Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf De schone slaapster)
Ga naar: navigatie, zoeken


Unknown.png

TitelThe Sleeping Beauty
ComponistPjotr Iljitsj Tsjaikovski
ChoreograafMarius Petipa
DisciplineBallet
Wereldpremière op15 januari 1890
Wereldpremière teMariinski Theater, St. Petersburg
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

Het ballet verhaalt het sprookje van Charles Perrault La Belle au bois Dormant of in de versie van de gebroeders Grimm, getiteld "Dornröschen" en in het Nederlands Doornroosje.

Het gaat over prinses die in een honderdjarige slaapt valt, samen met het gehele hof, vanwege een vloek die bij haar doopfeest werd uitgesproken door een kwade fee die geen uitnodiging had gekregen voor de doopplechtigheid.

Zij wordt 100 jaar later wakker gekust door een prins die haar in een donker doornbos aantreft. Hun huwelijksfeest wordt groots gevierd in aanwezigheid van veel andere sprookjes figuren en zij leefden nog lang en gelukkig.

Achtergrond

The Sleeping Beauty is de Engelse naam waaronder dit sprookjes ballet, in een proloog en drie aktes, het meest gepresenteerd word.
De oorspronkelijke choreografie was van Marius Petipa op muziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, op een libretto van Ivan Vsevolozhsky, gebaseerd op La Belle au bois dormant van Charles Perrault.

Wereldpremière: 15 januari 1890, Mariinski Theater, St. Petersburg.

Het werk staat ook bekend onder de Franse titel La belle au bois dormant en onder de Nederlandse namen De schone slaapster of Doornroosje. Deze laatste naam verwijst naar een iets andere versie van dit sprookje van de Gebroeders Grimm.

Zie voor de verdere inhoud, de uitvoeringsgeschiedenis etc. Wikipedia in het Nederlands of iets uitgebreider in de door Google uit het Engels naar het Nederlands vertaalde Wikipedia.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Choreograaf Premièrelocatie
La belle au bois dormant Ballets de Paris 1948/1949 Roland Petit Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Doornroosje Ballet Recital II 1952/1953 Marius Petipa Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Doornroosje Het Nederlands Ballet 1954/1955 Marius Petipa
Doornroosje Scapino Ballet 1960/1961 Elly Pijpers Nieuwe De la Mar Theater, Amsterdam
Grand divertissement (uit het ballet "Doornroosje") Het Nationale Ballet 1961/1962 Marius Petipa Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
La belle au bois dormant Grand Ballet du Marquis de Cuevas 1961/1962 Marius Petipa Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Holland Festival 1963/1964 Marius Petipa Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Doornroosje Het Nationale Ballet 1967/1968 Conrad Drzewiecki, Marius Petipa Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Het Nationale Ballet 1971/1972 Marius Petipa Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Doornroosje Het Nationale Ballet 1971/1972 Marius Petipa, Roland Casenave
De Schone Slaapster The National Ballet of Canada 1977/1978 Nederlands Congresgebouw
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Het Nationale Ballet 1980/1981 Peter Wright, Marius Petipa Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
The Sleeping Beauty - Marius Petipa 1981/1982 Peter Wright, Marius Petipa
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Antwerpen Stedelijk Instituut voor Ballet 1985/1986 Marius Petipa Stadstheater, Arnhem
Doornroosje Roemeens Staatsballet Fantasio 1985/1986 Marius Petipa, Oleg Danovski Nederlands Congres Centrum, 's-Gravenhage
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Nationaal Theater Praag 1990/1991 Marius Petipa, Konstantin Sergejev, F.V. Lopuchov Schouwburg en Concertzaal Tilburg, Tilburg
Pas de deux uit The Sleeping Beauty Introdans 1990/1991 Marius Petipa Stadstheater, Arnhem
Sleeping Beauty Nationale Ballet van Litouwen 1993/1994 Marius Petipa, I. Wsiewolowski TAQA Theater De Vest, Alkmaar
Pas de deux uit de 3e akte van The Sleeping Beauty Introdans 1995/1996 Peter Wright Stadstheater, Arnhem
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Nationale Ballet Letland 1996/1997 Marius Petipa RAI Congrescentrum, Amsterdam
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Ballet van de Staatsopera van Tatarstan 1996/1997 Marius Petipa Theater De Maagd, Bergen op Zoom
The Sleeping Beauty on Ice Sint Petersburg State Ice Ballet 1996/1997 Konstantin Rassadin Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Sleeping Beauty Cullberg Ballet 1996/1997 Mats Ek Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Duet uit Doornroosje Wiener Staatsopernballett 1997/1998 Marius Petipa Stadstheater, Arnhem
Sleeping Beauty Koninklijk Ballet van Vlaanderen 1999/2000 Marius Petipa Theater aan de Parade, 's-Hertogenbosch
Sleeping Beauty Russisch Ballet Sint-Petersburg 1999/2000 Deventer Schouwburg, Deventer
Suite uit de derde acte van The Sleeping Beauty Opus One 2000/2001 Marius Petipa C., Hoofddorp
Sleeping Beauty Nationaal Ballettheater van Moldavië 2000/2001 Hotel Congrescentrum Theater De Reehorst, Ede
Pas de deux uit The Sleeping Beauty Koninklijk Ballet van Vlaanderen 2000/2001 Marius Petipa Stadstheater, Arnhem
Sleeping Beauty Sint Petersburg Ballettheater Konstantin Tatchkine 2001/2002 Marius Petipa, Lev Ivanov Theater Zuidplein, Rotterdam
Sleeping Beauty Staatsopera van Tatarstan 2001/2002 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Sleeping Beauty Russische Staatsopera van Voronezh 2002/2003 Marius Petipa Zaantheater, Zaandam
Pas de deux uit Sleeping Beauty Peter Schaufuss Ballet Company 2004/2005 Marius Petipa Deventer Schouwburg, Deventer
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Tschaikowsky Perm Ballet 2006/2007 RAI Congrescentrum, Amsterdam
Sleeping Beauty Ballet van het Mariinsky Theater 2008/2009 Marius Petipa, Konstantin Sergejev Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Sleeping Beauty Nationale Opera van de Oekraïne 2009/2010 Marius Petipa Parktheater, Eindhoven
Doornroosje Het Staats Opera- en Ballettheater Kharkov 2012/2013 Stadsschouwburg, Haarlem
Sleeping Beauty Ballet van de Staatsopera van Tatarstan 2015/2016 Marius Petipa Parktheater, Eindhoven
The Sleeping Beauty - Marius Petipa Het Nationale Ballet 2017/2018 Marius Petipa Nationale Opera & Ballet, Amsterdam
Doornroosje Moscow Classical Ballet 2018/2019 Marius Petipa Koninklijk Theater Carré, Amsterdam

Overzicht van afgeleide werken:

Titel Maker(s) Wereldpremière Premièrelocatie
De blauwe vogel, pas de deux - Marius Petipa Marius Petipa, Pjotr Iljitsj Tsjaikovski 15 januari 1890 Mariinski Theater, St. Petersburg.

Verdere informatie

Het ballet was in aanvang geen groot succes en werd pas na de productie die Serge Diaghilev in 1921 in Londen tot stand bracht populair. Sindsdien werden door diverse choreografen nieuwe versies gemaakt met behoud van diverse hoogtepunten uit de originele choreografie, die ook regelmatig zelfstandig worden opgevoerd.

In Nederland werd in 1949 een van die hoogtepunten voor het eerst gepresenteerd, door Ballets de Paris, gevolgd door Ballet Recital II in 1952, Het Nederlands Ballet in seizoen 1954-1955, door het Scapino Ballet in seizoen 1960-1961 en voerde Het Nationale Ballet in haar eerste seizoen een groter divertissement uit. In datzelfde seizoen maakte Nederland kennis met het complete werk door het Grand Ballet du Marquis de Cuevas.

In het seizoen 1967-1968 bracht Het Nationale Ballet voor de eerste maal een complete versie van de Poolse choreograaf Conrad Drzewiecki onder de naam Doornroosje, die twee vlgende seizoenen ten tonele werd gebracht. Deze niet zo succesvolle productie werd gevolgd in het seizoen 1971-1972 door een nieuwe productie onder instudering door balletmeester Roland Casenave, onder de naam De schone slaapster. Deze werd de volgende drie seizoenen ten tonele gebracht. Tenslotte produceerde het gezelschap in seizoen 1980-1981 een andere nieuwe versie van de Engelse choreograaf Peter Wright onder de naam The Sleeping beauty. Deze versie werd tot en met seizoen 2019-2020 zeventien volgende seizoenen compleet ten tonele gebracht: 1980/1981, 1985/1986, 1988/1989, 1994/1995, 1996/1997, 2000/2001, 2003/2004, 2007/2008, 2010/2011, 2011/2012, 2013/2014, 2017/2018.