Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Claude Debussy (1862-1918) was een Frans componist die vernieuwing bracht binnen de klassieke muziek. Hoewel Claude van eenvoudige komaf was en er binnen het gezin Debussy weinig aan muziek werd gedaan, werd zijn talent al vroeg ontdekt. Dankzij bemiddeling van de schoonmoeder van de dichter Paul Verlaine, madame Mauté, mocht hij in 1873 naar het Conservatoire de Paris, waar hij pianoles kreeg van Antoine François Marmontel en harmonieleer van Émile Durand. Ook volgde hij korte tijd lessen bij Cesar Franck.

In 1879 vroeg de weldoenster van Tsjaikovski, gravin Nadjezjda Filaretovna von Meck, aan Marmontel of hij een geschikte jonge pianist wist voor haar huistrio. Hij maakte haar attent op Debussy. Zijn spel viel zodanig in de smaak dat hij in 1882 met de familie von Meck naar Rusland ging.

Na terugkeer volgde hij compositielessen bij Ernest Guiraud, die hem adviseerde eenvoudiger te schrijven, wilde hij in aanmerking komen voor de Prix de Rome.

In 1884 lukte hem dit met zijn cantate L'enfant prodigue, hoewel de componist Charles Gounod, die hem als genie beschouwde, voor hem in de bres moest springen. De toekenning van de prijs stelde Debussy in staat twee jaar in Rome te werken en te studeren. Dit overigens niet naar eigen genoegen, want het verblijf aldaar werd door hem als een kwelling ervaren. Hij zei niet tegen het klimaat te kunnen, zich niet te interesseren voor de antieke kunst en zich regelrecht te ergeren aan de feesten die hij moest bijwonen. Hier schreef hij het orkeststuk Printemps, dat door de jury in Parijs werd weggehoond. De secretaris van de Académie schreef in zijn rapport dat het zeer wenselijk zou zijn als Debussy zich niet verloor in dit soort impressionisme, dat hij als een van de gevaarlijkste vijanden van kunstwerken beschouwde. Debussy was inmiddels bezig aan een derde werk, getiteld La Demoiselle élue, op een vertaalde tekst van Dante Gabriel Rossetti, maar voor hij het voltooid had was hij al uit Rome vertrokken, nog voor de twee jaren voorbij waren. De jury weigerde Printemps uit te voeren, waarop Debussy zich verzette tegen een uitvoering van La Demoiselle élue. Hiermee was de breuk tussen hem en de leiders van de Académie volkomen.

Gedurende een bezoek aan Bayreuth (1888-89) kwam Debussy in contact met de muziek van Richard Wagner, die een dwingende greep op zijn werk leek te krijgen.

Tijdens de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1889 raakte hij echter onder de bekoring van Spaanse en vooral ook Javaanse muziek, met name van de klanken van de gamelan. Hierdoor lukte het hem onder de invloed van Wagner uit te komen en een hoogst oorspronkelijke, eigen klanktaal te ontwikkelen.

In 1899 huwde Debussy met Rosalie Texier, een meisje van eenvoudige komaf, dat hem voorbeeldig terzijde stond in de moeilijke tijd voordat hij bekendheid begon te genieten. In 1904 wenste Debussy echter van haar te scheiden om te kunnen trouwen met hun gezamenlijke vriendin Emma Bardac-Moyse. Door dit tweede huwelijk kwam hij in aanraking met de "betere kringen", hoewel dit niet betekende dat er een einde kwam aan zijn financiële zorgen.

In 1901 werd Debussy muziekrecensent voor de Revue Blanche. Later schreef hij ook voor andere bladen. Een bloemlezing hiervan werd na zijn dood gebundeld onder de titel Monsieur Croche Antidilettante.

Vanaf 1909 wist Debussy dat hij aan kanker leed. Daarnaast was het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog een grote domper, waardoor hij het maandenlang niet kon opbrengen te componeren. Toch wist hij zich hiervan te herstellen. In deze tijd schreef hij nog werken als de Douze études en de Six sonates pour divers instruments, waarvan hij er overigens slechts drie kon voltooien. Debussy stierf tijdens het laatste Duitse offensief toen Parijs met langeafstandsgeschut en vanuit luchtschepen werd gebombardeerd. Omstandigheden noopten tot een informele begrafenis op het kerkhof van Passy.


Claude Debussy heeft bijgedragen aan 169 productie(s).

Claude Debussy heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Claude Debussy heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1927/1928 10 november 1927
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 11 april 1943
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1947/1948 15 juni 1948
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting De Nederlandse Opera 1953/1954 19 november 1953 Françoise Adret
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1969/1970 16 juni 1970
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1973/1974 30 november 1973
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1984/1985 1 mei 1985
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Forum 1985/1986 1 januari 1986
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1992/1993 1 juni 1993
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Nationale Reisopera 2004/2005 28 mei 2005
Pelléa et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Studio Nederland 2011/2012 24 maart 2012
L'enfant prodigue Muziek Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 7 februari 1919
A quoi revent les jeunes filles Muziek La Comédie Française 1926/1927 10 november 1926
Pelléas et Mélisande Muziek Wagnervereeniging 1927/1928 10 november 1927
Dans- en chanson-avond Chaja Goldstein Muziek Chaja Goldstein 1932/1933 5 april 1933
Vooruit maar weer Muziek Bouwmeester Revue 1933/1934 1 januari 1934
Pelléas et Mélisande Muziek Wagnervereeniging 1934/1935 14 februari 1935
Groote Balletavond Muziek Ballet Ensemble Tilly Sylon 1935/1936 19 juli 1936
Pelléas et Mélisande Muziek Wagnervereeniging 1937/1938 28 september 1937
L'après midi d'un faune Muziek Het Nederlandsch Ballet 1939/1940 15 november 1940 Iril Gadescov
Dansmatinee Muziek Corrie Hartong 1939/1940 30 november 1940
Dansavond Steffa Wine Muziek Steffa Wine 1939/1940 11 maart 1941 Steffa Wine, Beatrix Leoni
Ballet Tilly Sylon Muziek Ballet Ensemble Tilly Sylon 1939/1940 3 april 1941
Balletavond van Gretel van Bruggen en haar Dansgroep Muziek Gretel van Bruggen 1939/1940 15 juni 1941 Gretel van Bruggen
Dansavond Corrie Hartong Muziek Corrie Hartong 1940/1941 3 november 1941
Dansavond Steffa Wine Muziek Steffa Wine 1940/1941 5 mei 1942
Dansavond van het Gooisch Ballet Rini Hopman Muziek Gooisch Ballet Rini Hopman 1942/1943 3 januari 1943 Rini Hopman
Einleitung (Tanzabend) Muziek Deutsches Theater in den Niederlanden 1942/1943 1 april 1943
Pelléas et Mélisande Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 11 april 1943
Dansen door de eeuwen heen Muziek Ans Hesterman 1942/1943 23 mei 1943 Jean Rebel
Dansochtend Bob Nijhuis Muziek Bob Nijhuis 1943/1944 4 september 1943
Dansavond Bob Nijhuis Muziek Bob Nijhuis 1943/1944 24 september 1943
Dansavond Gretel van Bruggen Muziek Gretel van Bruggen 1943/1944 23 december 1943
Prelude a l'apres-midi d'une faun Muziek Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1943/1944 1 maart 1944 Tony Raedt
Dans-recital Muziek Desta & Menen 1942/1943 23 april 1944 Serge Lifar, Ljubov Egorova
Dansavond Ilse Meudtner Muziek Ilse Meudtner 1943/1944 21 juni 1944
Dance Recital Muziek Darja Collin 1944/1945 28 februari 1945 Darja Collin, Michel Fokine, Igor Schwezoff, Alison Lee
Danse sacrée et danse profane Muziek Corrie Hartong 1947/1948 14 januari 1947 Corrie Hartong
Prelude Muziek Amsterdamse Ballet Combinatie 1946/47 2 juli 1947 Karel Poons, Greetje Donker
Pelléas et Mélisande Muziek Wagnervereeniging 1947/1948 15 juni 1948
Dansavond Muziek Dansgroep Netty van der Valk 1 maart 1949 Netty van der Valk
Petite suite Muziek Rotterdams Ballet Ensemble 1952/1953 17 februari 1953 Netty van der Valk
Pelléas et Mélisande Muziek Stichting De Nederlandse Opera 1953/1954 19 november 1953 Françoise Adret
Nachteiland Muziek Het Nederlands Ballet 1954/1955 20 januari 1955 Rudi van Dantzig
Symphony in C Muziek New York City Ballet 1954/1955 30 juni 1955 George Balanchine
L'apres-midi d'un faune Muziek New York City Ballet 1954/1955 30 juni 1955 Jerome Robbins
Avontuur met drie flessen Muziek Scapino Ballet 1956/1957 27 december 1956 Claudia Moser
Legende Muziek Nederlands Dans Theater 1959/1960 1 november 1959 Aart Verstegen
Nachteiland Muziek Nederlands Dans Theater 1959/1960 1 juli 1960 Rudi van Dantzig
Claire de lune Muziek Het Nederlands Ballet 1960/1961 11 oktober 1960 Alexei Tjitsjinadze
Song into Darkness Muziek Nederlands Dans Theater 1960/1961 9 januari 1961 Benjamin Harkarvy
L'enfant prodigue Muziek Kunstmaand Amsterdam 1961/1962 8 juni 1962
Clair de lune Muziek Scapino Ballet 1962/1963 4 november 1962 Armando Navarro
Nachteiland Muziek Het Nationale Ballet 1963/1964 13 juni 1964 Rudi van Dantzig
Nocturne Muziek Nederlands Dans Theater III 1966/1967 9 november 1966 Benjamin Harkarvy
Jeux Muziek Nederlands Dans Theater 1967/1968 12 maart 1968 Peter Darrell
Squares Muziek Nederlands Dans Theater 1984/1985 24 juni 1969 Hans van Manen
Pelléas et Mélisande Muziek De Nederlandse Operastichting 1969/1970 16 juni 1970
Jeux Muziek Heidelberger Ballet 1972/1973 30 september 1972 Dragutin Boldin
Pelléas et Mélisande Muziek De Nederlandse Operastichting 1973/1974 30 november 1973
Assortimento Muziek Scapino Ballet 1987/1988 25 december 1973 Hans van Manen
La cathédrale engloutie Muziek Nederlands Dans Theater 1974/1975 14 januari 1975 Jirí Kylián
Overcast Muziek Nederlands Dans Theater 1975/1976 13 januari 1976 Eric Hampton
Voetstappen Muziek Werkcentrum Dans 1976/1977 15 september 1976 Käthy Gosschalk
Jeux Muziek Het Nationale Ballet 1976/1977 17 maart 1977 Toer van Schayk
Faun Muziek Het Nationale Ballet 1977/1978 1 maart 1978 Toer van Schayk
Opercollage 'Siegfried über all' Muziek Gelegenheidscombinaties 1977/1978 17 juni 1978
Nuages Muziek Nederlands Dans Theater 1979/1980 25 oktober 1979 Jirí Kylián
Brouillards Muziek Holland Festival 1979/1980 19 juni 1980 John Cranko
Soap Digest Muziek Het Nationale Ballet 1981/1982 23 september 1981 Leon Koning
4 Uhr morgens Muziek Holland Festival 1981/1982 22 mei 1982 Marilén Breuker
Pianovariaties IV (Pose) Muziek Het Nationale Ballet 1982/1983 20 oktober 1982 Hans van Manen
Exposed (Pianovariaties V) Muziek Het Nationale Ballet 1983/1984 18 januari 1984 Hans van Manen
Rodin Muziek Het Nationale Ballet 1983/1984 28 februari 1984 Leonid Jakobson
Balder D. Quorg, Spin Muziek Stichting Rein Edzard Produkties 1984/1985 25 januari 1985
Balder D. Quorg, Spin Muziek Stichting Rein Edzard, Produkties 25 januari 1985
Nuages Muziek Balletgala 1984/1985 5 maart 1985 Jirí Kylián
Pelléas et Mélisande Muziek De Nederlandse Opera 1984/1985 1 mei 1985
Pelléas et Mélisande Muziek De Nederlandse Operastichting 1984/1985 1 mei 1985
La boite a joujoux Muziek Pantomime Theater Rob van Reijn 1985/1986 29 september 1985
Nachteiland Muziek Scapino Ballet 1985/1986 14 november 1985 Rudi van Dantzig
Pelléas et Mélisande Muziek Opera Forum 1985/1986 1 januari 1986
Parijs 1910 Muziek Handke-Weiss Gezelschap 1985/1986 4 februari 1986
Silent Cries Muziek Nederlands Dans Theater 1987/1988 17 april 1986 Jirí Kylián
Der kleine Prinz Muziek Velvets Schwarzes Theater 1986/1987 1 oktober 1986
Van de hak op de tak / 100.000 voeten Muziek De Nieuwe Danserije 1987/1988 16 november 1986 Margriet Franken
The Dream King Muziek Introdans 1987/1988 10 juni 1987 Ton Wiggers
Sint Joris rijdt uit Muziek Nederlands Dans Theater 1987/1988 10 september 1987 Jirí Kylián, Jean-Louis Cabané, Nacho Duato
Thornton Wilder Muziek Nederlands Eurythmie Ensemble 1987/1988 1 oktober 1987 Werner Barfod
Extaze (deel 1) Muziek Stichting Rein Edzard Produkties 1988/1989 6 oktober 1988
Extaze (deel 2) Muziek Stichting Rein Edzard Produkties 1988/1989 13 oktober 1988
A 4 heures du matin Muziek Dans Festival Breda 1988/1989 19 november 1988 Marilén Breuker
L'après-midi d'un faune Muziek Dansacademie Brabant 1988/1989 13 maart 1989 Vaslav Nijinski
Moderato cantabile Muziek Theaterwerkplaats De Fabriek 1989/1990 26 oktober 1989
Herfst Muziek Opus One 1989/1990 26 oktober 1989 Rob Brown
Minstrels Muziek V van Laban 1989/1990 18 januari 1990 Roger George
Nuages Muziek Royal Winnipeg Ballet 1989/1990 7 juni 1990 Jirí Kylián
Dracula Muziek Koninklijk Ballet van Vlaanderen 1990/1991 15 februari 1991 Stuart Sebastian
Duende Muziek Nederlands Dans Theater 1991/1992 21 november 1991 Nacho Duato
Assortimento Muziek Danstheater voor de jeugd Piccolo Mondo 1991/1992 29 maart 1992 Hans van Manen
The Dream King Muziek Introdans 1991/1992 16 april 1992 Ton Wiggers
Travellers into Space Muziek Dance for Everyone 1992/1993 25 oktober 1992 Maxine Braham, Issy Schlisselman, Nicola Wilde, Naomi Benari
Primadonna Muziek LAKtheater 1992/1993 9 december 1992
A Barbarian Pantomime Muziek Stichting Danslab 1992/1993 22 januari 1993 Wilfried van Poppel, Marja Braaksma
Pelléas et Mélisande Muziek De Nederlandse Opera 1992/1993 1 juni 1993
Nu ook voor vrouwen Muziek Hans Liberg 1993/1994 22 oktober 1993
Preludio a 'sesta de um fauno' Muziek Ballet Gulbenkian 1993/1994 1 mei 1994 Vasco Wellenkamp
Nachteiland Muziek Het Nationale Ballet 1993/1994 15 juni 1994 Rudi van Dantzig
Eurythmie Muziek Nederlands Eurythmie Ensemble 1994/1995 27 september 1994 Werner Barfod, Carina Schmid
Wiegeling Muziek Dansgezelschap Reflex 1994/1995 30 september 1994 Norio Mamiya
Pure (extrait workshop 1994, 3 excercises de style, Part 1, 2 Muziek Theater, Nederlands Dans 12 februari 1995 Patrick Delcroix
Pure (extrait workshop 1994, 3 excercises de style, Part 1, 2 Muziek Nederlands Dans Theater 1994/1995 12 februari 1995 Patrick Delcroix
De wonderbaarlijke genezing van prinses Doortjes nee-ziekte Muziek Amadeus Duck 1996/1997 5 maart 1995
Recital Muziek Het Gevolg 1995/1996 7 januari 1996
Nothing Original Muziek Scapino Ballet Rotterdam 1995/1996 14 februari 1996 Antony Rizzi
In de zomen van het licht Muziek Stichting Rein Edzard Produkties 1996/1997 23 februari 1996
De donkere kamer van Hendrik de Vries Muziek Theater De Citadel 1996/1997 6 oktober 1996
Het land waar de dood niet bestaat Muziek Stichting Theaterinitiatief Venetië en Omstreken 1996/1997 21 maart 1997
Contaminated Soup Muziek Nederlands Dans Theater 1996/1997 28 maart 1997 Karine Guizzo
Mum Muziek Jango Edwards 1997/1998 9 augustus 1997 Jango Edwards
L'après-midi d'un faune Muziek Introdans 1997/1998 20 september 1997 Nicolas Musin
Just before Muziek Rosas VZW 1997/1998 8 januari 1998 Anne Teresa de Keersmaeker
MIKRoKOZMOSZ Muziek Projektbühne Euryhtmie Werkstatt Neue Musik 1997/1998 7 maart 1998
Narcissen Muziek Stichting Wuivend Riet 1997/1998 2 april 1998 Jacqueline Bongers
Nijinski dagboeken Muziek Johannes Kemkens Literair Theater 1998/1999 9 oktober 1998
Variations sur le soupir Muziek Naranti Productions 1998/1999 11 februari 1999 Désirée Delauney
Light Muziek Stichting Dragon Productions 1998/1999 17 april 1999 Maggie Boogaart
Retrospective Muziek Het Nationale Ballet 1998/1999 19 mei 1999 Laura Benningshof
Petite nostalgie nymphale Muziek Euregio Dans 1999/2000 21 april 2000 Ralf Jaroschinski
Lazy Afternoon Muziek Euregio Dans 1999/2000 4 mei 2000 Bruno Jacquin
De speelgoeddoos Muziek Muziek-Theater-Groep Baboing 2000/2001 8 maart 2001 Dennis Sureveen
Een 19e eeuwse salon Muziek Het Kamertheater 2000/2001 17 maart 2001
De eenzame vampier Muziek Het Concertgebouw, Amsterdam 2000/2001 22 april 2001
Popoor Muziek Het Concertgebouw, Amsterdam 2001/2002 9 februari 2002
Grasduinen Muziek Theater Zwembad De Regentes 2002/2003 8 december 2002 Gia van den Akker
Categorie:Aria Muziek Theater Zwembad De Regentes 2002/2003 8 december 2002 Kaya Kitani
Ophelia Muziek Theater Zwembad De Regentes 2002/2003 8 december 2002 Milaine Macdonald
Sympathy for The Devil Muziek Noord Nederlands Toneel 2002/2003 10 december 2002
Geheime-nissen Muziek Rauh & Giebels Theatermakers 2002/2003 19 januari 2003
Van epos tot opus Muziek Henk van Ulsen 2003/2004 16 september 2003
De sluiers van Mata Hari Muziek Theaterbureau Schmid & Asian Performing Arts 2003/2004 8 april 2004 Willy Roemers
Multi solo provisoire Muziek Invasif 2003/2004 12 juni 2004 Ben Benaouisse
L'après midi d'un faune Muziek The Joffrey Ballet 2004/2005 26 januari 2005 Vaslav Nijinski
Cotton Crown Muziek C-scope 2004/2005 5 maart 2005 Yuval Pick
Pelléas et Mélisande Muziek Nationale Reisopera 2004/2005 28 mei 2005
Melisande & Melisande Muziek Terschellings Oerol 2004/2005 13 juni 2005
Kerstlied van een vrek Muziek Kik Productions 2005/2006 16 december 2005
Hoe een eskimo zwart kan zien Muziek Productiehuis Jeugdconcerten 2005/2006 11 maart 2006
D'un soir un jour Muziek Rosas VZW 2006/2007 17 januari 2007 Anne Teresa de Keersmaeker, Fumiyo Ikeda, Vaslav Nijinski, Mark Lorimer, Kosi Hidama, Taka Shamoto, Cynthia Loemij, Marta Coronado, Clinton Stringer, Moya Michael, Elizaveta Penkóva, Igor Shyshko, Zsuzsa Rozsavölgyi, Kaya Kolodziejczyk, Tale Dolven, Bostjan Antoncic
Het prinsenkind Muziek Rood Verlangen 2006/2007 23 januari 2007
Ogen dicht? Muziek Productiehuis Jeugdconcerten 2007/2008 15 maart 2008
Gouache Muziek De Dutch Don't Dance Division 2007/2008 1 april 2008 Thom Stuart
FAUNE/milk version Muziek Noord Nederlandse Dans 2009/2010 3 oktober 2009 Toshiko Oiwa
Faustspuren Muziek Ensemble Theaterwandel 2009/2010 9 december 2009 Bärbel Stenzenberger, Karen Savage
Everland Muziek FABULEUS 2009/2010 25 maart 2010 Sidi Larbi Cherkaoui, Koen de Preter, Natascha Pire, Randi de Vlieghe, Andros Zins-Browne, Mike Alvarez
Jachtseizoen Muziek Stichting Het Laagland 2009/2010 22 april 2010
De muziekfabriek Muziek Oorkaan 2009/2010 29 mei 2010
L'enfant prodigue Muziek Rotterdams Philharmonisch Orkest 2009/2010 4 juni 2010
Nijinski, Dancer, Clown, God Muziek Het Nationale Ballet 2009/2010 15 juni 2010 Krzysztof Pastor
LoveSeat Muziek Gif.t 2010/2011 3 maart 2011 Lorenzo Borella
De wolk van 10 voor 2 Muziek Het Nederlands Marionettentheater 2011/2012 3 september 2011
Miniatures Muziek Compagnie Flak 2011/2012 10 november 2011 José Navas
Pelléa et Mélisande Muziek Opera Studio Nederland 2011/2012 24 maart 2012
Nachtegaal Muziek Rood Verlangen 2011/2012 15 april 2012
Countryside Landscape Muziek Springdance 2011/2012 25 april 2012 Thibault Maillard, Camille Chappuis
Afternoon of A Foehn - version 1 Muziek Compagnie Non Nova 2012/2013 23 augustus 2012
Pelléas material / b.a.n.q. Muziek Company, Open Dans Festival, Reàl Dance 31 augustus 2013 Thomas Körtvélyessy
De toverviool Muziek Marionettentheater, Het Nederlands 11 oktober 2013
Kwartet Muziek Theater Oostpool 2013/2014 17 januari 2014
Hoe de wind waait... Muziek Compagnie Non Nova 10 oktober 2015
Dancing in A Winter Wonderland Muziek De Dutch Don't Dance Division 2014/2015 25 december 2015 Thom Stuart, Rinus Sprong
Façade: de laatste dagen van Mata Hari Muziek Muziektheater Transparant 2017/2018 26 januari 2018
Pelléas et Mélisande Muziek De Nationale Opera 2018/2019 5 juni 2019
Tof! Muziek Scapino Ballet Rotterdam 2018/2019 26 juni 2019 Nicole Caruana
Fragment Muziek Emrecan Tanis 2021/2022 23 juni 2022 Emrecan Tanis
De Grote Pinguïn en Bananen Show Muziek Internationaal Kamermuziekfestival Utrecht 2022/2023 30 december 2022
Fauno Muziek Acosta Danza 2022/2023 8 februari 2023 Sidi Larbi Cherkaoui
Faun Muziek Eastman 2022/2023 8 februari 2023 Sidi Larbi Cherkaoui
Gong en de vier neuzen Muziek Oorkaan 2022/2023 12 februari 2023
Chez Bricktop Muziek Muziektheater Transparant 2023/2024 17 april 2024


Stijl

Claude Debussy aan de piano in 1893

De term "impressionisme" wordt vaak gebruikt om muziek van Debussy te omschrijven, hoewel dit door sommigen (ook de toondichter zelf) werd betwist. De term had de negatieve klank van vaagheid en gebrek aan structuur. In een brief uit 1908, schreef de componist: "Ik probeer 'iets anders' te doen – een soort realiteiten – wat door imbecielen 'impressionisme' wordt genoemd". Elders merkte Debussy eens op: "Muziek is gemaakt van kleuren en afgepaste ritmes".

Enkele kenmerken zijn:

  • Veelvuldig gebruik van pedaalnoten;
  • Passages en figuraties die afleiden van het ontbreken van tonaliteit;
  • Veelvuldig gebruik van parallelle akkoorden;
  • Bitonaliteit;
  • Gebruik van de hele-toonstoonladder of de chromatische in plaats van de diatonische toonladder (ook Debussy-toonladder genoemd);
  • Schijnbaar abrupte modulaties, zonder enige aanwijsbare harmonische connectie.
  • Timbre: grote klankverscheidenheid door het gebruik van de hele tessituur, door een grote verscheidenheid aan speelwijzen te vermengen en af te wisselen, door een genuanceerd en zeer intens pedaalgebruik.
  • Invloeden van exotische culturen en schilderingen van legendes, zoals in Pagodes , Ondine en de Prélude à l'après-midi d'un faune

Oeuvrelijst

Voor de complete lijst met Debussy's composities (volgens de nummering van François Lesure en tevens geordend op bezetting): Sjabloon:Zie hoofdartikel Beschrijvingen van zijn composities zijn te vinden in de Categorie:Compositie van Debussy.

Piano

  • Deux Arabesques (1888)
  • Suite bergamasque (1890,met Clair de Lune)
  • Rêverie (1890)
  • Pour Le Piano (1899)
  • Estampes (1903)
  • L'Isle Joyeuse (1904)
  • Images, 1 en 2 (1905, 1907)
  • Le petit Nègre (1908)
  • Children's Corner Suite (1909)
  • Préludes (in totaal 24 composities), boek-1 en -2 (1910-1913: met La Fille aux Cheveux de Lin, La Cathédrale Engloutie en Canope). Alle 24 préludes zijn door de Nederlandse componist Willem Strietman, door de Engelse componist Colin Matthews en door de Belg Luc Brewaeys voor groot symfonieorkest gezet. En enkele dirigenten en arrangeurs hebben een of meer préludes voor orkest bewerkt. (Leopold Stokowski arrangeerde bijvoorbeeld La cathédrale engloutie voor symfonieorkest).
  • Berceuse héroique (1914), later bewerkt voor orkest
  • Douze études, verdeeld over boek-1 en -2 (1915)

Twee piano's of een piano á-quatre mains

  • Petite Suite voor twee piano's (1889), later door Henri Büsser voor orkest bewerkt)
  • Six épigraphes antiques voor piano á quatre mains (1914, uit de muziek voor Chansons de Bilitis)
  • En blanc et noir voor twee piano's (1915)

Opera

  • Rodrigue et Chimène (1890-1892) onvoltooide opera in drie akten op tekst van Catulle Mendès
  • Pelléas et Mélisande (opera) (1893-1902)
  • La chute de la maison d'Usher (1908-1916), onvoltooid. Gebaseerd op een verhaal van Edgar Allan Poe. In 1973 naar aantekeningen voltooid door Juan Allende Blim. In arrangement, zonder bronvermelding, te vinden als Fall of the House of Usher op het album Tales of Mystery and Imagination van The Alan Parsons Project

Cantates

  • L'enfant prodigue voor sopraan, bariton, tenor en orkest (1884)
  • La demoiselle élue voor two solisten, dameskoor, en orkest (1887-1888, tekst van Dante Gabriel Rossetti)
  • Ode à la France voor sopraan, gemengd koor en orkest (1916-1917, voltooid door Marius François Gaillard)

Werken voor orkest

  • Le printemps met vierstemmig koor (1884)
  • Prélude à l'après-midi d'un faune, (voorspel voor een gedicht op muziek van Stéphane Mallarmé), voor orkest (1894)
  • Nocturnes voor orkest en koor (1899)
  • Muziek voor Le roi Lear, twee stukken voor orkest (1904)
  • La Mer, esquisses symphoniques (Symfonische schetsen) voor orkest (1903-1905)
  • Ibéria (1908)
  • Images pour orchestre (1905-1911)
  • Le martyre de St. Sébastien, fragments symphoniques pour orchestre (toneelmuziek voor bij het gelijknamige stuk van Gabriele d' Annunzio, 1911)
  • Khamma, ballet (1911-1912, georkestreerd door Charles Koechlin op verzoek van de componist)
  • Jeux, ballet (1913)
  • La boîte à joujoux, ballet (1913, georkestreerd door André Caplet op verzoek van de componist)
  • Berceuse héroique voor orkest (1915)

Muziek voor solo-instrumenten en orkest

  • Fantaisie voor piano en orkest (1889-1890)
  • Première Rhapsodie voor klarinet en orkest (of piano) (1909-1910)
  • Petite pièce voor klarinet en orkest (of piano) (1910)
  • Rhapsodie pour saxophone alto et orchestre (of piano) (1901-1911) Zie Elisa Hall voor de ontstaansgeschiedenis.
  • Danses sacrée et profane voor harp en strijkorkest (1904)

Kamermuziek

  • L 3 - 1879 Trio, in g-kleine terts voor piano, viool en cello
  • L 27 - 1882 Intermezzo voor cello en piano (of orkest)
  • L 26 - 1882 Nocturne en Scherzo voor cello en piano
  • L 85 - 1893 Strijkkwartet in g-kleine terts
  • L 120 - 1910 'Petite pièce' voor klarinet en piano (of orkest)
  • L 129 - 1913 Syrinx voor fluitsolo
  • L 135 - 1915 Sonate voor cello en piano (eerste sonate)
  • L 137 - 1915 Sonate voor fluit, altviool en harp (tweede sonate)
  • L 140 - 1916-1917 Sonate voor viool en piano (derde sonate)

Films

Zoals veel muziek van andere componisten is ook muziek van Debussy gebruikt in speelfilms, documentaires en commercials. Een paar voorbeelden:

  • Clair de Lune is o.a. gebruikt in de remake van Ocean's Eleven tegen het einde van de film als de hoofdrolspelers Brad Pitt en Matt Damon weglopen na een geslaagde casinoroof.
  • Clair de Lune wordt ook gebruikt in de Film Twilight naar een boek van Stephenie Meyer, The Blue Lagoon (1980) en in een parfumreclame van Chanel no. 5 met Nicole Kidman en Rodrigo Santoro. In de film Seven Years in Tibet (1997) vormt een speeldoos die Clair de Lune speelt een rode draad.
  • Claire de Lune komt ook voor in de film The Notebook, Atonement en The Darjeeling Limited.
  • In de Hitchcock-film The Birds speelt Tippi Hedren de eerste Arabesque.

Trivia

  • Toen Debussy daags nadat hij in Parijs was teruggekeerd, van het bijwonen van een voorstelling elders van zijn opera 'Pelléas et Mélisande' met zijn 'wijkende' en diffuse inslag, werd gevraagd wat hij van die uitvoering vond zei hij: Verschrikkelijk, je kon alles horen

Externe links

Bronnen