Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Modest Musorgskiy, 1870.jpg


Fotoportret uit 1870 van Modest Moessorgski

NaamModest Moessorgski
Volledige naamModest Petrovitsj Moessorgski
Geboortedatum21 maart 1839
Geboorteplaats Karevo
Overlijdensdatum28 maart 1881
Overlijdensplaats Sint-Petersburg,
BeroepComponist
DisciplineMuziektheater
TrefwoordenOpera
Externe databases:
VIAF

Modest Moessorgski (1839-1881), ook geregistreerd in de Productiedatabase als Modest Moesorgski was een Russisch componist. Hij was de zoon van een verarmd grootgrondbezitter. Hij werd opgeleid als officier, maar was meer geboeid door de muziek. Ofschoon hij het componistenvak nooit geheel heeft beheerst (vooral orkestratie was niet zijn hoogste gave), moet men hem toch als een geniale Russische componist van de 19e eeuw beschouwen. Hij componeerde voor piano, waarna zijn werken (postuum) door anderen, onder wie Maurice Ravel en Nikolaj Rimski-Korsakov, werden georkestreerd. Als lid van Het Machtige Hoopje zette hij zich in voor een nationale Russische muziek.

Na enkele voorspoedige jaren, met als hoogtepunt het schrijven van zijn opera Boris Godoenov, raakte zijn leven in verval. Moessorgski was gedwongen een betrekking te vervullen, leefde eenzaam en gaf zich meer en meer over aan alcohol. Dit was de oorzaak van zijn dood op 42-jarige leeftijd. Hij overleed arm in een ziekenhuis in Sint-Petersburg. De schilder Ilja Repin schilderde het beroemde portret van de componist enkele dagen voor diens dood, toen hij al in het ziekenhuis verbleef. Moessorgski werd begraven op de Tichvin-begraafplaats bij het Alexander Nevski-klooster.


Modest Moessorgski heeft bijgedragen aan 49 productie(s).

Modest Moessorgski heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Modest Moessorgski heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1931/1932 26 januari 1932 M. Karakasch
Boris Godoenow Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1963/1964 2 juli 1964 Vlado Habunek
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Nationale Opera van Sofia 1966/1967 14 februari 1967 Edward Deleu
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Forum 1968/1969 14 september 1968 Hermann Wedekind
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Nationale Opera van Sofia 1970/1971 22 augustus 1970
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Nationale Opera van Sofia 1974/1975 31 oktober 1974 Emil Bosjnakov
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1986/1987 10 januari 1987 Harry Kupfer, Peter Ehrlich
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera van Poznan 1990/1991 12 januari 1991 Marek Grzesinski
Boris Godounov Auteur (schrijver libretto, scenario) Teatr Wielki 1990/1991 12 januari 1991 Marek Grzesinski
Boris Godoenow Auteur (schrijver libretto, scenario) Staatsopera van Tatarstan 1994/1995 23 september 1994 Gennadi Pankov
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 2000/2001 1 juni 2001 Willy Decker
Boris Godoenov Auteur (schrijver libretto, scenario) Muziektheater Hollands Diep 2013/2014 25 april 2014 Cilia Hogerzeil
Boris Godoenov Muziek Wagnervereeniging 1931/1932 26 januari 1932 M. Karakasch
Dansavond gezelschap Loucky de Raedt Muziek Gezelschap Loucky de Raedt 1940/1941 29 december 1941
Dansmatine Muziek Maya Mogrobi 1943/1944 18 maart 1944
Dansavond Tanja Marshall Muziek Tanja Marshall 1943/1944 8 juni 1944
Boris Godoenow Muziek Holland Festival 1963/1964 2 juli 1964 Vlado Habunek
Boris Godoenov Muziek Nationale Opera van Sofia 1966/1967 14 februari 1967 Edward Deleu
Boris Godoenov Muziek Opera Forum 1968/1969 14 september 1968 Hermann Wedekind
Boris Godoenov Muziek Nationale Opera van Sofia 1970/1971 22 augustus 1970
Baba Yaga Muziek Kirov Ballet 1970/1971 7 september 1970
Boris Godoenov Muziek Nationale Opera van Sofia 1974/1975 31 oktober 1974 Emil Bosjnakov
Stil gezang Muziek Het Penta Theater 1984/1985 21 februari 1985
Boris Godoenov Muziek De Nederlandse Opera 1986/1987 10 januari 1987 Harry Kupfer, Peter Ehrlich
Danse pour l'atte(i)nte d'une vieille dame Muziek Majella Opdenacker & Co 1986/1987 13 maart 1987 Paul Essing
Zaal 6 Muziek Stichting Rein Edzard Produkties 1987/1988 10 september 1987 Trins Snijders, Rein Edzard
Wie vermoordde Willem Goossens? Muziek P.T.T. (Paleis Toneel Theater) 1988/1989 8 april 1989
Salammbô Muziek Holland Festival 1988/1989 10 juni 1989
Boris Godoenov Muziek Opera van Poznan 1990/1991 12 januari 1991 Marek Grzesinski
Boris Godounov Muziek Teatr Wielki 1990/1991 12 januari 1991 Marek Grzesinski
Promenade Muziek Groninger Studenten Cabaret Festival 1992/1993 22 oktober 1992 Pieter van Empelen
De heks Muziek Staatsopera van Tatarstan 1993/1994 21 januari 1993
Avonturen van Pjotr en Gnomus Muziek Gert Jan van der Weerd 1993/1994 3 oktober 1993
Chowanschtschina Muziek Nationale Opera van de Oekraïne 1993/1994 18 maart 1994
Draken bestaan niet Muziek Stichting Kinderdanstheater Pompoen 1993/1994 29 maart 1994
Boris Godoenow Muziek Staatsopera van Tatarstan 1994/1995 23 september 1994 Gennadi Pankov
Boris Godoenov Muziek Nationaal Opera Theater Moussorgsky 1994/1995 8 maart 1995 Stanislav Gaudassinsky
Hommage à Regnault Muziek Pauline Daniëls 1995/1996 23 oktober 1995 Michael Beards
Dances with TV and Mic Muziek Rosas VZW 1996/1997 20 april 1997
Boris Godoenov Muziek Kirov Opera 1997/1998 3 november 1997
Boris Godoenov Muziek Stichting Vrije Val 1997/1998 13 december 1997 René Groothof
De gebroeders Karamazov Muziek Sint Petersburg Ballet Theater Boris Eifman 1997/1998 10 februari 1998
Boris Godoenov Muziek De Nederlandse Opera 2000/2001 1 juni 2001 Willy Decker
Van heksensoep en reuzenpoep Muziek Het Concertgebouw, Amsterdam 2003/2004 15 mei 2004 Margrith Vrenegoor
Sprookjes Anna speelt Eenoogje, Tweeoogje, Drieoogje Muziek Het Kamertheater 15 september 2004
Sprookjes Anna speelt Eenoogje, Tweeoogje, Drieoogje Muziek Het Kamertheater 2004/2005 15 september 2004
Sprookjes Anna speelt Repelsteeltje Muziek Het Kamertheater 2004/2005 3 november 2004
Sucho en de paardenkopviool Muziek Rood Verlangen 2004/2005 15 februari 2005 Marianne van Doesburgh
Sprookjes Anna speelt Rapunzel Muziek Het Kamertheater 2004/2005 2 maart 2005
Sprookjes Anna speelt Zwaan kleef aan Muziek Het Kamertheater 2005/2006 2 november 2005
Sprookjes Anna speelt De kikkerkoning Muziek Het Kamertheater 2005/2006 1 maart 2006
Sprookjes Anna speelt Het dappere kleermakertje Muziek Het Kamertheater 2006/2007 1 november 2006
Brada / Broers Muziek Het Verhalenbedrijf 2006/2007 16 februari 2007 Marco Holmer
Boris Godoenov Muziek Nationale Reisopera 2006/2007 12 mei 2007 Robert Lehmeier
In de nesten Muziek Stella Den Haag 2007/2008 18 november 2007 Hans van den Boom
Nainioushka Muziek IOTA 2009/2010 25 april 2010
Boris Godoenov Muziek Muziektheater Hollands Diep 2013/2014 25 april 2014 Cilia Hogerzeil
Chovansjtsjina Muziek De Nationale Opera 2015/2016 27 februari 2016 Christof Loy
Ballet russe Muziek Dansateliers 2018/2019 8 juni 2019
Ballet Russe Muziek Dansateliers 2018/2019 8 juni 2019
Song of The Dark Forest Muziek OPERA2DAY 2023/2024 27 oktober 2023 Serge van Veggel
Moessorgski, kort voor zijn dood geschilderd door Ilja Repin


Nalatenschap

Zijn bekendste werken zijn:

  • de al genoemde opera Boris Godoenov (orkestraties door Nikolaj Rimski-Korsakov en Dmitri Sjostakovitsj), naar Aleksandr Poesjkins drama over het leven van de gelijknamige tsaar Boris Godoenov;
  • de opera Chovansjtsjina (orkestratie door o.a. Nikolaj Rimski-Korsakov);
  • de opera De Jaarmarkt van Sorotsjinski, naar Nikolaj Gogol (bewerkt door verschillende componisten);
  • de pianocyclus Schilderijen van een tentoonstelling, een aantal korte stukken naar een beeldend onderwerp, later georkestreerd door verschillende componisten, onder wie als bekendste Maurice Ravel;
  • het orkeststuk Nacht op de Kale Berg, dat een heksendans verbeeldt tijdens de zomerzonnewende op de berg Triglav; bewerkt door Nikolaj Rimski-Korsakov;
  • de liederencycli Kinderkamer, Zonder zon en Liederen en dansen van de Dood en vele andere liederen.

Bronnen