Ank van der Moer: Biografie
Eenlevenlangtheater Ank van der Moer:
- Homepage Eenlevenlangtheater Ank van der Moer
- Biografie
- Repertoire
- Audio
- Video
- Volgens Ank van der Moer
- Volgens anderen
- Colofon
Biografie
Vanaf haar vertoking van Damiëtte in de schoolvoorstelling Esmoreit wist Ank van der Moer het zeker: zij moest dat toneel op.
"Zij is actrice en ze wil niet weten dat ze in het daaglijks leven ook bestaat." Met deze in een liedtekst verwerkte zin trof Annemarie Oster haar moeder zeer. Zelf voelde Ank van der Moer het namelijk precies zo: "Ik heb helemaal niet het gevoel dat ik als mens zozeer leef. Ik leef in mijn kunst'. Of zoals zij vaak zei: "Mijn werk, dat ben ik". Ook in interviews wilde de actrice enkel praten over dat werk, over ‘Het Vak’. Persoonlijke vragen beantwoordde zij meestal met een korte ja, nee of met slechts een lachje. Zij nam in die interviews vaak een afstandelijke houding aan waar moeilijk doorheen te prikken viel. Wanneer interviewers hier tóch in slaagden, ontdekten zij een verlegen, bescheiden en vaak onhandige vrouw die volstrekt ongeïnteresseerd was in wat zich buiten de bühne afspeelde.
Hieronder vindt u een biografische beschrijving van het leven van Ank van der Moer, met daarin veel aandacht voor de rol die 'Het Vak' in haar leven speelde. Belangrijk uitgangspunt bij het schrijven van deze biografie was het boek Verder is er niet zoveel. Herinneringen aan mijn moeder van Annemarie Oster (Amsterdam, 1985).
Ouders, jeugd en opleiding
Anna Maria van der Moer wordt op 23 januari 1912 geboren in Amsterdam. "Het is een zelfredster, zij heeft haar oogjes al open", constateert moeder Marie van der Moer-Ferwerda over haar zojuist geboren baby (Elsevier, 6 november 1965). Haar man Lambertus heeft op dat moment nog geen weet van zijn pas verworven vaderschap. Als gezagvoerder der koopvaardij bevindt hij zich ver van het bovenhuis aan de Amsterdamse Weteringschans, waar het gezin Van der Moer woont. Pas begin maart krijgt hij het grote nieuws te horen.
Lees meer: Ank van der Moer: Biografie - Ouders, jeugd en opleiding
De eerste gezelschappen
Nadat Ank van der Moer cum laude slaagde voor haar eindexamen op de Toneelschool, stond niets haar in de weg om razendsnel een steractrice te worden. "Het geluk viel als het ware vanzelf naar me toe. Na het een kwam het ander". In 1931 maakte de ambitieuze negentienjarige actrice haar debuut bij het Amsterdamse gezelschap van Eduard Verkade. Na een aantal bescheiden rollen - onder meer als hoertje Fifine in het stuk Maya - vond op 21 februari 1932 de première plaats van het stuk waarin Ank van der Moer haar eerste professionele hoofdrol speelde.
Lees meer:Ank van der Moer: Biografie - De eerste gezelschappen
Huwelijken en moederschap
Ank van der Moer trouwde drie keer, met journalist en schrijver Hajo de Boer (1938-1941), met Guus Oster (1942-1953) en met acteur, regisseur en dramaturg Gerard Rekers (1954-1974). Guus Oster, met wie zij ook na de scheiding goed bevriend bleef, is de vader van haar enige kind: dochter Annemarie.
Lees meer: Ank van der Moer: Biografie - Huwelijken en moederschap
De Nederlandse Comedie: ongekend productieve glorietijd
Ruim twintig jaar lang vierde De Nederlandse Comedie grote toneeltriomfen met Ank van der Moer als eerste actrice, een inmiddels doorgewinterde speelster die zich volledig vastbeet in haar rollen. Sommige ten tonele gevoerde vrouwen lieten hun sporen zichtbaar na op hun vertolkster. Zo verfde de actrice haar haar zwart en vrat zij zich vol om in de huid te kunnen kruipen van de schreeuwende Siciliaanse Serafina delle Rose uit De Getatoeëerde roos en raakte zij voorgoed verslaafd aan sigaretten ("Maar ik inhaleer niet hoor") door de kettingrokende Martha in Wie is bang voor Virginia Woolf?
Lees meer: Ank van der Moer: Biografie - De Nederlandse Comedie: ongekend productieve glorietijd
Het leven na Aktie Tomaat
Op 9 oktober 1969 begeeft een aanstormende groep leerlingen van de Toneelschool zich met tomaten naar de Amsterdamse Stadsschouwburg om hardhandig duidelijk te maken wat zij van de huidige toneelpraktijk en de grote coryfeeën van De Nederlandse Comedie vindt: weg ermee!
De tomaten zelf hebben Ank van der Moer nooit geraakt, omdat zij in die periode juist ‘uitgeleend’ was aan Globe en in de provincie optrad ("waar men niet gewoon is met tomaten naar toneelspelers te gooien"); de násleep van de actie treft de actrice des te meer.
Lees meer: Ank van der Moer: Biografie - Het leven na Aktie Tomaat
Eerbetoon
Tijdens haar glansrijke carrière werd Ank van der Moer vele malen onderscheiden. Niet de actrice, maar de toneelschrijfster Ank van der Moer mocht de eerste prijs van betekenis in ontvangst nemen: in 1944 werd haar debuutstuk Waar is mijn dochter? door de Vereeniging van Letterkundigen bekroond met de Mr. H.G. van der Viesprijs voor ‘het beste oorspronkelijke toneelstuk’.
Lees meer: Ank van der Moer: Biografie - Eerbetoon