50 jaar Het Nationale Ballet - Kinderen

Dit is een pagina in de reeks: 50 jaar Het Nationale Ballet. Voor meer informatie, zie aldaar.

Kinderen van balletdansers

De cursief gedrukte gedeelten zijn letterlijke teksten zoals die op de Facebook HNB50 groepspagina zijn geplaatst door degenen wiens naam erbij staat vermeld. De teksten zijn hier en daar ingekort, wanneer deze minder relevant waren in relatie tot kinderen. De inleiding, de samenstelling en verbindende teksten zijn van Dhian Siang Lie.

NB1: De namen van de oud-medewerkers zijn die zoals ze in de tijd van hun dienstverband met Het Nationale Ballet werden gebruikt. Een aantal van hen voert nu een andere naam.

NB2: Achter de namen van degenen die een bijdrage hebben geleverd staat één maal tussen haakjes vermeld in welke periode er sprake was van een dienstverband met HNB.

Deze bundeling met uitlatingen over kinderen van balletdansers is gedateerd: 15 februari 2012

Ik vond verder nog een goed artikel van Femke van Wiggen, Hoofdredacteur van het blad Opzij over kinderen van Balletdansers; zie Artikel Femke van Wiggen.

Kinderen, het is niet het eerste waar je aan denkt bij dansers (m/vr) als je ze op het toneel ziet in een betoverende of intrigerende voorstelling. Maar dansers zijn ook gewoon mensen die verliefd worden, relaties hebben en als dat gegeven is, kinderen krijgen of adopteren. Dus dat is ook zo voor dansers (en medewerkers) van Het Nationale Ballet (HNB).

Voor een danseres in verwachting betekent een zwangerschap wel een periode geen voorstellingen, met alle risico’s dat je rollen door anderen definitief zijn overgenomen en dat je wellicht niet meer op je oude niveau zou kunnen terugkeren. En wat doe je met je jonge, mogelijk nog zogende, kind tijdens de lange en vermoeiende repetitiedagen en de voorstellingen door het land in de avonden? Dat waren zeker 50, 40 en 30 jaar geleden serieuze barrières voor danseressen om aan kinderen te denken. De zich ontwikkelende verbeteringen in de arbeidsvoorwaarden, medische en sociale zorg, acceptatie in de maatschappij (en dus ook bij een dansgezelschap) van een werkende moeder, maakte in later jaren ook een actieve danseres met een jong kind een min of meer normaal verschijnsel. Maar het was toch niet zo gek dat in het kader van de reünie voor het 50 jarige bestaan van HNB, waar veel oud-collega’s elkaar pas na lange tijd weer terug zagen, dat menig oud-danseres als verrassing over haar kinderen kon vertellen die pas na afloop van de danscarrière waren geboren.

Op de Facebook HNB50 groepspagina waren de kinderen niet echt een veel besproken onderwerp, behalve toen de vraag op tafel kwam: “Zou je je kind danser willen laten worden?” Een heel interessante vraag, omdat dit onderwerp ongetwijfeld een rol heeft gespeeld bij vele dansers toen zij zelf hun liefde voor de dans ontdekten en hun eigen ouders dus direct met deze vraag confronteerden. Hiermee is het onderwerp dus van ons allemaal geworden. Ik vat deze discussie die daarover is ontstaan aan het eind van deze bundeling samen. Laten we echter eerst een kijken hoe kinderen op de Facebook pagina zoal ter sprake zijn gekomen. Wat mij daarbij opvalt is dat dat meestal als een soort terzijde gebeurt, vaak aan de hand van foto’s. Het zijn er toch heel wat, alles bij elkaar. Ach natuurlijk, want naast onze eigen loopbaan verhalen zijn kinderen toch doorgaans het belangrijkste in iemands leven.

Op 25 juni 2011 plaats Sonja Geerlings (1963/77) een foto van ‘8 Madrigalen’ van Toer met Judith James en merkt op: “Wat zou het geweldig zijn om de dochter van Judith en Henny, als enige overlevende van het auto ongeluk, op de reünie in ons midden te hebben.” Er wordt nauwelijks gereageerd en terloops wordt Isa Henny zoals die dochter nu heet, weer even vermeld op 21 augustus 2011 door Hanneke Berlage (1962/75), naar aanleiding van een foto van Jan Hofstra, die samen met zijn vrouw Riet bij Henny en Judith op bezoek zijn in Canada, ze zegt: “Met weemoed heb ik deze foto's bekeken!! Zo te zien (leeftijd van hun dochtertje) zijn ze vrij kort voor hun overlijden genomen. Henny en Judith, twee fantastische mensen!!” Isa Henny zelf wordt lid van de FB HNB50 groep, als vertegenwoordiger van haar vader en moeder en reageert op een welkom: “…….Ik vind het fijn dat ik er bij kan zijn en verheug me er op oude vrienden van vroeger weer te zien!!!” Op 24 augustus 2011 zegt Kathleen Smith (1962/67) nog, in een facebook gesprek met Isa zelf en de Berry Jurriëns (de broer van Henny) die vertelt hoe Isa op haar vader lijkt: “….Hope to see you when we come to Amsterdam. Of course you still miss them, but it is wonderful that their daughter did survive. She is really beautiful!........” Isa Henny, is na het overlijden van haar ouders geadopteerd door Patricia Henny-Wallner, die in ook in dienst was van HNB als bediening volgspot in de jaren 1981/96. Zij stuurt mij op 31 augustus 2011 een e-mail dat zij in ieder geval ook op de reünie aanwezig zal zijn samen met Isa.

De oude foto’s die worden geplaatst zijn aanleiding voor veel bewonderende en nostalgische opmerkingen, maar uit de zestiger en zeventiger jaren is niet zoveel beeldmateriaal beschikbaar als tegenwoordig. Voor Nicolette Langestraat (1969/81) aanleiding om op 15 juli het volgende verzoek te plaatsen: “If anyone of you have a pic of me please send it!!! I hardly have any photo's of myself and I really would like to show some to my daughter.” Voor wie het niet wist, is nu duidelijk dat Nicolette moeder is. Zij was toch met Clint, zullen de collega’s van haar generatie zich herinneren?

Door een open vraag van Julian Brandon (1979/80): “ what ever happened to Clint, anyone know?” krijgt Nicolette Langestraat een gelegenheid om een en ander uit te leggen en een volgend dansers kind te introduceren: “Julian, Clint has been in the Company till his 45th. Now he is a father of Niklas, a 5 year old boy (you can check him out on my photo's) and he is living with Anna Seidl (1987/04). He is doing fine, lives in Amsterdam and we are spending a lot of time together as a big nice family. As you know Sabrina is our daughter and also she is very happy with her little half-brother.”

Op 25 augustus 2011 gaat Nicolette Langestraat verder over Niklas, de halfbroer van haar dochter Sabrina met het plaatsen van een foto: “See the resemblance here from Clint and his 5 year old son Niklas!” Danny de Leeuw (1970/71) reageert daarop verrassend, doordat ook Rudi van Dantzig op die foto staat: “Indeed! I do see the resemblance father & son! But what strikes me more is Rudi and Clint. That is really unbelievable! Say that's father and son; 99.99% wil say: Oh yes, that's obvious. Or not???” Het FB gesprek gaat verder over wat Clint en Niklas nu doen en Nicolette vertelt verder: “Hij heeft zo lang gedanst en voor hem is het schluss. Gelukkig zijn wij nu een hele gezellige familie geworden. Dat is fijn! Mijn partner en ik passen vrij vaak op Niklas. Superleuk jongetje. Sabrina is ook heel erg blij met hem……” En door een vraag van Leonie Jolly herhaalt Nicolette haar toelichting op de familie-situatie: “Ja Leonie, dochter van Clint en mij. Zij is nu 29 jaar oud en beeeeldig”. Maar voegt er aan toe: “Sabrina wil absoluut niet dat ik foto's van haar op Facebook zet. Anders had ik er al 5000 geplaatst:)” Leonie Jolly reageert: “…..ok wist niet dat jullie samen een kind hebben;) Leuk dat jullie allemaal een grote familie zijn, Marina en Anton zijn gescheiden toen ik nog jong was en ook allemaal gezellig kerst vieren met z'n allen! Beter voor de kinderen en iedereen!”

Zeker weten doen we het niet maar in de zoektocht van Connie Burgemeestre (1961/67) naar oud-collega’s van wie er nog geen adres bekend komt Calliope Venieris (1964/69) in beeld en Dhian Siang Lie (1966/91) vindt daarbij de naam Kjaerulff en schrijft: “Ja, dat moet onze Calliope zijn, in de vriendenlijst komt bovendien een jonge vrouw met de naam Kjaerulff voor, waarschijnlijk een familielid van Frantz Kjaerulff (1968/69), de danser waarmee zij in 1969 HNB verliet." Maar Simon André (1961/71) concludeert echter op 17 juli 2011: “...moet haar dochter zijn!”

Op 21 juli 2011 meldt Jeanny van Bergen (1961/66): “…… ik heb de zoon van Ruud Wout (1963/67) vandaag gesproken…... Hij staat nog niet op FB…………..” Sonja Geerlings reageert enthousiast en zet Ruud’s zoon meteen aan het werk: “Ruud Wout hoop hem ook te zien de 17e. Onmiddelijk FASEBOOKEN Ruud, zoon weet wel hoe het moet!!!”

Jeanny van Bergen reageert op 9 augustus 2011 of een foto die geplaatst is door Leonie Jolly,: “…..Leuk Leonie, ben je een dochter van Marina?” Leonie Jolly, dochter van Marina Jolly (1961/63) en Anton van der Lende (1961/62) antwoordt: “Hallo Jeanny, ik ben idd dochter van Marina en Anton!....”

Danny de Leeuw meldt op 10 augustus 2011: “ Voor de echte `oude garde,` mijn zus Lieke de Leeuw en (haar dochter) Manuela Kaesen komen ook de 17e hoor!” Voor de duidelijkheid; Lieke was danseres bij het Ballet van de Lage Landen en zij was in die tijd getrouwd met Robert Kaesen (1961/70) Manuela Keasen is de dochter van Robert en Lieke.

Een andere foto, Monique Sand en Francis Sinceretti met hun zoontje brengt Sonja Geerlings op 13 augustus 2011 tot de uitroep: “ Zou leuk zijn om Alexei in het groot te zien!" Dolf Smith (1987/03) reageert daarop: “Hahaha, en geloof me Sonja, Alexei is groot geworden! In de jaren '90 heeft hij als figurant nog wel meegedaan in grote klassieke producties w.o. Romeo & Julia. Onlangs zag ik hem bij toeval op afstand: een volwassen vent die - als je niet beter wist - 100% Nederlands had kunnen zijn...” En Jeanny van Bergen weet nog te melden: “Wat leuk om hem te zien, hij heeft met mijn dochter op de montessorischool gezeten, dus hij moet nu ongeveer 43 jaar zijn. Heb ik het goed, Francis? “

Een volgende foto die Dolf Smith plaatst op 27 augustus is er een foto met Francis Sinceretti, Karen Schnabel en hun kind, waarop Sonja Geerlings zegt: “Dit is ook heel, heel leuk om te zien!” en Dolf repliceert: “Een geweldig gezin; Karin en Francis zijn me heel dierbaar.... “ en Sonja weer: “Zoooooooooooo Leuk, Francis was af en toe ook mijn partner en ik hou van die man! “

En dan op 31 augustus 2011 Dolf Smith foto’s van het afscheid van een kleedster Juliëtte de Haan: Amanda Beck (1978/88) was daar met haar dochtertje en licht toe: “Het kindje in de voorgrond is mijn dochtertje Elisabeth Beckers inmiddels 23 jaar oud!” Juliëtte, getrouwd met technicus Rein van der Woude had zelf ook een dochter en op 12 oktober 2011 vraagt oud-kleedster Marie-Josée Prevoo (1983/88): “Does anybody have an e-mail for Lotte de Haan? Jet and Rein's daughter....”

Jorge Fatauros bij ons bekend als danser (1969/72) en daarna lang balletfotograaf komt ter sprake op 28 augustus o.a. met een link naar zijn website als Tangodanser. Hanneke Berlage licht toe: “…..Alleen doet hij niets meer met fotografie. Hij is nu into Argentine Tango, zo ook onze dochter!! Het fotomateriaal ligt hier opgestapeld!!!!!! “

Op 16 september vertelde Esther Protzman (1980/96) dat ze naar de officiële galaviering van het 50 jarige bestaan van HNB is geweest, reagerend op de kritische noten die velen op FB uitten omdat voor de gala geen oud-medewerkers waren uitgenodigd, maar tevens introduceert zij ook haar dochter: “Allemaal waar.....Het kostte me een rib uit mijn lijf....heb ook dochterlief van 11 meegenomen....ik wilde dat ze zo'n evenement mee zou maken.....ik denk niet dat ze geloofd dat ik bijna 20 jaar bij het Nationale Ballet heb gedanst, uit het corps de ballet ben geplukt om Aurora te dansen…..” Zij gaat overigens hartverwarmend als volgt verder: “....en daarvoor een prijs uit handen van Alexandra Radius en Han Ebbelaar kreeg....ik denk dat ik droom, nergens een spoor......maar dat is dan maar zo........ik ben er zelf niet bitter over...(ik heb zo waanzinnig genoten van werkelijk ALLES wat ik heb mogen dansen!) maar de ECHTE hele GROTEN....ja Rudi.... TWINTIG zo'n gezelschap leiden....en hoe..... TOER de rasechte, all round Kunstenaar met een hoofdletter K !!!! Respect....ook Hans van Manen, natuurlijk, maar hij is nog actief en genoeg aaandacht in de pers.... Ja ...het was een prachtige geste geweest uitgenodigd te zijn geworden als ex-danser en medewerker....ELKE ex- danser en ELKE medewerker !!!!!!!” En ook in een aansluitende bijdrage waarin Esther verder vertelt over haar dierbare herinneringen aan haar ballet verleden, noemt ze als toevallig haar eerste dochter, wat zou impliceren dat ze meer dochters heeft:” Ja wat was ik onbeschrijflijk blij toen ik een klein beetje mocht proeven van Toer s balletten.......ik maakte immers geen deel uit van de "familie"van Toer..... .....na de geboorte van mijn eerste dochter had ik wel de eer.....en HOE....ik werd "ELEKTRA" in Amfitheater in Carre......danste met Wim Broeckx en Jane Lord ...een heel spannende pas de trois/ en met elk van hen een pas de deux........”

En weer even later plaats Esther Protzman een afdruk uit het ‘Vrienden bulletin’ waarin aandacht wordt geschonken aan het inmiddels geheel geaccepteerde nieuwe begrip: de Balletmoeder. Ze zegt daarbij: “Uit het VRIENDEN BULLETIN.....toen ik net als Karin Schnabel (en velen voor en na ons!!) al BALLETMOEDER was.... — met Chloe Kastoer” Overigens is het goed dat het begrip balletmoeder zo een nieuwe meer positieve betekenis heeft gekregen. In het verleden werd met die term toch vaak verwezen naar moeders die hun dochters pushten om toch vooral een beroemde ballerina te worden. Voor die kinderen zelf vaak tegen heug en meug!

En dan komt de reünie op 17 september 2011 in het Muziektheater en zowaar zijn ook diverse kinderen van balletdansers aanwezig, samen met hun ouders. Natuurlijk volgden diverse meldingen daarvan in foto’s en commentaren, maar de kinderen worden terloops en al seen soort terzijde benoemd.

Frank Polak (1964/65) zegt bijvoorbeeld: “Panchita (de Peri 1961/64) is nog steeds een mooie vrouw. Onbegrijpelijk dat zij in 1938 is geboren en dat zij al 9 kleinkinderen heeft. Echt onbegrijpelijk!” Ze moet dus zeker ook een paar kinderen hebben.

Danny de Leeuw wijst op een foto: “En rechts op de rug gezien: Manuela Kaesen, dochter van Robert (Kaesen) en Lieke (de Leeuw).”

Ook Marianna Kip (1965/68), die wordt getagd in een groepsfoto van de 17e september noemt indirect haar kind als zij zegt: “kippie marianne bebankt je ,zo fijn, er toch bij te zijn, ook voor m’n kind”

Esther Protzman plaatst op 19 september 2011 een foto van Monique Sand (1971/82) met haar beide kinderen op de reünie en zegt: “voor Leonie....hier is MONIQUE Sand met haar kinderen!” “Jeeee... wat een grote kinderen! Ik zie ze nog zo klein...” is de reactie van Myriame Schoenmaeckers (1989/86). En Yoko van Reijsen (1989/05) geeft als commentaar: “Hoi Monique!!! Was ook mijn docente in Den Haag, terwijl John (ten Kulve) mij in Amsterdam altijd heeft opgelapt! Hun dochter werd al vroeg op feestjes op haar lenigheid getest, ha ha dat zal ik nooit meer vergeten want dacht nl dat ik dat nodig zou hebben gehad ter voorbereiding van mijn ballettijd. Mijn moeder had niets met ballet.”

Nicolette Langestraat meldt diezelfde dag: “Ja..... ik heb Trudy (Tol-1979/83) gezien. Zij was in top staat. Gaat waanzinnig goed met haar. Heeft een man en kinderen (twee geloof ik ) donkerbruin geverfd haar waar ze heel blij mee is.”

De Facebook pagina HNB50 stopt niet na de reünie en kennelijk tot vreugde van velen gaat men gewoon door met het ophalen van oude herinneringen, waarin ook weer de kinderen worden genoemd of zoals eveneens op 19 september 2011, Nicolette Langestraat aan de hand van een scene foto van ‘The Sleeping Beauty, waarin zij de koninging-moeder vertolkte, de herinnering aan de zwangerschap. “Ahahaha Jeuk pruik! Jezus, die pruik was mijlen hoog. En ik was hoogzwanger. Waanzinnige ervaring. Een voorstelling (ik was 4 of 5 maanden zwanger) als we allemaal in slaap vallen hoorde ik een hele grote PLONK KNAK KATSJOE BENG!!!!! Geen idee wat dat was. Na het wakker worden en weer opstaan zag ik dat het mijn costuum was. De houten (of wat het ook was) plank was door de buik van mij geknakt. Stond werkelijk recht overeind. Moest met een hand ertegen het toneel af. Ahahahahahahahaha Ik vergeet het nooit. Dat was Sabrina!!!!” Myriame Schoenmaeckers reageert daar later op: “Dat herinner ik me nog, Nicky! (Je straalde door je pan cake heen...) En ik voelde mijn dochter Nikki voor het eerst schoppen, toen ik als voorstellingsleider 5 Tango's begeleidde...”

Leonie Jolly, vertelt op 20 september nog een verhaal dat vooral over Rudi van Dantzig gaat, maar waarin zij als kind van balletouders een rol speelt: “Toen ik als jong meisje perse naar het Koninklijk Conservatorium in Den Haag wilde, zag mijn moeder dat helemaal niet zitten, het dansersleven kennende. Bovendien zou ik dan in pleeggezinnen gaan en heen en weer reizen, dus had ze iets bedacht, ze had met Rudi van Dantzig geregeld, dat ik een hele dag bij het NB mocht bijwonen, in de hoop dat ik van gedachten zou veranderen! Niet dus! Auditie gedaan, nota bene bij Rene Vincent (mijn moeders eerste man) en even later vertrokken naar Den Haag, maar waarom ik dit vertel is dat Rudi mij toen de hele dag op sleeptouw genomen heeft, terwijl hij zo druk was.....zo lief! Dierbare herinnering en bepalende dag voor de rest van m'n leven geweest!”

Jeanette Vondersaar (1976/96) brengt een zoon van Raimondo Fornoni (1979/88) ter sprake op 20 september 2011. “Nicolette, over Raimondo gesproken. Ik heb gehoord dat hij bij de reunie was met zijn zoon maar ik heb ze niet gezien.” Raimondo was er zeker, maar de zoon is niet gezien, melden Nicolette Langestraat en Dolf Smith vervolgens.

Maar weer indirect komt de dochter van Daniëlle Valk (1987/96) aan bod als zij reageert op commentaar van Dolf Smith op 21 september 2011 over woorden: “Ah, dan is dat het woord...... Lief van je Dolf! Probeer deze eigenschap weer door te geven aan mijn dochter.”

Een foto die Yoko van Reysen plaatst van haarzelf met haar jeugdvriendin en latere collega Odette Witsel (helaas jong gestorven) is op 26 september 2011 aanleiding voor Frank Polak op te merken: “Emma, haar dochter is ondertussen 11 jaar. Wil Witsel-van Dam (oud-danseres bij Scapino), de moeder van Odette heb ik zaterdag nog gezien toen Grada (Tuender -1963-65) een etentje organiseerde”

Hein Hazenberg (1982/88) reageert omdat Nicolette Langestraat vindt dat er op 25 september 2011 weinig nieuwe berichten op de FB HNB50 pagina worden gezet: “Het wordt maar stilletjes hier hè” “welneeeeee!!!! het wordt nooit meer stilletjes hier... afgelopen weekend naar Frankfurt om variété te zien, met Menno en zijn vrouw (Menno is de zoon van Mea Venema 1975/84 en Eddy van Dijken), mijn circusvriendje en een prachtige jongleur ……”. Later wordt er ook nog een oude foto geplaatst van kleine Menno, de zoon Mea Venema en volgt op 18 oktober 2011 een link naar zij huidige optreden als jongleur en tangodanser. Commentaren zijn daarbij o.a. van Dolf Smith: “The last time I saw Menno he was a rather shy boy; now he looks very self conscious , sexy and what he does and how he does it? AMAZING, I love it! The same elegance as his mother....” en Kathleen Epstein: “Yikes! Howard and I dance Argentine tango, but this is almost unbelievable! They are incredible, and beautiful and handsome.....” En Sonja Geerlings: “Goh, wat fantastisch! Never seen before, Tango en jongleren. Prachtig uitgevoerd. Wat leuk om al die baby's nu zo growing up te zien. Menno is zo een combi van Mea en Eddy.” En Nicolette Langestraat tenslotte: ”Ja.....het is echt echt beeldig! Ik blijf maar kijken want ik vind het zo leuk om te zien dat dat kleine jongetje nu, net als onze kinderen, zo groot is en zoveel kan. I love it!” Hanneke Berlage memoreert vervolgens dat Menno op dezelfde manege als haar dochter Vanessa heeft leren paardrijden en Ilse van Berkel merkt daarbij op: “Wat is de wereld toch klein! Dat was de manege waar ik les gaf .. o.a. aan Vanessa. Ze kon goed rijden!" Waarop Hanneke antwoordt: “Ilse wat idioot is dit !!! Iedere keer als Vanessa op de manege was was ik daar ook ! Ze kon Inderdaad goed paardrijden, nu is ze een hele goede tangodanseres.” Nicolette Langestraat merkt vervolgens op: “……Leuk he Hanneke die kinderen van ons allen! Daar wordt een mens blij van toch?..... talent en kracht wordt doorgegeven”

Een foto geplaatst door de oud-technicus Jill Jongkind (1981/83) op 1 oktober 2011 is aanleiding voor Myriame Schoenmaeckers op het bestaan van haar dochter te wijzen: “En mijn dochter heeft me hier op deze foto gevonden! Net achter Jeanette, met die platvoet, haha. Klopt ook wat ik me qua opstelling herinner.”

Op 24 oktober 2011, plaatst Ilse van Berkel (1975/80) een foto van een vrachtauto en zegt: “Vandaag een hartewens van Zis gerealiseerd:” De vraag is natuurlijk wie is Zis en ze legt uit: ”Zissely is mijn dochter en haar wens is een vrachtauto om met haar pony's op pad te gaan: strand, bos en wedstrijden. Eer kunnen 3 pony's in of 1 paard en 1 pony” Dat Ilse een dochter heeft wordt ook op een andere manier duidelijk, wanneer Leonie Jolly enthousiast op 16 november 2011 vertelt hoe zij haar moeder Marina heeft herkend in een filmpje op Youtube: 50 jaar HNB. Ilse roept uit: “Wat ongelooflijk leuk dat je je moeder kan zien dansen! Ik hoop dat ooit Henk van Dijk films uit mijn tijd los laat. Mijn dochter heeft me niet zien dansen en het lijkt haar wel leuk ;-))” En dat doet Myriame Schoenmaeckers verzuchten: “Hier mijn dochters ook...en ik heb zelf zoveel foto's echt vernietigd uit louter frustratie en verdriet... en wat heb ik daar nu spijt van!” En op 13 december 2011 zegt Ilse van Berkel nog mbt haar dochter: “…… Ik ga even iets anders doen, nl mijn kind haar bed in jagen!”

Op 16 november 2011 overlijdt plotseling onze oud-collega Ans van Opstal (1961/63). In zijn grafrede die op 25 november op de Facebook pagina wordt gezet, vermeld haar echtgenoot Fred Hendriks: “…….Opera en de kinderen vulden haar leven…………. Toen de kinderen groot waren dacht Ans zich weer volledig in het theaterleven te kunnen storten, maar door omstandigheden hebben wij de verzorging van ons eerste kleinkind op ons genomen en Ans begon gewoon weer opnieuw met moederen……..”

Dankzij een nieuwjaarswens op 1 jaunari 2012 van Myriame Schoenmaeckers, wordt ook terloops de dochter van Valerie Clark genoemd: “Dear Val, happy New Year for you and your beautiful daughter as well! …..”

Op 4 januari 2012 herinnert Leo van Emden (1988/91) ons: "Vandaag is Odette Witsel 5 jaar dood, zo ontzettend veel te vroeg en te jong!” Onder andere Pascale Eyk reageert daarop met de vraag: “Weet iemand hoe het met haar kind gaat?" En Dolf Smith zegt: “Geen idee Pascale; ik hoorde pas na haar dood dat ze een kind had....” Paola Inguaggiato (1990/02) herinnert zich haar collega: “…….Prachtige danseres, sterk en kwetsbaar. Ik droom vaak van haar. Ik hoorde van mensen die haar intiem kenden dat haar dochterje erg lijkt op Odette. Wat kan ik zeggen behalve dat ik niets van de dood snap en nog steeds geshockeerd ben…..” Frank Polak gaat uitzoeken hoe met Odette’s dochter gaat en vertelt dan o.a.: “Wil van Dam, haar moeder, is een oud- collega van mij (wij hebben samen bij het Scapino Ballet gedanst) en een vriendin van ons. Ton Witsel (niet te verwarren met de danser Anton Witsel) haar vader is vrij onverwacht overleden. Wil past iedere week op in Haarlem bij Emma, de dochter van Odette.” Hij corrigeert daarna: “Ik heb net uitvoerig met de moeder van Odette gebeld; Emma, de dochter van Odette is ondertussen 11 en woont in Alkmaar. Dus niet in Haarlem.”

Op 13 januari 2012, vraagt Connie Burgemeestre zich af hoe het is met Clemmy Schenk (1962/65), hierdoor aangezet door een foto van Hans van Manen’s eersteling ‘Feestgericht’. Frank Polak kan melden: “…….Ik heb Clemmy Schenk ontmoet toen zij haar dochter op balletles kwam doen bij het Tilburgs Dans Centrum…… Bij wie de dochter van Clemmy op les zat, weet ik helaas niet meer. Ook niet de naam van haar dochter.”

Globaal geteld, kom ik inclusief de kinderen van balletouders waarover nog hieronder wordt gesproken, op een getal van ruim 30 kinderen, waarvan melding wordt gemaakt op onze Facebook HNB50 pagina. Ongetwijfeld zijn het er in werkelijkheid veel meer. Immers een heel klein deel van onze Gemeenschap van oud-medewerkers is maar actief op onze pagina.

Zoals gezegd in de inleiding van deze bundeling was er wat het thema ‘kinderen’ betreft één interessante en wat diepergaande discussie naar aanleiding van de vraag die Danny de Leeuw zich op 13 augustus 2011 stelde: “…Waarom zou je je kind naar een balletschool sturen?…. “ en waarop op verschillende manieren inhoudelijk werd gereageerd in de dagen daarna. Marcelle Meuleman (1964/69) opent met: “Well, the reason most people send their kid (daughter, most of the time still) to ballet school is to develop posture and other things like that. But ballet school as such and wanting to be a professional ballet dancer is something quite different, I would say...” Frank Polak vult meteen in wat Marcelle stelt: “Ik ging naar balletles, toen ik 8 was, om mijn 2 jaar jongere zusje Wicky te begeleiden. De dokter had haar dat voorgeschreven omdat zij "Engelse Ziekte (Rachitus) had o.a. omdat zij in de hongerwinter was geboren.........” En evenzo Gisela Reinhold (1961/71) zegt: “Zelf ben ik ooit naar een balletschool gestuurd omdat er 'iets' met m'n rug was. Nooit wat van gemerkt. Vond het als kind zo leuk en zo is het gekomen……..”

Dhian Siang Lie vertelt waarom Elly-Ann Maybury (1966/73) naar de balletschool is gestuurd: “………Dat zij danseres is geworden, was niet haar wil, maar die van haar moeder……..”

Daniëlle Valk vertelt wat uitgebreider hoe zij met haar kind heeft gehandeld: “Bij mijn dochter (10 jaar) getwijfeld over auditie doen voor de vooropleiding bij Codarts. Heb haar geleerd dat je nee mag zeggen ook als je aangenomen wordt. Ze keek me raar aan. Vond het vreemd. 'Ik ga toch geen nee zeggen als ze me goed genoeg vinden en me aannemen', zei ze lachend, maar ook wat verontwaardigd.'Natuurlijk kan dat wel, jij maakt (samen met ons) de keuze!' antwoorde ik. Auditie gedaan, aangenomen, les gekeken (om te zien wat het inhoudt) en nu gaat ze september starten. Ze wil het echt zelf. Ze is in vele andere dingen geinteresseerd, dus weet niet of het uiteindelijk dans gaat worden. Maar wil haar de kans ook niet ontnemen. Bij een aantal balletleerlingen meegemaakt dat ze te laat waren met auditie doen en dan kom je er niet zo makkelijk meer tussen..... stoppen.” En komt vervolgens tot een helder standpunt over ‘je kind naar een balletschool sturen’: “…….Je stuurt je kind niet naar de balletschool naar mijn idee, maar een kind ziet dans/danst zelf (want kinderen dansen graag) en vraagt of hij/zij op ballet of dansen mag.....”

Dhian Siang Lie meent vervolgens een de reacties die tot nu toe zijn gegeven te moeten analiseren en geeft verder aan hoe hij zelf op een balletschool terecht is gekomen: “Er is geen eenduidig antwoord op de vraag waarom je kind naar ballet zou sturen of laten gaan. De antwoorden verschillen per generatie en zijn verder afhankelijk van het milieu/ de cultuur waaruit je komt. Danielle geeft een antwoord voor deze tijd. Danser zijn, is niet alleen een respectabel beroep geworden, maar ook iets waarin faam en roem is te verwerven. Mijn moeder vroeg me of ik het leuk zou vinden om balletles te krijgen, toen in de jaren vijftig in Heerenveen een dependance geopend werd van een Groningse Balletschool. Wist ik veel wat dat was, maar mijn moeder wel, die had zelf danseres willen worden, toe ze in Duitsland, waar zei op kostschool zat kennis had gemaakt met de Ausdrucktanz a la Mary Wigman. In haar milieu was danseres worden echter iets ondenkbaars. In de jaren daarna kwam het wel degelijk voor dat artsen adviseerden om kinderen 'beter en meer te laten bewegen; ballet was een van de mogelijkheden, naast (heil-)gymnastiek, sporten e.d. Overigens wisten artsen toen veel wat ballet was! Mijn vader was arts, hij was een muziek en cultuur liefhebber, maar wat ballet betreft was meestal zijn enige commentaar, dat ze toch niet allemaal gelijk dansten. Hij vond het maar niets dat ik wilde dansen voor mijn beroep, maar liet zich uiteindelijk door mijn moeder en toenmalige balletjuf overreden om toestemming te geven." Vervolgens zegt hij hoe het met zijn eigen dochter is gegaan: “Elly-Ann en ik besloten dat we onze dochter Jessica NIET op ballet zouden doen en vertelden haar als kind ook dat er ontzettend veel leuke andere dingen in je vrije tijd te doen zijn. Wat gebeurt er: Jessica ontwikkelt in het geheim een heftig verlangen om klassiek dansers te worden! Dat kwam er op een gegeven moment 'in tranen' ook uit. In tranen, want wij zouden dat immers vast niet goed vinden. Natuurlijk vonden we dat wel goed en zij is uiteindelijk na een Scapino amateurschool op de Nationale Ballet Academie terecht gekomen. Helaas was haar fysiek talent niet goed genoeg voor de beroepsopleiding. Zij heeft zich daarna ontwikkeld in de Ballroom en is na een redelijk succesvolle carriere, nu een gewild docent, internationaal jurylid en bestuurlijk actief in DIE danswereld.”

Danny de Leeuw beaamt dat er in tijden verschillend werd gedacht over het beroep balletdanser en legt uit hoe hij met ballet is begonnen: “……..omdat zuster, zwager, broer en zuster van zwager met echgenoten (m/v) dus halve familie dansers of iets bij toneel of film waren. Toen het bericht rond ging dat ik ook naar de balletschool was gegaan waren de reacties totaal tegenstrijdig. Robert en Philip (Kaesen) riepen: ‘Wat? Haal hem er van af!’.............. Lieke vond het gewoon prachtig, de huisdokter had al geadviseerd om mij ‘op gymnastiek of zo te doen’ om mijn magere armpjes wat te laten onwikkelen…………”

Dolf Smith stelt hierna en nog meer uitwijdingen vervolgens: “Zouden we het wellicht voor moeten leggen aan oud-dansers die zelf kinderen hebben zdie zijn gaan dansen? Ik heb er een aantal voorbij zien komen...”

Rob Sjouke (1990/94) reageert daarop als balletvader: “Inderdaad ging het een beetje zoals Danielle het stelde! Sem vroeg mij of hij kon proberen danser te worden! Ok ik gaf toendertijd wel dansles aan alle klassen van zijn basisschool maar hij was zelf heel overtuigd!”

Andre Presser (1961/76), die deze discussie op afstand had gevolgd, brengt vervolgens in: ”Mijn oudste dochter Daniëlle (Dré in het kort), zat op balletles bij Ria Koning (de school van Nel Roos) en terwijl ik een keer zat te kijken stootte Ria, die naast me was komen zitten, me aan en zei: Dat meisje daar links heeft een enorm talent (dat was Daniëlle, 8 jaar, maar al een gespogen kopie van haar moeder, Andrea (Jungen – 1961/67). Na de les reden André en Daniëlle naar huis en ze vroeg: "MOET ik na de vakantie weer naar ballet?" André antwoordde: "Je moet niet, het is geen verplichting!". "Oh, dan ga ik liever paardrijden", zei ze. En dat was het einde van de toekomst als ballerina van de dochter van een balletdanseres en veel gevraagd balletdirigent”

Gisela Reinhold reageert daarop: “Heel goed Andre. Misschien een danstalent verloren? En dan nog? Bravo dat Dre haar keuze zelf heeft mogen maken. Wens haar een lang en gelukkig leven toe.“

En Jeanny van Bergen sluit aan: “Mijn dochters hebben ook bij Nel Roos gezeten omdat vriendinnetjes, o.a Danielle Presser dat ook deden, het was van korte duur! Ze hebben er beiden wel een goede houding aan over gehouden.”

Hanneke Berlage vertelt dan hoe het met haar dochter is gelopen: “Mijn dochter Vanessa was als klein meisje van 3/4/5 altijd aan het dansen, daarom heb ik haar op de vooropleiding van Het Conservatorium gedaan, waar ik zelf als docente jarenlang heb les gegeven. In haar jonge jaren ontwikkelde zich ook een grote liefde voor paardrijden en ik heb heel wat weekenden zoetgebracht op maneges waar dressuurwedstrijden gehouden werden. Toen Vanessa klaar was met de vooropleiding en klaar om auditie voor het Conservatorium te doen moest ze kiezen....het werd paardrijden en nu...............is ze een bekende tangodanseres!! Het bloed kruipt waar het niet gaan Kan!!!!”

En tenslotte vertelt Danny de Leeuw nog even wat dans in het leven van zijn nichtje betekent; “… Manuela Kaesen is ook even bij Nel Roos geweest. Maar qua bouw leek ze meer op Robert (Kaesen) dan op Lieke. Haar 2 dochters dansen en verkleden zich dat het een lieve lust is. Zit ook op amateur ballet. De jongste lijkt overigens héél erg op oma Lieke als kind! :)” Wie weet slaat het danstalent van de ouders soms ook een generatie over!

Tot en met januari 2012 zover deze bundeling van herinneringen en meningen die een relatie hebben met kinderen en hun balletouders en reacties op de vraag ‘waarom je je kind op ballet zou doen (of niet).

Als afsluiting van deze bundeling gebruik maak ik gebruik van een bijdrage van Myriame Schoenmaeckers, die zij op onze pagina schreef na de herdenkingsbijkomst voor Rudi van Dantzig op 28 januari 2012 en waarin mooi uitkomt wat kinderen voor hun ouders kunnen betekenen. “Wat een intense, bijzondere dag...zoveel schoonheid, verdriet, herkenning, warmte, poëzie; mijn hoofd is aan het duizelen. En dan kom ik uren later in het donker in het dorp aan. Daar wacht bij de bushalte mijn dochter met ons drachtige hondje me op. Zonder te vragen weet ze dat ik juist dát nodig had! Thuis is het huis schoon en opgeruimd, ze heeft alle honden verzorgd, de ezels op stal gezet...Het is goed zo.”

Naschrift

Naar aanleiding van deze bundeling, plaatste Corrice Rijkuiter (1969/1978) wonende in Milaan, Italië op 16-02-2012 nog het volgende verhaal over haar dochter: "...een kind van balletdanser en operazanger !!! de mijne, Francesca !!! ze heeft met zo'n 10 jaar pianoles gehad totdat pa zei "dan kun je mij met concerten begeleiden!" Het was meteen afgelopen géén piano meer, ze heeft wel in de groei balletlessen gedaan voor het plezier, maar alsjeblieft niet in het zicht staan van wie dan ook !!!!opgroeiend wilde ze carabiniere worden maar daar moest ze voor sporten en met hardlopen haalde ze de afgesproken tijd niet, toen is ze na 3 jaar te Milaan filosofie "gestudeerd" te hebben, een andere studie begonnen 'scienze strategiche', wat ook met het leger te maken heeft; nu zoekt ze werk met duizenden andere jonge mensen, maar géén theater!"

Terug naar 50 jaar Het Nationale Ballet