John Kraaijkamp: Repertoire - Theater - Publiekstheater

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

John Kraaijkamp sr. in Duizend Clowns, 1965. Foto: Maria Austria/MAI. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater John Kraaijkamp:

Publiekstheater

V.l.n.r. Paul Hoes, John Kraaijkamp sr., Margo Dames in Wat u wilt, Publiekstheater 1986. Foto: Kees de Graaff. Collectie TIN.

John Kraaykamp sr. speelde tussen 1983 en 1987 in zes stukken van het Publiekstheater. Het gezelschap kende een bijzondere ontstaansgeschiedenis. Na de roep om vernieuwing van Aktie Tomaat werd men het in Amsterdam eens dat de Stadsschouwburg een andere invulling moest krijgen na jarenlang huistheater van de Nederlandse Comedie te zijn geweest. Er werd onder andere een ideeënbus geopend door de Amsterdamse Kunstraad en op 22 september 1972 concludeerde deze raad dat ‘het plan van Hans Croiset en zijn groep voor de bespeling van de Stadsschouwburg het meest in aanmerking kwam’. Korte tijd later kreeg Croiset het fiat om te beginnen met de formatie van het Publiekstheater.

Croiset wilde met een klein gezelschap vier producties per jaar maken. Zijn repertoiregezelschap ging het grote wereldrepertoire zodanig ensceneren dat het toegankelijk werd voor een breed publiek. Dat hield onder meer in dat de repertoirekeuze moest aanhaken aan de ontwikkelingen van dat moment – wat maatschappelijke relevantie en herkenbaarheid zou bevorderen: experiment zou de toeschouwers maar afschrikken. Croiset wist een sterk tableau te formeren, waarvan de grondslag bestond uit een aantal acteurs van het Amsterdams Toneel, waaronder Sigrid Koetse, Jan Retèl en Max Croiset. Hij zocht en vond aanvulling onder generatiegenoten als Eric Schneider, Lou Landré en Petra Laseur.

Uiteraard gaf het eerste seizoen van het Publiekstheater de gebruikelijke opstartproblemen en kinderziektes te zien, maar er gebeurden geen rampen. Pers en publiek bleken uiterst kritisch tegenover Croisets nieuwe lijn te staan en dat verheugde hem. Ondanks de constatering dat er na dat eerste seizoen nog geen sprake was van een homogene groep, bleek er vertrouwen genoeg te zijn om de alliantie tussen het Publiekstheater en de Stadsschouwburg geruisloos voort te zetten. Het gezelschap zou de Stadsschouwburg de volgende veertien jaren blijven bevolken.

In het tweede seizoen van het Publiekstheater nodigde Croiset Ton Lutz uit als gastregisseur, maar hij vroeg hem ook artistiek leider bij zijn gezelschap te worden. Hans Croiset en Ton Lutz zouden acht jaar lang samen het gezelschap leiden, en Ton Lutz bleef artistiek leider tot zijn pensioen in 1987.

Bron: tekst grotendeels overgenomen uit het boek Ton Lutz. De toneelvader des vaderlands van Xandra Knebel (Theater Instituut Nederland 2007).

Hieronder vindt u een overzicht van de stukken van het Publiekstheater waarin Johnny Kraaijkamp sr. speelde.

Foto's

Westkaai 94631.jpg Westkaai 94627.jpg

Links: V.l.n.r. Pierre Bokma, Annet Nieuwenhuijzen, John Kraaijkamp sr. in Westkaai, 1985. Rechts: V.l.n.r. Annet Nieuwenhuijzen, John Kraaijkamp sr., Margo Dames in Westkaai. Foto's: Kees de Graaff. Collectie TIN.

Wat u wilt 96743.jpg Wat u wilt 96745.jpg

Links: V.l.n.r. Annelies van der Bie, Terra Korterink, Pierre Bokma in Wat u wilt, 1986. Rechts: John Kraaijkamp sr., Annelies van der Bie in Wat u wilt, 1986. Foto's: Kees de Graaff. Collectie TIN.

Overzicht