Jan Beutener
| Naam | Jan Beutener |
|---|---|
| Pseudoniem | Victor van Maarsen |
| Geboortedatum | 15 april 1932 |
| Geboorteplaats | Maarssen |
| Beroep | Decorontwerper, Beeldend kunstenaar |
| Website | |
| Externe databases: | |
| VIAF | |
| RKD |
Biografie
Jan Beutener, geboren in 1932 in Maassen, had al vroeg een passie voor tekenen en ging in 1950 naar de Rijksnormaalschool voor Tekenleraren. Hier studeerden docenten zoals Charles Roelofs en Marc Kolthof. [1] Ondanks zijn achtergrond voelde Beutener zich in de eerste plaats beeldend kunstenaar en geen tekenaar. [2] Beutener heeft docentschappen onderhouden bij kunstliefde in Utrecht, Academisch Kunstcentrum in Leiden, pedagogisch instituut aan de Universiteit van Amsterdam, Ateliers ’63 Haarlem (1974-1986), Rijksacademie Amsterdam (1990-1993), en Berliner Sommersakademie (1996). [3] Hij raakte bevriend met Wim Sonneveld, wat grote invloed bleek te krijgen op zijn carrière.
Vanaf 1962 begon Beutener opdrachten in de theatervormgeving aan te nemen als ontwerper van kostuums en decors. [4] Hij zag het theatervormgeven meer als een spel waarin je een geheel moest maken vanuit een groot aantal verschillende mogelijkheden. Beutener vond zichzelf geen theaterontwerper maar vond het theaterontwerpen wel leuk. [5] In zijn ogen waren kostuums en decors als een abstracte lijst waarin de acteurs de realistische elementen vormden. Hij zette dan ook nooit dingen op het podium die exact iets aanduiden. In zijn kostuum- en decorontwerpen gebruikte Beutener kleur om een geheel te vormen. [6]
De decors die Beutener ontwierp waren over het algemeen abstracter en architectureler dan zijn schilderwerken. Hij zag het decor als een architecturale sfeeraanduiding van een voorstelling. Bij het ontwerpen van zijn decors hield Beutener zichzelf goed op de hoogte van de internationale theaterontwikkelingen. Ook collega’s en vrienden uit eigen land beïnvloedde hem in zijn ontwerpen. Beutener was soms bang dat hij zelf te nadrukkelijk aanwezig was in zijn decors. Hij wilde graag bij alle gesprekken rondom een voorstelling aanwezig zijn maar werkte daarbij alleen aan zijn eigen ideeën en niet die van de regisseur. Hij vond het dan ook de taak van de regisseur om intelligent genoeg te zijn om in de gaten te houden of de juiste verhoudingen er wel waren.
De belichting van zijn decors deed Beutener nooit zelf. Dit omdat hij hier nooit genoeg kennis over had. Wel wist hij altijd goed wat hij met de belichting wilde doen. Voor de belichting werkte Beutener vaak samen met Engelsen, maar ook mensen zoals Vesseur en Wijnberg hebben zijn decors belicht. [7]
Beutener ontwierp zijn kostuums altijd zelf en stopte hier betekenis in. Dit zowel in de vorm als in de kleur van het kostuum. Zo liet hij de onzekere vrouw in Mahagonny steeds haar haar opnieuw verven. [8]
Tussen 1965 en 1983 ontwierp Beutener kostuums en decors voor 8 musicals van Annie M.G. Schmidt zoals Heerlijk duurt het Langst, En nu naar bed, Foxtrot en Ping Ping. [9] Beutener werkte samen met Schmidt omdat ze een goede vriendin van hem was. [10] In de jaren zeventig werkte hij ook met gezelschappen als Zuidelijk Toneel Globe, waarvoor hij het decor ontwierp voor Mahagony (1970) van Bertolt Brecht. Verder heeft hij ook gewerkt voor Het Nationale Ballet en de Nederlandse Comedie Amsterdam. [11]
Veel kostuum en decorontwerpen van Jan Beutener zoals die van Foxtrot en De Kersentuin zijn opgenomen in de Collectie TIN.
Theater CV
Jan Beutener heeft bijgedragen aan 14 productie(s).
Jan Beutener heeft gewerkt in de volgende functies:
- Decor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Pseudoniem - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Vervaardiger - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jan Beutener heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Interview
Voor de tentoonstelling Zeur Niet! werd Jan Beutener onder meer geïnterviewd over zijn werk als vormgever bij de musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink.
Jan Beutener was als vormgever van het decor en/of kostuums betrokken bij bijna alle musicals van Schmidt en Bannink. In verschillende video's op de voorstellingspagina's (zie hier voor een overzicht) vertelt hij meer over de specifieke producties. In onderstaande video gaat Jan Beutener meer in over het werkproces in het algemeen. Wat was zijn signatuur?
Bronnen
- ↑ “Jan Beutener”, geraadpleegd op 21 oktober 2021, http://www.janbeutener.nl/informatie/biografie/
- ↑ Jan Beutener, personalia map, 1932. De Theatercollectie Allard Pierson, Amsterdam.
- ↑ “Jan Beutener”, geraadpleegd op 21 oktober 2021, http://www.janbeutener.nl/informatie/biografie/
- ↑ “Jan Beutener”, geraadpleegd op 21 oktober 2021, http://www.janbeutener.nl/informatie/biografie/
- ↑ De Kunstredactie, “Decors ontwerpen is voor mij een spel”, de Telegraaf, 20 juni 1967
- ↑ Jan Beutener, personalia map, 1932. De Theatercollectie Allard Pierson, Amsterdam.
- ↑ Jan Beutener, personalia map, 1932. De Theatercollectie Allard Pierson, Amsterdam.
- ↑ Jan Beutener, personalia map, 1932. De Theatercollectie Allard Pierson, Amsterdam.
- ↑ “Jan Beutener”, geraadpleegd op 21 oktober 2021, http://www.janbeutener.nl/informatie/biografie/
- ↑ Jan Beutener, personalia map, 1932. De Theatercollectie Allard Pierson, Amsterdam.
- ↑ “Jan Beutener”, geraadpleegd op 21 oktober 2021, http://www.janbeutener.nl/informatie/biografie/