Marga Minco
| Naam | Marga Minco |
|---|---|
| Volledige naam | Sara Voeten-Minco |
| Pseudoniem | Marga van Hoorn, Hus, Marga de Wit |
| Geboortedatum | 31 maart 1920 |
| Geboorteplaats | Ginneken |
| Overlijdensdatum | 10 juli 2023 |
| Overlijdensplaats | Amsterdam |
| Beroep | Schrijver |
| Discipline | Toneel |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Marga Minco (1920-2023) was een Nederlandse schrijfster. Haar achternaam was eigenlijk Menco, maar een ambtenaar verwisselde (per ongeluk) de klinker. Zij werd geboren in een orthodox joods gezin.
In 1938 ging zij werken bij de Bredasche Courant. Daar wordt zij in mei 1940 op last van Duits-gezinde commissarissen ontslagen, nog voordat de Duitsers hun anti-joodse maatregelen afkondigen.
In het begin van de Tweede Wereldoorlog verblijft zij in Breda, Amersfoort en Amsterdam. Minco krijgt een lichte vorm van tbc en belandt in ziekenhuizen in Utrecht en Amersfoort. In het najaar van 1942 komt ze terug in Amsterdam en trekt zij in bij haar ouders, die door de Duitse bezetters gedwongen zijn om in de Jodenbuurt te gaan wonen.
Later tijdens de oorlog worden haar ouders, broer en zus gedeporteerd. Zij is de enige overlevende door aan arrestatie te ontsnappen en de rest van de oorlog onder te duiken. Minco krijgt dan ook een nieuwe naam: Marga Faes waarvan ze de voornaam later aanhoudt. Marga Minco was getrouwd met de dichter en vertaler Bert Voeten (1918-1992), die zij in 1938 had leren kennen. In de oorlog zat zij bij hem ondergedoken. Na 1945 werkt zij aanvankelijk bij een aantal kranten en tijdschriften. In 1957 breekt zij door als schrijfster. Marga Minco en Bert Voeten hebben twee dochters, onder wie de publiciste Jessica Voeten.
Zie ook Wikipedia.
Theater CV
Marga Minco heeft bijgedragen aan 7 productie(s).
Marga Minco heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Marga Minco heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Mans genoeg | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Spiegeltheater | 1982/1983 | 25 september 1982 | Carla Delfos |
| Het bittere kruid | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Kompaan | 1991/1992 | 5 september 1991 | Margrith Vrenegoor |
| Kinderjaren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Huis aan de Amstel | 1991/1992 | 21 september 1991 | Liesbeth Coltof |
| Een leeg huis | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater van het Oosten | 1991/1992 | 13 maart 1992 | Leonard Frank |
| Da capo | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Donne Dubbiose | 2022/2023 | 12 februari 2023 | |
| Het bittere kruid | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Studio Antigone | 2022/2023 | 4 mei 2023 | Agaath Witteman |
| Onder onze ogen | Uitvoerende | Het Toneel Speelt | 2000/2001 | 4 mei 2001 |
Werk
In 1957 verschijnt Minco's eerste boek Het bittere kruid, waarin de (naamloze) hoofdpersoon oorlogservaringen beleeft die doen denken aan die van haarzelf. De titel van haar tweede boek, Een leeg huis heeft niet alleen betrekking op het gesloopte huis dat de hoofdpersoon aantreft wanneer zij na de bevrijding uit haar onderduik terugkeert. De titel verwijst ook naar de leegte die de ik-persoon en haar vriendin Yona in de naoorlogse jaren ervaren. Hieraan wordt bijgedragen door de afstandelijke en soms zelfs vijandige bejegening in Nederland van mensen die na de oorlog uit de kampen teruggekeerden. Dit wordt door Marga Minco ook beschreven in de verhalenbundel De andere kant.
Het existentialisme legt een bijzondere beklemming op haar werk. De hoofdpersonages, vaak overlevenden van de Holocaust, ervaren hun (over)leven als zinloos. Terwijl hun geliefden worden vermoord, weten de hoofdpersonages vaak slechts door een reeks toevalligheden de oorlog te overleven. Frieda Borgstein in de novelle De val bijvoorbeeld liep tijdens de bezetting bij toeval niet in de val van de Nazi's die haar man het leven kostte. In de novelle komt zij, vlak voor haar 85ste verjaardag, alsnog dodelijk ten val in een bij toeval niet afgesloten put van het energiebedrijf. Marga Minco wordt vaak geroemd om haar sobere stijl en zeer verzorgde taalgebruik.
Bibliografie
- Het bittere kruid. Een kleine kroniek (1957)
- Het adres (1957)
- De andere kant (verhalen) (1959)
- Tegenvoeters (met Bert Voeten) (1961)
- Kijk 'ns in de la (1963)
- Het huis hiernaast (1965)
- Terugkeer (1965)
- Een leeg huis (1966)
- Het bittere kruid / Verhalen / Een leeg huis (1968)
- De trapeze 6 (met Mies Bouhuys) (1968)
- De dag dat mijn zuster trouwde (1970)
- Meneer Frits en andere verhalen uit de vijftiger jaren (1974)
- Je mag van geluk spreken (Bulkboek nr. 46, 1975)
- Het adres en andere verhalen (1976)
- Floroskoop – Maart (1979)
- Verzamelde verhalen 1951-1981 (1982)
- De val (1983)
- De glazen brug (Boekenweekgeschenk 1986)
- De glazen brug (met L. de Jong: De joodse onderduik) (budget-boek, 1988)
- De zon is maar een zeepbel, twaalf droomverslagen (1990)
- De verdwenen bladzij. Verhalenbundel voor kinderen (1994)
- Nagelaten dagen (1997)
- De schrijver. Een literaire estafette (met Harry Mulisch, Gerrit Komrij, Adriaan van Dis, Maarten 't Hart, Remco Campert, Hugo Claus, Joost Zwagerman) (2000)
- Decemberblues (2003)
- Storing (verhalen) (2004)
- Een sprong in de tijd (2008) Voordracht tijdens de Nationale Dodenherdenking, Nieuwe Kerk (Amsterdam). I.v.m. ziekte van M. Minco, voorgelezen door haar dochter Jessica Voeten.
Prijzen
- 1957 - Novelle-prijsvraag van het Bureau voor Postreclame en Adressen De Mutator N.V. voor Het adres
- 1958 - Vijverbergprijs voor Het bittere kruid
- 1999 - Annie Romein-prijs voor haar gehele oeuvre
- 2005 - Constantijn Huygens-prijs voor haar gehele oeuvre
Externe links
Bronnen