Theatertechnicus

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Omschrijving van het begrip Theatertechnicus

Theatertechnicus is een algemene beroepsaanduiding voor mensen die werken ten behoeve van de realisering van de technische elementen van een voorstelling/productie, in een theater, op locatie, podium optredens of andersoortige soort presentaties voor een levend publiek. De technische elementen en de werkzaamheden die daarbij horen, kunnen zeer verscheiden zijn, afhankelijk van wat men onder theatertechniek wil verstaan.

In Nederland werden in het verleden technische werkers in het theater nog wel eens aangeduid met de term toneelknecht, die dan onder leiding stond van een toneelmeester. Een toneelknecht was herkenbaar doordat hij vaak een grijze stofjas droeg. Het werk dat een toneelknecht deed, was uitsluitend in de praktijk te leren. De benaming is echter in onbruik geraakt sinds er rond de jaren 70 van de vorige eeuw opleidingsmogelijkheden ontstonden. De stofjas is sindsdien al lang verdwenen evenals de term ‘toneelknecht’. De term toneelmeester is echter nog wel steeds in gebruik; meestal wordt daarmee dan de chef van een ploeg technici aangeduid die zich vooral bezig houdt met het opbouwen van decors, het afbreken en weer leeg maken van de toneelvloer en de toneeltoren voor een volgende voorstelling. Soms ook is de toneelmeester de benaming voor de chef van alle technici die in een theatergebouw werken.

Naast deze algemene beroepsaanduiding werden en worden de technische werkers in theatergebouwen en idem verbonden aan specifieke voorstellingen/presentaties, met zeer veel verschillende andere functiebenamingen aangeduid. Vaak is deze afgeleid van de betreffende technische discipline/kennis en vaardigheden, of heeft betrekking op een specifieke werkplek/technische apparatuur, op een hiërarchische positie of ook op basis van een functieniveau, zoals overeengekomen in een individueel of collectief arbeidsvoorwaarden contract. Belangrijk element bij het begrijpen van een functieaanduiding is ook of een technicus direct betrokken is bij de betreffende theatervoorstelling of vanuit het betreffende theater de technische installaties beheert en bedient en technische faciliteiten levert. Men onderscheidt dan ook productie gebonden en theatergebonden theatertechnici.

Een aantal functiebenamingen zijn overgenomen uit de theatertradities van de Nederland omringende Landen en later ook vanuit de VS, maar komen in werkelijkheid niet altijd overeen met die in Nederland. Dat heeft vaak te maken met de voor Nederland van oudsher typische theatertraditie dat de producent, de bedenker/maker van theatervoorstellingen niet tevens ook de eigenaar/beheerder van het theatergebouw is waarin de voorstellingen plaatsvinden, hetgeen bijvoorbeeld met name in de Duitse theatertraditie juist de regel is.

Diverse Functiebenamingen

Een aantal voorkomende functiebenamingen voor een theatertechnicus zijn:

Externe Links

Voor nadere toelichting op het begrip theatertechnicus, zie een artikel uit het theatertechnisch vakblad Zichtlijnen uit november 1998: Bent u een echte theatertechnicus?

Overzicht van personen in deze categorie

Een alfabetisch overzicht van alle personen die in de Theaterencyclopedie zijn geregistreerd als theatertechnicus

Bronnen