Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Kees Stip.jpg


Kees Stip

NaamKees Stip
Volledige naamCornelis Jan Stip
PseudoniemTrijntje Fop
Geboortedatum25 augustus 1913
Geboorteplaats Veenendaal
Overlijdensdatum27 juni 2001
Overlijdensplaats Winschoten
BeroepDichter
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF

Kees Stip (1913-2001) was een Nederlands puntdichter. Hij bediende zich van veel pseudoniemen, waarvan Trijntje Fop de bekendste was.

Kees Stip studeerde klassieke talen aan de Rijksuniversiteit Utrecht en was lid van studentenvereniging Unitas waar hij Albert Alberts, Leo Vroman en Anton Koolhaas leerde kennen. In de Tweede Wereldoorlog werd een gedicht van hem anoniem en illegaal verspreid: Dieuwertje Diekema, een persiflage op het gedicht Mária Lécina (1932) van de dichter J.W.F. Werumeus Buning.

Na de oorlog werkte Stip als tekstschrijver bij de Legervoorlichtingsdienst en de Regeringsvoorlichtingsdienst. Van 1951 tot 1979 was hij redactielid van het Polygoon-bioscoopjournaal.

In 1950 maakte Stip een dichtbundel, Vijf variaties op een misverstand, over de noodlottigheden van Pyramus en Thisbe, in de stijl van vijf Nederlandse auteurs: Speenhoff, Jan Prins, Martinus Nijhoff, Herman Gorter en Vondel.


Kees Stip heeft bijgedragen aan 11 productie(s).

Kees Stip heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Kees Stip heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Alleen mannen Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschappen Martie Verdenius 1943/1944 1 oktober 1943 Martie Verdenius
De bruiloft van Kloris en Roosje Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Comedie 1953/1954 1 januari 1954 Henk Rigters
Engelen en spoken Auteur (schrijver libretto, scenario) ABC Cabaret 1956/1957 27 juli 1957 Wim Kan, Corry Vonk
Twee paar schoenen onder bed Auteur (schrijver libretto, scenario) Cabaret Luc Lutz 1959/1960 13 januari 1960
Carnaval des animaux Auteur (schrijver libretto, scenario) Marionetten-theater Walters & Walters 1983/1984 31 augustus 1983
Martine Bijl (3e) Auteur (schrijver libretto, scenario) Martine Bijl 1987/1988 2 januari 1988 Berend Boudewijn
Muzikale beestenboel Auteur (schrijver libretto, scenario) Muziektheater Mystras 1990/1991 16 december 1990 Marijke Broekhuijsen
Over poezen geschreven Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Rein Edzard Produkties 1990/1991 16 mei 1991
Dierbaar Auteur (schrijver libretto, scenario) Branoul Producties 1997/1998 30 januari 1998
Uur U Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater van de Verloren Tijd 2003/2004 25 april 2004 Sjon Brands
Literair variété Uitvoerende Drs. P 1986/1987 30 juni 1987


Dieuwertje Diekema

Een deel uit Mária Lécina:

Honderd klokken van Londen doen Londen bonzen
en vier kathedralen Genua.
maar geen brons kan zo in het donker bonzen
als het hart van Mária Lécina.
Porqué Mária?

De parodie uit Dieuwertje Diekema:

Honderd stieren in Dieren doen Dieren tieren
en tweehonderd wolven Wolvega,
maar geen stier kan zo met zijn vieren tieren
als de pa van Dieuwertje Diekema.

Trijntje Fop

Vanaf 1951 schreef hij onder het pseudoniem Trijntje Fop (ontleend aan een van de dichtende klasgenoten van Woutertje Pieterse) dierenversjes voor de Volkskrant. In de loop der jaren schreef hij er vele honderden, ze werden gepubliceerd in diverse bladen en bundels. Ook leverde hij teksten aan Wim Kan.

Een grote verzameling "Trijntje Fops" verscheen in 1988 onder de titel Het Grote Beestenfeest. De dierenversjes zijn bijzonder vormvast. Er wordt nooit met het metrum gesmokkeld: de versregels hebben zonder uitzondering vier heffingen. Het rijmschema is zonder uitzondering AABBCC (het zg. gepaard rijm). Net als in een limerick wordt meestal ergens in het vers, vaak in de eerste regel, een plaatsnaam genoemd. De meeste Trijntje Fops bestaan uit zes regels; af en toe zijn het er acht en bij uitzondering een nog hoger even aantal. Er bestaat er ook een van twee regels:

Een nieuwe haring sprak te Dordt
Ik denk dat ik geen oude word.

Af en toe bevatten de laatste regels een ouderwets geformuleerde pseudo-wijze les voor kinderen.

De verzamelde gedichten (inclusief de "Trijntje Fops") van Kees Stip verschenen in 1993 onder de titel Lachen in een leeuw. Deze laatste titel is ontleend aan het Trijntje Fop-gedicht "Op een spreeuw":

Een rupsenzamelende spreeuw
vloog door het keelgat van een leeuw.
'Ik hoop', zo sprak het beest benauwd,
'dat deze leeuw van rupsen houdt.'
Leert, kinders, dit van deze spreeuw:
Humor is lachen in een leeuw.

De bekendste Trijntje Fop is misschien wel "Op een bok" (Uit Het Grote Beestenfeest ):

In Siddeburen was een bok
die machtsverhief en worteltrok.
Die bok heeft onlangs onverschrokken
de wortel uit zichzelf getrokken,
waarna hij zonder ongerief
zich weer in het kwadraat verhief.
Maar `t feit waardoor hij voort zal leven
is, dat hij achteraf nog even
de massa die hem huldigde
met vijf vermenigvuldigde.

Dit versje is bekend geworden doordat het zijn eigen standbeeld heeft. Sinds 1978 staat er te Siddeburen een stenen bok met het versje op de sokkel. Aanvankelijk stond het aan de Oudeweg, later is het verplaatst naar de hoek van de Poststraat/Lougpadje in Siddeburen.

Kees Stip Prijs

In 1985 stelde het literaire tijdschrift De tweede ronde de Kees Stip Prijs in voor light verse. Na Stip zelf, de eerste ontvanger, werden bekroond: Drs. P, Driek van Wissen, Jan Boerstoel, Ivo de Wijs, Marko Fondse, Patty Scholten, Kees Jiskoot en Frank van Pamelen.

Bronnen