Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Een portret van de zangeres, Bestanddeelnr 926-8776.jpg


Maria Callas op Schiphol (1973)

NaamMaria Callas
Volledige naamMaria Anna Sofia Cecilia Kalogeropoulos
Geboortedatum2 december 1923
Geboorteplaats New York
Overlijdensdatum16 september 1977
Overlijdensplaats Parijs
BeroepZanger
DisciplineMuziektheater
TrefwoordenOpera

Maria Kalogeropoulos werd geboren in New York City. De achternaam Kalogeropoulos werd eerst ingekort tot "Kalos", het Griekse woord voor "mooi", (wat ook op haar geboortecertificaat staat dat onlangs is teruggevonden), hetgeen later werd vervormd tot "Callas". De jonge Maria reisde in 1937 met haar moeder mee terug naar Griekenland en kreeg daar haar eerste zangopleiding in Athene. Hoewel ze voor het Atheens Conservatorium niet werd aangenomen kon ze aan het werk bij het Grieks Nationaal Conservatorium. Ze was in die tijd mollig en droeg een bril met dikke glazen. Haar eerste zangpedagoge Maria Trivella besloot dat ze geen alt, maar een dramatische sopraan was. Callas werkte zeer hard en boekte snel vorderingen. Op 11 april 1938 gaf ze haar eerste openbare optreden, met een stukje uit Tosca. In 1939 ging ze alsnog aan het Atheens conservatorium studeren, onder Elvira de Hidalgo. In 1942 zong ze de hoofdrol in Tosca. Binnen tien jaar zou ze bekendstaan onder de bijnaam la divina - de goddelijke.

In 1949 trouwde ze met Giovanni Battista Meneghini, een oudere rijke industrieel uit Milaan. Het huwelijk duurde tot 1959. In haar jonge jaren was ze nog steeds erg mollig; tussen 1953 en 1954 verloor ze echter ongeveer 36 kilo en kreeg ze het slanke postuur van haar latere jaren.

Deze Amerikaans-Griekse sopraan schitterde vooral in de grote rollen van de negentiende-eeuwse Italiaanse opera's, in het bijzonder die van Vincenzo Bellini en Giuseppe Verdi.

De kracht van Callas' stem ligt met name in de dramatische presentatie; ze zong haar partijen op een buitengewoon meeslepende wijze en met volle overtuiging, waarbij de onberispelijkheid van de techniek op de tweede plaats kwam ten opzichte van de emotionele impact op de luisteraar.

Haar kwaliteiten werden ook gezien in de unieke combinatie van én een bijzonder goede toneelspeelster én tevens een buitengewone operazangeres. Haar zangtechniek was overigens vooral in haar beste jaren uitstekend, hoewel zangpedagogen altijd wel bepaalde punten van kritiek hebben gehad. Het publiek trok zich daar echter niets van aan en vocht om de kaartjes. Haar stem is door het unieke timbre in iedere opname onmiddellijk herkenbaar.

Callas en Di Stefano in Amsterdam 1973
Callas in Amsterdam 1973
Herdenkingsplaats op het kerkhof Père Lachaise in Parijs voor Maria Callas

Na een stormachtige en dramatische liefdesverhouding met Aristoteles Onassis tussen 1957 en 1968, die werd beëindigd doordat Onassis haar verruilde voor de weduwe van de Amerikaanse president John F. Kennedy, Jacqueline Kennedy Onassis, trok zij zich vanaf omstreeks 1965 uit liefdesverdriet geleidelijk aan uit de operawereld terug en verbleef zij in haar appartement in Parijs. Wel werd zij overgehaald om van 1973 tot 1974 een afscheidstournee over de hele wereld te ondernemen. Ook in Amsterdam werd een concert gegeven op 11 december 1973. Het publiek juichte haar keer op keer staande toe. Velen van hen waren van een nieuwe generatie, die nog nooit in de gelegenheid waren geweest om haar in levenden lijve te zien. Het applaus duurde dikwijls evenlang als haar optreden. Niettemin was het na het zien van de lijdende Callas voor iedereen duidelijk dat dit het tragische einde was van een van de grootste zangloopbanen.

Vrienden en kennissen hebben later beweerd dat zij haar wil om te leven samen met haar stem had verloren. Zij heeft ongelooflijk veel wilskracht gehad, maar nadat Onassis haar in de steek had gelaten, was er voor haar niet veel meer om voor te leven. Zij is in haar appartement aan een hartaanval gestorven op 16 september 1977.

Na een dienst in de Grieks-orthodoxe Kerk kerk aan de Rue Georges Bizet in Parijs, waarvoor tienduizenden mensen naar Parijs waren gekomen, werd haar lichaam gecremeerd; de as werd later, in 1979, volgens haar eigen wens uitgestrooid over de Egeïsche Zee. Op de Parijse begraafplaats Père-Lachaise in Parijs is een gedenkplaat aangebracht, waar mensen nog steeds bloemen achterlaten.


Maria Callas heeft bijgedragen aan 14 productie(s).

Maria Callas heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Maria Callas heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
Maria Callas Uitvoerende Holland Festival 1958/1959 11 juli 1959
Tranendal, tranendal, tranendal Muziek Stichting Dansers Collectief 1984/1985 7 maart 1985 Jan van Opstal, Elsa van der Heijden
Tranendal, tranendal, tranendal Muziek Collectief, Stichting Dansers 7 maart 1985 Jan van Opstal, Elsa van der Heijden
Admiring La Argentina Muziek 1989/1990 2 oktober 1989 Kazuo Ohno
Medusa's web Muziek Maintenant InterArts Dancetheatre 2001/2002 15 september 2001 Micheline van Acker
In Short A Breast Is Just A Breast, Sometimes Muziek Fontys Hogescholen 26 mei 2005 Miroslav Kochánek
In Short A Breast Is Just A Breast, Sometimes Muziek Fontys Hogescholen 2004/2005 26 mei 2005 Miroslav Kochánek
Backstage Muziek Gato Bizar 2007/2008 10 februari 2008 Claudia Hauri
Le cri Muziek Compagnie Nacera Belaza 2009/2010 10 juli 2010 Nacera Belaza
Transports Exceptionnels Muziek Compagnie Beau Geste 2011/2012 17 augustus 2011 Dominique Boivin
He Amigo!... Een Colombiaans verhaal Muzikale uitvoering Het Speeltheater 1983/1984 14 januari 1984
Uhuru Muzikale uitvoering Introdans 1988/1989 17 februari 1989 Ton Wiggers
Herinneringen van een valk Muzikale uitvoering Het Concern 1989/1990 17 november 1989
-Carmen Muzikale uitvoering Ballet Royal de Wallonie 1989/1990 23 januari 1990 Jorge Lefebre
Maria Callas Titel Holland Festival 1958/1959 11 juli 1959

Toneel

Het toneelstuk Masterclass van Terrence McNally gaat over Maria Callas en de masterclass die zij in de jaren zestig gaf. Dit stuk is in Nederland o.a. gespeeld door 3and a Crowd met Pia Douwes in de rol van Maria Callas en Toneelgroep Amsterdam met Sigrid Koetse in de hoofdrol.

Opname van Callas tijdens Holland Festival 1959, op Youtube

Externe links

Bronnen