Willem Nijholt: Biografie - Eerbetoon

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg


Willem Nijholt, 1957. Fotograaf onbekend. Herkomst: Collectie Willem Nijholt.

Eenlevenlangtheater Willem Nijholt:

Eerbetoon

Willem Nijholt, 1970. Foto: Combi Press Service. Collectie TIN.

In 1963 kreeg Willem Nijholt de tweede prijs op het ICC Concours in Amsterdam, een cabaret-wedstrijd voor beginnend talent. Hij droeg het bodeverhaal uit Hippollytus van Euripides voor, een monoloog uit een stuk van Anouilh, en zong er het lied 'The ballad of the Irish Maid' van Tom Lehrer.

Het Algemeen Dagblad riep Willem Nijholt in 1974 uit tot mooiste man van Nederland. Art Schenk en Prins Claus werden tweede en derde. Nijholt hierover in een interview in 1998: "Vroeger was ik best een stuk, maar op deze leeftijd durf ik dat niet meer te zeggen."

In 1978 won hij de Johan Kaart Prijs. Die prijs was een initiatief van theatermaker/regisseur/acteur John Lanting en impresario Jacques Senf. De onderscheiding werd jaarlijks uitgereikt door de Stichting ter bevordering van de blijspel- en kluchtkunst. Nijholt kreeg de prijs voor zijn prestaties in het algemeen en zijn rol in Annie M.G. Schmidts musical Foxtrot in het bijzonder. Volgens het juryrapport stond Nijholt in het lichte genre op ‘eenzame hoogte’ omdat hij ‘zowel acteren, dansen als zingen tot in de perfectie beheerst’. In datzelfde jaar kreeg hij in de categorie Cabaret/Theater ook een Edison voor het album Foxtrot In 1990 ontving hij, samen met de rest van de cast, opnieuw een Edison, nu voor het album van Cabaret.

De Vereniging Vrienden van de Haagse Comedie reikte in 1982 de Vriendprijs uit aan Willem Nijholt en Rick Nicolet. De prijs werd jaarlijks door de Vrienden toegekend aan de acteur en actrice die in het afgelopen jaar in een productie van het Haagse gezelschap de meeste indruk op de Vrienden maakte. De prijs werd in 1982 voor de eerste maal uitgereikt.

In 1987 ging het Gouden Kalf van het Nederlands Filmfestival voor beste acteur naar Willem Nijholt voor zijn rol van Havinck in de gelijknamige film. In een HP-interview van 17 oktober 1987 zegt hij hierover: "Het is een prijs die je krijgt voor een prestatie en niet omdat je, zoals vaak bij die gouden onderzetters bij het toneel, ook een keer aan de beurt bent."

In 1989 kreeg Willem Nijholt uit handen van Guido de Moor de Paul Steenbergen-penning. In 2002 gaf hij de onderscheiding door aan Pierre Bokma met de woorden "ik vind je niet alleen de beste Shakespeare-acteur, ik vind je gewoon de grootste acteur van Nederland". De penning was in 1982 door de gemeente Den Haag ingesteld om de acteur Paul Steenbergen te eren. In 1985 had Steenbergen hem aan Guido de Moor gegeven en deze gaf hem in 1989 door aan Nijholt. In 2002 gaf Willem Nijholt de penning weer door aan Pierre Bokma.

De afstudeerfilm Alaska van Mike van Diem aan de Filmacademie wordt op het Nederlands Filmfestival in Utrecht in 1989 bekroond met een Gouden Kalf. Willem Nijholt vertolkte de hoofdrol in deze film die later, in 1990, tijdens de uitreiking van de Academy Awards in Hollywood bekroond wordt met een Oscar voor de beste studentenfilm.

Omdat Willem Nijholt in 1994 60 jaar werd, en hij 35 jaar aan het toneel was, werd er een surpriseparty voor hem georganiseerd in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Conny Stuart onthulde een portret van Willem Nijholt, geschilderd door Jan van der Vossen, dat een definitieve plaats kreeg in de Stadsschouwburg. Bovendien kreeg Willem Nijholt de onderscheiding tot Officier in de orde van Oranje-Nassau.

Op 2 februari 1998 gaf Nijholt een masterclass in het Nieuwe de la Mar in Amsterdam ter gelegenheid van het vijftigjarige bestaan van dit theater. De opbrengst kwam dan ook ten goede aan de renovatie. Het werd een schitterende avond die in de pers geroemd werd. "Met zijn gevatheid en verleidingskunst maakte hij deze masterclass tot een leerzame, vaak amusante en soms ontroerende avond. Nijholt blijft bijna vier uur les geven, veel langer dan gepland, en na afloop overheerst bij iedereen het gevoel iets unieks te hebben meegemaakt."

Willem Nijholt, 1960. Foto: Theo A.A. Veenboer. Collectie TIN.

In 1998 ontvangt Willem Nijholt een Gouden Harp. Voor deze prijs, de hoogste muzikale onderscheiding in Nederland, komen personen in aanmerking, die zich gedurende hun carrière op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse lichte muziek. De Gouden Harp werd voor het eerst uitgereikt in 1962.

In datzelfde jaar 1998 verschijnt een cd getiteld Portret Willem Nijholt met een overzicht van verzamelde liedjes uit de musicals, shows en cabaretvoorstellingen waarin hij optrad.

In Miss Saigon speelde Nijholt de niet zo grote maar wel indrukwekkende rol van De regelaar. Hij stond in 360 van de 908 voorstellingen op het toneel van het Circustheater in Scheveningen. Bij het afscheid op 4 juli 1999 werd in dat theater een bronzen kop van Nijholt (gemaakt door Kees Verkade) onthuld, als "eerbetoon aan een bijzondere theaterpersoonlijkheid".

De dag voor zijn 65everjaardag was Willem Nijholt op 18 juli 1999 te gast in het AVRO radioprogramma Mezzo. Gastpresentator Corry Brokken boodt hem, namens de AVRO, twee Carte-Blanche concerten met het Metropole-Orkest aan. Er ging wat tijd over heen, maar op zijn 67ste (in januari 2001) was het zover. In het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum vonden de optredens plaats. Het waren eigenlijk radio-optredens voor publiek. In smoking zong Willem Nijholt, begeleid door het Metropole-Orkest, liedjes van onder andere Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink, Cole Porter en Hans Dorrestijn en enkele duetten met gastvrouw Corry Brokken en Greetje Kauffeld.

Bij het Musical Awards Gala 2000 in Scheveningen kreeg Willem Nijholt vanwege zijn grote verdiensten voor de Nederlandse musical de Cubus Oeuvre Award uitgereikt.

Vanaf september 2008 is Willem Nijholt zich in Nijmegen als artistiek adviseur gaan bezighouden met een nieuwe theateropleiding onder zijn naam, de "Willem Nijholt Academie (WNA) voor Musical- en Muziektheater".

In de reeks Op zoek naar ... van de AVRO (Op zoek naar Evita, Op zoek naar Joseph, Op zoek naar Mary Poppins en Op zoek naar Zorro) was Nijholt jurylid. Op 30 oktober 2010 werd Nijholt voor zijn gehele oeuvre gelauwerd met de Gouden Eeuw Award. De onderscheiding werd hem in Amsterdam uitgereikt door Wieteke van Dort.

Op 12 september 2011 verscheen bij uitgeverij Querido "Met bonzend hart", een autobiografisch boek waarin Willem Nijholt in brieven aan Hella S. Haasse vertelt over zijn jeugd in Nederlands-Indië. Tegelijkertijd werd de dvd-oeuvrebox van Willem Nijholt gepresenteerd met hoogtepunten uit het omvangrijke oeuvre van Willem Nijholt.

Op 26 augustus 2016 verscheen bij Querido een tweede boek, wederom autobiografisch: "Een ongeduldig verlangen", met herinneringen aan zijn Indische jeugd en de jaren na 1946 in Nederland.