André van Duin: Biografie - Volkskomiek
Een Leven Lang Theater André van Duin:
- Homepage Eenlevenlangtheater André van Duin
- Biografie
- Repertoire
- Video
- Audio
- Volgens André van Duin
- Volgens anderen
- Colofon
André van Duin: Volkskomiek
In 1969 kan niemand meer om de artiest André van Duin heen. Op de televisie zijn bij de AVRO twee programma's te zien die zijn naam dragen: Een avondje teevee met André en De André van Duin Show. Het eerste programma wordt geregisseerd door Guus Verstraete jr., die later Van Duin's vaste' televisieregisseur zal worden. In het theater gaat eind 1969 de revue 'n Lach in de ruimte in première, met Frans van Dusschoten als middelpunt en André van Duin, Ria Valk, het diaboloduo Gino en Gina Manelli en Gino en Francesco met hun vliegende schotelsact ernaast. "Toen Joop van den Ende met het idee kwam om een revue te beginnen, kreeg ik een prachtige kans om mij verder te bekwamen. Tot die tijd had ik nooit sketches gedaan, maar in zo'n revue pak je van alles aan." (Haarlems Dagblad, 30 december 1992)
Joop van den Ende had André van Duin in de revue van Snip & Snap zien optreden en toen hij zelf een revue besloot te maken, wilde hij Van Duin daar absoluut in hebben. In eerste instantie dus als aangever van Frans van Dusschoten, "maar Joop zag al gauw dat hij de rollen moest omdraaien. Het tekent het vakmanschap van Frans dat hij dat ook meteen aanvoelde. In hun tweede revue waren de rollen omgedraaid. Met Frans als aangever naast zich, kon André vanaf dat moment als komiek heel groot worden." (Theo Rekkers in: André van Duin - De glans van de eenvoud, André Breedland en Hans Visser, Terra Lannoo 2006)
De revue waarin André voor het eerst het middelpunt was, met Frans van Dusschoten aan zijn zijde, was Blij Blijven uit 1972. In de vier jaren die volgen brengt Van Duin, met Joop van den Ende als producent, en Frans van Dusschoten als aangever jaarlijks een nieuwe theaterrevue. Tegelijkertijd is hij steeds vaker op televisie te zien, met registraties en bewerkingen van de theaterprogramma's, maar ook in speciaal voor de televisie gemaakte shows. Ook is hij regelmatig te gast in programma's van collega's, speelt hij de rol van Toontje in de televisieserie Het meisje met de blauwe hoed en krijgt hij een gastrol in een aflevering van de immens populaire jeugdserie Oebele. Met Hotel de Botel uit 1976 krijgt hij een eigen versie van de Britse serie Fawlty Towers. Naast zijn theater- en televisiecarrière heeft Van Duin ook een bloeiende platencarrière. In 1972 verscheen zijn eerste langspeelplaat, de eerste uit een zeer lange reeks van carnavalskrakers, liedjes uit de revues, meer serieus werk en natuurlijk de albums met sketches uit de Dik Voormekaar Show, de immens populaire radioshow die Van Duin samen met Ferry de Groot sinds 1973, met enkele tussenpozen, tot 2003 heeft gemaakt.
In september 1977 overlijdt geheel onverwacht André's vader op zesenzestigjarige leeftijd. André krijgt het nieuws van zijn manager Theo Rekkers te horen als hij in Dierenpark Wassenaar televisieopnames aan het maken is. Hij is totaal verslagen en niet in staat om op dat moment nog verder te werken. Ook de revue die die avond gespeeld zou worden, wordt afgelast. Als hommage aan zijn vader schrijft hij het lied "Mijn allergrootste fan", dat altijd op zijn repertoire is blijven staan. Van Duin was dol op zijn vader en moeder, ze kwamen naar elke première en hij maakte regelmatig uitstapjes met hen. Vader Van Duin was twee jaar voor zijn overlijden met pensioen gegaan en André had zijn ouders bij die gelegenheid een volkstuin met huisje cadeau gedaan. Ze waren er erg blij mee. "Het is zo'n lieve jongen. Zonder er woorden over vuil te maken, zorgt hij voor zo'n huisje, met radio en TV, en een volkstuin. Die dingen doet-ie gewoon." (Vader Kyvon in Libelle, 25 mei 1976) Zijn vader was apetrots op zijn beroemde zoon. "Als hij ergens op visite was, liet hij wel eens toevallig een foto uit zijn zak vallen. Als iemand hem dan oppakte en zei: "O, dat is André van Duin", zei zijn vader: "Ja, dat is mijn zoon." (Nieuws van de Dag, 13 september 1977)
In oktober 1977 kondigt Van Duin zijn besluit aan om voorlopig te stoppen met zijn theaterrevues om zich op de toekomst te bezinnen en zich op zijn film- en televisiewerk te focussen. Want naast alle activiteiten in het theater, op de plaat, televisie en radio hebben Van Duin en Van den Ende zich ook aan het medium film gewaagd. Samen zullen ze drie bioscoopfilms uitbrengen. Alle verschillende media en vertoningsvormen versterken elkaar en doen André van Duin's populariteit tot grote hoogte stijgen en hij weet op alle fronten te blijven scoren. Elke nieuwe show, in het theater en op televisie, elk nieuw televisieprogramma, elke nieuwe plaat en natuurlijk de Dik Voormekaarshow op de radio, Van Duin is eigenlijk altijd succesvol. Al decennia lang is hij Nederlands grootste maar ook enige volkskomiek. Collega Ferry de Groot, die met hem alle Dik Voormekaar Shows maakte en nog steeds maakt, vat het treffend samen: "André heeft in alle eenvoud een glanzende carrière."
Over het geheim van zijn succes hebben al velen zich gebogen. Natuurlijk heeft het te maken met zijn talent voor timing, het feit dat hij zich altijd weer weet te vernieuwen en zijn vermogen om de expressie van zijn gezicht tot in het kleinste spiertje te beheersen. Volgens eigen zeggen heeft hij gewoon een geinig hoofd, en "zonder geinig hoofd geen volkskomiek." Ook zijn rode haar helpt mee: "Een clown moet nu eenmaal rood haar hebben. Da's de wet". Maar waar het nu precies aan ligt, waarom hij mensen in hun broek kan laten plassen van het lachen, het blijft een geheim. "Ik vind het zelf ook een zeer vreemd verschijnsel." Hij weet het zelf ook niet, al kan het te maken hebben met het feit dat hij nooit geëngageerd heeft willen zijn. "Alsjeblieft zeg, gewoon een avond lekker lachen, over en sluiten maar." Precies wil hij het ook niet weten. "Als iemand op een dag met de perfecte verklaring komt, betekent dat het einde: dan ga je daarop werken, dan forceer je het, en dan raak je het kwijt. Dat heb ik ook met grappen. Soms vertel ik iets waar vreselijk hard om wordt gelachen en dan denk ik: mensenmensenmensen waarom nou toch, wat is hier in hemelsnaam léuk aan? Als ze dat gaan uitleggen ga ik er teveel op letten, en dan lukt het niet meer. Een grap uit elkaar halen is een grap slopen." (NRC-Handelsblad, 31 maart 1991)
Intussen zit van Duin al zo'n vijftig jaar in het vak. In het interview met NRC-Handelsblad van 1991 vertelt hij door te willen gaan zolang hij honger heeft. Hopelijk vindt hij nog genoeg lekkere hapjes op zijn pad.