Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Nederlandsche Opera-Stichting (1939-1941)

Aanzet tot een nationale opera

Vlak voor de oorlog zou een van de grootste wensen van de Wagnervereeniging vervuld worden: de fundering leggen voor een nationale opera. In samenwerking met de Maatschappij ter Bevordering der Toonkunst en de Bond van Nederlandsche Volksuniversiteiten, werd in het voorjaar van 1939 de Nederlandsche Opera-Stichting opgericht, met als doel de oprichting van een nationale opera voor te bereiden. Directeur van de nieuwe stichting was Paul Cronheim, sinds 1919 algemeen secretaris van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst en sinds 1920 secretaris en drijfveer van de Wagnervereeniging.

Artistiek leider van de Opera-Stichting was Johannes den Hertog, voorheen tweede dirigent van het Concertgebouworkest en oprichter van de Operaklas van het conservatorium in Amsterdam. Dirigenten waren Den Hertog en de in 1933 uit Duitsland gevluchte Paul Pella, voormalig musikalischer Oberleiter in Aken. Regisseur was de uit Wenen gevluchte Lothar Wallerstein, voorheen regisseur en Oberspielleiter van de Weense Staatsopera en sinds een paar jaar docent aan de Operaklas.

De eerste voorstelling van de Nederlandsche Opera-Stichting werd gepresenteerd op 11 december 1939: Die Zauberflöte in de Groote Schouwburg in Rotterdam. Dit was tevens het debuut van Gré Brouwenstijn (1. Dame).

Programma Die Zauberflöte, 1939. Programma Die Zauberflöte, 1939.

In oktober 1939 werd de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen Gerrit Bolkenstein, ere-voorzitter van de Nederlandsche Opera-Stichting,.

In oktober 1940 kondigde de Opera-Stichting aan in het komende seizoen vijf opera’s te willen presenteren mits haar ƒ 50.000 aan subsidies werd toegezegd. Het Rijk had al ƒ 30.000 toegezegd en de Gemeente Amsterdam ƒ 10.000. In december zou de provincie Noord-Holland een eerder verworpen subsidieaanvraag alsnog honoreren en de Opera-Stichting ƒ 2.500 geven.

Eind augustus 1941 werd de Opera-Stichting ontbonden. Enkele weken later werden de meeste zangers en het grootste deel van het overig personeel en de attributen opgenomen in het door de bezetter opgerichte Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam - Afdeling Opera onder leiding van Johannes den Hertog.

Premières nieuwe producties

Een chronologisch overzicht van de voorstellingen die onder deze naam als producent in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de productiedatabase

 
Die Zauberflöte - Nederlandsche Operastichting - 1939-12-11
Les Contes d'Hoffmann (Hoffmann's vertellingen) - Nederlandsche Operastichting - 1940-01-10
Les Contes d'Hoffmann (Hoffmann's vertellingen) - Nederlandsche Operastichting - 1940-01-15
Les contes d'Hoffmann - Wagnervereeniging - 1940-02-01
Fidelio - Nederlandsche Operastichting - 1940-11-21
Die Fledermaus - Nederlandsche Operastichting - 1940-12-19
Tannhäuser - Nederlandsche Operastichting - 1941-05-15
Le nozze di Figaro - Nederlandsche Operastichting - 1941-06-28
Spectacle coupé - Nederlandsche Operastichting - 1979-02-27

Bronnen

Zie ook