko. From Pushkin to Mayakovsky, a study in the evolution of a literature. (Sylvan Press, Londen, 1948).
  • Mikhailov, Aleksandr Alekseevich. Maiakovskii (Mol. gvardiia, Moskou, 1988).
  • Terras, Victor. Vladimir Mayakovsky (Twayne, Boston, 1983).
  • Vallejo, César (vertaald naar Engels door Richard Schaaf) The Mayakovsky case (Curbstone Press, Willimantic, CT, 1982).
  • Wachtel, Michael. The development of Russian verse : meter and its meanings (Cambridge University Press, 1998).
  • Humesky, Assya. Majakovskiy and his neologisms (Rausen Publishers, New York, 1964).
  • Shklovskii, Viktor Borisovich. (gewijzigd en vertaald naar Engels door Lily Feiler). Mayakovsky and his circle (Dodd, Mead, New York, 1972).
  • Novatorskoe iskusstvo Vladimira Maiakovskogo (vertaald naar Engels door Alex Miller). Vladimir Mayakovsky: Innovator (Progress Publishers, Moskou, 1976).
  • Rougle, Charles. Three Russians consider America : America in the works of Maksim Gorkij, Aleksandr Blok, and Vladimir Majakovsky (Almqvist & Wiksell International, Stockholm, 1976).
  • Aizlewood, Robin. Verse form and meaning in the poetry of Vladimir Maiakovsky: Tragediia, Oblako v shtanakh, Fleita-pozvonochnik, Chelovek, Liubliu, Pro eto (Modern Humanities Research Association, Londen, 1989).
  • Noyes, George R. Masterpieces of the Russian drama (Dover Pub., New York, 1960).

Bronnen